,JFSPXDBPQFSBUPSXÍ[LÍXKF[EOJPXZDI
0QFSBUPS[ZJNPOUFS[ZNBT[ZOJVS[E[FË
2
Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt „Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych”.
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Kierowca operator wózków jezdniowych (833401)
Autorzy
– inż. Jacek Fijałkowski
TESCO POLSKA Sp. z o.o., Warszawa
– mgr
inż. Piotr Nowak
Państwowa Inspekcja Pracy, Radom
–
mgr Kinga Piotrowska
Instytut Organizacji i Ochrony Pracy „CON – LEX”, Radom
Konsultant ds. metodologii
– mgr
inż. Marek Rudziński
Zespół Szkół Agrotechnicznych i Gospodarki Żywnościowej, Radom
Recenzenci
–
dr inż. Wojciech Żurowski
Politechnika
Radomska
– inż. Mieczysław Czajkowski
Firma
Szkoleniowo-Usługowa,
Iława
Ewaluatorzy zewnętrzni
– Tomasz
Pucułek
Wyższa Inżynierska Szkoła Bezpieczeństwa i Organizacji Pracy, Radom
– Paweł
Sobieszak
OKLEINA Sp. z o.o., Radom
– inż. Józef Witczak
wykładowca – Ośrodek Doradztwa i Nadzoru w Zakresie BHP, Radom
Komisja zatwierdzająca
–
Wiesław Jacenty Krzyżanowski – przewodniczący
Fundacja „Wsparcie”, Warszawa
–
dr inż. Karolina Błogowska
Politechnika Warszawska, Wydział Mechaniczny Energetyków i Lotnictwa
Instytut Techniki Cieplnej, Warszawa
–
dr Wojciech Januszko
Krajowa Izba Gospodarcza, Warszawa
–
mgr Tadeusz Wilk
Zrzeszenie Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce, Warszawa
–
inż. Mieczysław Marosz
Polska Izba Gospodarcza Transportu Samochodowego i Spedycji, Warszawa
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [103]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji – PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. (048) 364-42-41, fax (048) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
SPIS TREŚCI
Wstęp
................................................................................................................ 4
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2.
Syntetyczny opis zawodu ............................................................................ 9
3. Stanowiska
pracy
...................................................................................... 10
4. Zadania
zawodowe .................................................................................... 10
5.
Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 11
6. Korelacja
między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 11
7. Kwalifikacje
ponadzawodowe .................................................................. 12
8.
Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 13
4
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego, w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-
fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z późn. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
„…Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
–
prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
–
ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
–
koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji…”.
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje się Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej
http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl
.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1.
Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2.
Syntetyczny opis zawodu.
3.
Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4.
Wykaz zadań zawodowych.
5.
Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6.
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porządkowane do:
–
pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
–
grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie są obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonują na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
5
osób poszukujących pracy, oceny „luki kwalifikacyjnej” osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
I SPECJALNOŚCI
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 1
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
kolejne zawody ....
!
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacją
!
Słownik pojęć
!
Podstawy prawne wykonywania zawodu
!
Syntetyczny opis zawodu
!
Stanowiska pracy
!
Zadania zawodowe
!
Składowe kwalifikacji zawodowych
!
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 3
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 4
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 1
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 2
ponadzawodowe
ogólnozawodowe
podstawowe
specjalistyczne
–
umiejętności
–
wiadomości
–
cechy
psychofizyczne
POZIOM 5
(itd. ...)
6
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizę za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3…). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3…). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJĘTNOŚCI – WIADOMOŚCI
– CECHY PSYCHOFIZYCZNE
7
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu są charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
Kwalifikacje ponadzawodowe
ZAWÓD
Kwalifikacje ogólnozawodowe
ZAKRES PRACY
(SKŁADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonująca pracę ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
8
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te mają charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagają
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
9
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu
1
−
Ustawa z dnia 21 grudnia 2000 r. o dozorze technicznym (Dz. U. Nr 122,
poz. 1321 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 lipca 2001 r. w sprawie trybu
sprawdzania kwalifikacji wymaganych przy obsłudze i konserwacji urządzeń
technicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 849 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów
urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz. U. Nr 120,
poz. 1021 z późn. zm.).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29
października 2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego
w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń transportu bliskiego (Dz. U.
