PROBLEMY
EKOLOGICZNE MIASTA
SĘDZISZOWA
MAŁOPOLSKIEGO I
SPOSOBY ICH
ROZWIĄZYWANIA
Autor : Michał Ozga
Opiekun: mgr Aleksandra Wojdon
Cele projektu
Uświadomienie władzom i obywatelom o
problemach ekologicznych miasta
Przekazanie informacji o sposobach
rozwiązywania tych problemów
Zachęcanie do dbania o środowisko
naturalne Sędziszowa i okolic
Zwiększanie świadomości o naszym wpływie
na środowisko
Wyproszenie pomocy od lokalnych władz
Problemy ekologiczne naszej
gminy
Nasza gmina ma pewne problemy
ekologiczne. Główne z nich z nich
to:
-Występowanie powodzi i suszy
-Odpady
-Zanieczyszczenia powietrza,
gleby i wód
SUSZE I POWODZIE
Problem pierwszy
Wprowadzenie
W ostatnich latach pogoda nie była zbyt dobra.
Zaczynając od roku 2001 (powódź w dolnym biegu
Wisły), przez 2006 rok (susza),2008 rok( powódź na
południu Podkarpacia i Małopolski) 2009 rok
(powódź i susza), 2010 (dwie powodzie) , a rok
2011 był suchy. Prognozy na lata następne też
przewidują kilka lat posuchy, co zdarzało się już
niejednokrotnie. Ten projekt opisuje przyczyny tych
zjawisk pogodowych i sposoby zapobiegania
powyższym klęskom żywiołowym. Wbrew pozorom
występowanie suszy i powodzi nie jest uzależnione
tylko od wysokości opadów. Wielki wpływ ma też
to, aby woda opadowa mogła gdzieś wsiąknąć.
Przyczyny powodzi i
suszy
Opuszczając wysokość opadów, możemy jako
przyczyny tych zjawisk wskazać:
a)małą lesistość kraju
b)zdegradowaną glebę – gleba żyzna, o dużej
ilości materii organicznej chłonie wodę w ilości
od 5 do 7, a nawet 12 razy większej niż jej
objętość
c)nieodpowiednią gospodarkę rolną- np.
pozostawianie przez dłuższy czas gleby
odkrytej, co niszczy glebę
Czynniki te można graniczyć zgodnie z
zasadami ekologii i permakultury.
Niska lesistość
Las magazynuje duże ilości wody
w ściółce, jednocześnie
zmniejszając ryzyko powodzi.
Powierzchnia zajmowana przez
drzewa jest w naszej gminie dość
niska – po wyłączeniu sadów wynosi
27,1%. Można by ją zwiększyć
m.in. poprzez legalizację i
wprowadzenie agro- leśnictwa.
Systemy agroleśnicze
Systemy agroleśnicze to tereny, na których oprócz uprawy
drzew prowadzi się jeszcze inna działalność rolną. Wyróżnia się:
lasy pastwiskowe (sylwopastralizm)
rolnictwo alejowe – w międzyrzędach uprawia się zwykłe
rośliny użytkowe
rolnictwo leśne – uprawa w „lesie” roślin cieniolubnych i
grzybów
leśne ogrody – współrzędna uprawa wielu gatunków roślin,
tzw. gildie roślinne
Na następnym slajdzie przedstawiono fotografie systemów
agroleśniczych i, dla porównania, monokulturę sosnową i
naturalny las (bór świeży). Który z nich jest najlepszy, tj.
wydajniejszy, bardziej ekonomiczny i ekologiczny?
Od razu dodam, że drzewa w lasach pastwiskowych
dojrzewają znacznie szybciej niż w normalnym lesie, ponieważ
zwierzęta nawożą je regularnie podczas pasienia.
Skrócony cytat ze strony permakulturnik.blogspot.com:
„Las to coś więcej niż drzewa w nim rosnące, ale nie da się ukryć, że drzewa są w nim
bardzo ważne. Dlatego najbardziej ekonomicznym sposobem na posadzenie lasu jest
założenie systemu agroleśniczego. Umożliwi to osiąganie korzyści finansowych z lasu
dużo wcześniej niż te drzewa dojrzeją.(…).
