K O N T R O L E W F I R M I E
10 najczęściej
popełnianych błędów
w rozliczeniach VAT
Sprawdź, na co powinieneś zwrócić uwagę dokonując rozliczeń,
by nie narazić się kontrolującym i nie ponieść straty.
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka
www.wip.pl
SpiS treści
Błąd 1 – Niestosowanie szczególnych zasad ustalania
momentu powstania obowiązku
podatkowego .......................................................... 4
Błąd 2 – Niewłaściwe ustalanie podstawy
opodatkowania w usługach budowlano-
montażowych ........................................................ 7
Błąd 3 – Niepoprawne rozliczenie dostawy
towarów wraz z usługą ........................................ 9
Błąd 4 – Niewłaściwie ustalany moment powstania
obowiązku podatkowego w WNT ................... 11
Błąd 5 – Nieterminowe odliczanie VAT z faktur
za media ................................................................ 12
Błąd 6 – Niewłaściwe odliczanie VAT od
zakupionego paliwa ............................................ 13
Błąd 7 – Stosowanie zwolnienia od VAT
do przesyłek pocztowych przez podmioty
niebędące pocztą ................................................ 15
Błąd 8 – Podwójne księgowanie i odliczanie VAT ......... 15
Błąd 9 – Niewystawianie faktur wewnętrznych
z tytułu importu usług ........................................ 16
Błąd 10 – Niewykazywanie transakcji wewnątrz-
wspólnotowych w informacji
podsumowującej .................................................. 19
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
3
Sprawdź, kiedy musisz stosować szczególne zasady ustalania
momentu powstania obowiązku podatkowego
Jak poprawnie ustalić podstawę opodatkowania w usługach
budowlano-montażowych?
Kiedy poprawnie odliczać VAT z faktur za media?
Jak poprawnie wystawić fakturę wewnętrzną przy imporcie
usług?
Poznaj błędy przy wykazywaniu transakcji
wewnątrzwspólnotowych w informacji podsumowującej
autor:
Michał Szczypiór
prawnik, specjalista organów podatkowych
konsultant: Jacek Pukaluk
doradca podatkowy
10 najczęściej popełnianych
błędów w rozliczeniach VAT
W bieżącym roku podobnie jak w latach poprzednich zdecydowana
większość zaległości podatkowych ściągniętych przez fiskusa
w drodze prowadzonych postępowań dotyczy VAT. Oznacza to,
że mimo iż nowa ustawa o VAT obowiązuje już ponad 3 lata,
to wciąż wielu księgowych ma problemy z jej prawidłowym
zastosowaniem. Dlatego też nasi eksperci, korzystając ze swojego
wieloletniego doświadczenia, wyselekcjonowali i omówili
10 najczęstszych błędów popełnianych w rozliczeniach VAT,
o których przeczytasz w tym poradniku.
Błędy w rozliczeniach VAt
4
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
U
stawa o VAT jest bardzo skomplikowana, przez co
jej prawidłowa interpretacja sprawia trudności nawet
doświadczonym księgowym. W gąszczu przepisów
i sprzecznych interpretacji fiskusa nie trudno o błąd.
W tym haśle nasi eksperci wskażą Ci najczęściej spotyka-
ne w praktyce błędy w rozliczeniach VAT i podpowiedzą,
co robić, aby ich uniknąć.
Błąd 1 – nieStoSowAnie Szczególnych
zASAd uStAlAniA momentu powStAniA oBowiązku
podAtkowego
Musisz wiedzieć, że chociaż art. 19 ust. 1 uptu zawiera
generalną zasadę, zgodnie z którą obowiązek podatkowy
w VAT powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania
usługi, to jednak ze względów na różnorodność wykony-
wanych czynności uptu zawiera także wiele przepisów
szczególnych. To właśnie na gruncie przepisów szczegól-
nych pojawiają się najczęstsze błędy w ustalaniu momentu
powstania obowiązku podatkowego w VAT. Dotyczą one
czynności, o których mowa w:
n
Art. 19 ust. 13 pkt 2 – błąd polega na ustalaniu obo-
wiązku podatkowego z chwilą wystawienia faktury,
a nie płatności całości lub część należności.
l
Pamiętaj, że przy wykonywaniu usług polegających na:
l
– transporcie osób i ładunków kolejami, taborem sa-
mochodowym, statkami pełnomorskimi, środkami
transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej, pro-
mami, samolotami i śmigłowcami;
l
– świadczeniu usług spedycyjnych i przeładunkowych
w portach morskich oraz handlowych,
l
– usług budowlanych i budowlano-montażowych
Szczególny
moment
powstania
obowiązku
podatkowego
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
5
l
– obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania
całości lub części zapłaty, ale nie później niż 30. dnia,
licząc od dnia wykonania tych usług.