Nr 193, poz. 1890).
−
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 10 maja 2002 r. w sprawie bezpie-
czeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem
silnikowym (Dz. U. Nr 70, poz. 650 z późn. zm.).
2. Syntetyczny opis zawodu
Do głównych zadań wykonywanych przez kierowcę operatora wózka jez-
dniowego należy przygotowanie wózka do pracy, pobieranie, transportowanie,
scalanie i składowanie ładunków, prowadzenie dokumentacji kontroli urządzeń
oraz utrzymanie w dobrym stanie urządzeń transportu bliskiego.
Zawód kierowcy operatora wózka jezdniowego wymaga dobrego stanu zdro-
wia. Spośród wielu cech psychofizycznych ważna jest ostrość wzroku, spostrze-
gawczość, wyobraźnia przestrzenna i rozróżnianie kolorów. Jego praca bywa bar-
dzo niebezpieczna. Jest on narażony na oddziaływanie warunków atmosferycz-
nych. Często przewozi, z wykorzystaniem osprzętu pomocniczego bardzo duże
i ciężkie ładunki, dlatego istotną cechą psychofizyczną jest także ocena odległości
i wysokości.
Nadmierny wysiłek fizyczny podczas pracy, wielogodzinne siedzenie w wy-
muszonej pozycji ciała (niewygodne siedzisko) oraz długotrwałe wibracje mogą
powodować bóle kręgosłupa, pleców, ramion i rąk. Ponadto nadmierny hałas pod-
czas obsługi wózków napędzanych silnikami spalinowymi lub podczas pracy
w zamkniętych pomieszczeniach może spowodować uszkodzenie słuchu.
Kierowca operator wózka jezdniowego wykonuje swoje zadania zawodowe
zarówno w małych firmach, zatrudniających niewielu pracowników, jak i dużych
przedsiębiorstwach produkcyjnych, transportowych. Może być zatrudniony
w przedsiębiorstwach, w których występuje transport wewnętrzny, wewnątrzzakła-
dowy, wewnątrzwydziałowy, międzystanowiskowy, międzyoperacyjny, w różnych
branżach gospodarki: budownictwie, motoryzacji, handlu hurtowym i spedycji.
1
Stan prawny na dzień 31 marca 2007 r.
10
W małych firmach kierowca operator na ogół pracuje samodzielnie. W dużych
przedsiębiorstwach najczęściej pod kierownictwem brygadzisty lub kierownika,
który przydziela zadania, jest odpowiedzialny za dostarczenie materiałów i urzą-
dzeń oraz sprawdza prawidłowość wykonywanych prac. Kierowca operator wóz-
ków jezdniowych nie prowadzi samodzielnej działalności gospodarczej.
Praca w tym zawodzie wykonywana jest zarówno w pomieszczeniach
zamkniętych (w dużych zakładach są to hale produkcyjne, magazyny), jak również
na wolnym powietrzu, podczas rozładunku lub załadunku innych środków trans-
portu (kołowego, kolejowego, morskiego).
Wykonywanie tego zawodu wymaga posiadania uprawnień kierowcy opera-
tora wózków jezdniowych.
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Typowe stanowiska pracy
UWAGI
1
*
)
2
– Kierowca operator wózka jezdniowego.
3
*
)
4
*
)
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach.
4. Zadania zawodowe
Z-1.
Przygotowanie wózka jezdniowego do pracy.
Z-2.
Pobieranie i składowanie ładunków z wykorzystaniem wózka jezdniowego.
Z-3.
Transportowanie pionowe i poziome ładunku z wykorzystaniem wózka jezd-
niowego.
Z-4.
Wykonywanie załadunku i rozładunku z wykorzystaniem wózka jezdniowe-
go.
Z-5.
