Komentarz do Prawa Harcerskiego -
kard. Józef Glemp

Drodzy harcerze i harcerki !

Wasza odnowiona formuła przyrzeczenia harcerskiego pozwala
mie

ć

nadziej

ę

,

ż

e harcerstwo w Polsce b

ę

dzie jedn

ą

z wielu

propozycji dla dzisiejszej młodzie

ż

y w kształtowaniu swojej

osobowo

ś

ci. Podejmujcie odnowion

ą

formuł

ę

przysi

ę

gi i prawa

harcerskiego w czasie przełomów wieku i przeobra

ż

e

ń

ustrojowych w naszej Ojczy

ź

nie. Dlatego te

ż

zarówno słowa

przyrzeczenia, jak i prawa harcerskiego, aby spełniały zadanie
wychowawcze w obecnym czasie, nale

ż

y rozpatrywa

ć

w

kontek

ś

cie odbywaj

ą

cych si

ę

zmian, zagro

ż

e

ń

i wezwa

ń

.

W czasie, kiedy lansuje si

ę

styl

ż

ycia bez

ż

adnych ogranicze

ń

i

barier, wy, harcerze, z własnej woli chcecie podj

ąć

ż

ycie według

zada

ń

i przyrzecze

ń

harcerskich okre

ś

lonych w prawie harcerskim.

Chc

ą

c osi

ą

gn

ąć

bogat

ą

osobowo

ść

, potrzeba pewnej dyscypliny,

która płynie nie z ograniczenia wolno

ś

ci, ale z rozeznania jej w

prawdzie. Dlatego te

ż

zasady, prawa i reguły s

ą

drogowskazami

ku rozwojowi pełni człowiecze

ń

stwa.

My

ś

l

ą

c o człowieku szcz

ęś

liwym, oprócz rozwoju fizycznego i

intelektualnego, nie mo

ż

ecie zapomnie

ć

o rozwoju duchowym.

Proces rozwoju człowieka winien by

ć

zintegrowan

ą

cało

ś

ci

ą

.

Dlatego wasze podstawowe prawa i reguły s

ą

okre

ś

lone jako

"słu

ż

ba Bogu", "słu

ż

ba Ojczy

ź

nie" i "słu

ż

ba bli

ź

nim".

Pełni

ć

słu

ż

b

ę

Bogu - aby pełni

ć

j

ą

całym

ż

yciem i szczer

ą

wol

ą

,

trzeba si

ę

zaprzyja

ź

ni

ć

z Bogiem.

Ż

eby si

ę

z Nim zaprzyja

ź

ni

ć

,

trzeba Go pozna

ć

. Poznaj

ą

c Boga w Jego wielko

ś

ci, dobru,

pi

ę

knie i miło

ś

ci do człowieka, sercem si

ę

z nim zaprzyja

ź

nisz. A

przyja

źń

rodzi miło

ść

, która jest gotowa uczyni

ć

wszystko. St

ą

d

słu

ż

y

ć

Bogu, to do

ś

wiadcza

ć

"przygód duchowych". Msza

ś

wi

ę

ta,

modlitwa, sakramenty

ś

wi

ę

te - tu oczekuje ci

ę

Bóg - Przyjaciel,

aby ci

ę

obdarzy

ć

swoj

ą

łask

ą

.

Aby si

ę

z kim

ś

zaprzyja

ź

ni

ć

, serce mu odda

ć

, całym

ż

yciem pełni

ć

mu słu

ż

b

ę

, trzeba by

ć

dzi

ś

szczególnie roztropnym. W

okoliczno

ś

ciach naszego

ż

ycia kryj

ą

si

ę

ró

ż

ne bo

ż

ki, które

chciałyby pozyska

ć

wasz

ą

przyja

źń

duchow

ą

. Pami

ę

taj! Bóg jest

JEDEN w TRZECH OSOBACH. Tylko On mo

ż

e ci

ę

zbawi

ć

i da

ć

prawdziw

ą

przyja

źń

.

Słu

ż

y

ć

Ojczy

ź

nie - słu

ż

ba ta nie b

ę

dzie ci

ęż

arem, je

ś

li kocha

ć

j

ą

b

ę

dziesz z cał

ą

jej histori

ą

, górami, jeziorami, przydro

ż

nymi

krzy

ż

ami i lud

ź

mi, którzy t

ę

Polsk

ę

stanowi

ą

od ponad tysi

ą

ca lat.

Słu

ż

y

ć

, to odkrywa

ć

przeszło

ść

, by lepiej rozumie

ć

tera

ź

niejszo

ść

i

uczy

ć

si

ę

przyszło

ś

ci. Słu

ż

y

ć

, to zna

ć

Ojczyzn

ę

swoich przodków,

o której kształt walczyli i gin

ę

li. Słu

ż

y

ć

Ojczy

ź

nie, to piel

ę

gnowa

ć

pami

ęć

przeszło

ś

ci i przechowywa

ć

depozyt, skarb, któremu na

imi

ę

Polska.

Słu

ż

y

ć

bli

ź

niemu - to kocha

ć

go tak

ą

miło

ś

ci

ą

, jak

ą

kochasz siebie.

Je

ś

li b

ę

dziesz odpowiedzialny za rozwój swojej osobowo

ś

ci, to

łatwiej ci b

ę

dzie dostrzec niedostatki innych, by po

ś

pieszy

ć

im z

pomoc

ą

. Dzi

ś

, jak mo

ż

e nigdy dot

ą

d, jest wielu ludzi

potrzebuj

ą

cych pomocy, tej materialnej, a jeszcze bardziej

duchowej. Wielu obok ciebie jest samotnych, rozdartych
wewn

ę

trznie.

Ż

yj

ą

w

ś

ród ludzi samotni. By słu

ż

y

ć

bli

ź

nim trzeba

mie

ć

wra

ż

liwo

ść

i serce delikatne, a wtedy zobaczysz nie tylko

swoje potrzeby, ale i innych.

Składaj

ą

c przysi

ę

g

ę

harcersk

ą

ś

wiadomie i dobrowolnie, stajesz

si

ę

człowiekiem odpowiedzialnym. Ale raz zło

ż

on

ą

przysi

ę

g

ę

co

dzie

ń

b

ę

dziesz musiał potwierdza

ć

swoja postaw

ą

ż

ycia.

Ż

yciem

musisz dodawa

ć

przysi

ę

dze

ś

wie

ż

o

ś

ci, je

ś

li chcesz by

ć

godnym

harcerzem i harcerk

ą

.

Gdy wierny b

ę

dziesz zło

ż

onej przysi

ę

dze, to prawo harcerskie

zamkni

ę

te w dziesi

ę

ciu wskazaniach b

ę

dzie ci łatwo przestrzega

ć

.

Je

ś

li Bóg jest twoim przyjacielem, je

ś

li bli

ź

ni jest twym bratem, a

Ojczyzna matk

ą

, to wypełni

ć

swoje obowi

ą

zki nie mo

ż

esz inaczej

jak tylko sumiennie. Nie mo

ż

esz wtedy zawie

ść

, stchórzy

ć

, by

ć

smutnym, rozrzutnym, uzale

ż

nionym nałogami i krn

ą

brnym, bo

inaczej nie jeste

ś

godny przyja

ź

ni z Bogiem i lud

ź

mi.

