Światowe standardy z zakresu zarządzania środowiskowego:
Normy BS7750, EMAS, ISO 14000
Zasadniczym celem EMAS jest promowanie ciągłego rozwoju prośrodowiskowej działalności.
Firmy chcące uzyskać certyfikat EMAS muszą wykazać się efektywną polityką w zakresie
ochrony środowiska, utworzeniem systemów realizacji tej polityki, które regularnie audytowane
będą dostarczały opinii publicznej obiektywnych informacji o prowadzonych działaniach
proekologicznych.
Zarówno BS jak i EMAS nie chronią przedsiębiorstwa przed kontrolą i egzekwowaniem
kar przez instytucje i urzędy stojące na straży przestrzegania obowiązującego w danym kraju
prawa odnoszącego się do spraw ochrony środowiska. Fundamentalnym natomiast aspektem
obu regulacji jest to, że przewidują one zintegrowanie środowiskowego zarządzania z innymi
stosowanymi w przedsiębiorstwie systemami zarządzania, np. z systemem zarządzania jakością
(QMS = Quality Management System), finansami, produkcją itp. w jeden globalny i
spójny system zarządzania przedsiębiorstwem.

równolegle z inicjatywami legislacyjnymi, podejmowanymi w krajach wysoko
rozwiniętych (USA, Anglia, EU), organizacja ISO (Internationale Standard Organisation)
powołała Strategiczną Grupę d/s. Środowiska (SAGE), której powierzono opracowanie
międzynarodowych norm zawierających standardy w zakresie zarządzania środowiskowego,
oceny przedsiębiorstw pod względem ich środowiskowej polityki i działalności, a także
środowiskowej oceny wytwarzanych produktów. W ramach tej grupy utworzony został w roku
1993 Komitet Techniczny ISO/TC 207 „Environmental Management System” (EMS), który
zlecił opracowanie normy ISO serii 14000 sześciu podkomitetom. Normy te, podobne do norm
ISO 9000, określają standardy zarządzania, a nie standardy działalności. Pierwsza z tej serii
norma ISO 14001, która pojawiła się jesienią 1996 roku, zawiera główne wymagania w zakresie
rozwoju i wdrożenia EMS, jakie muszą być spełnione przy występowaniu o certyfikację.
Charakterystykę dotychczas opracowanych norm z serii 14000 przedstawiono w tabelarycznym
ujęciu poniżej. Dwie najważniejsze z nich to:
- ISO 14001, dotycząca systemów zarządzania środowiskowego, zawiera stosowne specyfikacje
i wytyczne stosowania,
- ISO 14004, dotycząca ogólnych wytycznych co do zasad zarządzania środowiskowego,
systemów i technik wspomagających.

Ogólnie, wymagania stawiane przez normę ISO 14000 można określić jako bardziej łagodne
w porównaniu ze standardami BS i EMAS. Norma ISO 14000 wymaga np. tylko identyfi-
kacji znaczących aspektów środowiskowych, powiązanych z działalnością zakładu. Nie wymaga,
a jedynie sugeruje, aby program zarządzania środowiskowego miał narzucone ramy
czasowe. Nie odnosi się ona również do działalności środowiskowej kooperantów i dostawców.
Norma nie wymaga również szczegółowego przeglądu środowiskowego ani obligatoryjnego
raportowania celu, zadań środowiskowych i wyników kontroli ich realizacji oraz aktualnego
stanu. Jednym z najważniejszych celów wdrażania systemu zarządzania środowiskowego
przez organizację jest ochrona środowiska. Zgodnie z ustawą „Prawo ochrony środowiska”
oznacza to podjęcie lub zaniechanie działań, umożliwiające zachowanie lub przywracanie
równowagi przyrodniczej. Normy ISO 14000, wzorowane na opracowanych wcześniej i szeroko
stosowanych normach ISO 9000, oparte są na tych samych czterech założeniach:
- dobrowolności stosowania przez przedsiębiorstwa (norma nie jest obligatoryjna),
- dążeniu do ciągłego doskonalenia (poprawy),

- uniwersalności strukturalnego systemu (EMS), przystosowanego do powszechnego
zastosowania, niezależnie od wielkości i rodzaju przedsiębiorstwa,
- możliwości kontroli i sprawdzenia funkcjonowania systemu.
Obecnie w Unii Europejskiej wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego wg ISO
14001 jest uznawane jako spełnienie wymagań Rozporządzenia 1836/93 (EMAS), pod
warunkiem sporządzenia raportu (Public Statement) o funkcjonowaniu firmy w odniesieniu do
jej oddziaływania na środowisko. Dlatego też wdrożenie ISO 14001 jest praktycznie
równoznaczne z wpisaniem do rejestru EMAS. Można też wprost skorzystać z doświadczeń
EMAS przy wdrażaniu ISO 14000.