Pamiętaj więc, że jeśli rozliczana przez Ciebie firma
świadczy ww. usługi, to obowiązek podatkowy powstaje
w odniesieniu do tych usług na szczególnych zasadach.
W praktyce często rozliczający VAT popełniają błąd po-
legający na określaniu momentu powstania obowiązku
podatkowego w odniesieniu do tych usług z chwilą ich
wykonania.
przykłAd
W dniu 1 marca 2007 r. Twoja firma podpisała umowę na roboty budowlane
związane w całości z budownictwem mieszkaniowym, na kwotę 70.000 zł
brutto. W dniu 5 marca 2007 r. otrzymałeś na poczet tej usługi 30.000 zł
zaliczki. W tej sytuacji już w rozliczeniu za marzec 2007 r. powstał
u Ciebie obowiązek podatkowy z tytułu otrzymania zaliczki. Powinie-
neś więc wykazać od niej kwotę należnego VAT w rozliczeniu za ten
okres. Pozostałą część należności (tj. 40.000 zł) powinieneś opodatkować
w chwili jej otrzymania. Jeśli do czasu ukończenia robót nie otrzy-
masz pozostałej kwoty należności – to obowiązek podatkowy powstanie
30. dnia po zakończeniu robót budowlanych.
Pamiętaj, że aby prawidłowo ustalić, kiedy zostały wy-
konane roboty, powinieneś zadbać o sporządzenie pro-
tokołu zdawczo-odbiorczego. W praktyce pełni on dwie
funkcje, a mianowicie wskazuje termin, w którym roboty
się zakończyły, co pozwala prawidłowo ustalić moment
Błędy w rozliczeniach VAt
6
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
powstania obowiązku podatkowego, a także wskazuje
na jakość wykonanych prac.
n
Art. 19 ust. 13 pkt 4 – błąd polega na ustalaniu obo-
wiązku podatkowego z chwilą wystawienia faktury,
a nie otrzymania całości lub części płatności nie później
niż z chwilą upływu terminu płatności z faktury.
przykłAd
Firma Alfa wynajmuje lokal użytkowy bankowi. Strony umowy ustaliły
wartość miesięcznego czynszu najmu w wysokości 5.000 zł, płatnego do
5. dnia każdego miesiąca za dany miesiąc. Za lipiec 2007 r. wynajmujący
otrzymał zapłatę już 30 czerwca 2007 r., natomiast fakturę najemcy wy-
stawił 4 lipca 2007 r. i rozliczył VAT z tego tytułu w deklaracji za lipiec.
Takie postępowanie jest błędem, gdyż obowiązek podatkowy powstaje
z chwilą otrzymania należności w całości lub w części, ale nie później, niż
z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze. Zatem
prawidłowo firma Alfa powinna wykazać VAT należny w deklaracji za
czerwiec (a więc w miesiącu, w którym otrzymała zapłatę).
n
Art. 19 ust. 13 pkt 6 – błąd polega na ustalaniu obo-
wiązku podatkowego z chwilą wystawienia faktury,
a nie otrzymania płatności.
przykłAd
Twoja firma dokonuje sprzedaży wysyłkowej za zaliczeniem pocztowym.
W dniu 27 lipca 2007 r. dokonałeś dostawy wysyłkowej książek, za które
otrzymałeś zapłatę 3 sierpnia 2007 r. Fakturę VAT wystawiłeś nabywcy
29 lipca 2007 r. i w rozliczeniu tego miesiąca wykazałeś VAT do zapłaty od
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
7
Pamiętaj jednak, iż w sytuacji, gdy z jakichś powodów za
wcześnie zadeklarujesz VAT do zapłaty – nie poniesiesz
z tego tytułu sankcji.
