WPROWADZENIE DO

ZAGADNIEŃ

ZARZĄDZANIA

LOGISTYCZNEGO

SŁOWO ,,LOGISTYKA” W ODNIESIENIU DO
GOSPODAROWANIA JEST UŻYWANE W
TRZECH – ZWIĄZANYCH ZE SOBĄ –
ZNACZENIACH. SĄ TO:



przepływy rzeczy i informacji (przepływ
surowców, materiałów, tzw. produkcji w
toku, wyrobów gotowych i towarów oraz
związanych z nimi informacji),



dziedzina

zarządzania

(zarządzanie

związane z przepływami rzeczy i
informacji),



wiedza

o

wymienionych

wyżej

przepływach i związanym z nimi
zarządzaniu.

2

DYSCYPLINY

TEORETYCZNE

TEORIA EKONOMII

DYSCYPLINY

PRAKTYCZNE

TEORIA NAUK

O ZARZĄDZANIU

FINANSE

MARKETING

LOGISTYKA

NAUKA

O JAKOŚCI

ANALIZA

STRATEGICZNA

3

EWOLUCJA LOGISTYKI

GOSPODARKA MATERIAŁOWA

FIZYCZNA DYSTRYBUCJA TOWARÓW

LOGISTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA

ŁAŃCUCH DOSTAW

4

KOMPRESJA CZASU 

Wzrost wrażliwości na czas

• Skracanie cykli życia produktów
• Dążenie odbiorów do zmniejszania zapasów
• Trudniejsze warunki prognozowania

POPRAWA

OBSŁUGI

KOMPRESJA

CZASU

OBNIŻKA

KOSZTÓW

5

ŁAŃCUCH DOSTAW

Sieć

powiązanych

i

współzależnych

organizacji, które działając na zasadzie
wzajemnej

współpracy,

wspólnie

kontrolują, kierują i usprawniają
przepływy

rzeczowe

oraz

przepływy

informacji od dostawców do ostatecznych
użytkowników

Integracja łańcucha dostaw

Przepływ informacji

Przepływ produktów

Przepływ gotówki

Dostawcy

Producenci

Hurtownicy

Detaliści

Klienci

Źródło: John J. Coyle, Edward J. Bardi, C. John Langley Jr.: op. cit

.

6

Łańcuchy dostaw są więc określane jako zbiory
przedsiębiorstw.

Według

J.

Witkowskiego

„łańcuch dostaw to współdziałające w różnych
obszarach firmy wydobywcze, produkcyjne,
handlowe, usługowe oraz ich klienci, między
którymi przepływają strumienie produktów,
informacji i środków finansowych.” Niektórzy
do triady wypisanych wyżej strumieni dodają
także przepływ wiedzy. Uzasadnione jest też
ograniczanie definicji do dwóch przepływów
(produktów i informacji), objętych w pełni
zarządzaniem logistycznym.

7

Definicja

European

Committee

for

Standardization wskazuje, że „łańcuch
dostaw

jest

sekwencją

procesów

wnoszących wartość dodaną do produktu
w trakcie jego przepływu i przetwarzania
od surowców, przez wszystkie formy
pośrednie, aż do postaci zgodnej z
wymaganiami klienta końcowego.”

8

Niektórzy autorzy traktują łańcuch dostaw
jako koncepcję, czy nawet swoistą filozofię. A.
J. Battaglia i G. Tyndall uważają, łańcuch
dostaw za „strategiczną koncepcję polegającą
na zrozumieniu i zarządzaniu sekwencją
działań – od dostawcy do klienta – dodających
wartości produktom przepływającym przez
rurociąg dostaw.” Z kolei według
M. C. Cooper’a i L. M. Ellram’a łańcuch
dostaw to integrująca filozofia zarządzania
całym przepływem w kanale dystrybucji od
dostawcy do ostatecznego klienta.

9

Łańcuchy dostaw w sieciach

przedsiębiorstw

Źródło: A. Kawa

10

SIECI DOSTAW

Lider

dostawcy pierwszego

i drugiego rzędu

odbiorcy pierwszego

i drugiego rzędu

R

Y

N

E

K

Lider

dostawcy pierwszego i drugiego rzędu

R

Y

N

E

K

11

SYSTEM LOGISTYCZNY

PRZEDSIĘBIORSTWA

Źródło

materiałów

Źródło

materiałów

Magazyn

materiałów

(odbiór)

Półfa-

brykaty w

produkcji

Magazyn

wyrobów

(spedycja)

Pośrednik

Hurtownik

Detalista

Detalista

Użytkownik

Użytkownik

Użytkownik

ZAOPATRZENIE

PRODUKCJ A

ZBYT

LOGISTYKA DYSTRYBUCJ I

(sterowanie dystrybucją)

LOGISTYKA PRODUKCJ I

(sterowanie produkcją)

LOGISTYKA ZAOPATRZENIA

(sterowanie zaopatrzeniem)

LOGISTYKA PRZEDSIĘBIORSTWA

(sterowanie logistyczne)

przepływ materiałów i produktów

przepływ informacji

12

OBSZAR ZARZĄDZANIA

LOGISTYCZNEGO

W PRZEDSIĘBIORSTWIE OBEJMUJE:



prognozowanie popytu,



przyjmowanie i realizację

zamówień,



gospodarkę magazynową,



sterowanie zapasami,



obsługę zaopatrzenia,



obsługę zwrotów,



opakowania,



czynności manipulacyjne,



transport wewnętrzny i

zewnętrzny,



przepływ i gromadzenie

informacji.