Możemy mieć „lasy”(…), które (…)są w stanie wyżywić więcej zwierzyny (…)[Nasz] las,
(…) może mieć (…) większą retencję wodną(…)- wystarczy (…)zarządzać nim pod kątem
tworzenia się gleby.”
Zdegradowana gleba i
niewłaściwa gospodarka rolna
Dobrze zarządzana gleba to taka,
która:
-jest żyzna
-daje wysokie plony
-nie jałowieje
Żyzna gleba ma większy poziom
materii organicznej. Oznacza to, że
magazynując wodę, jest odporniejsza
na suszę – jej skutki ukazują się
później niż na glebach jałowych lub
wcale nie występują. Taka gleba
zawiera też więcej makroelementów i
mikroelementów.
Zabiegi poprawiające żyzność
gleby
Do takich zabiegów zaliczamy:
a) Nawożenie
-nawozami naturalnymi typu obornik, kompost,
mączka bazaltowa
-nawożenie materią organiczną – słomę lub
wióry, plewy, strączyny itp. trzeba przyorać lub
ułożyć słomę bezpośrednio na podłożu i przykryć
wierzchnią warstwą gleby
-nawozami sztucznymi – krótkotrwały efekt
b) Odpowiednia kultura rolna
-Holistyczne zarządzanie ziemią
-Keyline design
ODPADY
Problem drugi
Wprowadzenie
Odpady – wszystkie
przedmioty oraz substancje stałe
i ciekłe, również te niebędące
ściekami, powstałe w wyniku
działalności przemysłowej,
gospodarczej lub bytowania
człowieka i nieprzydatne w
miejscu lub czasie, w którym
istnieją.
Zasady gospodarowania
odpadami
Jednym z istotniejszych celów ustawy o odpadach
jest uregulowanie ich racjonalnego
zagospodarowywania i powtórnego wykorzystania.
Przez gospodarkę odpadami należy rozumieć:
„zbieranie, transport, odzysk i unieszkodliwianie
odpadów, w tym również nadzór nad takimi
działaniami oraz nad miejscami unieszkodliwiania
odpadów.” Tę definicję można rozumieć tak, że
gospodarowanie odpadami należy rozumieć szeroko.
Dlatego te zasady dotyczą szerokiego zakresu i
można je już dostrzec na poziomie prewencji
(zapobieganie złemu i jego zwalczanie).
Gospodarowanie odpadami podlega jednak
określonym zasadom.
Sposoby na odpady
Z odpadami możemy radzić sobie
w różny sposób:
-Segregacja odpadów
-Recykling
-Przeróbka materiałów
organicznych na kompost
-Ograniczanie produkcji odpadów
przez zakupy we własnych,
organicznych torbach
Recykling
Recykling, czyli recyklizacja to jedna z
metod ochrony środowiska naturalnego, której
celem jest ograniczenie zużycia surowców
naturalnych oraz zmniejszenie ilości odpadów.
Według jednej z ustaw o odpadach pod
pojęciem recyklingu "rozumie się taki odzysk
który polega na powtórnym przetwarzaniu
substancji lub materiałów zawartych w odpadach
w procesie produkcyjnym w celu uzyskania
substancji lub materiału o przeznaczeniu
pierwotnym lub o innym przeznaczeniu, w tym też
recykling organiczny, z wyjątkiem odzysku
energii."
Segregacja odpadów
W trosce o naszą gminę, ale również
całą planetę, musimy pamiętać o
segregacji śmieci. Jeśli mamy różnego
rodzaju odpady organiczne,
przekompostujmy je albo dajmy do
zjedzenia zwierzętom roślinożernym
zwierzętom użytkowym typu króliki
czy kozy. Inne śmieci wkładajmy do
kolorowych worków lub kontenerów,
odpowiednio dla nich przeznaczonych.
Kompostowanie odpadów
organicznych
Kompostowanie
to tlenowy rozkład materii organicznej zachodzący
przy pomocy bakterii i grzybów.
