Międzynarodowa Ochrona Praw
Międzynarodowa Ochrona Praw
Człowieka
Człowieka
Międzynarodowa Ochrona Praw
Międzynarodowa Ochrona Praw
Człowieka
Człowieka
Trochę historii
Trochę historii
Bill of rights 1776 r.
Bill of rights 1776 r.
Karta Konstytucyjna Ludwika XVIII 1814 r.
Karta Konstytucyjna Ludwika XVIII 1814 r.
Szkoła prawa natury i umowy społecznej (Grotius,
Szkoła prawa natury i umowy społecznej (Grotius,
Hobbes, Locke, Pufendorf)
Hobbes, Locke, Pufendorf)
Amerykańska Deklaracja Niepodległości 1776 r.
Amerykańska Deklaracja Niepodległości 1776 r.
Francuska Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
Francuska Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
1789 r.
1789 r.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1948 r.
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka 1948 r.
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i
Politycznych 1966 r.
Politycznych 1966 r.
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych
Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych
Społecznych i Kulturalnych 1966 r.
Społecznych i Kulturalnych 1966 r.
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i
Podstawowych Wolności 1950
Podstawowych Wolności 1950
Konwencje
Konwencje
1948 Konwencja o zapobieganiu i karaniu zbrodni
1948 Konwencja o zapobieganiu i karaniu zbrodni
ludobójstwa
ludobójstwa
1951 Konwencja dotycząca statusu uchodźców
1951 Konwencja dotycząca statusu uchodźców
1965 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form
1965 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form
dyskryminacji rasowej
dyskryminacji rasowej
1973 Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu
1973 Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu
1979 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form
1979 Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form
dyskryminacji kobiet
dyskryminacji kobiet
1984 Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu,
1984 Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu,
nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu
nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu
1989 Konwencja o prawach dziecka
1989 Konwencja o prawach dziecka
1990 Konwencja o ochronie praw wszystkich pracowników -
1990 Konwencja o ochronie praw wszystkich pracowników -
migrantów i członków ich rodzin
migrantów i członków ich rodzin
Deklaracje
Deklaracje
1960 Deklaracja o przyznaniu
1960 Deklaracja o przyznaniu
niepodległości krajom i narodom
niepodległości krajom i narodom
kolonialnym
kolonialnym
1967 Deklaracja w sprawie wszelkich form
1967 Deklaracja w sprawie wszelkich form
dyskryminacji kobiet
dyskryminacji kobiet
1967 Deklaracja o azylu terytorialnym
1967 Deklaracja o azylu terytorialnym
1984 Deklaracja o prawie ludów do pokoju
1984 Deklaracja o prawie ludów do pokoju
1986 Deklaracja o prawie do rozwoju
1986 Deklaracja o prawie do rozwoju
1992 Deklaracja o prawach osób
1992 Deklaracja o prawach osób
należących do mniejszości narodowych lub
należących do mniejszości narodowych lub
etnicznych, religijnych i językowych
etnicznych, religijnych i językowych
Komitety
Komitety
Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Rasowej
Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Rasowej
(do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji
(do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji
rasowej)
rasowej)
Komitet Praw Człowieka
Komitet Praw Człowieka
(do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych)
(do Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych)
Komitet Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych
Komitet Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych
(do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych
(do Międzynarodowego Paktu Praw Gospodarczych, Społecznych
i Kulturalnych)
i Kulturalnych)
Komitet przeciwko Torturom
Komitet przeciwko Torturom
(do Konwencji przeciwko torturom i innemu okrutnemu,
(do Konwencji przeciwko torturom i innemu okrutnemu,
nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu)
nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu)
Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet
Komitet ds. Eliminacji Dyskryminacji Kobiet
(do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji
(do Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji
kobiet)
kobiet)
Komitet Praw Dziecka
Komitet Praw Dziecka
(do Konwencji o prawach dziecka)
(do Konwencji o prawach dziecka)
Komitet do Ochrony Praw Wszystkich Pracowników - Migrantów
Komitet do Ochrony Praw Wszystkich Pracowników - Migrantów
i Członków ich Rodzin
i Członków ich Rodzin
(do Konwencji o ochronie praw wszystkich pracowników -
(do Konwencji o ochronie praw wszystkich pracowników -
migrantów i członków ich rodzin)
migrantów i członków ich rodzin)
Generacje praw człowieka
Generacje praw człowieka
Pierwsza generacja
Pierwsza generacja
– prawa (wolności)
– prawa (wolności)
obywatelskie i prawa polityczne chroniące przed
obywatelskie i prawa polityczne chroniące przed
ingerencją państwa
ingerencją państwa
Druga generacja
Druga generacja
– prawa gospodarcze,
– prawa gospodarcze,
socjalne i kulturalne pozwalające oczekiwać od
socjalne i kulturalne pozwalające oczekiwać od
państwa zabezpieczeń natury społecznej oraz
państwa zabezpieczeń natury społecznej oraz
ekonomicznej (prawo do pracy, prawo do nauki)
ekonomicznej (prawo do pracy, prawo do nauki)
Trzecia generacja
Trzecia generacja
– nowa konstrukcja
– nowa konstrukcja
obejmująca prawo do pokoju, samostanowienia,
obejmująca prawo do pokoju, samostanowienia,
wspólne dziedzictwo ludzkości, prawo do
wspólne dziedzictwo ludzkości, prawo do
rozwoju, prawo mniejszości narodowych i
rozwoju, prawo mniejszości narodowych i
etnicznych
etnicznych
Czwarta generacja -
Czwarta generacja -
w trakcie wyodrębniania,
w trakcie wyodrębniania,
należą do nich prawa mniejszości seksualnych,
należą do nich prawa mniejszości seksualnych,
np. prawo do zawierania związku małżeńskiego,
np. prawo do zawierania związku małżeńskiego,
prawo do adopcji dzieci, prawo do zajmowania
prawo do adopcji dzieci, prawo do zajmowania
stanowisk bez ograniczeń
stanowisk bez ograniczeń
Formy ochrony
Formy ochrony
1.
1.
Ochrona represyjna
Ochrona represyjna
2.
2.
Ochrona prewencyjna
Ochrona prewencyjna
Systemy ochrony praw
Systemy ochrony praw
człowieka
człowieka
1.
1.
Wewnątrzpaństwowe
Wewnątrzpaństwowe
2.
2.
Ponadnarodowe
Ponadnarodowe
3.
3.
Międzynarodowe
Międzynarodowe
•
uniwersalne
uniwersalne
•
regionalne
regionalne
Gwarancje praw człowieka
Gwarancje praw człowieka
1.
1.
Materialne
Materialne
2.
2.
Formalne
Formalne
•
Pośrednie
Pośrednie
•
Bezpośrednie
Bezpośrednie
1.
1.
Ustrojowe
Ustrojowe
2.
2.
Prawnoinstytucjonalne
Prawnoinstytucjonalne
3.
3.
Społeczne i moralne
Społeczne i moralne
4.
4.
materialne
materialne
Zagrożenia
Zagrożenia
Czynniki ograniczające
Czynniki ograniczające
możliwość realizacji
możliwość realizacji
praw człowieka
praw człowieka
Naruszenia
Naruszenia
Gdy podmiot
Gdy podmiot
całkowicie lub
całkowicie lub
częściowo ogranicza
częściowo ogranicza
możliwość realizacji
możliwość realizacji
praw człowiek
praw człowiek
Źródła praw człowieka
Źródła praw człowieka
Umowy międzynarodowe
Umowy międzynarodowe
1.
1.
Ogólne
Ogólne
globalne (Karta NZ,
globalne (Karta NZ,
PPOiP, PPGSiK)
PPOiP, PPGSiK)
regionalne (EKPCz, EKS,
regionalne (EKPCz, EKS,
AKPCz, AKPCziL)
AKPCz, AKPCziL)
2.
2.