Błąd 2 – niewłAściwe uStAlAnie podStAwy
opodAtkowAniA w uSługAch
BudowlAno-montAżowych
Zwróć uwagę, iż zgodnie z art. 29 ust. 1 uptu podstawą
opodatkowania jest obrót, którym jest kwota należna
z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego VAT.
Pamiętaj jednak, że w myśl art. 2 pkt 22 uptu przez sprze-
daż powinieneś rozumieć także odpłatne świadczenie
usług na terytorium kraju. Oznacza to, iż obrotem są
kwoty należne z tytułu czynności podlegających opo-
datkowaniu VAT. Kwota świadczenia obejmuje zatem
całość świadczenia należnego od nabywcy.
tej transakcji. Takie postępowanie nie jest prawidłowe, gdyż w przypadku
dostawy wysyłkowej dokonywanej za zaliczeniem pocztowym obowiązek
podatkowy powstaje z chwilą otrzymania zapłaty. W Twoim przypadku
obowiązek podatkowy powinieneś wykazać w sierpniu 2007 r.
podstawa
opodatkowania
w usługach
budowlano-
-montażowych
!
Zwróć uwagę, że ETS w sprawie C-427/98 (Komisja
Europejska przeciwko Republice Federalnej Niemiec)
wskazał, że wynagrodzenie (kwota należna z tytułu
sprzedaży) jest wartością subiektywną, a więc wartością
faktycznie otrzymaną w danym przypadku, a nie warto-
ścią oszacowaną według kryteriów obiektywnych.
Uwaga!
Błędy w rozliczeniach VAt
8
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
Natomiast zgodnie z orzeczeniem NSA z 1 kwietnia
1998 r. (sygn. akt I SA/Lu 285/97), które ma zastoso-
wanie także do obecnie obowiązującej uptu – podstawa
opodatkowania wyrażona jest w kwocie netto. Przyjęcie
podstawy opodatkowania w kwocie brutto skutkowałoby
zawyżeniem podatku należnego.
PRZYKŁAD
Twoja firma zawarła umowę o świadczenie usług budowlanych, w której
wartość transakcji (kwota należna) została ustalona na kwotę 10.000 zł.
Usługi wykonywane były w lokalu mieszkalnym, możliwą do zastosowania
była 7% stawka VAT. W obowiązującym terminie wystawiłeś usługo-
biorcy fakturę VAT, w której wykazałeś wartość netto usługi – 10.000 zł
i 7% VAT w wysokości 700 zł. Wartość brutto tej usługi wyniosła więc
10.700 zł. W tym przypadku faktura jest nieprawidłowa, gdyż wartość
transakcji stanowią kwoty:
10.000 zł × 7/107= 654 zł
W tym przypadku kwota brutto wynosi 10.000 zł (całość należności), a 7%
VAT – 654 zł. Wartość netto tej usługi to 9.346 zł (10.000 zł – 654 zł).
Pamiętaj, że zasada wyliczania VAT od wartości brutto
dokonanej dostawy czy też świadczenia usług jest dla
każdej dostawy czy każdego świadczenia usług taka sama.
Zawsze zatem wyliczasz VAT od wartości brutto.
Pamiętaj także, że kluczem do prawidłowego rozliczenia
świadczonych usług budowlanych jest właściwa klasy-
fikacja obiektu budowlanego oraz poprawne określenie
momentu powstania obowiązku podatkowego.
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
9
Błąd 3 – niepoprAwne rozliczenie doStAwy
towArów wrAz z uSługą
W praktyce wciąż wiele problemów sprawia właściwe roz-
liczenie i udokumentowanie dostawy towarów dokonanej
wraz z ich montażem. O tym, czy materiał może wchodzić do
wartości usługi, czy też czynność należy rozbić na dostawę
towaru i świadczenie usługi, decyduje rodzaj czynności oraz
etap, na jakim jest dana czynność wykonywana.
Pamiętaj, że podstawową okolicznością przesądzającą
o właściwej wysokości stawki VAT jest klasyfikacja
obiektu budowlanego, którego dane roboty budowla-
no-montażowe dotyczą. Oznacza to, że niezależnie od
tego, kto jest producentem czy dostawcą, a kto zajmuje
się montażem – stawka VAT jest taka sama i jest uza-
leżniona jedynie od tej klasyfikacji. Niezależnie zatem
od tego, czy roboty wykonywane są bezpośrednio przez
firmę podpisującą umowę z inwestorem, czy też przez
podwykonawcę – stawka VAT pozostaje taka sama.
dostawa wraz
z montażem
!