Jak widać, podstawowymi elementami systemu zarządzania środowiskiem wg normy ISO
14001:2004, rozbitymi na podpunkty, są:
- Polityka środowiskowa
- Planowanie
- Wdrożenie i funkcjonowanie
- Sprawdzanie i działania korygujące
- Przegląd dokonywany przez kierownictwo

Elementy systemu zarządzania środowiskiem wg norm ISO 14000 mają bardzo dużo cech
wspólnych z opracowanym wcześniej (1988) przez Amerykańską Agencję ds. Ochrony
Środowiska,
Programem Czystej Produkcji (o programie tym później). Należą do nich:
- uzyskanie poparcia kierownictwa,
- formalne zadeklarowanie przez kierownictwo gotowości przystąpienia do realizacji programu
i wdrożenia postanowień normy,
- opracowanie polityki ekologicznej, określenie jej celów i planowanie realizacji,
- informowanie i szkolenie pracowników,
- stworzenie systemu „ciągłego ulepszania” i warunków dla jego realizacji,
- przeprowadzanie okresowych ocen skuteczności funkcjonowania,
- dokumentowanie prowadzonych działań,
- zaangażowanie wszystkich pracowników organizacji do realizacji opracowanej polityki
ekologicznej.

Poniżej zostaną skrótowo omówione elementy systemu zarządzania środowiskowego
Wymagania ogólne
Organizacja, przez którą rozumie się spółkę, korporację, firmę, przedsiębiorstwo, organ
władzy lub instytucję, powinna ustanowić, udokumentować, wdrożyć, utrzymywać i ciągle
doskonalić system zarządzania środowiskowego,
Polityka środowiskowa
Polityka środowiskowa, czyli zasadnicza część systemu, jest to deklaracja organizacji dotycząca
jej intencji, zamierzeń i zasad odnoszących się do ogólnych efektów działalności środowiskowej,
określająca ramy i cele tych działań. Musi ona uwzględniać specyfikę oddziaływania
organizacji na środowisko. Musi być formułowana szczegółowo, a nie ogólnie, nie może
być przydatna jednocześnie np. dla piekarni i galwanizerni. Trzeba zatem przy jej tworzeniu
przeanalizować specyfikę funkcjonowania organizacji z punktu widzenia: stosowanych
metod minimalizowania oddziaływania na otoczenie, gospodarki odpadami, wykorzystania