1. By

ć

człowiekiem sumienia - sumienie Sobór Watyka

ń

ski II

nazwał sanktuarium człowieka, gdzie przebywa on sam z Bogiem,
którego głos rozbrzmiewa w jego wn

ę

trzu (Gaudium et spes, 16).

sumienie jest

ś

wiadkiem prawdy, na któr

ą

trzeba si

ę

otworzy

ć

w

pokornym jej poszukiwaniu. Sumienie wi

ę

c nie decyduje, co jest

dobre, a co złe. A

ż

eby harcerz mógł spełnia

ć

sumiennie swoje

obowi

ą

zki musi mie

ć

prawidłowo ukształtowane sumienie. Dlatego

jednym z podstawowych zada

ń

jest troska o prawidłow

ą

formacj

ę

sumienia, która w konsekwencji pozwoli sumiennie mu wypełnia

ć

obowi

ą

zki wynikaj

ą

ce z Przyrzeczenia Harcerskiego.

2. By

ć

człowiekiem słowa. Dzisiejszy człowiek wierzy wtedy

słowom, je

ś

li s

ą

one poparte postaw

ą

ż

ycia. Wszyscy

obserwujemy proces erozji j

ę

zyka i rozpad słowa. Obserwujemy

rozerwanie mi

ę

dzy znaczeniem a brzmieniem słowa. Słowo

oderwane od tre

ś

ci niczego nie przekazuje. Dlatego słowo

harcerza musi by

ć

jedno

ś

ci

ą

, tre

ś

ci

ą

jego brzmienia i

ż

ycia.

3. By

ć

człowiekiem po

ż

ytecznym i nie

ść

pomoc bli

ź

nim. By

ć

po

ż

ytecznym, to znaczy uczy

ć

si

ę

kompetencji w okre

ś

lonych

dziedzinach

ż

ycia. By

ć

po

ż

ytecznym, to zna

ć

si

ę

na rzeczy, to

zdobywa

ć

mistrzostwa w ró

ż

nych dyscyplinach. W ten sposób

harcerz słu

ż

y dobru wspólnemu i niesie pomoc drugiemu

człowiekowi.

4. Widzie

ć

w ka

ż

dym człowieku bli

ź

niego i uwa

ż

a

ć

ka

ż

dego za

brata. Harcerz nie przejdzie oboj

ę

tnie obok drugiego człowieka nie

zauwa

ż

aj

ą

c go. Oboj

ę

tno

ść

na drugiego człowieka zda si

ę

dominowa

ć

w dzisiejszym

ś

wiecie. Człowiek nie patrzy na

człowieka jako na obraz Boga samego, tylko jako na narz

ę

dzie

kariery, posiadania, wyzysku i zarobku. Jest wyrachowany w
czasie po

ś

wi

ę

conym drugiemu człowiekowi. Dlatego harcerz nie

szcz

ę

dzi czasu swojemu bratu, ale usiłuje go zrozumie

ć

, podnie

ść

na duchu, dostrzec w nim dobro, jakie zaszczepił Stwórca w
swoim stworzeniu.

5. Post

ę

powa

ć

po rycersku. Oznacza to by

ć

człowiekiem honoru, a

takim człowiekiem winien by

ć

harcerz. Post

ę

powa

ć

po rycersku, to

oznacza mie

ć

odwag

ę

i stan

ąć

w prawdzie przed drugim

człowiekiem i przed samym sob

ą

. Post

ę

powa

ć

po rycersku, to

troszczy

ć

si

ę

o szacunek wobec swoich kolegów, a w

szczególno

ś

ci wobec kole

ż

anek, osób starszych, wsz

ę

dzie tam,

gdzie si

ę

znajdziemy.

6. By

ć

człowiekiem miłuj

ą

cym przyrod

ę

i poznawa

ć

j

ą

. Miłowa

ć

przyrod

ę

i poznawa

ć

j

ą

, to kocha

ć

Boga i uwielbia

ć

Go za to, co

stworzył. Przyroda to dzieło Stwórcy. Poznaj

ą

c przyrod

ę

, poznasz

jej Stwórc

ę

, odkrywasz pi

ę

kno daru stworzenia. Przyroda to

ś

rodowisko człowieka.

7. By

ć

człowiekiem karno

ś

ci i posłusze

ń

stwa. Posłusze

ń

stwo to

nic innego jak wymaganie od siebie, panowanie nad swoim "ja".
Cho

ć

by nikt od was nie wymagał, wymagajcie sami od siebie -

słowa Ojca

Ś

wi

ę

tego powiedziane do młodzie

ż

y na Jasnej Górze

1983 r. Któ

ż

bardziej, jak nie harcerz, powinien wymaga

ć

od

siebie, walcz

ą

c z lenistwem, wygodniactwem i łatwizn

ą

. By

ć

posłusznym wobec swoich przeło

ż

onych, to równocze

ś

nie słucha

ć

ich i wykonywa

ć

ich polecenia. Prawdziwe posłusze

ń

stwo

kształtuje w dojrzałym człowieku serce dziecka, które czyni go
wolnym i radosnym. Harcerz, słuchaj

ą

c drugiego człowieka, nie

umniejsza si

ę

, ale ro

ś

nie, nie zacie

ś

nia si

ę

, ale pogł

ę

bia swoj

ą

postaw

ę

. Przez posłusze

ń

stwo wyra

ż

a si

ę

swój szacunek do

drugiego człowieka, który jest obrazem Boga.

8. By

ć

człowiekiem pogodnym. Optymizm patrzenia na

ś

wiat

zdobywa si

ę

patrz

ą

c na niego oczyma wiary. W

ś

wiecie jest Bóg,

który jest sprawc

ą

dobra. St

ą

d nadzieja i rado

ść

harcerza winny

si

ę

ga

ć

gł

ę

bi wiary. By

ć

człowiekiem radosnym, to zadanie dla

ka

ż

dego harcerza. Rado

ść

jest nam po to dana, aby

ś

my ni

ą

ż

yli i o

niej

ś

wiadczyli. Rado

ść

jest darem. Harcerz musi wi

ę

c stara

ć

si

ę

j

ą

przyjmowa

ć

. Bóg jest rado

ś

ci

ą

. Wasza pogoda, zadowolenie niech

si

ę

wszystkim rzucaj

ą

w oczy.

9. By

ć

człowiekiem oszcz

ę

dnym i ofiarnym. To nic innego jak

posi

ąść

umiej

ę

tno

ść

gospodarowania własnym dobrem,

u

ż

ywaniem tylko tego, co jest dla mnie konieczne. To jest równie

ż

walka z wad

ą

polskiej rozrzutno

ś

ci. Ka

ż

dy harcerz winien uczy

ć

si

ę

ofiary w imi

ę

warto

ś

ci. By

ć

ofiarnym, to tak

ż

e mie

ć

miło

ść

Ojczyzny i Boga, a

ż

do oddania

ż

ycia.

10. By

ć

czystym w my

ś

li, mowie, uczynkach i nie ulega

ć

nałogom.