Jeśli usługa może korzystać z preferencyjnej stawki
VAT, to aby również i montowane materiały mogły
z niej skorzystać – wystawiona przez Ciebie faktura
VAT nie może wyszczególniać odrębnie materiałów
i odrębnie robocizny.
Uwaga!
Oznacza to, że jeśli wystawisz jedną fakturę VAT, ale uj-
miesz w niej odrębnie zużyte materiały i osobno wykonaną
Błędy w rozliczeniach VAt
10
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
usługę – fiskus uzna, iż dokonałeś oddzielnej dostawy
materiałów i wyświadczyłeś odrębną usługę montażu. To
z kolei będzie oznaczało, że dostawę materiałów powinieneś
wówczas opodatkować prawdopodobnie 22% stawką VAT,
a samą usługę budowlano-montażową – według stawki
właściwej dla danego symbolu klasyfikacyjnego obiektu
budowlanego (jeśli był to obiekt mieszkalny, to 7%).
przykłAd
Pan Jan Kowalski podpisał z panem Nowakiem umowę o roboty bu-
dowlane. Zakresem robót objęto gładzenie ścian oraz położenie płytek
ściennych w kuchni budynku mieszkalnego. Po zakończeniu robót pan
Kowalski wystawił fakturę VAT, w której odrębnie wykazał zużyte ma-
teriały budowlane (m.in. klej, gładzie, płytki, szpachle itd.) oraz odrębnie
usługę (malowanie, gładzenie, kafelkowanie). Do całej wartości faktury
usługodawca zastosował 7% stawkę VAT, gdyż prace związane były
z budownictwem mieszkaniowym. Tak wystawiona faktura była jednak
błędna, gdyż przy odrębnym wykazaniu materiałów budowlanych i ro-
bocizny pan Kowalski powinien dostawę materiałów opodatkować 22%
stawką VAT, a wykonaną usługę – stawką 7%. Gdyby faktura została
wystawiona bez wyszczególnienia materiałów i robocizny (po prostu jako
faktura za roboty budowlane) – wówczas do całości faktury mogłaby być
zastosowana preferencyjna 7% stawka VAT.
Musisz wiedzieć, iż w wyroku z 6 grudnia 2005 r. (sygn.
akt SA/Wa 2532/2005) WSA wskazał, że „kwota należna
obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.
Artykuł 11 A pkt 2b VI Dyrektywy dotyczy kosztów
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
11
bezpośrednio związanych z zasadniczą dostawą usługi,
które zwiększają łączną kwotę należną z tytułu transakcji.
Zasada włączenia tych świadczeń do podstawy opodat-
kowania oznacza, że wartości tego typu kosztów, których
ciężar jest przerzucany na nabywcę, nie wykazuje się
jako odrębnego świadczenia, lecz traktuje jako element
świadczenia zasadniczego – z zastosowaniem stawki po-
datku właściwej dla świadczenia zasadniczego. Transport
sprzedawanego towaru w celu świadczenia usługi montażu
okien i drzwi własnej produkcji jest w takim przypadku
niezbędnym elementem świadczenia usługodawcy w ra-
mach umowy sprzedaży okien i drzwi oraz ich montażu
w obiektach budownictwa mieszkaniowego. Skoro pro-
ducent sprzedaje usługę montażu okien i drzwi własnej
produkcji wraz z ich transportem, przy czym obydwie
te czynności świadczy ten sam podmiot, to do celów
VAT mamy do czynienia z jednorodną czynnością (czyli
z usługą montażu), choć z czynnościami pomocniczymi
towarzyszącymi tej czynności głównej”.
Błąd 4 – niewłAściwie uStAlAny moment
powStAniA oBowiązku podAtkowego w wnt
Musisz pamiętać, że w WNT obowiązek podatkowy
powstaje zasadniczo 15. dnia miesiąca następującego po
miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego
przedmiotem WNT. Wyjątki od tej zasady dotyczą m.in.
sytuacji, w której podatnik podatku od wartości dodanej
wystawił na Twoją rzecz fakturę VAT. W tym przypadku
obowiązek podatkowy powstaje już z chwilą wystawienia
tej faktury.
wykrycie
obowiązku
podatkowego
w wnt
Błędy w rozliczeniach VAt
12
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
Pamiętaj, że w tym przypadku taka korekta jest dla Two-
ich rozliczeń finansowych neutralna, gdyż VAT należny
jest w takiej sytuacji jednocześnie podatkiem naliczo-
nym.
