Tworzywa sztuczne
stosowane w protetyce



Określane są mianem polimerów



Najczęściej występują: polimery akrylu
(czasem wzmacniane gumą), plastiki
akrylanowe(95%)



Mogą być miękkie i elastyczne, lub twarde i
sztywne.



Wykorzystywane do sporządzenia płyty
protezy ruchomej, zębów do protez,
licowane powierzchni mostów metalowych
(tańsza wersja niż porcelanowe),
indywidualne łyżki wyciskowe, ochraniacze
ust dla sportowców

Polimeryzacja w skrócie



metakrylan metylu + inicjator
->polimetakrylan

metylu

Podczas polimeryzacji wydziela się ciepło-

należy kontrolować temperaturę-
monomer paruje co prowadzi do
tworzenia się pęcherzy powietrza i
porowatości materiału po związaniu.
Materiał kurczy się o 25% podczas
polimeryzacji.

Polimery usieciowane



Polimeryzacja monomerów akrylanowych-

końcowy produkt pojedynczy łańcuch polimerowy.



Jest związany wiązaniami poprzecznymi między

łańcuchami



Należy dodać monomeru zawierającego podwójne

wiązania reaktywne z obu końców



Są odporne na działanie rozpuszczalników

organicznych (np. aceton u pacjentów z

cukrzycą), pęknięcia na powierzchni tworzywa

oraz na powstanie drobnej siateczki na

powierzchni płyty protezy w jamie ustnej.



Materiał o dużym usieciowaniu daje się łatwiej

kształtować i polerować.

Kopolimery – 2 lub więcej

rodzajów merów



Większa odporność na pękanie pod
wpływem gwałtownych obciążeń.



Dodanie estrów wysoko akrylowych
wpływa korzystnie na miękkość i
elastyczność w temperaturze jamy
ustnej.



Używany do miękkiej warstwy
podścielającej płytę protezy.

Polimery modyfikowane



Dodatek tłuszczów wpływa na plastyfikację
polimeru-zmiękczanie



Stosowane jako tymczasowe masy
podścielające protezy ruchome



Stopniowo ulegają utwardzeniu- ślina
wypłukuje plastyfikatory tłuszczowe.



Guma butadienowa dodawana do tworzyw
akrylanowych poprawia odporność na
pęknięcia spowodowane działaniem
gwałtownych sił (5 razy bardziej wytrzymałe)

Tworzywa winylowe

Stosowany w stomatologii

zapobiegawczej



Do wyrobu ochraniaczy ust dla
sportowców



Do wyrobu łyżek przeznaczonych do
aplikacji środków fluorowych



Do nakładek podwyższających
zwarcie podczas leczenia bruksizmu

Tworzywa akrylanowe



Występują jako proszki, płyny, żele,
płatki i arkusz



Polimeryzowane termicznie (najwięcej),
chemicznie, światłem



Przezroczysty, barwiony lub zawierający
kolorowe włókna plastikowe



Do wyrobu płyty- protez całkowitych,
częściowych

Skład akrylanów do wyrobu

płyty protez



Proszek:

Polimer
Organiczny nadtlenek

(inicjator)

Dwutlenek tytanu

(przezierność)

Barwniki
Włókna syntetyczne

(poprawa estetyki)



Płyny:

Metakrylan metylu lub
monomer
Hydrochinon
Dimetyloakrylan lub
czynnik zapewniający
wiązania sieciowe
Amina organiczna jako
akcelerator

Ważniejsze cechy akrylanów

stosowanych do wyrobu płyty

protez



Mała wytrzymałość, umiarkowana
elastyczność



Kruche, miękkie



Duża odporność na zużycie



Małe przewodnictwo cieplne



Stosunkowo niska temperatura potrzebna
do odkształcenia- nie można czyścić w
gorącej wodzie.