Widzie

ć

obecno

ść

Boga w sobie i drugim człowieku. To oznacza

mie

ć

serce wolne od zła. By

ć

czystym, to otworzy

ć

si

ę

na drugiego

człowieka, na prawdziw

ą

miło

ść

jak

ą

jest Bóg. Czysto

ść

w

my

ś

lach, mowie i uczynkach dopomo

ż

e harcerzowi wyrzec si

ę

tego, co przemijaj

ą

ce i złudne, a objawi prawdziwe oblicze

ż

ycia.

Dlatego abstynencja i wstrzemi

ęź

liwo

ść

powinny by

ć

cnotami

harcerza, aby nie zamaza

ć

obrazu Boga w człowieku.

Ucz

ą

c si

ę

wypełnia

ć

przysi

ę

g

ę

i prawo harcerskie, b

ę

dziecie

wzrasta

ć

w przyja

ź

ni z lud

ź

mi w łasce u Boga i w ten sposób

b

ę

dziecie stawa

ć

si

ę

szcz

ęś

liwymi, czego wam z całego serca

ż

ycz

ę

i błogosławi

ę

.

Komentarz do Prawa Harcerskiego - hm.
RP Jan Mauersburger

Warszawa, sierpie

ń

1942 roku.

Mam by

ć

bojownikiem i budowniczym Polski Odrodzonej.

Ś

wiat

zmaga si

ę

w walce o najwy

ż

sze warto

ś

ci duchowe. Materializm

okazał si

ę

zacofaniem i barbarzy

ń

stwem. Zepsucie obyczajów, kult

siły fizycznej i gwałtu, deptanie wszelkiego prawa i wolno

ś

ci

człowieka s

ą

konsekwencjami tego

ś

wiatopogl

ą

du.

Natomiast prawdziwe chrze

ś

cija

ń

stwo zawiera w sobie zawsze

nowe i twórcze pierwiastki

ż

ycia osobistego i społecznego.

Realizowane konsekwentnie zi

ś

ci ideały człowieka: wolno

ś

ci i pełni

ż

ycia osobistego, sprawiedliwo

ś

ci społecznej i kooperacji

wszystkich w duchu braterstwa i miło

ś

ci bli

ź

niego.

Polska zawsze stała na stra

ż

y ideałów wolno

ś

ci i braterstwa.

Zwano j

ą

przedmurzem chrze

ś

cija

ń

stwa. Zgodnie z tradycj

ą

i

charakterem narodowym Polska ma by

ć

pionierem w

kształtowaniu nowego człowieka i społeczno

ś

ci.

Dzisiejsze warunki

ż

ycia wymagaj

ą

zdecydowanej postawy. Mam

walczy

ć

o moje ideały. Jestem na słu

ż

bie. Zawsze czujny. Zwarty

w sobie. Gotów na wszystko.

I

Bóg jest dla mnie

ź

ródłem wszelkiego dobra i siły. W mojej

wewn

ę

trznej pracy si

ę

gam do

ź

ródeł chrze

ś

cija

ń

stwa.

Ż

yj

ę

w obliczu Boga, zł

ą

czony jak naj

ś

ci

ś

lej z Chrystusem - jak

gał

ąź

z winoro

ś

l

ą

, jak komórka w organizmie.

Ż

ż

ycia Ko

ś

cioła, z modlitwy i sakramentów czerpi

ę

Boskie

ż

ycie

dla duszy, aby je dawa

ć

innym, szerz

ą

c wokoło siebie Królestwo

prawdy i dobra.

Jestem na słu

ż

bie Boga, który jest Duchem najwy

ż

szym. rozwijam

si

ę

duchowo i doskonal

ę

. Całym

ż

yciem pełni

ę

wol

ę

mojego Pana.

Prawo Bo

ż

e nakazuje miłowa

ć

Ojczyzn

ę

ponad wszystko w

ś

wiecie.

Widz

ę

w dziejach Polski my

ś

l Bo

żą

. Wierz

ę

w powołanie mojego

narodu do współpracy w wielkim dziele odrodzenia ludzko

ś

ci w

prawdzie i miło

ś

ci Chrystusowej.

Z Ojczyzn

ą

moj

ą

jestem nierozerwalnie zwi

ą

zany, jak dziecko z

matk

ą

. Jak członek

ż

ywego organizmu.

Jestem sług

ą

Polski. Dla jej dobra powinienem rado

ś

nie i

bezinteresownie po

ś

wi

ę

ci

ć

wszystko co posiadam: moje trudy i

prac

ę

, w razie potrzeby

ż

ycie.

Z tradycji polskiej wezm

ę

ducha najprzedniejszego:

ś

wi

ę

tych i

wyznawców, rycerzy i m

ę

czenników, wieszczów słowa i cichych a

niestrudzonych pracowników społecznych.

Ich duch b

ę

dzie mnie

ż

ywił. Skrzepi moj

ą

wol

ę

i m

ę

stwo. Wyrwie

mnie z egoizmu i mało

ś

ci. Wielka sprawa

żą

da wyrzeczenia i

bohaterstwa, skupienia wszystkich sił i nieustannej pracy nad
sob

ą

.

Jestem na słu

ż

bie Boga i Polski. Je

ś

li Bóg jest ze mn

ą

, któ

ż

mo

ż

e

mnie złama

ć

i zwyci

ęż

y

ć

. Ani prze

ś

ladowanie, ani ucisk, ani

ś

mier

ć

nie sprowadzi mnie z drogi obowi

ą

zku. Moja moc płynie z

wiary i modlitwy.

II

Nie rzucam słowa na wiatr. Umiem milcze

ć

. Umiem cierpie

ć

.

Słowo moje jest pewne. Uczciwe. Proste. Na stra

ż

y mojego słowa

stoi honor Polaka.

III

Jestem na słu

ż

bie najwy

ż

szego dobra. Id

ę

przez

ż

ycie dobrze

czyni

ą

c. Współdziałam w tworzeniu zdrowej szlachetnej wspólnoty

mi

ę

dzy lud

ź

mi - w mojej rodzinie, warsztacie pracy, w

społecze

ń

stwie, wsz

ę

dzie, dok

ą

d si

ę

ga mój wpływ. Zapoznaj

ę

si

ę

i

popieram ide

ę

spółdzielczo

ś

ci, gdy

ż

zmierza ona do sprawiedliwej

odbudowy

ż

ycia społecznego i gospodarczego. Ł

ą

cz

ę

, d

ź

wigam,

buduj

ę

, podnosz

ę

, ratuj

ę

moich bli

ź

nich. Dobrem zwyci

ęż

am zło.

Jestem po

ż

yteczny. Nie marnuj

ę

sił i czasu na jałow

ą

krytyk

ę

,

pró

ż

ne słowa i bezmy

ś

lne lub niezdrowe rozrywki.

Ka

ż

d

ą

prac

ę

wypełniam sumiennie w duchu słu

ż

by. Pracuj

ę

z

zamiłowaniem i umiej

ę

tnie. Przez prac

ę

zwi

ę

kszam dobro w mojej

Ojczy

ź

nie i na

ś

wiecie.

IV

Jestem zwi

ą

zany z lud

ź

mi przykazaniem miło

ś

ci Boga i bli

ź

niego.