Błąd 5 – nieterminowe odliczAnie VAt
z fAktur zA mediA
Musisz wiedzieć, iż tego rodzaju błąd jest jednym
z najczęściej spotykanych, gdyż wielu księgowych za-
pomina, że faktury za tzw. media są rozliczane w sposób
szczególny. Chociaż zasadą jest prawo do odliczenia
VAT w miesiącu otrzymania faktury lub w miesiącu na-
stępnym – to nie ma ona jednak zastosowania m.in. do
faktur za media (za wodę, prąd, gaz, telefon, wywóz
nieczystości itp.).
przykłAd
Rozliczana przez Ciebie firma kupiła w Portugalii od podatnika podatku
od wartości dodanej 25 kompletów opon zimowych i 100 litrów płynu do
chłodnic. Towary te przekroczyły granicę Polski i dotarły do Twojej firmy
15 września 2007 r. Sprzedawca wystawił Ci fakturę VAT 25 września
2007 r., którą otrzymałeś pocztą 28 października. Oznacza to, że w tym
przypadku obowiązek podatkowy powstał już 25 września. Jeśli rozli-
czyłbyś tę transakcję na zasadach ogólnych, tj. wykryłbyś obowiązek
podatkowy 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania WNT
– popełniłbyś błąd. Powinieneś wówczas dokonać korekty deklaracji za
wrzesień i wykazać w tym miesiącu należny VAT z tytułu WNT. Oczy-
wiście powinieneś także skorygować deklarację za październik.
odliczanie VAt
za media
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
13
Pamiętaj, że zgodnie z art. 86 ust. 10 uptu prawo do
odliczenia VAT z faktur dokumentujących zakup usług
wymienionych w art. 19 ust. 13 pkt 1 uptu (media) przy-
sługuje Ci w rozliczeniu za okres, w którym przypada
termin płatności, jeśli faktura zawiera informację, jakiego
okresu dotyczy.
odliczanie VAt
od paliwa
!
W odniesieniu do odliczenia VAT z faktur za media
zastosowanie ma szczególny termin odliczenia VAT.
Uwaga!
przykłAd
Firma Alfa rozliczyła w lipcu fakturę z 5 lipca 2007 r., dotyczącą zapłaty
za dostarczaną wodę. Na fakturze tej widniała informacja, że termin
płatności tej faktury przypada na 12 sierpnia 2007 r. Oznacza to, że firma
Alfa za wcześnie odliczyła VAT z tej faktury, gdyż zawierała ona wyraźne
oznaczenie terminu jej płatności. W tym przypadku faktura powinna być
ujęta w rozliczeniu za sierpień 2007 r.
Pamiętaj jednak, że jeśli zdarzyłoby się, iż w fakturze
brak byłoby wzmianki o terminie płatności – wówczas
obowiązek podatkowy powstaje na zasadach ogólnych.
Błąd 6 – niewłAściwe odliczAnie VAt
od zAkupionego pAliwA
Chociaż z zasady możesz odliczać VAT od wszystkich
wydatków poniesionych przy wykonywaniu czynności
opodatkowanych, to jednak uptu przewiduje od niej liczne
Błędy w rozliczeniach VAt
14
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
wyjątki. Jeden z nich dotyczy właśnie odliczania VAT
od paliwa nabytego do napędu niektórych pojazdów
(art. 88 ust. 1 pkt 3). W myśl tego przepisu nie możesz
odliczyć VAT zawartego w cenie zakupionych paliw
silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, które wyko-
rzystujesz do napędu samochodów osobowych, a także
innych pojazdów samochodowych o ładowności do 3,5
tony (o których mowa w art. 86 ust. 3 uptu). Pamiętaj
jednak, że ograniczenie nie ma zastosowania do pojazdów
wymienionych w art. 86 ust. 4 uptu.
Oznacza to, iż jeśli Twoja firma użytkuje (wykorzystuje)
do prowadzonej działalności samochód (lub samochody)
osobowe, to powinieneś pamiętać, że zasadniczo nie masz
prawa odliczać VAT zawartego w cenie paliwa, którym te
pojazdy są napędzane. Konsekwencją błędnego odliczenia
może być powstanie zaległości podatkowej.