Zabezpieczanie ładunków podczas transportu i składowania z wykorzysta-
niem wózka jezdniowego.
Z-6.
Wykonywanie załadunku i rozładunku materiałów niebezpiecznych
z wykorzystaniem wózka jezdniowego.
Z-7.
Przestrzeganie przepisów i zasad BHP, ochrony przeciwpożarowej, ergono-
mii i ochrony środowiska oraz udzielanie pierwszej pomocy przedlekarskiej.
Z-8.
Zaopatrywanie wózka jezdniowego w paliwo i dobieranie urządzeń scalają-
cych ładunki.
Z-9.
Prowadzenie i dokumentowanie kontroli urządzeń i układów wózka jez-
dniowego.
Z-10.
Prowadzenie dokumentacji przewozowej i magazynowej.
11
Z-11.
Współpraca z pracownikami i przełożonymi w czasie realizacji zadań trans-
portowych.
Z-12.
Współpraca z pracownikami innych działów zakładu.
Z-13.
Współpraca z inspektorami Urzędu Dozoru Technicznego podczas odbioru
wózka.
Z-14.
Ocena jakości wykonywanych przez siebie zadań.
Z-15.
Nadzorowanie sprzętu (wózka jezdniowego) i elementów mocujących ładunek.
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1.
Wykonywanie czynności pomocniczych, obsługowych i konserwacyjnych
wózka jezdniowego.
K-2. Wykonywanie załadunku i rozładunku różnych środków transportowych
wózkiem jezdniowym.
K-3. Wykonywanie transportu wewnątrzzakładowego wózkiem jezdniowym.
K-4. Wykonywanie transportu materiałów wózkiem jezdniowym w magazynie.
K-5. Wykonywanie transportu wózkiem jezdniowym z osprzętem specjalistycz-
nym.
K-6. Wykonywanie transportu wózkiem jezdniowym materiałów niebezpiecznych.
7.
Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6
Z-1
X X X X
Z-2
X X X X
Z-3
X X X X X
Z-4
X X X
Z-5
X X X X X
Z-6
X
Z-7
X X X X X X
Z-8
X X X
Z-9
X X X
Z-10
X X X
Z-11
X X X X X X
Z-12
X X X X X X
Z-13
X X X
Z-14
X X X X X X
Z-15
X X X X X X
12
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji
zawodowych
Kwalifikacje ponadzawodowe
UMIEJĘTNOŚCI
1
*
)
2
−
Organizuje własne stanowisko pracy.
−
Bezpośrednio komunikuje się z przełożonymi i współpracownikami.
−
Posługuje się dokumentacją techniczną dotyczącą wykonywanych zadań zawo-
dowych.
−
Stosuje zasady, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo-
żarowej i ochrony środowiska na swoim stanowisku pracy.
−
Wykonuje zadania zawodowe zgodnie z zasadami ergonomii.
−
Udziela pomocy przedmedycznej.
−
Zachowuje ład i porządek na stanowisku pracy.
−
Przestrzega zasad współżycia społecznego.
−
Przestrzega zasad etyki zawodowej.
−
Dokonuje samooceny pracy własnej.
3
*
)
4
*
)
5
*
)
WIADOMOŚCI
1
*
)
2
−
Zasady organizacji stanowiska pracy zgodnie z zasadami ergonomii.
−
Elementarne podstawy komunikacji społecznej.
−
Przepisy, zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska na zajmowanym stanowisku.
−
Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.
−
Typowe dokumentacje techniczne i instrukcje dotyczące użytkowania sprzętu.
−
Zasady współżycia społecznego.
−
Organizacja pracy zespołu, podstawy komunikacji społecznej.
−
Zasady etyki zawodowej.
3
*
)
4
*
)
5
*
)
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1
*
)
2
−
Koordynacja wzrokowo-ruchowa.
−
Ostrość wzroku.
−
Sprawność fizyczna.
−
Uzdolnienia techniczne.
−
Odpowiedzialność.
−
Samokontrola.
3
*
)
4
*
)
5
*
)
*
)
Nie zidentyfikowano w badaniach.
