PRODUKTY
ZALECANE I
PRZECIWWSKAZANIA
W DIECIE
UBOGOENERGETYCZNEJ
Aneta Magda
Kosmetologia
Gr. F
Pojęcie diety
Słowo dieta jest pochodzenia greckiego,
później zostało przy swojone przez Rzymian.
Oznacza ono specjalny sposób odżywiania
się z określeniem jakości i ilości
pokarmów. Dieta odnosi się szczególnie do
ludzi chorych, ma znaczenie lecznicze i
profilaktyczne. Dietetyka jest nauką o
prawidłowym i racjonalnym żywieniu,
zwłaszcza podczas choroby. Jest ona ściśle
związana z wieloma dziedzinami nauki, jak np.:
zasady żywienia, fizjologia trawienia i
przyswajania pokarmów, medycyna kliniczna,
technologia przygotowania posiłków,
towaroznawstwo.
Pojęcie diety
Żywienie lecznicze w całokształcie opieki
nad chorym zajmuje równorzędne miejsce z
leczeniem farmakologicznym, a często
nawet pierwszoplanowe. Celem
postępowania dietetycznego jest
zapewnienie choremu dobrego stanu
odżywienia poprzez dostarczenie
wszystkich składników pokarmowych w
ilości odpowiadającej zapotrzebowaniu.
Pojęcie diety
Dieta w żadnym schorzeniu nie może
spowodować niedoborów składników
pokarmowych. Dlatego każda dieta
lecznicza jest opracowana na
podstawie zasad żywienia człowieka
zdrowego i polega na zmianach i
przystosowaniu tego żywienia poprzez
różne modyfikacje do potrzeb chorego
ustroju.
Otyłość
W dzisiejszym świecie rozsądni ludzie są
przygotowani do podejmowania mądrych
decyzji dotyczących własnego zdrowia.
Wymaga to od nich wiedzy o tym, jaki
wpływ na zapobieganie chorobom ma
sposób odżywiania i tryb życia.
Mimo koniecznych ograniczeń w składzie
pożywienie ludzi chorych powinno
zawierać wszystkie niezbędne składniki
pokarmowe, warunkować prawidłowe
funkcjonowanie organizmu oraz sprzyjać
utrzymaniu należnej masy ciała.
Skoncentruję się na żywieniu ludzi z
nadwagą i otyłych, chcących osiągnąć
prawidłową masę ciała. Otyłość jest
stanem, w którym nagromadza się
zbyt duża ilość tłuszczu w
organizmie. Obecnie nadmierna masa
ciała jest traktowana jako stan
chorobowy, który powinien być leczony
przez odpowiednio dobrany rodzaj
diety.
Leczenie otyłości jest konieczne i bardzo
pożądane. Niestety bazowanie na
popularnych dietach odchudzających,
często zwanych dietami – cud, jest
szkodliwe dla zdrowia, ponieważ
doprowadza do różnych niedoborów
żywieniowych. Skutki takich niedoborów
nie są obojętne dla zdrowia, a często
wręcz niebezpieczne. Poza tym
korzystanie z diet – cud na ogół wiąże
się z powstawaniem efektu jo–jo
(powracanie do wyjściowej masy ciała
lub nawet przybieranie na wadze).
Istnieje jednak zbilansowana
dieta
ubogoenergetyczna
, którą można
dopasować do indywidualnych potrzeb
każdej osoby otyłej. Jest to dieta
normalno białkowa i ubogo tłuszczowa,
w której zakłada się całkowite pokrycie
zapotrzebowania na witaminy i
składniki mineralne oraz dostarczenie
odpowiedniej ilości białek.
ZADANIA DIETY
UBOGOENERGETYCZNEJ
Podstawowe zadania stawiane dietom ubogo
energetycznym można sformułować w 6 punktach,
które jednocześnie stanowią kryteria ich oceny. Diety te
powinny:
• wywołać ujemny bilans energetyczny;
• dostarczać odpowiedniej ilości wszystkich składników
odżywczych, z wyjątkiem energii;
• być dostosowane do zwyczajów żywieniowych pacjenta;
• być łatwe do przygotowania oraz łatwe do stosowania w
domu i poza nim;
• być odpowiednie do długotrwałego przestrzegania (jak
najmniej skutków „ubocznych” diety);
• stanowić model żywienia na przyszłość.
