Roślinne oczyszczalnie
ścieków
prowadzący:
dr Marcin Spychała
Wykład 1
Treści nauczania:
Celem nauczania jest zapoznanie
studentów z zasadami
projektowania, wykonawstwa i
eksploatacji roślinnych
oczyszczalni ścieków
Tematy wykładów
Definicja ROŚ. Stan aktualny i potrzeby
budowy ROŚ
Ilość i jakość ścieków bytowych; Warunki
odprowadzania ścieków do odbiorników
Hydraulika reaktorów tłokowych i z
pełnym wymieszaniem. Kinetyka
przemian biochemicznych. Procesy
jednostkowe
Osadniki Imhoffa. Zasady projektowania,
budowy i eksploatacji.
Tematy wykładów – c.d.
OCZYSZCZALNIE HYDROFITOWE
Podział gruntów ze względu na
właściwości filtracyjne
Kolmatacja. Możliwości dekolmatacji
Cechy charakterystyczne, wady i zalety
Zasady projektowania, budowy i
eksploatacji OH
Rola roślin, rozmnażanie i pielęgnacja.
Tematy wykładów – c.d.
OCZYSZCZALNIE LEMNA
Rola roślin
Cechy charakterystyczne
Zasady projektowania i eksploatacji
SOLAR AQUATIC SYSTEMS (SAS)
OSADY ŚCIEKOWE i wykorzystanie
roślin do ich unieszkodliwiania
Literatura
Błażejewski R.: Kanalizacja wsi. PZITS, Poznań, 2003
Błażejewski R.: Przydomowe oczyszczalnie ścieków.
ODR Zarzeczewo 1999 (III wyd.)
Heidrich Z.: Przydomowe oczyszczalnie ścieków.
Poradnik. COIB, Warszawa 1998
Obarska-Pempkowiak H. Oczyszczalnie hydrofitowe.
Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2002
Osmulska-Mróz B.: Lokalne systemy
unieszkodliwiania ścieków. Inst. Ochrony Środ.,
Warszawa 1995
Podział oczyszczalni
hydrofitowych
z przepływem powierzchniowym
z przepływem podpowierzchniowym
poziomym
pionowym
Cechy charakterystyczne
Są to w zasadzie złoża gruntowe
(glebowe) porośnięte roślinnością
naczyniową
Oczyszczanie odbywa się poprzez
materiał porowaty (przepływ
podpowierzchniowy)
Przepływ na zasadzie filtracji
(przepływ podpowierzchniowy)
Procesy jednostkowe
Utlenianie
Redukcja
Sorpcja
Sedymentacja
Asymilacja
Zalety
Prosta konstrukcja
Prosta obsługa
Niskie nakłady inwestycyjne (w
określonych warunkach)
Niskie koszty eksploatacji (w
określonych warunkach)
Praktycznie brak osadu nadmiernego
Aspekt estetyczno-krajobrazowy
Wady
Wrażliwość na niektóre czynniki np. warunki
atmosferyczne
Duże zapotrzebowanie powierzchni
Emisja odorów i aerozoli
Ograniczone możliwości sterowania
parametrami technologicznymi
Niebezpieczeństwo pogorszenia przewodności
hydraulicznej lub nawet kolmatacji
Długi okres wpracowywania (do 3 lat)
Najczęściej stosowane
gatunki
Trzcina pospolita (Phragmites
australis) – rozbudowany system
kłączy i korzeni
Wierzba wiciowa (Salix viminalis) –
szybki przyrost biomasy
Manna mielec (Glyceria maxima)
Pałka szerokolistna (Typha latifolia)
Rola roślin
Wpływ na rzeczywistą porowatość
gruntu (gleby)
Dostarczanie tlenu do strefy przepływu
ścieków (puste kanały przewietrzające
lub miękisz powietrzny – aerenchyma)
Pobór zanieczyszczeń
Stanowienie podłoża dla organizmów
Możliwość zwiększenia izolacji
termicznej dla strefy przepływu
Zawartość N, P i K w
roślinach
Pierwiastek
Występowanie
N (g/m
2
) P (g/m
2
)
K
(g/m
2
)
Zawartość w
roślinach
18,4
3,4
18,9
Dopływ ze
ściekami na złoże
VF (średnio na
rok)
1760
528
b.d.