13
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
POZIOM 1
–
Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
–
Posługuje się podstawowymi narzędziami monterskimi.
–
Dobiera narzędzia, sprzęt zgodnie z procedurami technologicznymi.
–
Stosuje odzież i środki ochrony osobistej.
–
Interpretuje znaki informacyjne na opakowaniach.
–
Interpretuje zapisy instrukcji obsługi.
–
Interpretuje znaki i sygnały informacyjne oraz barwy bezpieczeństwa.
–
Stosuje podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z przepisami ochrony
środowiska pracy.
–
Usuwa zagrożenia dla zdrowia i życia pracowników.
–
Ocenia ryzyko zawodowe na stanowisku pracy.
–
Stosuje ogólne zasady ruchu pojazdów.
Wiadomości
–
Zasady doboru narzędzi do wykonywania prac.
–
Zasady doboru odzieży i środków ochrony osobistej.
–
Klasyfikacja opakowań ze względu na materiał, z jakiego są wykonane.
–
Symbole na opakowaniach ładunków.
–
Właściwości fizyczne i chemiczne ładunków.
–
Materiały niebezpieczne.
–
Zasady ochrony przeciwpożarowej.
–
Zasady postępowania podczas zagrożenia dla zdrowia i życia pracowników.
–
Sposoby oznakowania stref niebezpiecznych.
–
Rodzaje nawierzchni dróg wewnątrzzakładowych.
14
Cechy psychofizyczne
–
Refleks.
–
Koncentracja uwagi.
–
Wyobraźnia przestrzenna.
–
Samodzielność.
–
Wytrwałość.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
–
Określa podstawowe parametry wózka i jego osprzętu roboczego (K-1).
–
Ocenia stan techniczny wózka z uwzględnieniem układu hamulcowego, urzą-
dzeń sygnalizacyjnych, napędowych, kontrolnych i sterowniczych (K-1).
–
Wykonuje obsługę techniczną wózka z uwzględnieniem układu hamulcowego,
urządzeń sygnalizacyjnych, napędowych, kontrolnych i sterowniczych (K-1).
–
Wykonuje konserwację techniczną wózka z uwzględnieniem układu hamulcowe-
go, urządzeń sygnalizacyjnych, napędowych, kontrolnych i sterowniczych (K-1).
–
Wykonuje obsługę akumulatorów wózka (K-1).
–
Ustala zakres naprawy bieżącej wózka (K-1).
–
Określa zapotrzebowanie na paliwa i środki smarne (K-1).
–
Uzupełnia paliwo (K-1).
–
Podłącza akumulatory do ładowania (K-1).
–
Przeprowadza próby statyczne wózka jezdniowego (K-1).
–
Przeprowadza próby dynamiczne wózka jezdniowego (K-1).
–
Wypełnia dokumentację kontrolno-eksploatacyjną wózka (K-1).
–
Ocenia stan techniczny urządzeń mocujących (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Interpretuje zapisy dokumentacji technicznej wózka (K-1).
–
Wypełnia książkę odbioru wózka jezdniowego (K-1).
–
Sprawdza działanie i funkcjonowanie wózka i jego osprzętu roboczego (K-1,
K-4, K-5, K-6).
–
Przekazuje i odbiera urządzenia transportowe (K-1).
–
Zabezpiecza wózek przed dostępem osób niepowołanych (K-1).
–
Dobiera wyposażenie dodatkowe wózka w zależności od rodzaju przemieszcza-
nego materiału (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Konserwuje urządzenia scalające (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Rozładowuje materiały i opakowania w miejscach składowania (K-2, K-4,
K-5, K-6).
–
Określa właściwości ładunków oraz wymagania dotyczące ich transportu (K-2,
K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Posługuje się mechanizmami podnoszenia w urządzeniach transportu bliskiego
(K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Zabezpiecza ładunki przed przemieszczeniem w czasie transportu (K-2, K-3,
K-4, K-5, K-6).