Jestem członkiem społeczno

ś

ci,

ż

ywego organizmu Chrystusa.

Korzystam z pracy ducha i my

ś

li, z trudu i wysiłku innych. Mam

ż

yczliwo

ść

dla ludzi. Widz

ę

w nich obraz Syna Bo

ż

ego. Cz

ę

sto

zniekształcony i ciemny, zawsze godny szacunku.

Nienawidz

ę

wszelkiej niesprawiedliwo

ś

ci, gwałtu, obłudy i

kłamstwa i wszelkiego barbarzy

ń

stwa, które niszcz

ą

na

ś

wiecie

Królestwo Bo

ż

e. Walcz

ę

ze złem. Gotów jestem poda

ć

r

ę

k

ę

wszystkim ludziom dobrej woli.

Najbli

ż

si mi s

ą

ci, którzy słu

żą

Bogu i Ojczy

ź

nie. Ł

ą

czy mnie z nimi

braterstwo ducha.

Jeden mamy cel

ż

ycia - odrodzenie Polski i ludzko

ś

ci. Jedn

ą

drog

ą

idziemy: drog

ą

prawo

ś

ci i słu

ż

by, drog

ą

po

ś

wi

ę

cenia i m

ę

stwa.

V

Duch rycerski kryje si

ę

w najgł

ę

bszych pokładach duszy Polaka.

O

ż

ywia dzieje narodu bezprzykładnym bohaterstwem i

szlachetnym pi

ę

knem.

Duch

ś

wi

ę

tego Jerzego, rycerza Chrystusowego bez zmazy, woła

mnie do walki o sprawiedliwo

ść

i dobro na

ś

wiecie.

Mam by

ć

narz

ę

dziem Boga. Bezinteresownym sług

ą

sprawy.

Obro

ń

c

ą

bezbronnych uci

ś

nionych.

Mam sta

ć

na stra

ż

y honoru Polski. Obca mi jest wszelka podło

ść

i

kr

ę

tactwo. Nie ugn

ę

si

ę

wobec przemocy. Nie sprowadzi mnie z

drogi ani gro

ź

ba, ani

żą

dza sławy, ani zysk.

VI

Przez wiar

ę

jestem w ł

ą

czno

ś

ci z Bogiem, niesko

ń

czonym,

wiekuistym. Jestem cz

ą

stk

ą

wszech

ś

wiata. Widz

ę

w przyrodzie

twórcze i pot

ęż

ne dzieło Bo

ż

e. Z nieba i z ziemi bior

ę

moc

ż

ycia.

Poznaj

ę

, ucz

ę

si

ę

, zgł

ę

biam prawa przyrody i ukryte w niej

tajemnice ducha. Raduj

ę

si

ę

pi

ę

knem ziemi polskiej. Chroni

ę

jej

bogactwa. Jestem opiekunem ro

ś

lin i zwierz

ą

t.

VII

Wobec tego,

ż

e kraj jest zniszczony, zasad

ą

bojowników i

budowniczych jest

ż

ycie umiarkowane i oszcz

ę

dne.

Wszelki maj

ą

tek i własno

ść

, które posiadam, uwa

ż

am za dar Bo

ż

y.

Mam go u

ż

ywa

ć

według my

ś

li i woli Boga, dla dobra mojego i

bli

ź

nich. Nie wolno mi ich marnowa

ć

i nadu

ż

ywa

ć

. R

ę

k

ę

mam mie

ć

otwart

ą

do dawania. Oczy otwarte na n

ę

dz

ę

rodaków, na głód i

niedol

ę

dzieci polskich, na potrzeby społeczne.

VIII

Kocham zwarte, mocne i radosne

ż

ycie. Dusz

ę

mam spokojn

ą

,

serce czyste, twarz jasn

ą

. Moja wesoło

ść

i pogoda s

ą

odblaskiem

ż

ycia wewn

ę

trznego. Smutek, zgorzkniało

ść

, zniech

ę

cenie s

ą

to

objawy słabo

ś

ci. Zwalczam je w sobie i w innych.

IX

Uprawiam swój umysł i wol

ę

. Chc

ę

my

ś

le

ć

jasno, logicznie. Chc

ę

działa

ć

celowo, konsekwentnie.

Ć

wicz

ę

i uprawiam moje ciało i

zmysły. Uzdalniam je do

ż

ycia duchowego. Do rozumnej słu

ż

by

Bogu i Ojczy

ź

nie.

Jestem karny wewn

ę

trznie. Na zewn

ą

trz opanowany i skupiony.

Nade wszystko szanuj

ę

prawo. Prawo Bo

ż

e i prawo moralne.

Umiem słucha

ć

. Ch

ę

tnie, rozumnie i dokładnie wypełniam rozkaz.

Umiem by

ć

poddany - wyrzec si

ę

własnej woli, o ile tego

żą

da:

Ojczyzna, rodzice, zwierzchnicy.

X

Dusza i ciało moje nale

żą

do Boga. Wszystkie moje siły

powinienem odda

ć

sprawie. W Ojczy

ź

nie mojej rozwin

ąć

Królestwo Bo

ż

e.

Mam by

ć

bojownikiem bez kompromisu. Walczy

ć

o czysto

ść

,

podniosło

ść

, szlachetno

ść

obyczajów w Polsce. O supremacj

ę

ducha, idei, woli nad materi

ą

, zmysłowo

ś

ci

ą

, u

ż

yciem.

Walczy

ć

b

ę

d

ę

z naturalizmem, rozwi

ą

zło

ś

ci

ą

, która powstała

wskutek odej

ś

cia od Boga i od tradycji polskiej i panuje dzi

ś

wsz

ę

dzie: w sztuce, w literaturze, w rozmowach, w zachowaniu

si

ę

, w ubraniu, w dogadzaniu sobie, w wygodniactwie, w

zmysłowo

ś

ci, kulcie ciała, deprawuj

ą

c charakter narodowy polski.

Mam jasno okre

ś

li

ć

i tworzy

ć

prawy, szczery, jasny, dzielny i

czysty typ chłopca i dziewczyny polskiej, który

ż

ycie swoje czerpie

z wiary i z tradycji polskiej najpi

ę

kniejszej: filomatów i szkół

rycerskich.

Wolny jestem od wszelkich nałogów, zwyrodnienia i
nienaturalno

ś

ci, które wyniszczaj

ą

ducha i ciało młodzie

ż

y.

*

W tym duchu prawa i w poczuciu odpowiedzialno

ś

ci za dusz

ę

narodu i za jego przyszłe losy podejmuj

ę

prac

ę

nad sob

ą

.

Pogł

ę

biam wiedz

ę

, kształc

ę

charakter, krzepi

ę

ducha i serce w

nieustannym radosnym wysiłku budowania Polski według my

ś

li i

woli Chrystusa.

Ks. Jan Mauersberger, hm. RP

Komentarz do Prawa Harcerskiego -
kard. stefan Wyszy

ń

ski

1. Harcerz(ka) słu

ż

y Bogu i Polsce i sumiennie spełnia swoje

obowi

ą

zki.

Pami

ę

tam,

ż

e mam Ojca w Niebie, który jest Miło

ś

ci

ą

i Prawd

ą

.