energii, współpracy z dostawcami, strategii transportu. W myśl wymagań normy, politykę
ekologiczną danej organizacji musi zdefiniować kierownictwo najwyższego szczebla, które
przy jej ustalaniu powinno wziąć pod uwagę aby:
była ona odpowiednia do charakteru, skali i rodzaju oddziaływań ekologicznych,
wynikających
ze stosowanych technologii czy świadczonych usług, a także dotyczących samego
produktu,
wykazywała zaangażowanie w ciągłe usprawnianie procesów i minimalizację zanieczyszczeń
(odpadów),
zawierała zobowiązanie do spełnienia odpowiednich przepisów prawnych i innych wymagań,
określała ramy czasowe dla wyznaczania i przeprowadzania okresowych przeglądów celów
i zadań ekologicznych,
była dokumentowana, wdrożona i kontynuowana oraz przekazywana do wiadomości
wszystkim pracownikom i społeczeństwu (była publicznie dostępna).
Mając na uwadze przewidziane w normie ISO 14000 weryfikowanie przez zewnętrznego
audytora wypełnienie zobowiązań podjętych w deklaracji, wymagania polityki ekologicznej
powinny uwzględniać możliwości ich osiągnięcia przez organizację. Cele tej polityki, jak i
osiągane wyniki powinny być komunikowane i udostępnione pracownikom, społeczeństwu i
wszystkim zainteresowanym stronom.
Poniżej wyjątek z „Polityki środowiskowej”, firmy „Poszukiwanie Nafty i Gazu (PNiG)”,
zawierającej w całości tylko jedną stronę tekstu, w której przedstawiono zakres działalności
firmy i zapewnienie o wnikliwej identyfikacji wpływu działalności firmy na środowisko, ale
podano także deklarację, że:
Biorąc pod uwagę postęp techniczny i naukowy, wymagania i oczekiwania naszych klientów –
szczególna uwaga będzie skierowana na to, aby:
stosować wszystkie zabezpieczenia mogące zapobiec nadzwyczajnym zagrożeniom
środowiska,
w tym awariom ekologicznym z wierceniem za bituminami,
obniżać ilość wytwarzanych odpadów, w tym odpadów wiertniczych,
obniżać zużycie czynników energetycznych oraz wody na cele przemysłowe,
racjonalizować zużycie materiałów,
zmniejszać emisję zanieczyszczeń do powietrza,
chronić glebę i wody podziemne,
spełniać wszystkie przepisy prawne w dziedzinie ochrony środowiska,
oceniać, na etapie podejmowania decyzji, potencjalny wpływ na środowisko nowych
projektów,
śledzić i oceniać oddziaływanie usług transportowych i remontowych na środowisko,
współpracować z kooperantami stosującymi zasady systemu zarządzania środowiskowego.
Nasze poczucie odpowiedzialności i chęć utrzymywania dobrych stosunków z otoczeniem
powodują,
że będziemy:
stale kształcić, szkolić i motywować naszych pracowników, aby wywiązywali się ze swoich
zadań i działań w sposób świadomy i odpowiedzialny za środowisko,
udostępniać wszystkim zainteresowanym stronom informacje o działaniach na rzecz
środowiska,
prowadzić otwarty dialog z pracownikami i społeczeństwem o dręczących ich obawach co
do potencjalnych zagrożeń związanych z naszą działalnością.

Są to zatem, można powiedzieć, intencje i pobożne życzenia firmy, które jednak muszą być
spełnione i których wykonanie będzie sprawdzane.