15
–
Scala ładunki zgodnie z wymaganiami (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Wypełnia dokumentację transportową i magazynową (K-2, K-3, K-4, K-5,
K-6).
–
Podnosi bezpiecznie różne ładunki (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Opuszcza ładunki w określonych miejscach (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Przemieszcza – transportuje ładunki (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Określa miejsca składowania i sposób transportu (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Określa drogę transportu (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Wykonuje manewry wózkiem w różnych warunkach, z zachowaniem zasad
ruchu drogowego (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Przewiduje skutki wykonywanych manewrów wózkiem (K-2, K-3, K-4, K-5,
K-6).
–
Ładuje materiały i opakowania na różne środki transportowe (K-2, K-5, K-6).
–
Rozładowuje materiały i opakowania z różnych środków transportowych (K-2,
K-5, K-6).
–
Zabezpiecza ładunki przed przemieszczeniem podczas transportu (K-1, K-4,
K-5, K-6).
–
Rozmieszcza bezpiecznie ładunki na środkach transportu (K-2, K-5, K-6).
–
Określa ilość transportowanych materiałów (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Przyjmuje formularze WZ i PM (K-2, K-3, K-5, K-6).
–
Wydaje oraz przyjmuje towar na podstawie formularzy (K-2, K-3, K-5, K-6).
–
Określa ilość ładunku na środkach transportowych na podstawie dokumentacji
przewozowej (K-2, K-5, K-6).
–
Interpretuje zapisy dokumentów przewozowych (K-2, K-5, K-6).
–
Posługuje się magazynowymi programami komputerowymi (K-1, K-4, K-5,
K-6).
–
Komunikuje się z pracownikami innych wydziałów (K-1, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Przestrzega terminów wykonania zadań (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Określa ilość materiałów na składowiskach materiałów (K-2, K-3, K-4, K-5,
K-6).
–
Określa ilość transportowanych materiałów (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Składa zamówienia na części zamienne i materiały eksploatacyjne do wózka
jezdniowego (K-1, K-5, K-6).
–
Przekazuje informacje o niedomaganiach i usterkach podczas pracy wózka jez-
dniowego do określonych wydziałów lub pracownikom serwisu technicznego
(K-1).
–
Organizuje pracę zespołową podczas wykonywania złożonych zadań (K-2,
K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Organizuje pracę zespołową podczas załadunku i rozładunku dużych ilości ma-
teriałów (np. składów wagonów kolejowych) (K-2, K-3, K-4).
–
Kontroluje przebieg załadunku, rozładunku i transportu ładunków (K-2, K-3,
K-4, K-5, K-6).
–
Sprawdza prawidłowość wypełnienia magazynowych druków przewozowych
(K-1, K-3).
16
–
Sprawdza ilość ładunku po wykonaniu transportu (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Ocenia składowisko – magazyn pod względem bezpieczeństwa (K-3, K-4).
Wiadomości
–
Parametry urządzeń transportu bliskiego (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Budowa urządzeń transportowych (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Podstawowe parametry wózków i ich osprzętu roboczego (K-1, K-4, K-5,
K-6).
–
Zasady działania i eksploatacji urządzeń transportu bliskiego (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Podstawowe zagadnienia techniczne dotyczące eksploatacji wózka (K-1).
–
Budowa podstawowych podzespołów wózka jezdniowego z uwzględnieniem
układu hamulcowego, urządzeń sygnalizacyjnych, napędowych, kontrolnych,
sterowniczych (K-1).
–
Zasady obsługi akumulatorów (K-1).
–
Zasady usuwania usterek i innych nieprawidłowości (K-1).
–
Zalecenia producenta dotyczące eksploatacji wózka jezdniowego (K-1, K-4,
K-5, K-6).
–
Zasady działania podzespołów hydraulicznych (K-1).
–
Zasady pracy układu kierowniczego (K-1).
–
Zasady pracy układu hamulcowego (K-1).
–
Zasady diagnozowania usterek zębów, wideł, łańcucha i masztu (K-1).
–
Dokumentacja techniczno-ruchowa wózka jezdniowego (K-1).