Z Ojca czerpi

ę

- przez Chrystusa, Syna Bo

ż

ego i mojego Brata,

Prawd

ę

o Ojcu i Miło

ś

ci do całej Rodziny Ludzkiej. Mój Ojciec Niebieski

jest Ojcem ludów i Narodów. Jest Ojcem mojego Narodu, z którego
woli Naród

ż

yje, działa, pracuje, tworzy dzieje, cierpi i zwyci

ęż

a, daje

im wspólnot

ę

Ojczyst

ą

, j

ę

zyk, kultur

ę

.

Jestem wszczepiony w mój Naród, do którego posłany jest przez
Chrystusa - Ko

ś

ciół z Prawd

ą

i Miło

ś

ci

ą

.

2. Na słowie harcerza(ki) polegaj jak na Zawiszy.

Słowo Bo

ż

e oznacza Prawd

ę

, która wyzwala, i Miło

ść

, która jednoczy.

Mam promieniowa

ć

Prawd

ą

w Miło

ś

ci. Słowo moje niech ujawnia

Prawd

ę

i niech b

ę

dzie zawsze w Miło

ś

ci. Unikam słów pop

ę

dliwych,

gniewnych, zło

ś

liwych i obłudnych. Jestem wierny Słowu Bo

ż

emu i

Słowu, które promieniuje z warg i my

ś

li moich.

3. Harcerz(ka) jest po

ż

yteczny(a) i niesie pomoc bli

ź

nim.

Harcerstwo oznacza gotowo

ść

słu

ż

enia. Szukam wzoru - znajduj

ę

go w

Bogurodzicy Słu

ż

ebnicy Pa

ń

skiej i w Chrystusie, który przyj

ą

ł Posta

ć

Sługi. Słu

ż

by mej wymaga sprawiedliwo

ść

, gdy

ż

wszyscy inni ludzie mi

słu

żą

, jestem odbiorc

ą

ich wieloletniej posługi.

Słu

ż

by mej wymaga Miło

ść

, która jednoczy serca we wzajemnej

pomocy, tym którzy jej potrzebuj

ą

.

Słu

ż

y

ć

b

ę

d

ę

w Miło

ś

ci, która tworzy

ż

ycie społeczne.

4. Harcerz(ka) w ka

ż

dym widzi bli

ź

niego, a za brata (siostr

ę

) uwa

ż

a

ka

ż

dego innego harcerza(k

ę

).

Dzieci Jednego Ojca, który jest Miło

ś

ci

ą

- jednoczy

ć

b

ę

d

ą

d

ąż

eniem

Serca i Dłoni - w braterstwie powszechnym. To jedyna droga do
przezwyci

ęż

ania nienawi

ś

ci i ducha wojen.

Pami

ę

tam,

ż

e ka

ż

demu nale

ż

y si

ę

szacunek, uznanie, jego prawa do

istnienia, do

ż

ycia, do Prawdy, do Sprawiedliwo

ś

ci, do Miło

ś

ci, do

Wolno

ś

ci.

Staram si

ę

zaciera

ć

ró

ż

nic

ę

mi

ę

dzy lud

ź

mi wielkimi i małymi, m

ą

drymi i

prostymi, białymi i kolorowymi.

5. Harcerz(ka) post

ę

puje po rycersku.

Post

ę

powa

ć

po rycersku, to znaczy by

ć

zdolnym do ofiary z siebie, do

po

ś

wi

ę

cenia siebie, a

ż

do krwi za sprawy Bo

ż

e i ludzkie. Rycerz nie

godzi w ludzi, tylko w zło. Nie toczy walki, by zwyci

ęż

a

ć

innych - tylko

siebie i to, co w nas nie jest godne człowieka.

Rycerz unika walki podst

ę

pnej, ale umie stan

ąć

jasn

ą

twarz

ą

wobec

ka

ż

dego, który si

ę

uwa

ż

a za wroga, by Mu powiedzie

ć

: Bracie!

6. Harcerz(ka) miłuje przyrod

ę

i stara si

ę

j

ą

pozna

ć

.

Przypatrzcie si

ę

liliom polnym - przypatrzcie si

ę

ptakom niebieskim - to

u

ś

miech Ojca, który ubiera i ozdabia, który karmi i

ż

ywi... Sło

ń

ce Bo

ż

e,

ś

wiatło i ziele

ń

ż

yzna, barwne kwiaty, czyste powietrze - s

ą

dla

wszystkich Dzieci Bo

ż

ych, s

ą

głosem miłuj

ą

cego Ojca, którego

poznajemy w pi

ę

knie stworzenia.

Dzi

ę

kuj

ę

Bogu - Stwórcy za ka

ż

dy kwiat i kłos, za ka

ż

dy owoc i k

ę

s

chleba.

Dziel

ę

si

ę

z Bra

ć

mi darami Bo

ż

ymi - z rado

ś

ci

ą

.

7. Harcerz(ka) jest karny(a) i posłuszny(a) rodzicom i wszystkim swoim
przeło

ż

onym.

Id

ę

, Ojcze, aby wypełni

ć

, nie moj

ą

, ale Twoj

ą

Wol

ę

- bo tak Ci

podobało si

ę

... i wykonało si

ę

... wszystko, to głos z Krzy

ż

a...

Niech przenikn

ą

do mego serca i niech ucz

ą

mnie poczucia obowi

ą

zku

odpowiedzialno

ś

ci, tak w pracy i my

ś

leniu, czci dla tych, którym

zawdzi

ę

czam

ż

ycie i serce.

Ład my

ś

li i czynów, to ład współ

ż

ycia z Rodzicami, z Zwierzchnikami i

Podwładnymi.

8. Harcerz(ka) jest zawsze pogodny(a).

U

ś

miechnij si

ę

do Ojca Niebieskiego. U

ś

miechnij si

ę

do Brata i Zbawcy

Twojego - Chrystusa.

U

ś

miechnij si

ę

do utrudzonej Matki Twej w czterech

ś

cianach domu

rodzinnego. U

ś

miechnij si

ę

do Ojca, który wrócił znu

ż

ony prac

ą

.

U

ś

miechnij si

ę

do tych, co ciebie otaczaj

ą

. U

ś

miechnij si

ę

do

zagniewanych, obra

ż

onych, smutnych, cierpi

ą

cych. U

ś

miechnij si

ę

do

tych co Ci

ę

maj

ą

w nienawi

ś

ci.

9. Harcerz(ka) jest oszcz

ę

dny(a) i ofiarny(a).

Jeste

ś

my zbyt biedni, by

ś

my mogli by

ć

rozrzutni, wystawni,

nieobliczalni... Jest wokół nas zbyt wiele głodnych i opuszczonych -
by

ś

my zmarnowali dobra, które im si

ę

nale

żą

. Staraj si

ę

wiele

posiada

ć

, by móc wiele dawa

ć

potrzebuj

ą

cym. Lepiej dawa

ć

, ni

ż

bra

ć

...

Kubek wody podany spragnionemu, otwiera bramy niebios... i rodzi
rado

ść

i szacunek. - Kropla - do kropli - rodzi potok, który niesie

rado

ść

...

