Leki stosowane w układzie oddechowym

1. LEKI WYKRZTUŚNE

2. LEKI PRZCIW KASZLOWE

3. LEKI PRZECIW ASTMATYCZNE

4. INNE LEKI

LEKI WYKRZTUŚNE

Leki ułatwiające wydzielanie śluzu i wydzieliny stosowane gdy towarzyszy suchy kaszel (nieproduktywny).

1. Leki działające ośrodkowo - pobudzają ośrodek oddechowy i kaszlu np. DOKSAPRAM, LOBELINA, KOFEINA

2. Leki działające obwodowo - powodują wzrost wydzielania śluzu w oskrzelach lub jego rozpuszczanie i upłynienie

Z punktu widzenia działania dzielimy na:

1. Leki sekrolityczne - wzrost wydzielania śluzu i powodują upłynnienie

1. Solne leki wykrztuśne

JODEK PTASOWY, WODOROWĘGLAN SODU, CHLOREK AMONOWY

2. Leki wydalane przez płuca i drażniące błonę śluzową oskrzeli od strony światła

OLEJKI ETERYCZNE (syrop sosnowy, tymiankowy, tussipekt, Bronhosol, Bronhikum), GWAJAKOL, NALEWKA Z KORZENIA WYMIOTNICY (EMETYNA), KORZEŃ MYDLNICY, PIERWIOSTKA

3. Leki wydalane przez płuca i drażniące błonę śluzową oskrzeli od strony żołądka i wzmagające wydzielanie śluzu w oskrzelach

SAPONINY, EMETYNA, KWAS BENZOESOWY

Zastosowanie leków serkolitycznych

• Suchy kaszel

• Silny kaszel z gęstą lepką plwociną

2. Leki mukolityczne - upłynniają śluz oskrzelowy i zwiększają jego lepkość

1. Związki sulfhydrylowe - rozbijają związki siarczkowe

ACETYLOCYSTEINA ACC, MESNA, KARBOCYSTEINA

2. Tenzydy (detergenty)

TYLEPOKSYD - zmniejsza napięcie powierzchniowe śluzu, ETOSULFAD SODOWY

3. BROMOHEKSYNA, AMBROKSOL

BROMOHEKSYNA

Depolimeryzuje kwaśne mukopolisacharydy, dochodzi do rozrzedzenia gęstej plwociny i zwiększenie wydzielania surfaktantu

AMBROKSOL

Czynny metabolit bromoheksyny (Flegamina)

4. DORNAZA α (DEOKSYRYBONUKLEAZA)

Powoduje hydrolizę DNA zewnątrzkomórkowego, którego duże ilości są w śluzie drzewa oskrzelowego. Nie może być stosowany u dzieci poniżej 5 r. ż

Zastosowanie leków mukolitycznych

• W chrypce

• Mukowiscydoza

• Zapalenie oskrzeli

• Zapalenie krtani

• Zapalenie ucha środkowego

JODEK POTASU

• Biały proszek,

• higroskopijny,

• najskuteczniejszy lek wykrztuśny,

• może spowodować uczulenie, zaostrzyć gruźlicę.

CHLOREK AMONOWY

• solniak,

• działanie zakwaszające i upłynniające śluz,

• jony działają silnie drażniąco,

• znajduje się w kroplach anyżkowych

WODOROWĘGLAN SODOWY

Wydzielana przez gruczoły oskrzelowe, drażniąc je pobudza jej wydzielanie, w wodach mineralnych np. sól emska

LEKI MUKOLITYCZNE

• Obniżają lepkość śluzu poprzez rozbijanie mostków dwusiarczkowych , p

• obudzają czynność rzęsek oskrzeli,

acetylocysteina - stosowana w zatruciu paracetamolem,

mesna - tak jak acetylocysteina, ale silnej, osłonka nabłonka dróg moczowych w leczeniu cyklofosamidem

LEKI PRZECIW KASZLOWE

1. ośrodkowo - na ośrodek kaszlu

1. leki narkotyczne - KOFEINA, FOLKODYNA, DEKSTROMETORFAN, DYHYDROKODEINA, DEKSTROMETORFAN - silnie p/kaszlowo, nie powoduje uzależnienia lub przyzwyczajenia

2. leki nie narkotyczne - OKSELADYNA, PENTOKSYWERYNA

leki działająco przeciw zapalnie na błonę śluzową dróg oddechowych

2. obwodowo - znieczulają zakończenia czuciowe w drzewie oskrzelowym

BENZONATAT, TUSSIPLEGL

Śluzy roślinne -

napar z siemienia lnianego - p/zapalnie

Korzeń z malwy - osłaniające, p/zapalne

LEKI PRZECI ASTMATYCZNE

1. LEKI HAMUJĄCE REAKCJE ALERGICZNE W OSKRZELACH

1. Glikokortykosterody

Najsilniejsze leki p/zapalne: ACTH - stymuluje wydzielanie glikokortykosteroidów.