Zauważ jednak, że ograniczenia w zakresie odliczenia
VAT paliwa do samochodów osobowych są moim zda-
niem niezgodne z dyrektywą VAT, która wymaga jedynie
(w zakresie odliczania VAT od paliwa), aby pojazd był
przykłAd
Rozliczasz hurtownię materiałów budowlanych MAT-BUD, która jest
czynnym podatnikiem VAT. Firma ta na potrzeby działalności gospo-
darczej nabyła samochód osobowy napędzany olejem napędowym. Jeśli
zdecydujesz się na odliczanie VAT od paliwa wykorzystywanego do jego
napędu, popełnisz błąd. Jeśli jednak posiadałbyś samochód ciężarowy,
to wówczas takie odliczenie by Ci przysługiwało.
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
15
wykorzystywany do działalności opodatkowanej. Przepisy
wspólnotowe nie wprowadzają jako kryterium do odlicze-
nia ładowności pojazdu. Ważne jest jedynie, aby samochód
był wykorzystywany w działalności opodatkowanej.
Błąd 7 – StoSowAnie zwolnieniA od VAt
do przeSyłek pocztowych przez podmioty
nieBędące pocztą
W ostatnim czasie wiele firm sprzedaje towary przez
Internet, a dostawa odbywa się poprzez firmę kurierską.
Jeśli więc rozliczasz firmę, która zajmuje się doręczaniem
przesyłek, to musisz wiedzieć, że zwolnienie od VAT dla
tego typu usług ma jedynie Poczta Polska S.A. Oznacza
to, że żaden inny podmiot ze zwolnienia przysługującego
poczcie skorzystać nie może.
Stosowanie
zwolnienia
przedmioto-
wego
podwójne
odliczanie VAt
Błąd 8 – podwójne kSięgowAnie i odliczAnie VAt
W praktyce wciąż jeszcze często spotykane są sytuacje,
w których (z rożnych przyczyn) dochodzi do podwójne-
go zaksięgowania tych samych faktur i do podwójnego
odliczania VAT (z tej samej faktury). Pamiętaj zatem, że
masz prawo odliczać VAT naliczony Ci w otrzymanej
przykłAd
Rozliczasz firmę „Szybka Dostawa”, która zajmuje się doręczaniem
przesyłek. Jeśli do świadczonych usług będziesz stosował zwolnienie od
VAT – popełnisz błąd, gdyż Twoja firma nie jest pocztą państwową.
Błędy w rozliczeniach VAt
16
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
fakturze jednorazowo i w miesiącu jej otrzymania lub
w miesiącu następnym. Jeśli z jakichś powodów w termi-
nach tych faktury nie rozliczysz – możesz ją uwzględnić
w swoich rozliczeniach jedynie poprzez złożenie korekty
deklaracji VAT.
import usług
Błąd 9 – niewyStAwiAnie fAktur wewnętrznych
z tytułu importu uSług
Musisz wiedzieć, iż jeśli rozliczana przez Ciebie firma
wykonuje czynności wymienione w art. 7 ust. 2 (nieod-
przykłAd
Rozliczając VAT w firmie ALMA sp. z o.o., otrzymałeś w czerwcu 2007 r.
fakturę VAT o wartości 10.000 zł netto (VAT – 2.200 zł). Przez pomył-
kę fakturę tę zaksięgowałeś jednak zarówno w czerwcu, jak i w lipcu.
W lipcu Twoja sprzedaż wyniosła 15.000 zł netto (VAT – 3.300 zł). Po-
datek naliczony do odliczenia wyniósł natomiast w tym okresie (łącznie
z zaksięgowaną pomyłkowo po raz drugi fakturą zakupową) 2.500 zł.
W złożonej deklaracji VAT-7 za lipiec wykazałeś więc do zapłaty kwotę
800 zł (3.300 – 2.500 = 800 zł). Przeprowadzona w Twojej firmie kon-
trola podatkowa wykazała fakt podwójnego rozliczenia, które w lipcu
powinno wyglądać następująco:
n
Sprzedaż – 15.000 zł i VAT w wysokości 3.300 zł,
n
Zakupy – 2.500 – 2.200 = 300 zł.