10. Harcerz(ka) jest czysty(a) w my

ś

li, mowie i uczynkach, nie pali

tytoniu i nie pije napojów alkoholowych.

Ś

wiat czystych, prawdomównych, wstrzemi

ęź

liwych, tworzy nowych

ludzi plemi

ę

, jakich jeszcze nie widziano (E. Małaczewski), których

pragn

ą

nowe czasy.

Jeszcze brak jest odwa

ż

nych, by przezwyci

ęż

y

ć

brud, niechlujne moce,

wstrzemi

ęź

liwo

ść

.

Stan

ę

w szeregu odwa

ż

nych i wolnych sercem - by słu

ż

y

ć

odradzaj

ą

cej

si

ę

Ojczy

ź

nie wolno

ś

ci

ą

od nałogów.

Ś

wiat nale

ż

y do trze

ź

wych i czystych.

Prowad

ź

Matko, swoje Dzieci, w Wiary nowe Tysi

ą

clecie - Patrz

ę

w

Twoje czyste oczy.

Ktokolwiek b

ę

dzie Wiernym tym Prawom

- pokój nad nim i błogosławie

ń

stwo.

Stefan Kardynał Wyszy

ń

ski

Komentarz do Prawa Harcerskiego - hm.
RP Henryk Glass

1. Harcerz słu

ż

y Bogu i Polsce i sumiennie spełnia swoje obowi

ą

zki.

Gdziekolwiek harcerz si

ę

znajduje, stara si

ę

czyny swoje uzgodni

ć

z

wol

ą

Boga i zrozumie

ć

, czego od niego Ojczyzna wymaga.

2. Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy.

Harcerz ceni sw

ą

godno

ść

; jest prawdomówny; kłamca nie wart by

ć

harcerzem. Harcerz nie rozró

ż

nia słowa zwyczajnego, które by nie

zobowi

ą

zywało, od słowa honoru, którego dopiero si

ę

nie łamie.

Harcerz wa

ż

y swoje słowa; na wiatr ich nie rzuca. Obłud

ą

i fałszem si

ę

brzydzi.

3. Harcerz jest po

ż

yteczny i niesie pomoc bli

ź

nim.

Ten obowi

ą

zek ma spełnia

ć

z najwi

ę

kszym nakładem sił i

po

ś

wi

ę

ceniem, bez wzgl

ę

du na swoj

ą

wygod

ę

lub korzy

ść

, nawet na

bezpiecze

ń

stwo. W niepewno

ś

ci, co w danej chwili wykona

ć

, zapyta

harcerz samego siebie, co lepsze dla innych i to jako swój obowi

ą

zek

wykona. Harcerz szuka skrz

ę

tnie sposobno

ś

ci, by codziennie

wy

ś

wiadczy

ć

komu

ś

cho

ć

by drobn

ą

przysług

ę

.

4. Harcerz w ka

ż

dym widzi bli

ź

niego, a za brata uwa

ż

a ka

ż

dego innego

harcerza.

Gdy harcerz spotka drugiego, cho

ć

by nieznajomego, harcerza,

post

ę

puje z nim, jakby z najlepszym znajomym i słu

ż

y mu rad

ą

i

pomoc

ą

. Harcerz nigdy z góry na innych nie patrzy dlatego,

ż

e s

ą

biedniejsi albo do innej warstwy społecznej nale

żą

. Harcerz nigdy nie

da si

ę

opanowa

ć

zawi

ś

ci wzgl

ę

dem bogatszych lub szcz

ęś

liwszych.

5. Harcerz post

ę

puje po rycersku.

Jest grzeczny dla wszystkich, a szczególnie uprzejmy dla kobiet;
otacza opiek

ą

dzieci; zawsze ch

ę

tnie wspiera starców i ułomnych, a

dzielnie i

ś

miało broni pokrzywdzonych. Nie przyjmuje za swe usługi

ż

adnej nagrody.

6. Harcerz miłuje przyrod

ę

i stara si

ę

j

ą

pozna

ć

.

Harcerz chroni zwierz

ę

ta przed dr

ę

czeniem i sam im nigdy krzywdy nie

czyni; nie zabija wi

ę

c bez potrzeby nawet owadów; nie niszczy drzew i

innych ro

ś

lin, w ogóle - niczego w przyrodzie.

7. Harcerz jest karny i posłuszny rodzicom i wszystkim swoim
przeło

ż

onym.

Posłuch harcerski przyczynia si

ę

do wyrobienia karno

ś

ci w

ż

yciu

społecznym. Ka

ż

dy rozkaz harcerski musi by

ć

wykonany natychmiast i

ochotnie, cho

ć

by był niemiły. Przy rodzicach i przeło

ż

onych stoi

harcerz w dobrej i złej doli; nawet mówi

ć

ź

le o nich nie pozwala przy

sobie.

8. Harcerz jest zawsze pogodny.

Harcerz nie zniech

ę

ca si

ę

, nie zra

ż

a, nie zna, co to d

ą

sy. Szczególnie

w chwilach niepowodzenia obce s

ą

harcerzowi wybuchy prostactwa;

nie klnie wtedy i nie przezywa; zmusza si

ę

raczej do milczenia i

u

ś

miechu.

9. Harcerz jest oszcz

ę

dny i ofiarny.

Oszcz

ę

dny nie przez sknerstwo, lecz przezorno

ść

, by nie by

ć

ci

ęż

arem

dla innych i pomaga

ć

potrzebuj

ą

cym; ofiarny - "na odzianie i

nakarmienie Matki-Ojczyzny". Gry hazardowe i w ogóle trwonienie
czasu i maj

ą

tku uwa

ż

a za grzech narodowy.

10. Harcerz jest czysty w my

ś

li, mowie i uczynkach; nie pali tytoniu, nie

pije napojów alkoholowych.

Harcerz brzydzi si

ę

wszelkim brudem, unika złego towarzystwa, nie

pozwala w swojej obecno

ś

ci nie tylko czyni

ć

, ale nawet mówi

ć

i

dowcipkowa

ć

nieprzystojnie. Harcerz stroni od trucizn szkodz

ą

cych

ciału i duszy. Chce zachowa

ć

zdrowie i siły dla siebie i dla dobra ogółu;

pragnie dawa

ć

dobry przykład drugim; przyczyni

ć

si

ę

do szerzenia

zasad wstrzemi

ęź

liwo

ś

ci, a przez to do zmniejszenia spustosze

ń

po

ś

ród szerokich warstw narodu.

Komentarz do Prawa Harcerskiego - hm
RP Stanisław Sedlaczek

Przyrzeczenie Harcerskie

Mam szczer

ą

wol

ę

całym

ż

yciem pełni

ć

słu

ż

b

ę

Bogu i Polsce, nie

ść

ch

ę

tn

ą

pomoc bli

ź

nim i by

ć

posłusznym Prawu Harcerskiemu.