Planowanie
Norma ISO obliguje organizację do ustanowienia programów osiągania celów i realizacji
zadań. Mają one najczęściej charakter harmonogramów, które dla poszczególnych zadań
określają
osoby (zespoły) odpowiedzialne za ich realizację, za przeznaczone środki i terminy realizacji.
Planowanie ma zatem na celu sformułowanie planu działania zmierzającego do realizacji
polityki środowiskowej. Przy opracowywaniu planu wdrożenia polityki środowiskowej danej
organizacji powinno wziąć się pod uwagę:
Aspekty środowiskowe to elementy działania organizacji, które mogą wzajemnie
oddziaływać
na środowisko. Należy zatem zidentyfikować wpływ na środowisko wynikający z
działalności, z cech produktów lub usług świadczonych przez daną firmę. Jest to proces,
który musi uwzględniać przeszłe, aktualne i potencjalne przyszłe oddziaływanie organizacji
na środowisko. Liczba zidentyfikowanych aspektów środowiskowych powinna być
możliwie jak największa, każdy z nich dokładnie opisany pod względem potencjału zagrożenia,
by móc na tej podstawie określić hierarchię ważności i kolejność realizacji przedsięwzięć
proekologicznych. Z aspektem środowiskowym wiąże się pojęcie wpływu na środowisko,
przez które rozumie się każdą zmianę w środowisku, korzystną lub niekorzystną.
Dla przykładu jeżeli elementem działań organizacji jest transport to aspektem środowiskowym
jest zużycie energii (paliwa), a wpływem środowiskowym jest efekt cieplarniany (emisja
CO2), zakwaszenie atmosfery i gleby (tlenki azotu), hałas. Określenia aspektu i wpływu
są bardzo szerokie, norma wymaga identyfikacji tylko tych aspektów, które mogą mieć
„znaczący” wpływ na środowisko, które można nadzorować i na które można wpływać.
Istnieją różne metody oceny aspektu środowiskowego. Najprostsza metoda to „inputoutput”
(wejść-wyjść). W metodzie tej dla każdego obszaru działalności firmy (zaopatrzenie,
wytwarzanie, pakowanie, magazynowanie, transport i inne) tworzy się listę wejść i
wyjść. Na wejściach uwzględnia się wszystkie czynniki związane z zaopatrzeniem organizacji
(energia, surowce, narzędzia), a na wyjściach rejestruje się produkty, odpady, ścieki,
hałas itd. Po opracowaniu takiej listy każdemu aspektowi przyporządkowuje się wpływ na
środowisko. Kolejny etap to wyodrębnienie tych wpływów, które można uznać za znaczące.
Do oceny tych wpływów stosuje się często metodę punktową, która uwzględnia częstość
i rozmiar szkód powodowanych przez dany wpływ.
Wymagania prawne i inne. Dla zachowania zgodności z przepisami, organizacja powinna
sobie przyswoić wymagania prawne odnoszące się do jej działalności, wytwarzanych przez
nią produktów, czy świadczonych usług. Jeżeli zewnętrzne normy nie odpowiadają potrzebom
organizacji lub nie istnieją, to należy opracować i stosować własne kryteria i priorytety,
które w połączeniu z normami zewnętrznymi pomagają w opracowaniu zadań i celów.
Przy identyfikowaniu wymagań prawnych należy wziąć pod uwagę ogólne przepisy dotyczące
środowiska, szczególne przepisy dotyczące działalności organizacji, jej wyrobów i
usług, przepisy branżowe, ale też licencje, autoryzacje i pozwolenia. Przepisy te należy śledzić,
bowiem ulegają one częstym zmianom.
Cele zadania i programy. Cele i zadania muszą być zgodne z polityką środowiskową i
uwzględniać zidentyfikowane wpływy ekologiczne, jak i wnioski z przeglądów środowiskowych.
Ważną rzeczą jest, aby po ustaleniu zadań i celów określić wymierne wskaźniki

działalności ekologicznej, które mogą służyć za podstawę systemu ocen działalności
ekologicznej.
Przykładowymi wskaźnikami mogą być: ilość zużytych surowców i energii na
jednostkę produkcji, wielkość emisji CO2, NOx, procent odpadów zawróconych do ponownego
przerobu, wielkość inwestycji na ochronę środowiska itp. Przy formułowaniu wymagań,
które stawia się celom i zadaniom, należy wziąć pod uwagę pięć czynników, które w
literaturze angielskojęzycznej określa się skrótem „SMART” Zatem cele i zadania powinny
być:
S - (specific) - specyficzne, czyli dostosowane do specyfiki danej organizacji, do sytuacji w
jakiej się znajduje, uwzględniać punkt widzenia stron zainteresowanych – udziałowców,
władz lokalnych, społeczności lokalnej, pracowników.
M - (measurable) - mierzalne, czyli wyrażone za pomocą wielkości liczbowych, co umożliwia
porównywanie i analizę osiągnięć, choć nie zawsze jest to możliwe
A - (accepted) - akceptowane, a więc takie, które są uznane przez wykonawców (brak akceptacji
ze strony pracowników utrudnia realizację zadań i celów),
R – (realistic) – realistyczne, czy możliwe do osiągnięcia z punktu widzenia posiadanych
zasobów, uwarunkowań technologicznych i biznesowych. Zadania nie powinny być zbyt
ambitne,
T – (time-bound) - związane z czasem, czyli ich realizacja powinna mieć określone ramy
czasowe, szczególnie kończyć się w określonym terminie.
Wymienione cele i zadania powinny zostać przydzielone odpowiednim szczeblom, służbom
czy pracownikom, a nie tylko organizacji jako całości. Powinny być dokumentowane
z przydzieleniem środków i ustaleniem terminów ich osiągnięcia.