PREDNIZON (Enkorton), HYDROKORTYZON, BEKLOMETAZOL, BUDEZONID, , FLUTYKAZON, TRIANCYNDON

2. leki hamujące uwalnianie mediatorów zapalnych

KROMOGLIKEN DISODOWY

Lamusol, Kropaz, Cromosol

• Związek syntetyczny ,

• stabilizuje błony komórkowe,

• zabezpiecza przed de granulacją i uwalnianiem mediatorów,

• hamuje wczesną i późną reakcję alergiczną

• zapobiega upośledzeniu transportu śluzu

• podaje się go w sposób wziewny

• 5% wchłania się z płuc, w ciągu 15 minut do krwi

• Efekt od 2 tygodni do 1 miesiąca

NEDOKROMIL SODOWY (Tilade)

• Przeciw alergiczny,

• przeciwhistaminowy,

• stabilizuję błony komórkowe mastocytów i bazofilów,

• obniża nadreaktywność oskrzeli,

• zmniejsza kaszel,

• zmniejsza duszność,

• poprawia wskaźniki wydolności prób czynności układu oddechowego

KETOTIFEN (Pozitan, Zaditen)

• Antagonista receptorów H1,

• hamuje uwalnianie histaminy z mastocytów,neutrofilów, bazofilów

• hamuje skurcz oskrzeli wywołaną przez neukotieny

• maksymalne stężenie leku osiąga się po 2-4 h

• działa po kilu tygodniach stosowania

Objawy uboczne:

• senność

• przyrost masy ciała

• suchość błony śluzowej jamy ustnej

Zastosowanie

• zapobiega atakom astmy oskrzelowej

• zapobiega alergicznemu zapaleniu oskrzeli

• zapobiega napadom duszności w gorączce siennej

3. leki immunosupresyjne

2. LEKI ROZSZERZAJĄCE OSKRZELA

Stabilizują błonę komórkową mastocytów, neitrofilów, bazofilów (wyzwalają mediatory stanu zapalnego)

1. Β - 2- adrenergiczne

Najskuteczniejsze w leczeniu astmy oskrzelowej, ale podlegają tachyfilaksji (słabsze pobudzenie), podaje się drogą wziewną

FENOTEROL (Berotec), SALBUTAMOL (Bentodix), SALMETEROL (Served)

2. Metyloksantyny

Zwiększają CAMP, następuje przemieszczenie do komórek, pobudzają ośrodek oddechowy, rozszerzenie oskrzeli

3. Parasympatykolityki

IMPRATROPIUM (Alvovent), IMIPRATROPIUM + FENOTEROL (Berodual), IMIPRATROPIUM (Combivent) - działa 6 - 8 h

Antagoniści leukotrienów - powstają z kwasu arachidowego

Mentelukas - szybko się whłania z przewodu pokarmowego, zafirlukas. Stosuję się,gdy β - adrenergiki nie działają

4. Miolityki

3. LEKI POMOCNICZE

FENSPIRYD (Neurespal) - niesterydowe, p/za[alne, p/alergiczne, hamują skurcz oskrzeli, hamują fosfolizę H2, które powoduje wytwarzanie mediatorów zapanych, czyli metabolitów kwasu arachidonowego, blokują receptory adrenolityczne, stany zapalne ucha srodkowego

4. IMMUNOTERAPIA SWOISTA, IMMUNOMODULACJA

LEKI HAMUJĄCE REAKCJE ALERGICZĄ	LEKI - α - ADRENOMIMETYCZNE	LEKI PARASYMPATYKOLITYCZNE	LEKI MIOLITYCZNE
ACTH GLIKOKORTYKOSTEROIDY KROMOGLIKAN DWUSODOWY NEDOKROMIL SODOWY LEKI IMMUNOSUPRESYJNE	FENOTEROL SALBUTAMOL ORCYPRENALINA ADRENALINA	ATROPINA IMPRATROPIUM	AMINOFILINA PAPAWERYNA

W napadzie astmy oskrzelowej najważniejszą rolę odgrywają stany zapalne w drzewie oskrzelowym:

1

---