"Mam szczer

ą

wol

ę

..." to znaczy,

ż

e z własnej dobrej woli wst

ę

puj

ę

do

Harcerstwa i szczerze chc

ę

wypełnia

ć

jego Prawo. "... całym

ż

yciem..."

to znaczy,

ż

e dopóki jestem harcerzem(k

ą

), zobowi

ą

zuj

ę

si

ę

we

wszystkim, co stanowi moje obecne

ż

ycie , a wi

ę

c w pracy i w

wypoczynku, w nauce i zabawie, w rado

ś

ci i smutku, w rodzinie,

szkole, warsztacie pracy pełni

ć

słu

ż

b

ę

Bogu i Polsce, nie

ść

ch

ę

tn

ą

pomoc bli

ź

nim i by

ć

posłusznym(n

ą

) Prawu Harcerskiemu. Chc

ę

słu

ż

y

ć

Bogu, Polsce i bli

ź

nim. Słu

ż

ba jest wła

ś

ciwie zadaniem harcerza(ki).

Słu

ż

y

ć

po harcersku, to znaczy my

ś

le

ć

o innych, pomaga

ć

innym i

ż

y

ć

dla innych. Chc

ę

by

ć

posłusznym(n

ą

) Prawu Harcerskiemu, bo ono

okre

ś

la, jak mam pełni

ć

t

ę

słu

ż

b

ę

i wskazuje mi drog

ę

, która jest dla

mnie najwła

ś

ciwsza. Jako Katolik (Katoliczka) i Polak(Polka) wiem,

ż

e

ta słu

ż

ba jest moim obowi

ą

zkiem. Wiem równie

ż

,

ż

e jest wielkim

zaszczytem, bo składaj

ą

c Przyrzeczenie, bior

ę

na siebie cz

ęść

odpowiedzialno

ś

ci za ruch harcerski i za Polsk

ę

.

Prawo Harcerskie

1. Harcerz (harcerka) słu

ż

y Bogu i Polsce i sumiennie spełnia swoje

obowi

ą

zki.

Harcerz (harcerka) kocha Boga, jest wiernym synem (wiern

ą

córk

ą

)

Ko

ś

cioła. Słu

ż

y Bogu przez to,

ż

e spełnia Jego przykazania, wypełnia

obowi

ą

zki członka Ko

ś

cioła, szerzy wiar

ę

i broni jej.

Harcerz (harcerka) kocha Polsk

ę

. Stara si

ę

J

ą

coraz lepiej pozna

ć

.

Słu

ż

y Jej przez to,

ż

e spełnia sumiennie swoje obowi

ą

zki na tym

posterunku, na którym go (j

ą

) Bóg postawił w chwili obecnej, a wi

ę

c

jako syn (córka), ucze

ń

(uczennica), pracownik (pracownica),

ż

ołnierz,

obywatel (obywatelka). Ponosz

ą

c odpowiedzialno

ść

za prac

ę

w małej

komórce, która jest cz

ą

stk

ą

Polski, jest tym samym wraz z innymi

odpowiedzialny (odpowiedzialna) za cał

ą

Polsk

ę

.

Harcerz (harcerka) wi

ę

cej ceni szcz

ęś

cie własnego Narodu ni

ż

własne.

Nieustannie walczy o wielko

ść

moraln

ą

i materialn

ą

Polski i o

spełnienie jej misji dziejowej.

Harcerz (harcerka) wie,

ż

e wiernie słu

żą

c Bogu, najlepiej słu

ż

y Polsce,

a wierna i uczciwa słu

ż

ba Polsce, jest jednocze

ś

nie słu

ż

b

ą

Bo

żą

.

2. Na słowie harcerza (harcerki) polegaj jak na Zawiszy.

Naczeln

ą

cech

ą

charakteru harcerza (harcerki) jest prawda. Harcerz -

to rycerz, a rycerz - to człowiek honoru. Honor wymaga prawdy.
Dlatego harcerz (harcerka) ma tylko jedno słowo, którego nigdy nie
łamie. Na

ś

laduje w tym bohatera spod Grunwaldu - Zawisz

ę

Czarnego

z Grabowa - pierwszego rycerza z Europy.

Harcerz (harcerka) jest uczciwy(a), rzetelny(a), punktualny(a). Słów na
wiatr nie rzuca. Posiada odwag

ę

cywiln

ą

i stosuje j

ą

praktycznie w

ż

yciu, mówi

ą

c w potrzebie prawd

ę

w oczy i broni

ą

c zawsze swoich

przekona

ń

.

3. Harcerz (harcerka) jest po

ż

yteczny(na) i niesie pomoc bli

ź

nim.

Niesienie pomocy bli

ź

nim jest nakazem Bo

ż

ym, który zawarty jest w

przykazaniu miło

ś

ci.

To te

ż

nieodzown

ą

cech

ą

harcerza (harcerki) jest czynna miło

ść

bli

ź

niego, która wyra

ż

a si

ę

zarówno w ch

ę

tnym niesieniu pomocy

moralnej i materialnej, jak i w serdecznym stosunku do ka

ż

dego, kto

potrzebuje naszej pomocy.

Miło

ść

bli

ź

niego to nie tylko uczucie. To wola czynienia dobrze.

Harcerz ma wol

ę

czynienia dobrze wszystkim i wyzyskuje ka

ż

d

ą

okazj

ę

, aby by

ć

po

ż

ytecznym i nie

ść

pomoc bli

ź

nim. Codziennie

spełnia conajmniej jeden dobry uczynek. Szerzy w swym otoczeniu
zasady sprawiedliwo

ś

ci społecznej, oparte na etyce chrze

ś

cija

ń

skiej.

Harcerz (harcerka) jest po

ż

yteczny równie

ż

przez to,

ż

e na ka

ż

dym

stanowisku stara si

ę

pracowa

ć

wydajnie,

ż

eby prac

ą

sw

ą

powi

ę

kszy

ć

dorobek Polski.

4. Harcerz (harcerka) w ka

ż

dym widzi bli

ź

niego, a za brata (siostr

ę

)

uwa

ż

a ka

ż

dego innego harcerza (harcerk

ę

).

Harcerz (harcerka) niesie pomoc wszystkim potrzebuj

ą

cym, bo

wszystkich uwa

ż

a za bli

ź

nich: bliskich i dalekich, wielkich i małych,

dobrych i złych, przyjaciół i nieprzyjaciół.

Wszyscy oni s

ą

nam równi. Wszyscy s

ą

stworzeni przez Boga i dla

Boga i wszyscy s

ą

odkupieni przez Chrystusa. St

ą

d zasada: "B

ę

dziesz

miłował bli

ź

niego swego, jak siebie samego".

W

ś

ród bli

ź

nich nale

ż

y jednak - zgodnie z nauk

ą

Chrystusow

ą

-

rozró

ż

ni

ć

bli

ż

szych i dalszych. Tak stanowi "porz

ą

dek miło

ś

ci", który w

stosunku do jednych i drugich ustala inny zakres obowi

ą

zków.

Wszystkim, zwi

ą

zanym krwi

ą

i duchem: rodzicom, rodzinie,

przyjaciołom, towarzyszom pracy, rodakom, współwyznawcom harcerz
(harcerka) z zasady ma by

ć

przede wszystkim po

ż

yteczny(a), bo

wzgl

ę

dem nich ma wi

ę

ksze obowi

ą

zki, wypływaj

ą

ce z "porz

ą

dku

miło

ś

ci".

W ka

ż

dym jednak poszczególnym wypadku harcerz (harcerka) niesie

pomoc tym, którzy jej w danym momencie najwi

ę

cej potrzebuj

ą

.