Wdrażanie i funkcjonowanie
Skuteczne wdrożenie systemu zarządzania środowiskowego (SZŚ) wymaga przygotowania
środków i mechanizmów wspomagających, w zależności od poziomu organizacyjnego i
technicznego,
na jakim znajduje się organizacja. Powinno się przy tym określić:
Strukturę SZŚ, zasoby, role i odpowiedzialność personalną za realizację zadań wynikających
z przyjętej polityki ochrony środowiska. Kierownictwo powinno zapewnić środki niezbędne
do jej wdrożenia i nadzór nad SZŚ. W praktyce sprowadza się to do precyzyjnego opisania
zadań związanych ze wszystkimi stanowiskami, przypisania tym stanowiskom odpowiedzialności
i uprawnień odnoszących się do zagadnień związanych z zarządzaniem środowiskowym.
Zadania te mają być nie tylko określone, lecz udokumentowane i zakomunikowane.
Zakres niezbędnego szkolenia, podnoszenia świadomości i kompetencji. Troska ta dotyczy
nie tylko własnej załogi, ale objąć nią trzeba również pracowników obcych firm wykonujących
pracę na terenie danej organizacji oraz firm kooperujących, których praca może mieć
znaczący wpływ na środowisko. Odpowiedni pracownicy muszą uzyskać potrzebne kwalifikacje,
być przeszkoleni i świadomi swojej roli w systemie zarządzania środowiskowego.
Należy zwracać uwagę na rozwój niektórych umiejętności pracowników oraz na kreowanie
odpowiednich postaw.
Komunikowanie. Norma ISO 14001 wymaga aby organizacja ustanowiła i utrzymywała
procedurę komunikowania wewnętrznego i zewnętrznego w odniesieniu do aspektów
środowiskowych i SZŚ. Formy mogą przy tym być różne: roczne sprawozdania, publikacje,
internet, organizowanie otwartych dni, a wewnętrznie poprzez komunikaty na tablicach
ogłoszeń, biuletyny, pocztę elektroniczną. Należy ustalić które informacje muszą koniecznie

dotrzeć do danej grupy pracowników, bowiem nadmiar nieistotnych informacji powoduje,
że są one ignorowane.
Sposób dokumentowania SZŚ. Organizacja powinna ustanowić i systematycznie prowadzić
dokumentację w formie zapisu na papierze lub na nośnikach elektronicznych, opisującą
funkcjonowanie podstawowych elementów SZŚ. Choć norma ISO 14001 nie wymaga, jak w
przypadku normy ISO 9000, prowadzenia księgi zarządzania środowiskiem, to w praktyce
jest ona często sporządzana, co poprawia przejrzystość dokumentacji i usprawnia system.
Sposób tworzenia dokumentacji jest dość elastyczny, jednak dokumentacja ta powinna być
czytelna, datowana i przechowywana w uporządkowany sposób przez określony czas. Charakter
dokumentów może być różny, w zależności od wielkości i złożoności organizacji.
Wygodnym i nowoczesnym sposobem prowadzenia i nadzorowania dokumentacji dotyczącej
zarządzania środowiskowego jest korzystanie ze specjalistycznych programów komputerowych.
Dokumentacja nie może być traktowana marginalnie, bowiem przede wszystkim na
jej podstawie audytorzy formułują swoje wnioski w procesie certyfikacji systemu zarządzania
środowiskowego. Zwykle dokumentacja jest trzypoziomowa: poziom strategiczny opisuje
ogólnie system i podaje odnośniki do dokumentów szczegółowych poziom taktyczny to
przede wszystkim procedury systemu, które opisują przepływ materiałów i informacji, oraz
poziom operacyjny to głównie instrukcje opisujące krok po kroku określone czynności.
Sterowanie operacyjne. Organizacja powinna określić te operacje i działania, które są
związane
ze zidentyfikowanymi, w przypadku danego zakładu, aspektami środowiskowymi.
Sterowanie operacyjne koncentruje się zazwyczaj na trzech kategoriach działań:
- na działaniach zapobiegających zanieczyszczaniu i chroniących zasoby naturalne,
- codzienne działania menedżerskie, zapewniające zgodność realizowanych procesów z
wymaganiami wewnętrznymi i zewnętrznymi,
- strategicznych działaniach będących wynikiem przewidywania i reagowania na zmieniające
się wymagania odnośnie ochrony środowiska.
Sytuacje awaryjne. Organizacja powinna ustanowić i utrzymać procedury identyfikowania
potencjalnie możliwych wypadków i sytuacji awaryjnych oraz sposób reagowania na awarie
mogące spowodować zagrożenie dla środowiska. Plany postępowania na wypadek zagrożeń
i awarii powinny zawierać między innymi: listę osób odpowiedzialnych, szczegóły
dotyczące odpowiednich służb, informacje w kwestii łączności wewnętrznej i zewnętrznej,
oraz rodzaju działań podejmowanych w przypadku poszczególnych zagrożeń, informacje o
niebezpiecznych materiałach, plany szkoleń. Organizacja powinna okresowo sprawdzać
procedury postępowania w sytuacjach awaryjnych, czyli zaplanować odpowiednie ćwiczenia.
Dotyczy to szczególnie przypadku gdy w zakładzie stosuje się substancje niebezpieczne.

