Układ

oddechowy-

badanie

III rok, Wydział Lekarski

Maria Kłopocka

Drżenie głosowe



Połóż ręce tak, aby przylegały dłoniową stroną
do ściany klatki piersiowej, i poproś pacjenta o
wymawianie dźwięcznych wyrazów (np.
czterdzieści cztery).



Fale dźwiękowe są przewodzone jako drgania o
niskiej częstotliwości, możliwe do stwierdzenia
tylko dotykiem. Powinno się zbadać w ten
sposób różne okolice klatki piersiowej,
porównując drżenie po obu stronach.

Osłuchiwanie mowy



Odgłos mowy wysłuchiwany nad
płucami.



To badanie jest uzupełnieniem badania
drżenia głosowego.



Przyłóż stetoskop do ściany klatki
piersiowej i poproś pacjenta, aby
szeptem wymawiał np. „raz, dwa,
trzy".

Osłuchiwanie mowy



Poszczególne dźwięki nie będą możliwe do określenia,

ale odgłos dźwięku można wysłuchać jako falę

dźwiękową zmienioną przez przejście przez drogi

oddechowe i ścianę klatki piersiowej.



Przewodzenie szeptu przez klatkę piersiową oznacza

wzmożenie przewodzenia głosu.



Stopień przewodzenia

drżenia głosowego oraz odgłos

mowy

wysłuchiwany nad płucami są zależne od

transmisji fal dźwiękowych z dużych oskrzeli do ściany

klatki piersiowej, zatem zależą od objętości

wygenerowanego dźwięku i przewodnictwa płuc, co

wiąże się z tym, jak blisko od dużych oskrzeli znajduje

się stetoskop.

Drżenie głosowe,

osłuchiwanie mowy



Wzmożenie

w razie nacieku lub

zapadnięcia się płuca (niedodma)

przy zachowaniu drożności dróg

oddechowych.



Osłabienie

przy nacieku lub

zapadnięciu płuca (niedodma)

z

niedrożnym oskrzelem



Osłabienie

przy „przeszkodzie”- płyn

w jamie opłucnowej, odma opłucnowa

Opukiwanie



Opukuj, kładąc płasko jedną rękę ścianie klatki piersiowej

pacjenta w taki sposób, aby maksymalnie wyprostowany

paliczek środkowy palca wskazującego lub środkowego

jednej ręki przylegał jak najściślej do ściany klatki

piersiowej, i uderzaj weń palcem wskazującym drugiej ręki.



Ruch ręki uderzającej powinien odbywać się głównie w

nadgarstku.



Samo uderzenie ma być krótkie i tak silne, aby wywołało

odgłos opukowy.



Odgłos ten powinien być zarówno wyraźnie słyszalny, jak i

odczuwany.



Opukujemy przestrzenie międzyżebrowe.

Opukiwanie



Nadmiernie jawny odgłos opukowy - prawidłowo trudny

do wywołania, ale jeśli jest obecny, oznacza większą niż

zwykle objętość powietrza w jamach klatki piersiowej-

tkance płucnej, pomiędzy ścianą klatki piersiowej, a

tkanką płucną (odma opłucnowa, rozedma).



Stłumiony odgłos opukowy – przy obecności nacieku

(zapalny, nowotworowy) wywołującego bezpowietrzność

tkanki płucnej - NIEDODMA, albo gdy naciek umiejscowił

się pomiędzy ścianą klatki piersiowej a tkanką płucną

(np. płyn w jamie opłucnowej, znaczne pogrubienie

opłucnej).



Im większy jest naciek, tym odgłos jest bardziej

stłumiony.

Osłuchiwanie



Dźwięki oddechowe powstają podczas

turbulentnego przepływu powietrza przez

drogi oddechowe i są przewodzone przez

drogi oddechowe, tkankę płucną, opłucną i

ścianę klatki piersiowej.



Patologia którejkolwiek z tych struktur

powoduje zmianę słyszanego dźwięku.



Osłuchuj za pomocą lejka stetoskopu,

prosząc pacjenta, aby głęboko oddychał.



Zawsze osłuchuj symetrycznie obie strony.

Osłuchiwanie

• DŹWIĘKI ODDECHOWE PODSTAWOWE

*

Szmer (dźwięk) oddechowy

pęcherzykowy

Prawidłowy
Głośny
Cichy
zniesiony

*

Szmer (dźwięk) oskrzelowy

Osłuchiwanie

• DŹWIĘKI ODDECHOWE DODATKOWE

*

Świsty i furczenia (dźwięki ciągłe)

*

Trzeszczenia (dźwięki przerywane)

Wysokie
Średnie
Niskie

*

Szmer (dźwięk) tarcia opłucnej

Osłuchiwanie



Podczas osłuchiwania zwracaj uwagę na:



Charakter szmeru oddechowego;



Obecność szmerów dodatkowych;



Zwróć uwagę na:



trzeszczenia

- spowodowane zwykle wydzieliną w

oskrzelach (np. zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc,

rozstrzeń oskrzeli), niedodmą, przekrwieniem

biernym łożyska płucnego…

stare nazewnictwo:

trzeszczenia na szczycie

wdechu,

rzężenia

drobno, średnio i grubobańkowe na wdechu i

wydechu



Zazwyczaj są obecne podczas wdechu i mogą

zniknąć po odkaszlnięciu.