Harcerz (harcerka) za brata uwa

ż

a ka

ż

dego innego harcerza, a za

siostr

ę

ka

ż

d

ą

inn

ą

harcerk

ę

, bo tworz

ą

oni jedn

ą

rodzin

ę

, zwi

ą

zan

ą

Prawem Harcerskim i jednakowym wychowaniem, opartym na Prawie.

5. Harcerz post

ę

puje po rycersku.

Harcerz przej

ą

ł tradycj

ę

rycerzy chrze

ś

cija

ń

skich. Obowi

ą

zuje go wi

ę

c

rycerski stosunek do wszystkich. (Harcerka na

ś

laduje wzory dzielnych i

szlachetnych polskich kobiet - godnych sióstr rycerzy chrze

ś

cija

ń

skich).

Nie jest on oparty na formach zewn

ę

trznych, lecz przede wszystkim

płynie z wewn

ę

trznego nakazu serca. Słabych otacza opiek

ą

. Cudzej

godno

ś

ci nie szarga. Potrafi przyzna

ć

si

ę

do winy i naprawia

wyrz

ą

dzone krzywdy.

Jest odwa

ż

ny(a), silny(a) moralnie, stara si

ę

by

ć

silny(a) fizycznie. Jest

sprawiedliwy(a) nawet wobec wrogów. Walk

ę

o panowanie dobra

uwa

ż

a za swój obowi

ą

zek. Jest w niej bezkompromisowy. Potrafi swe

zwyci

ę

stwo rozs

ą

dnie wykorzysta

ć

, lecz nie zn

ę

ca si

ę

nigdy nad

pokonanym lub przeciwnikiem.

6. Harcerz (harcerka) miłuje przyrod

ę

i stara si

ę

j

ą

pozna

ć

.

Harcerz (harcerka) w czynie ukazuje sw

ą

miło

ść

do przyrody, otaczaj

ą

c

troskliw

ą

opiek

ą

cały

ś

wiat ro

ś

linny i zwierz

ę

cy.

Współ

ż

ycie z przyrod

ą

daje harcerzowi (harcerce) pogod

ę

ducha,

wyrabia zaradno

ść

. Walka z siłami natury rozwija hart i odwag

ę

.

Poznawanie przyrody polskiej pozwala mu (jej) lepiej poznawa

ć

Polsk

ę

.

Przez obcowanie z przyrod

ą

harcerz (harcerka) zbli

ż

a si

ę

wi

ę

cej do

Boga, który jest Stwórc

ą

tej przyrody i wszystkiego, co istnieje.

7. Harcerz (harcerka) jest karny(a) i posłuszny(a) rodzicom i wszystkim
swoim przeło

ż

onym.

Karno

ść

harcerza (harcerki) jest karno

ś

ci

ą

ż

ołniersk

ą

. Ka

ż

dy rozkaz

rodziców i przeło

ż

onych musi by

ć

wykonany natychmiast i z ochot

ą

,

chocia

ż

by był niemiły. Jest to nie tylko karno

ść

formalna, która płynie z

obawy kary; jest to karno

ść

, która płynie z miło

ś

ci i szacunku.

Przez karno

ść

harcersk

ą

wyrabia harcerz (harcerka) w sobie karno

ść

społeczn

ą

, która jest niezb

ę

dnym czynnikiem w

ż

yciu Narodu.

Przy rodzicach i przeło

ż

onych stoi harcerz (harcerka) w dobrej i złej

doli, broni ich, szanuje i nawet mówi

ć

ź

le o nich nie pozwala przy sobie.

8. Harcerz (harcerka) jest zawsze pogodny(a).

Łatwo jest

ś

mia

ć

si

ę

i cieszy

ć

kiedy jest nam dobrze.

Prawdziwa moc ducha przejawia si

ę

wtedy, kiedy w niepowodzeniu, w

smutku mamy u

ś

miech na twarzy.

Harcerz (harcerka) przeszkód nie omija, lecz je łamie.

Nie tylko w dobrych, ale i w złych chwilach harcerz (harcerka) ma na
twarzy i w duszy pogod

ę

, która wynika z czystego sumienia i dobrze

spełnionego obowi

ą

zku.

Swoj

ą

pogod

ą

oddziaływa na całe otoczenie.

9. Harcerz (harcerka) jest oszcz

ę

dny(a) i ofiarny(a).

Harcerz (harcerka) wie,

ż

e oszcz

ę

dno

ść

jest podstaw

ą

dobrobytu

narodowego, a m

ą

dra ofiarno

ść

podstaw

ą

słu

ż

by społecznej. Jest wi

ę

c

oszcz

ę

dny(a) w całej swojej gospodarce osobistej, bo wie,

ż

e w ten

sposób przyczynia si

ę

do dobrobytu swego Narodu. Nie trwoni na

marne ani zdrowia, ani czasu, ani pieni

ę

dzy. Nie pozwala sobie na

pró

ż

niactwo, ani na gry hazardowe.

Jest gospodarny(a); swoim lub powierzonym sobie maj

ą

tkiem stara si

ę

gospodarowa

ć

umiej

ę

tnie i oszcz

ę

dnie.

Równocze

ś

nie jest ofiarny(a), nie szcz

ę

dz

ą

c gdy zachodzi tego

potrzeba, zdrowia, sił, czasu i mienia dla bli

ź

nich i dla Ojczyzny.

10. Harcerz (harcerka) jest czysty(a) w my

ś

li, mowie i uczynkach, nie

pali tytoniu i nie pije napojów alkoholowych.

Harcerz (harcerka) chce by

ć

panem (pani

ą

) samego siebie. Wie,

ż

e

mog

ą

go (j

ą

) napastowa

ć

pokusy, zna swoje słabo

ś

ci, ale nie pozwala

im rz

ą

dzi

ć

sob

ą

, lecz sam(a) panuje nad nimi. W tym celu

ć

wiczy sw

ą

wol

ę

i wyrabia w sobie hart nie tylko fizyczny, lecz w pierwszym rz

ę

dzie

moralny, a przede wszystkim szuka pomocy w Łasce Bo

ż

ej.

Harcerz (harcerka) bez wahania odrzuca od siebie jako grzech wszelki
brud - złe towarzystwo, zł

ą

ksi

ąż

k

ę

, brudne my

ś

li, słowa i czyny.

Harcerz (harcerka) wyrzeka si

ę

alkoholu i tytoniu nie tylko dlatego,

ż

e

szkodz

ą

jego (jej) zdrowiu, ale przede wszystkim dlatego,

ż

e to

dobrowolne, drobne wyrzeczenie hartuje jego (jej) wol

ę

i czyni go (j

ą

)

zdolnym(

ą

) do innych wi

ę

kszych wyrzecze

ń

, jakich wymaga

ć

b

ę

dzie od

niego (niej) obowi

ą

zek.

Harcerz (harcerka) rozumie,

ż

e od zdrowej moralnie i fizycznie

młodzie

ż

y zale

ż

y wielko

ść

i lepsze jutro Polski. Chce w tym kierunku

pracowa

ć

i prac

ę

t

ę

zaczyna przede wszystkim od samego (samej)

siebie.