Produkty zalecane i
przeciwwskazane w diecie
ubogoenergetycznej
Rodzaj produktu
Produkty
zalecane
Produkty do
spożycia w
ograniczonych
ilościach
Produkty
przeciwwskazane
Produkty zbożowe
pieczywo z pełnego
przemiału,
gruboziarniste
kasze: gryczana,
jęczmienna, ryż,
jaglana
pieczywo jasne,
bułki, pieczywo
półcukiernicze,
makaron, kasze
drobnoziarniste:
manna, krakowska,
mąka pszenna i
ziemniaczana,
potrawy mączne
Produkty mleczne
maślanka, mleko
0,5% tł., kefir,
jogurt naturalny
odtłuszczony,
chudy ser
twarogowy
mleko 2% tł., jogurt
naturalny 2% tł.,
ser twarogowy
półtłusty
mleko pełne,
jogurty owocowe,
ser twarogowy
tłusty, sery
dojrzewające i
topione
Jaja
całe i białka
Rodzaj produktu
Produkty
zalecane
Produkty do
spożycia w
ograniczonych
ilościach
Produkty
przeciwwskazane
Mięso, ryby i
przetwory
mięso kurcząt i
indyków bez skóry,
cielęcina,
wołowina, chude
wędliny drobiowe,
polędwica, szynka
wołowa, chude
ryby: flądra, dorsz,
morszczuk, mintaj
wieprzowina,
baranina, mózg,
mięso kaczek i
gęsi, pasztety,
konserwy mięsne i
rybne, tłuste ryby:
węgorz, śledź,
łosoś, szproty,
wędliny
podrobowe,
parówki, kiełbasy
Tłuszcze
oleje roślinne, oliwa
z oliwek,
margaryny
niskotłuszczowe,
śmietanka 9% tł.
smalec, łój, słonina,
boczek, margaryny
twarde, majonez,
śmietana > 12% tł.
Warzywa
rzodkiewka, ogórki,
szpinak, pomidory,
kalafior, kabaczki,
grzyby, rzepa,
papryka, cebula,
fasola strąki,
kapusta biała,
czerwona, włoska,
pory, buraki,
marchew, szczypior
ziemniaki,
kukurydza, groszek
zielony, pietruszka,
seler korzeniowy
suche nasiona
roślin strączkowych
Rodzaj produktu
Produkty
zalecane
Produkty do
spożycia w
ograniczonych
ilościach
Produkty
przeciwwskazane
Owoce
arbuzy, grejpfruty,
cytryny, truskawki,
poziomki,
pomarańcze, jabłka
wiśnie, czereśnie,
morele, gruszki,
mandarynki,
brzoskwinie,
agrest, jagody,
jeżyny, porzeczki
białe i czerwone
śliwki, maliny,
winogrona,
banany, porzeczki
czarne, wszystkie
owoce suszone,
orzechy
Cukier i słodycze
sorbety, galaretki
owocowe
wszystkie słodycze
i potrawy słodzone
cukrem
Napoje
woda mineralna,
napary z ziół,
herbaty i kawy bez
cukru, napoje typu
„light”, soki
owocowe słodzone
słodzikami, sok
pomidorowy
wszystkie napoje
alkoholowe, soki
owocowe pitne,
soki owocowe
wysokosłodzone
PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS
JEDNODNIOWY
w diecie ubogoenergetycznej na 1500 kcal
dla kobiety o umiarkowanej aktywności,
mającej
165 cm wzrostu i ważącej 80 kg.