Osłuchiwanie



Świsty, furczenia

- mają charakter dźwięków

muzycznych ciągłych i są zwykle skutkiem zwężenia

oskrzeli, spowodowanego obrzękiem, skurczem,

guzem, wydzieliną.



Występują w:



astmie - głównie w fazie wydechu, rozsiane;



zapaleniu oskrzeli - mogą ustępować po kaszlu

(zdarza się, że mają komponentę wdechową);



trwałej niedrożności - świst monofoniczny (np.

spowodowany rakiem oskrzela).

Szmer tarcia opłucnej



Jest spowodowany tarciem pomiędzy
blaszką trzewną a ścienną opłucnej
podczas trwania zapalenia (zapalenie
opłucnej).



Często opisuje się go przez
porównanie do odgłosu kroków na
świeżym śniegu.

Płyn w jamie opłucnowej

nad płynem
stwierdza się

stłumienie
odgłosu
opukowego

duża ilość płynu
może
powodować
przemieszczenie
tchawicy w
stronę przeciwną
do zajętej

niemożność
rozprężania się
płuca powoduje
zmniejszenie
ruchomości
klatki piersiowej

płyn otaczający płuco upośledza przewodzenie fal
dźwiękowych z dróg oddechowych do ściany klatki piersiowej,
powoduje:

osłabienie drżenia głosowego

i odgłosu mowy oraz

ściszenie szmerów oddechowych

)

Objawy przedmiotowe odmy

opłucnowej

powietrze otaczające tkankę płucną upośledza przewodzenie szmerów
oddechowych i drżenia głosowego-

ściszone, zniesione…

W przypadku odmy wentylowej ciśnienie
wewnątrz-opłucnowe przewyższa ciśnienie
atmosferyczne i odsuwa tchawicę

nadmiernie jawny odgłos

opukowy- bębenkowy

Objawy zapalenia płuc

tchawica znajduje
się w linii środkowej

po stronie
zagęszczenia
obserwuje się
zmniejszoną
ruchomość klatki
piersiowej
spowodowaną
zmianami w miąższu
płucnym i
zmniejszeniem jego
upowietrznienia

stłumienie odgłosu opukowego

ponad zagęszczeniem miąższu, tkanka płucna

zmieniona zapalnie
przewodzi

szmery oddechowe (oskrzelowy?) i drżenie głosowe w sposób nadmierny;

mogą być obecne trzeszczenia

Objawy przedmiotowe zwłóknienia
płuc.

tchawica przesunięta
w stronę zwłóknienia
z powodu
zmniejszenia
objętości płuca

rozprężanie zmniejszone na skutek restrykcji spowodowanej włóknieniem
również trzeszczenia podczas wdechu

zwłókniałe tkanki
przewodzą szmery
oddechowe i odgłos
mowy

Objawy przedmiotowe chorób płuc-

porównanie

Patologia

Położenie

tchawicy

Odgłos

opukowy

Drżenie

głosowe i

odgłos mowy

wysłuchiwan

ej nad

płucami

Szmery

oddechow

e

Szmery

dodatkow

e

Odma

opłucnow

a

prawidłowe

(przesunięta

przy odmie

wentylowej)

nadmiernie

jawny

(często

nieznacznie

)-
bębenkowy

osłabione lub

zniesione

osłabione

lub

zniesione

Patologia

Położenie

tchawicy

Odgłos

opukowy

Drżenie

głosowe i

odgłos

mowy

wysłuchiwa

nej nad

płucami

Szmery

oddechow

e

Szmery

dodatkow

e

Niedodma

oskrzele

zamknięte

pociągnię

ta w

kierunku

niedodmy

stłumion

y

osłabione

ściszone

Zagęszczenie

tkanki płucnej-

Niedodma

-oskrzele

drożne

prawidłow

e

stłumion

y

wzmożone

wzmożon

e (szmer

oddechow

y

oskrzelow

y)

trzeszcze

nia w

trakcie

wdechu

Objawy przedmiotowe chorób płuc-
porównanie

Patologia

Położenie

tchawicy

Odgłos

opukowy

Drżenie

głosowe i

odgłos

mowy

wysłuchiwa

nej nad

płucami

Szmery

oddechow

e

Szmery

dodatkowe

Płyn w

jamie

opłucnow

ej

prawidłowa

(przesunięta

przy dużej

ilości płynu)

wyraźnie

stłumiony

osłabione

lub

zniesione

ściszone

lub

zniesione

często

trzeszczen

ia tuż nad

linią płynu

Zwłóknie

nie
tkanki

płucnej

pociągnięta

w stronę

chorą

lekko

stłumiony

wzmożone

wzmożone trzeszczen

ia w

trakcie

wdechu

Objawy przedmiotowe chorób płuc-
porównanie