Szczegółowe
Szczegółowe
konwencje globalne
konwencje globalne
(ONZ, MOP, UNESCO)
(ONZ, MOP, UNESCO)
konwencje regionalne
konwencje regionalne
(EKS)
(EKS)
Międzypaństwowe
Międzypaństwowe
(umowy ekstradycyjne)
(umowy ekstradycyjne)
Zwyczaj
Zwyczaj
1.
1.
Wypełnianie luk
Wypełnianie luk
2.
2.
Interpretacja norm
Interpretacja norm
3.
3.
Zastosowanie do
Zastosowanie do
państw niebędących
państw niebędących
stronami umowy
stronami umowy
Zasady ogólne prawa
Zasady ogólne prawa
międzynarodowego
międzynarodowego
uzupełnienie norm zwyczajowych i
uzupełnienie norm zwyczajowych i
umownych
umownych
zasady wspólne obowiązujące w
zasady wspólne obowiązujące w
porządku międzynarodowym oraz
porządku międzynarodowym oraz
mające zastosowanie w porządku
mające zastosowanie w porządku
wewnętrznym państw
wewnętrznym państw
Prawo ponadnarodowe
Prawo ponadnarodowe
Wtórne
Wtórne
Rozporządzenia
Rozporządzenia
Dyrektywy
Dyrektywy
Decyzje
Decyzje
Pierwotne
Pierwotne
Układy tworzące
Układy tworzące
wspólnoty europejskie
wspólnoty europejskie
i Unię Europejską,
i Unię Europejską,
aneksy, traktaty
aneksy, traktaty
nowelizujące
nowelizujące
Zakres ochrony/granice
Zakres ochrony/granice
obowiązywania
obowiązywania
1.
1.
Podmiotowy
Podmiotowy
2.
2.
Przedmiotowy
Przedmiotowy
3.
3.
Czasowy
Czasowy
4.
4.
Przestrzenny
Przestrzenny
Ograniczenia praw człowieka
Ograniczenia praw człowieka
1.
1.
Osobiste – określają zakres
Osobiste – określają zakres
podmiotowy, ustalają kategorie osób
podmiotowy, ustalają kategorie osób
2.
2.
Immanentne – związane z
Immanentne – związane z
charakterem określonego prawa
charakterem określonego prawa
3.
3.
Systemowe – umiejscowienie prawa
Systemowe – umiejscowienie prawa
w systemie
w systemie
Ograniczenia w prawie
Ograniczenia w prawie
międzynarodowym
międzynarodowym
1.
1.
Zasady ogólne dotyczące wszystkich
Zasady ogólne dotyczące wszystkich
praw w danym akcie
praw w danym akcie
2.
2.
Zasady odnoszące się tylko do
Zasady odnoszące się tylko do
poszczególnych praw
poszczególnych praw
Art. 4 pkt. 1PPOiP
Art. 4 pkt. 1PPOiP
W przypadku gdy wyjątkowe niebezpieczeństwo
W przypadku gdy wyjątkowe niebezpieczeństwo
publiczne zagraża istnieniu narodu i zostało ono
publiczne zagraża istnieniu narodu i zostało ono
urzędowo ogłoszone, Państwa-Strony
urzędowo ogłoszone, Państwa-Strony
niniejszego Paktu mogą podjąć kroki mające na
niniejszego Paktu mogą podjąć kroki mające na
celu zawieszenie stosowania zobowiązań
celu zawieszenie stosowania zobowiązań
wynikających z niniejszego Paktu w zakresie
wynikających z niniejszego Paktu w zakresie
ściśle odpowiadającym wymogom sytuacji, pod
ściśle odpowiadającym wymogom sytuacji, pod
warunkiem, że kroki te nie są sprzeczne z
warunkiem, że kroki te nie są sprzeczne z
innymi ich zobowiązaniami wynikającymi z
innymi ich zobowiązaniami wynikającymi z
prawa międzynarodowego i nie pociągają za
prawa międzynarodowego i nie pociągają za
sobą dyskryminacji wyłącznie z powodu rasy,
sobą dyskryminacji wyłącznie z powodu rasy,
koloru skóry, płci, języka, religii lub pochodzenia
koloru skóry, płci, języka, religii lub pochodzenia
społecznego.
społecznego.
