Leki stosowane w
chorobach dróg
oddechowych

Leki wykrztuśne

Są to leki zwiększające i
upłynniające wydzielinę oskrzeli i
wzmagające odruch kaszlowy

Podział ze względu na

mechanizm działania

:

.LEKI SEKRETOLITYCZNE

– zwiększają wydzielanie śluzu w

oskrzelach i powodują jego
upłynnienie  wtórne pobudzenie

lub nasilenie odruchu kaszlowego

Zastosowanie:

stany zapalne dróg oddechowych:

- z suchym kaszlem z niewielką

ilością plwociny

- z silnym kaszlem z gęstą plwociną

1.Solne leki wykrztuśne

wydalane przez gruczoły śluzowe
błony śluzowej drzewa oskrzelowego
wzmagają ich wydzielanie i
upłynniają wydzielinę śluzową

- jodek potasowy
- wodorowęglan sodowy
- chlorek amonowy

2. Gwajakol i olejki eteryczne

wydalane przez płuca
drażnią błonę śluzową oskrzeli od

strony ich światła

3. Emetyna, saponiny, kwas

benzoesowy

drażnią błonę śluzową żołądka
wzmagaja na drodze odruchowej

wydzielanie wodnistego śluzu w

oskrzelach

. LEKI MUKOLITYCZNE

upłynniają śluz oskrzelowy i
zmniejszają jego lepkość

Zastosowanie:

w pulmonologii:

- zapalenie oskrzeli
- mukowiscydoza

w laryngologii:

- zapalenie krtani, ucha środkowego

i zewnetrznego

w chirurgii

1.

Związki sulfhydrylowe:

- mesna
- acetylocysteina
- karbocysteina

2. Tenzydy (detergenty):

- tyloksapol
- etosulfat sodowy

3.Bromheksyna, ambroksol

4. Dornaza  (deoksyrybonukleaza)

Solne środki wykrztuśne

JODEK POTASOWY

- bardzo skuteczny lek wykrztuśny

Działanie niepożądane:

- bolesny obrzęk ślinianek
- wyciek z nosa
- zaburzenia żołądkowo-jelitowe
- objawy uczuleniowe

Przeciwskazania:

- nadwrażliwość na jod
- nadczynność tarczycy
- gruźlica
- nie należy mieszać go z innymi

lekami

Preparat:

- Kalium iodatum

CHLOREK AMONOWY

Działanie:

- powoduje zakwaszenie organizmu
- wydziela się przez gruczoły śluzowe

oskrzeli, zwiększa ich wydzielanie i

upłynnia wydzielinę

- zakwaszenie pobudza ośrodek

oddechowy

- stosuje się go z innymi lekami

wykrztuśnymi

Działanie niepożądane:

- podany doustnie drażni błonę

śluzową żołądka

- w większych dawkach działa

moczopędnie

Preparaty:

- Ammonium chloratum
- Spiritus Ammonii anisatus

WODOROWĘGLAN SODOWY

Działanie:

- alkalizuje wydzielinę oskrzeli przez

co ją upłynnia

- silnie alkalizuje sok żołądkowy i mocz
- działanie wykrztuśne wykazują

również wody mineralne zawierające

wodorowęglan sodu

Działanie niepożądane:

- przy dłuższym stosowaniu większych
dawek sprzyja tworzeniu się kamieni
nerkowych i zakażeniu dróg
moczowych

Preparaty:

- Natrium bicarbonicum
- wody szczawnickie Józefina i Stefan
- Sal Ems Factitium (Sal Ems Artificiale)

Środki wykrztuśne drażniące

błonę śluzową żołądka

KORZEŃ WYMIOTNICY

Działanie:

-

emetyna (alkaloid) zawarta w

korzeniu silnie drażni błonę śluzową

żołądka po podaniu doustnym

-

w małych dawkach wykrztuśne

- w większych dawkach wymiotne

Preparaty:

- Radix ipecacuanhae
- Extractum Ipecacuanhae siccum
- Tictura Ipecacuanhae

SAPONINY

Działanie:

- podobne do emetyny

Występowanie:

- w wielu roślinach:
korzeń senegi, omanu, lukrecji,

mydlnicy, pierwiosnka

BENZOESAN SODOWY

Działanie:

- podany doustnie drażni błonę

śluzową żołądka  odruchowe

wzmożenie wydzielania śluzu przez
gruczoły oskrzelowe

- żółciopędne
- słabe antyseptyczne na drogi

żółciowe i oddechowe

Preparat:

- Natrium benzoicum