–
Zasady wykonywania przeglądu technicznego – obsługi technicznej wózka (K-1).
–
Wymogi dopuszczające wózek jezdniowy do pracy – badanie odbiorcze i okre-
sowe (K-1).
–
Badania wózka jezdniowego – rodzaje, zakres, terminy (K-1).
–
Przeglądy konserwacyjne zgodne z instrukcją eksploatacji (K-1).
–
System okresowych przeglądów technicznych (K-1).
–
Zasady gospodarki paliwami i środkami smarnymi (K-1).
–
Obieg dokumentów zdawczo-odbiorczych wózka w zakładzie (K-1).
–
Podstawy transportu, ładunkoznawstwa (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Symbole i oznaczenia stosowane w urządzeniach transportu bliskiego (K-1,
K-4, K-5, K-6).
–
Podstawowe sposoby pobierania i składowania ładunku (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Sposoby piętrzenia ładunków (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Jednostki ładunkowe stosowane w zakładzie i innych współpracujących przed-
siębiorstwach (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Zasady transportu wewnątrzzakładowego (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Oznaczenia dróg transportowych w zakładzie (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Zasady bezpiecznego przewożenia ładunków (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Właściwości fizyczne i chemiczne ładunków (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Zasady zabezpieczania ładunków (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Zasady rozmieszczania ładunków (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
17
–
Symbole na opakowaniach ładunków (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Urządzenia mocujące i zabezpieczające (K-1, K-4, K-5, K-6).
–
Procedury przyjmowania towaru do magazynu (K-4).
–
Procedury wydawania towaru z magazynu (K-4).
–
Symbole i oznaczenia stosowane w zakładzie (K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Wielkości miary stosowane do określonych materiałów (K-2, K-3, K-4, K-5,
K-6).
–
Druki i formularze stosowane w zakładzie (K-1, K-3, K-4).
–
Obieg dokumentów w zakładzie (K-1, K-3, K-4).
–
Zasady gospodarki magazynowej w przedsiębiorstwie (K-1, K-3, K-4).
–
Procedura komunikacji wewnątrzwydziałowej (K-1, K-3, K-4).
–
Książka odbioru wózka (K-1).
–
Podstawy zarządzania jakością, o ile są wymagane (K-1, K-2, K-3).
Cechy psychofizyczne
–
Spostrzegawczość (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Odporność na warunki pogodowe (K-2, K-3).
–
Podzielność uwagi (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Wytrzymałość na długotrwały wysiłek fizyczny (K-2, K-3).
–
Komunikatywność (K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
–
Odwaga (K-5, K-6).
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
–
Interpretuje znaki informacyjne materiałów niebezpiecznych na opakowaniach
(K-6).
–
Dobiera osprzęt do różnych ładunków materiałów niebezpiecznych (K-6).
–
Posługuje się urządzeniami do załadunku materiałów niebezpiecznych (K-6).
–
Dobiera urządzenia mocujące w zależności od właściwości i rodzaju opakowa-
nia ładunku materiałów niebezpiecznych (K-6).
–
Dobiera urządzenia mocujące do transportu materiałów o nietypowych kształ-
tach (K-5).
–
Dobiera osprzęt do transportu (podnoszenia) osób (K-5).
Wiadomości
–
Klasyfikacja materiałów niebezpiecznych (K-6).
–
Zasady znakowania i zabezpieczania ładunków niebezpiecznych (K-6).
–
Zasady stosowane w transporcie wewnętrznym materiałów niebezpiecznych (K-6).
–
Znaki i sygnały informacyjne oraz barwy znaków bezpieczeństwa (K-6).
–
Zasady transportu materiałów o nietypowych kształtach (K-5).
–
Zasady transportu (podnoszenia) osób (K-5).
18
Cechy psychofizyczne
–
Rozróżnianie barw (K-6).
POZIOM 3
–
Nie zidentyfikowano.
POZIOM 4
–
Nie zidentyfikowano.
POZIOM 5
–
Nie zidentyfikowano.