Oznacza to, że powinieneś był zadeklarować do zapłaty kwotę 3.000 zł
(3.300 – 300 = 3.000). W tej sytuacji z uwagi na zaniżenie zobowiązania
fiskus wymierzył Twojej firmie dodatkowe zobowiązanie podatkowe
w wysokości 30% tego zaniżenia, a więc 660 zł (3.000 – 800 = 2.200 ×
30% = 660 zł).
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
17
płatne dostawy towarów podlegające VAT), art. 8 ust. 2
(nieodpłatne świadczenie usług podlegające VAT), WNT,
dostawy towarów, dla których to Ty jako nabywca jesteś
podatnikiem VAT, a także dokonujesz importu usług –
musisz dokumentować te zdarzenia fakturami wewnętrz-
nymi (art. 106 ust. 7 uptu). Pamiętaj, że za dany okres
rozliczeniowy możesz wystawić jedną zbiorczą fakturę
wewnętrzną, dokumentującą te czynności dokonane w tym
okresie.
Zauważ, iż w myśl § 25 ust. 1 ruptu2 przepisy dotyczące
zwykłych faktur (§ 9, 13–17, 19, 20 i 23) powinieneś
stosować także do faktur wewnętrznych, z tym że faktury
wewnętrzne dokumentujące:
n
Czynności określone w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 uptu
w sytuacji, gdy brak jest konkretnego nabywcy to-
waru lub usługi, nie zawierają danych dotyczących
tego nabywcy oraz kwoty należnej z tytułu wykonania
tych czynności.
n
Dostawy towarów, dla których podatnikiem jest na-
bywca, WNT oraz import usług mogą nie zawierać
NIP kontrahenta.
!
Pamiętaj, że zgodnie z § 13 ust. 1 ruptu2 fakturę we-
wnętrzną musisz wystawić nie później, niż 7. dnia –
licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi
(z zastrzeżeniem § 14 i 15 ruptu2).
Uwaga!
Błędy w rozliczeniach VAt
18
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
Pamiętaj jednak, iż sam fakt braku faktury wewnętrznej
nie skutkuje bezwzględnie złym obliczeniem podatku.
Ważne jest, abyś zadeklarował w złożonej deklaracji VAT
wartości tej nieudokumentowanej transakcji.
Zauważ, iż w myśl § 14, jeżeli przed wydaniem towaru
lub wykonaniem usługi otrzymałeś (a w imporcie usług
zapłaciłeś) część lub całość należności – w szczególności
przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę – fakturę wewnętrzną
powinieneś wystawić nie później niż 7. dnia od dnia,
w którym otrzymałeś (zapłaciłeś) część lub całość
należności od nabywcy. W tym samym terminie po-
winieneś wystawić fakturę dokumentującą każdą ko-
lejną pobraną (zapłaconą) przed wydaniem towaru lub
wykonaniem usługi część należności. Wiedz jednak,
że to chwila otrzymania zaliczki, a nie wystawienia
faktury zaliczkowej jest datą powstania obowiązku
podatkowego.
Natomiast § 15 ust. 1 ruptu 2 stwierdza, że w przypadkach
określonych w art. 19 ust. 10 i ust. 13 pkt 1–5 i 7–11 uptu
fakturę wewnętrzną powinieneś wystawiać nie później,
niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego dla tych
czynności i nie wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem
obowiązku podatkowego.
przykłAd
Twoja firma podpisała z niemieckim kontrahentem umowę wynajmu
urządzeń gastronomicznych. Za wykonane usługi wystawił Ci on fak-
turę VAT, w której naliczył podatek od wartości dodanej. W tej sytuacji
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
19
powstaje pytanie, czy tego typu usługa wykonana przez firmę niemiecką
podlega w Polsce VAT.
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy w pierwszej kolejności ustalić
miejsce świadczenia tej usługi. W odniesieniu do usług w zakresie wy-
najmu rzeczy ruchomych art. 27 ust. 4 pkt 6 uptu stwierdza, iż jeśli tego
typu usługi świadczone są na rzecz podatników mających siedzibę lub
miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż
kraj świadczącego usługę – miejscem ich świadczenia jest w pierwszej
kolejności miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę. Dlatego też
nabyta przez Twoją firmę usługa wynajmu urządzeń gastronomicznych
stanowi import usług. Czynność tę powinieneś udokumentować fakturą
wewnętrzną i wykazać z tego tytułu należny VAT. Podatek ten jednak
na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 4 uptu możesz odliczyć oczywiście pod
warunkiem, iż istnieje związek pomiędzy nabyciem tej usługi a sprzedażą
opodatkowaną.