13

GŁÓWNE OBSZARY
KONFLIKTÓW



Zamawianie – Marketing i Sprzedaż
a Logistyka (zapasy, maksymalizacja
sprzedaży)



Zaopatrzenie – Produkcja a
Logistyka

(zapasy, długie serie)

14

POZIOM ZARZĄDZANIA

LOGISTYCZNEGO W FIRMIE

1. Kryteria oceny systemu

logistycznego

2. Rozumienie łańcucha dostaw

3. Obszar zarządzania logistycznego

4. Instrumenty zarządzania

logistycznego

15

Źródeł nowoczesnej logistyki

należy (niestety) szukać w rozwoju

logistyki wojskowej

( od II wojny światowej po wojnę w

Zatoce).

16



Podejście systemowe



Podejście procesowe

17

Podejście systemowe

18

Ujęcie funkcjonalne

19

Proces

Proces biznesowy to sekwencja lub
sieć

zależnych

działań,

zainicjowanych w
odpowiedzi na zdarzenie, celem
osiągnięcia konkretnego rezultatu
dla klienta procesu.

20

rezultat



towar, usługa, informacja

klient



osoba, organizacja, rynek



wewnętrzny, zewnętrzny

np. : proces realizacji zamówienia

identyfikow

alne

21

22



Działanie − to czynność wykonywana
w ramach organizacji.



Jest zbiorem kosztów tych zasobów,
które można alokować w sposób
przyczynowo skutkowy na produkty lub
klientów jednym, nośnikiem kosztu;



Termin „działanie” w bardzo dobry
sposób uzmysławia wymagany poziom
szczegółowości

w

zarządzaniu

kosztami.

23



Planowanie tras pojazdów,



Składowanie wyrobów gotowych,



Przewóz do klienta,



Kompletowanie produktów,



Przyjmowanie zamówień.

24

Rentowno
ść



produktów



klientów



dostawców

Logisty

ka

wieloryb

y!

25

LOGISTYKA A

INFORMATYKA

26

 

Potęga Internetu w biznesie polega

przede wszystkim na ogromnych

możliwościach integracji procesów i

wszechstronnej współpracy.

27

PRODUKCJA

użyteczność formy

LOGISTYKA

użyteczność

miejsca i czasu

MARKETING

użyteczność

dysponowania

28

SZEŚĆ R (W)

1)

właściwy produkt

2)

właściwa ilość

3)

właściwy stan

4)

właściwe miejsce

5)

właściwy czas

6)

właściwy koszt

29

Koszty logistyki mogą

wynosić 25% lub więcej

kosztów ogółem

30

STAŁE

ZMIENNE

KOSZTY

SPRZEDAŻ

ZYSK

RENTOWNOŚĆ

KAPITAŁU

RZECZOWY

FINANSOWY

MAJĄTEK

TRWAŁY

AKTYWA

OGÓŁEM

MAJĄTEK

OBROTOWY

ZAPASY

NALEŻNOŚCI

GOTÓWKA

31

TRADE OFF

DIAGRAM PROBLEMU TYPU

„TRADE OFF”

Duże przesyłki

Małe przesyłki

Warunki wstępne

Obniżka kosztów

transportu

Obniżka kosztów

zapasów

Postulaty

Najniższe koszty

logistyczne

b

b

a

Źródło: G.C.Jackson, J.J.Stoltman, A.Taylor: Mcving Beyond Trade-offs. International Journa; of Physical Distribution and Logistics

Management 1994, nr 1.

33

Koszty transportu

Koszty zapasów

KOSZTY

PRĘDKOŚĆ I NIEZAWODNOŚĆ PRZEWOZU

34

Koszty

magazynowania

zapasów

Koszty dostawy

KOSZTY

LICZBA MAGAZYNÓW

35

Koszty zapasów

Koszty niedoborów

KOSZTY

WIELKOŚĆ ZAPASÓW

36



push – współpraca z detalistami
i hurtownikami
prowadząca do wzrostu popytu



pull – wywoływanie popytu i
pobudzanie

sprzedaży,

która

prowadzi do oddziaływania na
hurtownika

i

dalej

zwiększa

zamówienia u producenta

37

REGUŁY LOGISTYCZNE

38



standaryzacji



konsolidacji



80/20



opóźnienia



zróżnicowanej dystrybucji



strategii mieszanej

39

EFEKT BYCZEGO BICZA

Akceleracja Popytu

EFEKT FORRESTERA

Przyczyny:

1.

długi czas realizacji w łańcuchu dostaw

2.

zróżnicowana polityka zamówień i zapasów

w kolejnych ogniwach łańcucha

3.

brak koordynacji i przepływu informacji

4.

zmiany popytu na rynku detalicznym

5.

manipulowanie cenami

6.

braki produktów

7.

grupowanie zamówień

8.

stosowanie dużych jednostek ładunkowych

9.

minimalne wielkości zamówienia

40

W miarę jak informacja o popycie jest przekazywana w górę

łańcucha, mała zmiana w charakterystyce zapotrzebowania
klienta może mieć znaczący wpływ na dystrybucję,
produkcję i zaopatrzenie. W trakcie przekazywania
informacji w górę łańcucha, zmiana jest wzmocniona na
każdym etapie jako rezultat skumulowanego efektu słabej
komunikacji, prze- lub niedoszacowania wynikającego z
błędu ludzkiego, braku widzialności popytu klienta w
łańcuchu, reakcji procesu i ograniczenia zdolności. Ten
efekt jest określany mianem efektu Forrestera.

50000

100000

Detal

100000

50000

Hurt

50000

100000

Produkcja

41

ZMIENNOŚĆ POPYTU

Promocje i zmiany cen

Średnie zakupy

Obniżki cen

Promocje

Wzrost Zakupów

Ograniczenie

zakupów

Zapasy

u klientów

Średnie zakupy

42

ZNIEKSZTAŁCENIA W FIRMIE



suboptymalizacja

długie serie w produkcji
wysoki poziom zapasów w ekspedycji



wielość ośrodków decyzyjnych

43

EFEKT BYCZEGO BICZA

Akceleracja Popytu

Ograniczanie:



wymiana informacji i koordynacja



stosowanie zasady odroczenia



zmniejszenie kosztów zamawiania



unikanie ,,zakłóceń cenowych”

(every day low prices)



obejmowanie kontroli nad całym
łańcuchem dostaw

44

QUICK RESPONSE

zawodność

prognoz

BRANŻE

nasilająca

się

konkurencja

RYNEK

rosnąca

zmienność

popytu

akceleracja

popytu

WSPÓŁPRACA W ŁAŃCUCHU DOSTAW

między producentami, hurtownikami i detalistami

KONCEPCJA SZYBKIEGO REAGOWANIA

45

QR

System

pull,

w

którym

informacje o popycie
(pochodzące bezpośrednio od
konsumentów)

są

wykorzystywane

przez

wszystkie

ogniwa

łańcucha

dostaw.

46

QR

Koncepcja QR pozwala obniżyć
ryzyko

poprzez

wypróbowanie

produktu w mniejszej
ilości. Jeżeli „towar się sprzedaje”,
to bardzo szybko uzupełnia się
jego

ilości,

aby

uzyskać

dostępność produktu dla klienta i
przez to zapewnić mu właściwą
obsługę.

47

Z punktu widzenia wymiaru

produktu i relacji występujących

między przedsiębiorstwami można

wyróżnić:



Konfigurację produktu i sieci, które polega na
podjęciu

kluczowych

decyzji

o

oferowanych

produktach i usługach, strukturze podmiotowej i
więziach zachodzących między ogniwami łańcucha.



Projektowanie

wyrobów

przy

wykorzystaniu

potencjału wiedzy dostawców.



Formowanie sieci produkcyjnej do wyboru i określenia
zadań

produkcyjnych,

miejsc

produkcji

i

utrzymywania zapasów, co zgodnie z ideą odraczania
może

dotyczyć

nie

tylko

przedsiębiorstw

przemysłowych,

lecz

także

handlowych

i

logistycznych.



Optymalizacja procesów zachodzących w łańcuchu
dostaw, które są związane z fizycznym przepływem
produktów oraz towarzyszącymi mu przepływami
informacji i środków finansowych.

48

Macierz obszarów zarządzania

łańcuchem dostaw

Źródło: S. Seuring, M. Goldbach, Cost Management in Supply Chains, Physica-Verlag, Heidelberg 2002,
s.18, za: A. Kawa.

 

49

Dom SCM

Źródło: H. Stadler, Ch. Kilger, Supply Chain Management and Advanced Planning. Concepts, Models,
Software and Case Studies, Springer-Verlag, Heidelberg 2008, s.11-12, za: A. Kawa.

50

praktyka:

badania S.E. Fawcetta i G.M.

Magnana

51

Źródło: Opracowanie własne na podstawie S.E Fawcett, G.M. Magnan, The rhetoric and reality of supply chain integration, International
Journal of Physical
Distribution & Logistics Management 2002, vol. 32 no. 5, s. 354, za: A. Kawa.

Aktualnie praktykowany zakres

zarządzania łańcuchem dostaw

52