Sorpcja wody powoduje powiększenie
protezy- lepsze przyleganie do jamy
ustnej (częściowa kompensacja
skurczu polimeryzacyjnego)



Stabilność koloru



Pozbawiony smaku i zapachu



Przy występowaniu monomeru mogą
wystąpić podrażnienia i alergie

Modyfikowane tworzywa

akrylanowe do wyrobu protez



Tworzone przez dodanie gumy
butanodienowo – styrenowej, lub
kopolimerów



Większa odporność na gwałtowne
uderzenia



Wzrost zdolności zginania i obniżenie
sztywności



Obniżenie sorpcji wody

Dokładność przylegania

akrylanów do płyt protez



Akrylany
hydroksyetylometakrylanowe
(najlepiej)



Typowe akrylany



Akrylany z dodatkiem
gumy(najgorzej)

Małe podsumowanie

Akrylany polimeryzowane termicznie z usieciowanymi

wiązaniami są szeroko stosowne do wyrobu płyt protez

ruchomych ze względu na łatwość ich opracowania oraz

niskie koszty wytwarzania. Akrylan można opisać jako

materiał mający małą lecz wystarczającą wytrzymałość,

zadowalającą elastyczność, kruchość i miękkość,

odpowiednią odporność na pęknięcia wywołane zużyciem

a także słabe powinowactwo cieplne. Ulega

odkształceniom pod wpływem wysokiej temperatury oraz

wykazuje dość duży skurcz polimeryzacyjny i wysoką

sorpcję wody, lecz niską rozpuszczalność w wodzie.

Ponadto jest odporny na działanie rozpuszczalników, nie

wykazuje adhezji do metalu, cechuje się stabilnym

kolorem i kompatybilnością względem tkanek jamy

ustnej. W umiarkowanym stopniu jest zwilżany przez

wodę, nie ma smaku i zapachu.



Najczęściej wykorzystywana technika ciasta

akrylanowego

Proszek : płyn miesza się w stosunku 3:1
Skurcz zależy od wykorzystanego monomeru
Do fiolki nalewa się odpowiednią ilość płynu po

czym dodaje się proszek aż do całkowitego

zaabsorbowania płynu. Fiolkę zamyka się

nakrętką i pozostawia się do czasu

rozpuszczenia proszku i płynu (zmiana

konsystencji na ciasto- łatwo oddziela się od

ścianek fiolki). Następnie nakłada się go do

modelu znajdującego się w puszce

polimeryzacyjnej. Stosuje się temperaturę i

odpowiednie ciśnienie.



Technika wstrzykiwania akrylanu

Postępowanie z protezami



Konieczność przechowywania w
wilgotnym środowisku



Do mycia protezy nie można używać
silne abrazyjnych past do zębów oraz
twardych szczoteczek gdyż akrylan
jest miękki i łatwo ulega zarysowaniu
i starzeniu.



Nie można myć w gorącej wodzie

Plastiki do podścielania
protez

Stosowane



U pacjentów z podcieniami na wyrostku

zębodołowym, oraz z obolałymi wyrostkami

zębodołowymi



Jako opatrunki po zabiegach chirurgicznych



Jako obturatory we wrodzonych lub nabytych

ubytkach podniebienia

Mogą być stosowane długoterminowo przez kilka

miesięcy, lub leczniczo przez kilka dni. Zawierają

polietylometakrylaty lub akrylanowe kopolimery

oraz plastyfikatory, guma silikonowa, polifosfazot.

Tworzywa plastikowe
stosowane do wyrobu zębów
sztucznych



Stosuje się polimery akrylanowe, modyfikowane

polimery akrylanowe



Stosowanie barwników (zęby o różnych

odcieniach)



Są mocne, miękkie mało odporne na ścieranie



Używane w miejscach gdzie nie występują duże

siły żucia, u pacjentów z zanikłym wyrostkiem

zębodołowym, gdy w przeciwstawnym łuku

zębowym znajduje się naturalne uzębienie, gdy

odległość między łukami zębowymi jest niewielka

Połączenie metalu z
plastikiem



Estetyczne licowanie powierzchni
mostów metalowych



Aparaty ortodontyczne

Inne zastosowanie tworzyw w
protetyce



W stomatologii zachowawczej



Rekonstrukcja ubytków tkanek w chirurgii
szczękowo- twarzowej (plastiki elastyczne,
plastyfikowane akrylany, tworzywa winylowe,
elastomery silikonowe i uretanowe)



Tymczasowe mosty i korony (polimery akrylu)



Indywidualne łyżki wyciskowe (akrylany typu
proszek/płyn)