Inkowie – synowie
Słońca

Kim byli?



Jeszcze na początku XV w. n.e. Inkowie byli

jednym z wielu plemion zamieszkujących

tereny jeziora Titicaca i rzeki Aqurimac. 



Swą działalność polityczną rozpoczęli w 1438

r., kiedy to udało im się odeprzeć, a następnie

rozgromić rywalizujące z nimi plemię Chanków.



Zwycięski wódz Pachacuti

Yupanqui obwołany został wówczas królem i

przyjął dumny tytuł Sapa Inka - Pan Inka. 

Położenie

Imperium



Odkąd w XIII w. pojawiła

się na arenie dziejów

w dolinie Cuzco (dziś

w Peru), królewska

dynastia Inków -

uwodziła, przekupywała,

zastraszała i podbijała

swoich sąsiadów, 



 aż w końcu stworzyła

największe imperium

Nowego Świata ery

przedkolumbijskiej.



Panowała w nim

monarchia despotyczna.

Gospodarka



Podstawą gospodarki było
rolnictwo.



zajmowali się hodowlą 5
gatunków zwierząt: kaczek,
świnek morskich, psów,
alpak i lam.



Inkowie na stokach uprawiali
Kokę, której liście następnie
żuli. 



Była ona czczona i używana
do rytuałów.

Pismo



Wyraz "kipu" oznacza w języku keczua węzeł.
Słowem tym określano zbiór sznurków z
supełkami wykonany z sierści lamy albo też z
bawełny.



Taki zestaw sznurków służył Indianom w dawnej
Ameryce Południowej jako sposób zapisywania
liczb, a być może również innych treści.



Nie każdy członek inkaskiej społeczności potrafił
odczytywać kipu - był to przywilej władców,
kapłanów i specjalnych rachmistrzów.

Wierzenia



Inkowie byli politeistyczni, wierzyli w
wielu bogów.



Władcy Inków otoczeni byli wielkim
przepychem i czczeni jak bogowie, po
śmierci ich ciała mumifikowano i nadal
oddawano im boską cześć.

bóg Wirakocza



Wierzono, że jest stwórcą

świata i ludzkości. To on

miał uczynić z człowieka

istotę cywilizowaną, nadać

mu prawa, nauczyć kultu

bogów i uprawy roli. Gdy

jednak ludzie okazali mu

niewdzięczność, miał

opuścić ich ziemię i udać

się na wodach oceanu w

kierunku zachodnim, do

krainy zmarłych.

Mama Cocha

Bogini morza i ryb,

opiekunka

żeglarzy i

rybaków,

małżonka boga

stwórcy Wirakoc

zy matka boga

słońca,  i bogini

księżyca.

bóg Inti



Inkański bóg słońca,

najwyższy w

panteonie, syn boga

stwórcy Wirakoczy i

bogini morza Mamy

Cochy, mąż i brat

bogini księżyca Mamy

Qulli.



Inkowie wznosili

świątynie poświęcone

kultowi boga Słońca w

każdym większym

mieście królestwa

Mama Quilla



bogini księżyca, córka

boga stwórcy Wirakoczy i

bogini morza, Mamy

Cochy,



siostra i małżonka

najwyższego w

inkaskim panteonie boga

słońca,



legendarna matka

pierwszego króla – Marco

Capaca

Czczone zwierzęta



„święte zwierzęta”:



 wąż,



Puma



kondor.



Wąż symbolizował świat
podziemia, puma świat
ludzi, a kondor był
strażnikiem miejsc
świętych oraz ludzi
umarłych.

Ubiór



Ubranie mężczyzny składało
się z huara, czyli opaski na
biodra, 



unku, czyli koszuli z
otworami na głowę i
ramiona, sięgającej aż do
kolan, którą arystokracja
przepasywała 



tocapu, czyli bogato
haftowanym pasem, 



llacolla, czyli kapy, którą
wiązano na szyi końcami
krótszych boków. 



Kobiety używały acsu,
długiej tuniki bez
rękawów, założonej na
ramionach



 lliclla, czyli chusty,
spiętej na piersi wielką
agrafą topo.

Inkaski dom



Wyposażenie domowe
było skromne i
elementarne,



składało się
z naczyń z drewna lub
gliny, umieszczanych w
otworach w grubych
murach domostwa.



Jedynymi meblami były
kołyski dla dzieci i
ceremonialne siedziska.

Osiągnięcia



Medycyna

ziołolecznictwo i szamanizm. Znali działanie lecznicze wielu ziół,w tym

m.in. chininę. Używali liści koki, która wzmacniała ich podczas

wędrówek.Zaskakuje poziom chirurgi i znajomość wielu chorób

(nowotworów).



System irygacyjny

Pomimo dużych opadów w porze deszczowej pola wymagały

nawadniania. Inkowie rozbudowywali siec kanałów i ochraniali przed

dewastacją.



Astronomia

Obserwacje inkaskie prowadzono z tak zwanej Wieży Słońca oraz w

Świątyni Trzech Okien. Dowodów na znaczenie kultu słońca dostarcza

Intihuatana, czyli słupek, do którego przywiązuje się słońce. Uważa się,

że służyło to do obliczania ważnych dat, np. zrównania dnia z nocą.

Zachowały się również preinkaskie obserwatoria słoneczne, np. na

szczycie Huayna Picchu.



Kalendarz

Rok w kalendarzu inkaskim liczył 365 dni, podzielonych na 12 miesięcy i

rozpoczynał się od przesilenia grudniowego.



Znakomite drogi



Język keczua

Pierwszy władca



Manco Capac
według mitologii
inkańskiej, legendarny
założyciel królewskiej
dynastii Inków i
pierwszy Sapa Inca.

Ostatni władca



Tupac Amaru,



dziewiętnasty król i
przywódca,



prowadził
partyzancką walkę
z Hiszpanami ,



Został przez nich
uwięziony i ścięty.

Koniec cywilizacji



Państwo Inków w XVI w zostało podbite przez
Hiszpanów . W 1533 Hiszpanie zajęli stolice
Inków –Cuzco, gdzie koronowany Manco Inca,
po nieudanej próbie rekonkwisty schronił się w
górach Vilcamby.



W 1572 wicekról hiszpański F. de Toledo podbił
Vilcambę i nakazał stracić jej ostatniego
władcę- Tupaca Amaru.



W trakcie podboju pod koniec XVI w zostały
zniszczone struktury państwowe i dorobek
Cywilizacyjny Inków. 

Ciekawostki:



kulturą i życiem Inków inspirowany jest
japoński serial anime „Tajemnicze Złote
Miasta”



Urzędnicy w imieniu państwa robili
mnóstwo rzeczy: rozdzielali żywność,
decydowali o rodzaju podejmowanej pracy,
a nawet niekiedy decydowali o
małżeństwach.



Do użyźniania pól, Inkowie stosowali lamie
odchody.