Źródło: Obarska-Pempkowiak (2002)
Podział gruntów ze względu
na właściwości filtracyjne
Stopień
przepuszczalności
Rodzaj gruntu Współczynnik
filtracji k (m/d)
b. mocno
przepuszczalne
rumosz, żwir
z kamieniami
150 - 250
mocno
przepuszczalne
żwir, piasek
gruby
25 - 150
średnio
przepuszczalne
piasek średni,
żwir gliniasty
10 - 25
mało
przepuszczalne
piasek drobny
1 - 10
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA
z dnia 8 lipca 2004 r.(Dz. U. z dnia 28 lipca 2004 r.)
w sprawie warunków, jakie należy
spełnić przy wprowadzaniu ścieków do
wód lub do ziemi, oraz w sprawie
substancji szczególnie szkodliwych dla
środowiska wodnego
Najwyższe dopuszczalne wartości
wskaźników lub minimalne procenty
redukcji zanieczyszczeń przy RLM:
Nazwa wskaźnika
3)
Jednostka
pon.
2tys
od
2.000
do
9.999
od
10.000
do
14.999
od
15.000
do
99.999
100.00
0 i
powyż
ej
Pięciodobowe biochemiczne
zapotrzebowanie tlenu (BZT
5
),
oznaczane z dodatkiem inhibitora
nitryfikacji
mg O
2
/l
min. %
redukcji
Chemiczne zapotrzebowanie tlenu
(ChZT
Cr
), oznaczane metodą
dwuchromianową
mg O
2
/l
min. %
redukcji
Zawiesiny ogólne
mg/l min.
%
redukcji
mg N/l
min. %
redukcji
Fosfor ogólny
mg P/l
min. %
redukcji
40
-
25
lub
70 90
25
lub
70 - 90
15
lub
90
15
lub
90
150
-
125
lub
75
125
lub
75
125
lub
75
125
lub
75
50
-
35
lub
90
35
lub
90
35
lub
90
35
lub
90
Azot ogólny
30
4)
-
15
4)
-
15
4
)
35
5)
15
lub
80
10
lub
85
5
4)
-
2
4)
-
2
4)
40
5)
2
lub
85
1
lub
90
1)
Określone w załączniku najwyższe dopuszczalne wartości
wskaźników i minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń:
pięciodniowego biochemicznego zapotrzebowania tlenu (BZT
5
),
chemicznego zapotrzebowania tlenu oznaczanego metodą
dwuchromianową (ChZT
Cr
) oraz zawiesin ogólnych - dotyczą
wartości tych wskaźników w próbkach średnich dobowych; z
tym że w przypadku oczyszczalni ścieków komunalnych o RLM
poniżej 2.000 oraz o okresowym w ciągu doby odprowadzaniu
ścieków dopuszcza się uproszczony sposób pobierania próbek
ścieków, jeżeli można wykazać, że wyniki oznaczeń będą
reprezentatywne dla ilości odprowadzanych zanieczyszczeń;
azotu ogólnego - dotyczą średniej rocznej wartości tego
wskaźnika w ściekach, obliczonej dla próbek średnich
dobowych pobranych w danym roku przy temperaturze
ścieków w komorze biologicznej oczyszczalni nie niższej niż
12°C;
fosforu ogólnego - dotyczą średniej rocznej wartości tego
wskaźnika w ściekach;
minimalne procenty redukcji zanieczyszczeń określane są w
stosunku do ładunku zanieczyszczeń w ściekach dopływających
do oczyszczalni.