Błąd 10 – niewykAzywAnie trAnSAkcji wewnątrz-
wSpólnotowych w informAcji
podSumowującej
Jeśli Twoja firma dokonuje transakcji wewnątrz-
wspólnotowych, to pamiętaj, że wartość dokonanych
w danym kwartale WDT i WNT powinieneś wykazy-
wać w składanej informacji podsumowującej. Musisz
wiedzieć, że we wszystkich krajach UE działa system
VIES –VAT (Information Exchange System), dzięki któ-
remu administracje podatkowe wszystkich krajów UE
wymieniają się informacjami o dokonywanych przez
podatników nabyciach, dokonanych w ramach WNT
i WDT.
informacja
podsumowująca
Błędy w rozliczeniach VAt
20
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
Pamiętaj, że w informacji podsumowującej wykazujesz
wartość dokonanych dostaw na rzecz kontrahentów z UE.
Podajesz w niej sumę wartości wszystkich transakcji do-
konanych na rzecz każdego kontrahenta. Pamiętaj także,
że w złożonej informacji podsumowującej musisz podać
NIP-UE każdego z Twoich kontrahentów.
Ewentualną pomyłkę możesz skorygować poprzez zło-
żenie korekty informacji podsumowującej na druku VA-
T-UEK.
Opłaca się pamiętać:
þ
Jeśli usługa może korzystać z preferencyjnej stawki
VAT, to aby również i montowane materiały mogły
z niej skorzystać – wystawiona przez Ciebie faktura
VAT nie może wyszczególniać odrębnie materiałów
i odrębnie robocizny.
przykłAd
Firma Kowalski sp. z o.o. dokonała 10 sierpnia 2007 r. dostawy dużej
partii opon zimowych dla podmiotu z Niemiec. Odbiorca jest podatnikiem
VAT. Na fakturze wystawionej 10 sierpnia 2007 r. firma polska podała
NIP-UE swój i niemieckiego kontrahenta. W informacji podsumowują-
cej za III kwartał 2007 r. firma Kowalski sp. z o.o. nie wykazała jednak
wartości dokonanej w sierpniu WDT. Natomiast jej niemiecki kontrahent
w złożonej w swoim kraju deklaracji podsumowującej wykazał wartość
WNT. Na skutek interwencji władz niemieckich w polskiej firmie prze-
prowadzono kontrolę, w trakcie której stwierdzono naruszenie obowiązku
deklarowania w informacji podsumowującej wartości dostaw WDT.
Błędy w rozliczeniach VAt
Zawsze aktualne informacje dla księgowych
WWW.AktuAlnoScikSiegowe.pl
21
þ
W odniesieniu do odliczenia VAT z faktur za media za-
stosowanie ma szczególny termin odliczenia VAT.
þ
Pamiętaj, że zgodnie z § 13 ust. 1 ruptu2 fakturę
wewnętrzną musisz wystawić nie później niż 7. dnia –
licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi
(z zastrzeżeniem § 14 i 15 ruptu2).
Kierownik Centrum Wydawniczego:
Ewa Marmurska-Karpińska
Wydawca
Norbert Pawlikowski
Redaktor prowadzący
Emilia Grębocka
Konsultacja:
Rafał Kuciński
ISBN 978-83-7572-235-2
Copyright © by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2008
Skład i łamanie:
Info Data Consulting Zbigniew Korzański
05-074 Halinów k. Warszawy, ul. Fryderyka Chopina 5,
tel. 0 22 648 96 50, e-mail: dtp@idc.pl
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a,
tel. 0 22 518 29 29, faks 0 22 617 60 10,
Raport „10 najczęściej popełnianych błędów w rozliczeniach VAT” chroniony jest prawem
autorskim.
Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania
publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym raporcie wskazówki,
porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku
może wymagać dodatkowych pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być
traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym
redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku
wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
Zamówienia: tel. 0 22 518 29 29, e-mail: cok@wip.pl
w w w . w i p . p l
BBP 386