Włókna i tworzywa
syntetyczne
Włókno - podstawowa jednostka struktury
wielu materiałów, która charakteryzuje się
znaczną długością i niewielkim
przekrojem. Zwykle przyjmuje się, że
włóknem jest struktura, której długość
jest minimum 100 razy większa od jej
przekroju. Włókna występują zarówno w
materiałach naturalnych jak i
produkowanych przez człowieka. Niektóre
materiały są wykonane prawie wyłącznie z
włókien, podczas gdy w innych włókna
stanowią tylko jeden z elementów
wzmacniających ich
strukturę.Podstawowym składnikiem
włókien roślinnych jest celuloza zaś
zwierzęcych białka.
PODZIAŁ WŁÓKIEN
WŁÓKNA NATURALNE
Włókna roślinne
otrzymuje się z roślin
włóknistych i roślin
włóknodajnych np.:włosków na
owocach i nasionach, liści,
łodyg, a roślina włóknistych to
np.: banan manilski
Włókna zwierzęce np.:
- Wełna
- Jedwab naturalny
Włókna chemiczne
otrzymywane z org. polimerów
syntet. lub naturalnych oraz
substancji nieorg.;
WŁÓKNA SZTUCZNE
wytwarzane z naturalnych
surowców org.:
-celuloza
-białko
-jedwab sztuczny (wiskoza)
wytwarzane z surowców
nieorganicznych:
-włókno szklane
Włókna syntetyczne
Przykłady włókien
syntetycznych:
-nylon
-włókna akrylowe
ZASTOSOWANIE WŁÓKIEN
Włókien produkuje się m.in:
- tkaniny
- liny
- nici
- laminaty
- tworzywa zbrojone
Włókna syntetyczne, włókna
wytwarzane przez człowieka z materiałów
produkowanych syntetycznie, głównie z
polimerów. Otrzymać je można w reakcji
polimeryzacji, polikondensacji, poliaddycji.
Do najważniejszych włókien
syntetycznych należą: poliamidowe,
poliestrowe, poliwinylowe, poliuretanowe,
poliwęglanowe, polimocznikowe.
Tworzywa syntetyczne, tworzywa otrzymane
na drodze syntetycznej, zawierające jako
podstawowy składnik polimer otrzymany na
drodze polimeryzacji lub polikondensacji.
Dzielimy na: termoplastyczne (po ogrzaniu
miękną), termoutwardzalne (przy pierwszym
ogrzewaniu początkowo miękną - można je
formować, następnie twardną),
chemoutwardzalne (twardnieją po dodaniu
utwardzaczy).
Do tworzyw syntetycznych zaliczamy m.in.:
polialkeny, żywice fenylowe, żywice akrylowe,
fenoplasty, aminoplasty, poliamidy, poliuretany,
poliwęglany i inne.
1. poliamidowe: mała odporność na działanie
promieni słonecznych, np. nylon
2. poliestrowe: odporne na działanie promieni
słonecznych, substytut włókien bawełnianych,
odporne na rozerwanie, zginanie i ścieranie, służą do
wyrobu tkanin na ubrania wierzchnie, tkanin
dekoracyjnych, przewodów zastępujących odcinki
naczyń krwionośnych, np. elana
3. poliakrylonitrylowe: mniej wytrzymałe na
rozciąganie, zginanie i skręcanie, nieodporne na
ścieranie, odporne na działanie światła, ulegają
działaniu roztworów kwasów i rozcieńczonych
alkaliów, łatwo się barwią, mają miękki chwyt, są
wełnopodobne. Stosowane do mieszanek z wełną,
mają właściwości termoizolacyjne, do wyrobu szali,
swetrów, koców, dywanów.
4. polichlorowinylowe: włókna syntetyczne, miękkie,
elastyczne, formuje się je w niższej temp niż
polichlorek winylu niezmiękczony, odporne na
działanie czynników chemicznych i mechanicznych,
stosowane do wyrobu folii, opakowań, odzieży
ochronnej, izolacji kabli, zabawek.
5. polipropylenowe: ma doskonałe właściwości mech.
i dielektryczne, odporny na działanie wielu
czynników chemicznych; stosowany do wyrobu lin,
sieci, włókien przeznaczonych na tkaniny
przemysłowe i dywany
6. poliuretanowe: właściwości fizyczne i chemiczne
poliuretanów zależą od składu i masy cząsteczkowej;
elastyczne, mają zdolność do odkształcania się i
powracania do początkowych wymiarów, wytwarza
się z nich rajstopy i bieliznę, np. lycra
Od co najmniej 60 lat tworzywa sztuczne znajdują
coraz większe zastosowanie w różnych dziedzinach
techniki i życia codziennego. Stosowane początkowo
jako namiastki tradycyjnych i zarazem deficytowych
tworzyw wytwarzanych z surowców naturalnych,
stały się następnie pełnowartościowymi materiałami
o nowych nie spotykanych dotychczas
właściwościach. Umożliwiło to zajęcie im
równorzędnej, a w niektórych dziedzinach
przodującej pozycji wobec innych materiałów.
Obecnie tworzywa sztuczne nie tylko dorównują
szeregiem właściwości takim tradycyjnym
materiałom jak: metale, drewno, skóra, włókna
naturalne, szkło i wyroby ceramiczne, kauczuk
naturalny ale i przewyższają je pod wieloma
względami.
Do szczególnych cech i zalet tworzyw
sztucznych, którym zawdzięczają one tak
szerokie rozpowszechnienie, należy zaliczyć
przede wszystkim:
- łatwość formowania wyrobów o
skomplikowanych kształtach w ostatecznej
postaci,
- stosunkowo dużą, a w wielu przypadkach
bardzo dużą odporność chemiczną,
- dobre właściwości mechaniczne i często
doskonałe właściwości elektryczne
(elektroizolacyjne),
- małą gęstość i związany z tym najczęściej
bardzo korzystny stosunek wytrzymałości
mechanicznej do gęstości,
- możliwość łatwego otrzymywania wyrobów o
estetycznym wyglądzie (barwa i połysk),
- możliwość barwienia i uzyskiwania wyrobów
przezroczystych.
- możliwość stosowania ich w różnorodnej
postaci.