• śniadanie 1 (8.00): bułka grahamka 50g,
margaryna rama 10g, jajko gotowane 50g,
papryka czerwona 100g, pomarańcza 150g
• śniadanie 2 (11.00): jogurt jagodowy 150g,
płatki owsiane 20g, grejpfrut 150g
PRZYKŁADOWY JADŁOSPIS
JEDNODNIOWY
• obiad (13.00): rosół z piersi kurczaka i
włoszczyzny 250g, ryż brązowy gotowany
50g, filet drobiowy z rosołu 150g,
ziemniaki gotowane 100g, sałata z sosem
vinegret 50g
• podwieczorek (17.00): serek
homogenizowany 150g, jabłko 150g
• kolacja (19.00): kasza gryczana gotowana
150g, cebula zeszklona na oliwie 50g, kefir
200ml
RADY DLA CHUDNĄCYCH
O odchudzaniu powstało mnóstwo publikacji, w ostatnich
latach problem nadwagi i otyłości uznano oficjalnie za
„podlegający” medycynie, a samą otyłość za chorobę, a nie
tylko – jak uważano dawniej – przejaw słabego charakteru.
• Osoba z dużą masą ciała nie musi planować osiągnięcia
optymalnego BMI. Dla uzyskania wyraźnych korzyści
zdrowotnych wystarcza schudnąć 5 – 10 kg, ale w sposób
trwały.
• Diety „cud”, w większości należące do tzw. diet dziwacznych,
mogą co najwyżej przynieść organizmowi straty (białka,
witamin, mikroelementów itd.).
• Kończąc dietetyczną kurację odchudzającą należy stopniowo
zwiększać kaloryczność posiłków, by uniknąć efektu jo – jo.
RADY DLA CHUDNĄCYCH
By dieta 1000 - 1500 kcal była skuteczna, musi być złożona
z 4 – 5 posiłków. Jeśli ktoś je późne śniadanie, a po południu
obiadokolację, to chociaż nie przekroczy limitu1000 kcal,
nie schudnie. Jeśli rozdzielimy dzienną normę na 5
posiłków, organizm na bieżąco zużywa „paliwo”, ponieważ
wykonuje różne czynności, a do tego potrzebna jest
energia. Jeżeli rano zjemy mało, za to więcej po południu
lub wieczorem, to organizm nie zdąży wydatkować tej
energii, za to chętnie uzupełni zapasy tłuszczu, nadwątlone
w czasie całodziennej głodówki. Co więcej, długie przerwy
między posiłkami powodują niedocukrzenie, zatem głód
wieczorem jest bardziej dokuczliwy i trudniej go zaspokoić
małą porcją pożywienia. Pamiętajmy, więc o 4 – 5 posiłkach
dziennie, z zachowaniem trzygodzinnego odstępu między
nimi. I jeszcze jedna uwaga: jogurt, jabłko, czy banan to też
posiłki, nie można ich traktować jako niewinnych
przekąsek, ale właśnie jako drugie śniadanie lub
podwieczorek.
RADY DLA CHUDNĄCYCH
Stosując dietę 1000 - 1500 kcal, dobrze jest
korzystać z przygotowanych przez fachowców
jadłospisów, bowiem niskokaloryczne diety
łatwo mogą doprowadzić do niedoboru
ważnych dla zdrowia składników odżywczych.
Jedzmy produkty zawierające błonnik
pokarmowy: warzywa – dużo, owoce
– umiarkowane ilości, kasze i pieczywo
pełnoziarniste – umiarkowane ilości. Wszystkie
inne produkty jedzmy w małych ilościach.
RADY DLA CHUDNĄCYCH
• Zadbajmy o przyspieszenie naszej przemiany
materii. Jedynym sposobem, by to uzyskać i
przełamać stagnację w odchudzaniu, jest wysiłek
fizyczny. Powinny to być jednak specjalne ćwiczenia
fizyczne – taniec, aerobik, rower, bieganie – coś
innego niż robimy codziennie, krzątając się wokół
spraw domowych i zawodowych. Czynności
wykonywane codziennie, nawet, jeśli pracujemy
dość ciężko, mają znamię stereotypu, a sprytny
organizm przyzwyczaja się do nich i potrafi
oszczędnie wydzielać potrzebną na nie energię.
• Najważniejsze w uzyskaniu trwałej redukcji masy
ciała jest zmodyfikowanie stylu życia, w tym
sposobu odżywiania, tak, by dało się je
zaakceptować na stałe. Oznacza to mniej
rewolucyjne podejście do odchudzania, za to
konsekwentne.
Dziękuję
za uwagę