Sprawdzanie i działania korygujące
Sprawdzanie i działania korygujące są kluczowymi elementami SZŚ, zapewniającymi
zgodność działania z określonym programem zarządzania środowiskiem. Zgodnie z normą
ISO 14001, organizacja powinna ustanowić i utrzymać udokumentowane procedury w celu
regularnego monitorowania i pomiarów kluczowych charakterystyk swoich operacji i działań
mogących mieć znaczący wpływ na środowisko. W pomiarach należy stosować środki
zapewniające
wiarygodność. Ważne jest by kontrolowanie określonych wskaźników było procesem
ciągłym, a uzyskiwane wyniki obiektywne, sprawdzalne i powtarzalne.
Norma ISO 14001 zaleca opracowania procedury okresowej oceny zgodności struktury z

ustawodawstwem i przepisami prawnymi. Jest to rodzaj audytu fragmentu systemu zarządzania
środowiskowego. Jeżeli wyniki prowadzonych działań różnią się zamierzonych, a przebieg
procesów różni się od zaplanowanych należy podjąć działania korygujące i zapobiegawcze.
Stwierdzenia i zalecenia wynikające z przeprowadzanych audytów, przeglądów lub sygnałów
przekazywanych przez personel, powinny być udokumentowane ze wskazaniem co należy
zrobić, kto to ma wykonać i jakimi środkami. Działania korygujące i zapobiegawcze muszą
być dostosowane do skali problemu oraz współmierne do wywołanego wpływu środowiskowego.
Norma ISO 14001 przewiduje również prowadzenie systematycznych zapisów dotyczących
szkoleń oraz wyników audytów i przeglądów. Poza wymienionymi już kwestiami obejmują
one między innymi: informacje o dostawcach i surowcach, o skargach, procesach sądowych i
incydentach ze społecznością lokalną, o prowadzonych badaniach w zakresie ochrony
środowiska.
Podobnie jak w przypadku normy ISO 9000, dotyczącej systemu zapewnienia jakości, audyty
wewnętrzne przeprowadza się w celu potwierdzenia zgodności systemu z wymaganiami
normy oraz skuteczności jego wdrożenia, jak i wypełnienia zadań określonych w polityce
środowiskowej danej organizacji. Kwestia bezstronności, szczególnie w małych firmach,
wymaga by w audycie uczestniczyła osoba nie związana zawodowo z tą firmą. Raporty z
audytów powinny być wykorzystywane przez kierownictwo do oceny funkcjonowania systemu.
O częstotliwości przeprowadzania audytów decyduje charakter działalności organizacji i
potencjalne zagrożenia dla środowiska wynikające z tej działalności. Praktyka wykazuje, Se
przeprowadzenia audytu przynajmniej raz w roku jest niezbędnym minimum. Zalecane są okresy
półroczne.

Przegląd wykonywany przez kierownictwo
Najwyższe kierownictwo organizacji powinno, z określoną przez siebie częstotliwością
dokonywać przeglądu SZŚ w celu zapewnienia by system ten był zawsze odpowiedni i
efektywny.
Efektem przeglądu powinna być modyfikacja polityki ekologicznej i ulepszanie SZŚ
uwzględniające: wyniki audytu, zmieniające się uwarunkowania zewnętrzne (np. prawne) oraz
zaangażowanie firmy w ciągłe ulepszanie. Podobnie jak w przypadku audytów, norma nie
określa częstotliwości przeglądów, ale większość jednostek certyfikujących wymaga aby były
one przeprowadzane najmniej raz w roku.
Przeglądy powinny być dokumentowane raportami, które zawierają odpowiednie wnioski
prowadzące do ciągłego doskonalenia SZŚ. Treść raportu powinna być przekazywana do
zainteresowanych komórek organizacyjnych wewnątrz organizacji, a takSe stanowić podstawę do
przygotowania informacji na zewnątrz organizacji.