Art. 15 ust. 1 EKPCz
Art. 15 ust. 1 EKPCz
W przypadku wojny lub innego
W przypadku wojny lub innego
niebezpieczeństwa publicznego
niebezpieczeństwa publicznego
zagrażającego życiu narodu, każda z
zagrażającego życiu narodu, każda z
Wysokich Układających się Stron może
Wysokich Układających się Stron może
podjąć środki uchylające stosowanie
podjąć środki uchylające stosowanie
zobowiązań wynikających z niniejszej
zobowiązań wynikających z niniejszej
Konwencji w zakresie ściśle
Konwencji w zakresie ściśle
odpowiadającym wymogom sytuacji,
odpowiadającym wymogom sytuacji,
pod warunkiem, że środki te nie są
pod warunkiem, że środki te nie są
sprzeczne z innymi zobowiązaniami
sprzeczne z innymi zobowiązaniami
wynikającymi z prawa
wynikającymi z prawa
międzynarodowego.
międzynarodowego.
Art.5 ust.1 PPOiP
Art.5 ust.1 PPOiP
Żadne postanowienie niniejszego Paktu
Żadne postanowienie niniejszego Paktu
nie może być interpretowane jako
nie może być interpretowane jako
przyznanie jakiemukolwiek Państwu,
przyznanie jakiemukolwiek Państwu,
grupie lub osobie jakiegokolwiek prawa
grupie lub osobie jakiegokolwiek prawa
do podjęcia czynności lub dokonania
do podjęcia czynności lub dokonania
aktu mającego na celu zniweczenie
aktu mającego na celu zniweczenie
praw lub wolności uznanych w
praw lub wolności uznanych w
niniejszym Pakcie albo ich ograniczenie
niniejszym Pakcie albo ich ograniczenie
w szerszym stopniu, niż przewiduje to
w szerszym stopniu, niż przewiduje to
niniejszy Pakt.
niniejszy Pakt.
Ograniczenia w prawie
Ograniczenia w prawie
ponadnarodowym
ponadnarodowym
Art. 52 Karty Praw Podstawowych:
Art. 52 Karty Praw Podstawowych:
•
Tylko na podstawie ustawy
Tylko na podstawie ustawy
•
Z zastrzeżeniem poszanowania zasady
Z zastrzeżeniem poszanowania zasady
proporcjonalności
proporcjonalności
•
Wyłącznie w zakresie koniecznym
Wyłącznie w zakresie koniecznym
Kolizja praw człowieka
Kolizja praw człowieka
Gdy w tej samej sytuacji różne
Gdy w tej samej sytuacji różne
jednostki powołują się dla ochrony
jednostki powołują się dla ochrony
swoich interesów na różne prawa
swoich interesów na różne prawa
1.
1.
Pierwszeństwo prawu o wyższej randze
Pierwszeństwo prawu o wyższej randze
2.
2.
Pierwszeństwo prawu mniej
Pierwszeństwo prawu mniej
ograniczonemu
ograniczonemu
3.
3.
Interes jednej jednostki nie może
Interes jednej jednostki nie może
ograniczać wolności innych
ograniczać wolności innych
Konkurencja praw człowieka
Konkurencja praw człowieka
Gdy podmiot może powołać się
Gdy podmiot może powołać się
jednocześnie na różne prawa
jednocześnie na różne prawa
1.
1.
Pierwszeństwo prawu mniej
Pierwszeństwo prawu mniej
ograniczonemu
ograniczonemu
2.
2.
Pierwszeństwo prawu bardziej
Pierwszeństwo prawu bardziej
ograniczonemu
ograniczonemu
3.
3.
Pierwszeństwo prawo stanowiące
Pierwszeństwo prawo stanowiące
lex
lex
specialis
specialis