Zalety i wady kompostowania odpadów organicznych
Zalety:
-zmniejszanie objętości odpadów organicznych
-Produkcja wartościowego nawozu
-Można produkować energię
-Mamy substrat do produkcji
żywych
kultur bakterii glebowych w płynie
(jest ich tam do 4x więcej niż w kompoście)
Wady:
-Spora pracochłonność
-Dość duże straty materii organicznej
Alternatywą jest wyrzucanie odpadów organicznych jako ściółkę
bezpośrednio na grządki – dostarczamy pokarm dżdżownicom i
innym organizmom glebowym na grządkach zamiast na pryzmie,
pracochłonność się zmniejsza, choć może nie pachnie najładniej…
ZANIECZYSZCZENI
A
Problem trzeci
Zanieczyszczenia
Zanieczyszczenia to substancje w nieodpowiednim miejscu, czasie i stężeniu.
Zanieczyszczenia
Wód:
-
Pestycydy,
-
Resztki nawozów
-
Węglowodory ropopochodne,
-
Fenole,
-
Chlorowe pochodne bifenylu,
-
Metale ciężkie,
Gleby :
-
Odpady przemysłowe i komunalne
-
Środki ochrony roślin
-
Pyły,
Powietrza:
-
Tlenki siarki
-
Tlenki węgla
-
Tlenki azotu
-
Pyły
Zanieczyszczenia wód
Większość zanieczyszczeń wód jest dość trudno
usunąć. Możemy jednak, z pewnym pożytkiem dla
siebie, zagospodarować resztki nawozów z wody. Jak? Po
prostu; sadzić rośliny o dużych wymaganiach wodnych i
glebowych przy rowach z wodą. Najlepiej, jeśli będą to
rośliny, których nie będziemy bezpośrednio spożywać
(np. ozdobne)
Przykłady takich roślin:
-Surfinia
-Róża
-Werbena
-Lewkonia
Reszcie zanieczyszczeń może zapobiec państwo poprzez
podatki od zanieczyszczeń.
Zanieczyszczenia
powietrza
Podobnie jak wcześniej wielu
zanieczyszczeń powietrza nie da się tak
łatwo usunąć. Zwykły, normalny człowiek
może tylko wyłapywać dwutlenek węgla za
pomocą drzew lub, jeśli ma grunty rolne i
hoduje zwierzęta, uprawiać na paszę trawy z
typem fotosyntezy C4 – palczatkę Gerarda
(6-24 t suchej masy z 1 ha, 17,1 MJ w kg s.
m.) i proso rózgowate (15-20 t s. m. z 1 ha).
Państwo może ograniczać emisję
zanieczyszczeń poprzez wymienione
wcześniej podatki.
Zanieczyszczenia gleb
Oczyścić glebę będzie dość trudno, możemy najwyżej jej
nie zanieczyszczać, nie stosować środków ochrony roślin,
oprysków, nawozów sztucznych itd. Zresztą – uwzględniając
kończące się powoli zasoby kopalin typu fosforany, ropa i
inne surowce kopalne potrzebne do ich produkcji, i dalszy
wzrost ich cen, za niedługo nie będzie to opłacalne. Warto
też zauważyć, że chemiczne środki ochrony roślin wywołały
niektóre z problemów, którym zapobiegają. Zabijając
szkodniki typu mszyce zabijają też pożyteczne owady
(biedronki, bzygi, osy pasożytnicze) zwalczające
wspomniane wcześniej szkodniki i zaburzają równowagę
ekologiczną, co wręcz zmusza nas do stosowania oprysków.
Zadbajmy także o powietrze i wody, ponieważ
zanieczyszczenia do gleby dostają się też stamtąd. Na
szczęście gleba po jakimś czasie oczy ści się samoistnie –
niestety proces ten trwa dość długo.
Podsumowanie
Do naprawienia problemów
ekologicznych naszej gminy możemy w
dużej mierze przyczynić się sami.
Największy wpływ na to mają rolnicy,
działkowicze i wszyscy inni, którzy
posiadają i uprawiają ziemię. Ale każdy z
nas może pomóc. Możemy oddawać
odpady organiczne znajomym rolnikom i
działkowiczom. Możemy segregować
odpady nieorganiczne i poddawać je
recyklingowi.
DZIĘKUJĘ ZA
UWAGĘ