Certyfikowanie
Zakład chcący uzyskać certyfikat normy ISO 14000 dla opracowanego przez siebie SZŚ,
musi się zwrócić o nadanie takiego certyfikatu do jednej z renomowanych i akredytowanych
jednostek. W Polsce jednostką udzielającą akredytacji jest Polskie Centrum Akredytacji.
Udzieliło ono Dotą akredytacji sześciu jednostkom wśród których jest np. Stowarzyszenie
InSynierów i techników Mechaników Polskich. Procedura obejmuje:
Złożenie wniosku o przeprowadzenie audytu certyfikującego,
Wstępną ocenę dokumentów systemu,
Zaplanowanie audytu (istnieje możliwość przeprowadzenia audytu wstępnego),
Przeprowadzenie właściwego audytu certyfikującego,

Zawarcie umowy o nadzór nad systemem wraz z przyznaniem na trzy lata certyfikatu,
Coroczne audyty nadzorujące,
Ewentualny audyt powtórny po upływie trzech lat.

KORZYŚCI Z WDROŻENIA NORM ISO 14000
MIEJSZE OBCIĄŻENIE ŚRODOWISKA
WIĘKSZA KONKURENCYJNOŚĆ FIRMY
OBNIŻENIE KOSZTÓW PRODUKCJI
POPRAWA FUNKCJONOWANIA PRZEDSIĘBIORSTWA
ZMNIEJSZENIE RYZYKA


Korzyści ekologiczne
Celem zasadniczym wprowadzania SZŚ jest osiąganie określonych korzyści ekologicznych.
Zaliczyć do nich należy:
poprawa czystości środowiska,
racjonalne korzystanie z zasobów naturalnych (zachowywanie zasobów),
lepsze warunki pracy dla pracowników,
zwiększenie bezpieczeństwa ekologicznego,
przyczynianie się do wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa,
pozytywne oddziaływanie w zakresie ochrony środowiska na strony zainteresowane
(poddostawców,
kooperantów, klientów).
Wzrost konkurencyjności firmy
Najważniejsze jednak korzyści, mające obecnie coraz większe znaczenie, odnoszą się do
wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstwa. Sprowadzają się one bowiem do następujących
kwestii:
certyfikat ISO 14001 jest ważnym atutem marketingowym,
przewagi konkurencyjnej wobec firm bez SZŚ,
dobrych stosunków z otoczeniem firmy i władzami lokalnymi (public relation),
uwiarygodnienia starań organizacji o ochronę środowiska (image).
Obniżenie kosztów funkcjonowania
Niemałe korzyści można również osiągnąć poprzez obniżenie kosztów przedsiębiorstwa.
Możliwości te wynikają z:
ujawnienia i wykorzystania potencjału oszczędnościowego, tkwiącego w zmniejszeniu
zużycia
energii i materiałów,
stosowania oszczędnych procesów,
redukcji kosztów usuwania odpadów,
niższych opłat związanych z korzystaniem z zasobów środowiska,
niższych stawek ubezpieczeniowych w związku ze zmniejszeniem ryzyka.
Poprawa funkcjonowania organizacji
Wdrożenie systemu zarządzania środowiskiem poprawia również ogólne funkcjonowanie
firmy poprzez:
usprawnienie zarządzania organizacją (planowanie, ustalanie celów i zadań oraz programów),
zorganizowany sposób przekazywania informacji i komunikowania,
istnienie zapisów umożliwiających przeprowadzanie analiz i ocen,
regularne audyty wewnętrzne umożliwiające szybkie wykrycie słabych miejsc,
audyt certyfikujący (oraz nadzorujący) umożliwiający niezależną, obiektywną ocenę
skuteczności
funkcjonowania SZŚ przez kompetentnych audytorów jednostki certyfikującej,