Kształcenie praktyczne na
studiach I stopnia, na
kierunku pielęgniarstwo.

mgr Jolanta Kolasińska

Cel kształcenia do zawodu
pielęgniarki.



Celem kształcenia jest przygotowanie do
samodzielnego pełnienia roli zawodowej.
„Rolą zawodową pielęgniarki jest
pielęgnowanie.” „Treścią roli zawodowej
jest zbiór wykonywanych funkcji
zawodowych oraz oczekiwane zachowania
i postawy zgodne z określonymi normami i
wzorami zachowań.”

Cel kształcenia do zawodu
pielęgniarki.

Pielęgnowanie „działalność praktyczna

pielęgniarki polegająca na profesjonalnym

pomaganiu i towarzyszeniu człowiekowi

i/lub grupie ludzi w zdrowiu i chorobie.

Kształtowaniu u nich umiejętności

samoopieki i samopielęgnacji w celu

utrzymania komfortu życia codziennego w

zdrowiu, wżyciu z chorobą, w cierpieniu,

umieraniu i niepełnosprawności”.

Cel kształcenia do zawodu
pielęgniarki.



Pielęgniarstwo jest w Polsce zgodnie z
Ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej z
dnia 5 lipca 1996 r. jest zawodem
samodzielnym.



Zawód pielęgniarki może wykonywać
osoba, która posiada wykształcenie
określone w ustawie. Niezbędne są
określone umiejętności specyficzne dla tego
zawodu, w tym ważna rolę zajmują
umiejętności praktyczne.

Europejskie Porozumienie
w sprawie szkolenia i kształcenia pielęgniarek
sporządzone w Strasburgu
dnia 25 października 1976 r.



W tym porozumieniu określono wymiar kształcenia pielęgniarek

tzw. ogólnych na 4600 godzin nauki pielęgniarstwa

podstawowego. Porozumienie precyzuje, że przynajmniej ½

(2300 godzin) tego czasu powinna być poświęcona na szkolenie

praktyczne. Liczba godzin szkolenia teoretycznego nie powinna

być zaś mniejsza niż 1/3 całego programu szkolenia.



„Zdobyte doświadczenie praktyczne powinno mieć wartość

edukacyjną. Dlatego niezbędne jest posiadanie:



-dobrze wyszkolonego personelu zapewniającego zadawalającą

opiekę pielęgniarską nad pacjentem;



-odpowiednią bazę, wyposażenie i zaopatrzenie zapewniające

opiekę pielęgniarską nad pacjentami



Wykwalifikowane pielęgniarki w oddziałach lub jednostkach

zatwierdzonych do realizacji praktyk powinny pomagać w

nadzorowaniu i szkoleniu uczniów, za których odpowiedzialny

jest personel dydaktyczny.”

DYREKTYWA RADY
z dnia 27 czerwca 1977 r.



dotycząca wzajemnego uznawania
dyplomów, świadectw i innych
dokumentów potwierdzających
posiadanie kwalifikacji pielęgniarek
odpowiedzialnych za opiekę ogólną,
łącznie ze środkami mającymi na celu
ułatwienie skutecznego wykonywania
prawa przedsiębiorczości i swobody
świadczenia usług

(77/452/EWG)

DYREKTYWA RADY
z dnia 27 czerwca 1977
r.



dotycząca koordynacji przepisów
ustawowych, wykonawczych i
administracyjnych w zakresie
działalności pielęgniarek
odpowiedzialnych za opiekę
ogólną

(77/453/EWG)

DYREKTYWA RADY
(77/453/EWG)



„1.Państwa Członkowskie przyznają dyplomy, świadectwa

potwierdzające kwalifikacje pielęgniarek odpowiedzialnych za

opiekę ogólna wyszczególnione w art. 3 dyrektywy 77/452/EWG

na podstawie egzaminu gwarantującego, że w czasie kształcenia

osoba zainteresowana uzyskała:…



c) odpowiednie doświadczenie kliniczne; doświadczenie to,

dobrane ze względu na jego wartości szkoleniowe, powinno zostać

zdobyte pod nadzorem wykwalifikowanego personelu

pielęgniarskiego w miejscu, w którym liczba wykwalifikowanego

personelu i sprzętu zapewniają właściwa opiekę pielęgniarską nad

pacjentami…



2.Kształcenie określone w ust. 1 powinno obejmować co najmniej:



a) 10 lat wykształcenia ogólnego…



b) kształcenie zawodowe w pełnym wymiarze godzin, które musi

obejmować przedmioty zawarte w programie nauczania

wymienione w załączniku do niniejszej dyrektywy i stanowić kurs

trzyletni lub 4600 godzin kształcenia teoretycznego i

praktycznego.”

DYREKTYWA RADY
z dnia 30 października 1989 r.



zmieniająca dyrektywy 75/362/EWG, 77/452/EWG,

77/686/EWG, 78/1026/EWG oraz 80/154/EWG

odnoszące się do wzajemnego uznawania

dyplomów, świadectw i innych dokumentów

potwierdzających posiadanie kwalifikacji lekarzy,

pielęgniarek odpowiedzialnych za opiekę ogólną,

lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii oraz

położnych, jak również dyrektywy 75/363/EWG,

78/1027/EWG oraz 80/155/EWG dotyczące

koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych

i administracyjnych odnoszących się do

działalności lekarzy, lekarzy weterynarii i

położnych

(89/594/EWG)

DYREKTYWA
RADY(89/594/EWG)

a) „kształcenie teoretyczne” jako:



„tą część kształcenia pielęgniarstwa, dzięki której

uczennice pielęgniarki zdobywają wiedzę, zrozumienie

i umiejętności zawodowe wymagane, by zaplanować,

zapewnić i ocenić pełną opiekę pielęgniarką…

b) „kształcenie kliniczne” jako:



„tą część kształcenia w zakresie pielęgniarstwa, dzięki

której uczennice pielęgniarki jako część zespołu… uczą

się jak planować, zapewniać i oceniać wymaganą

pełną opiekę pielęgniarską…



Za naukę, która odbywa się w szpitalach są

odpowiedzialni nauczyciele, którzy są pielęgniarzami,

we współpracy i przy pomocy innych

wykwalifikowanych pielęgniarek.”

Realizacja porozumienia
Strasburskiego w Polsce.



Prezydent Lech Wałęsa podpisał Strasburskie
porozumienie 13 grudnia 1995 r.



30 stycznia 1996 r. w imieniu rządu
Rzeczpospolitej Polskiej złożono Sekretarzowi
Rady Europy dokument ratyfikacyjny
Europejskiego porozumienia w sprawie szkolenia i
kształcenia pielęgniarek.



Zastrzeżono, że „Polska będzie korzystać do 2000
r. z zastrzeżenia...” to jest wprowadzi przepisy
porozumienia w życie od 2000 r.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 15 kwietnia 2002 r.
w sprawie standardów kształcenia pielęgniarek i położnych
w szkołach wyższych i wyższych szkołach zawodowych.



§ 2. Ustala się następujące standardy

kształcenia w uczelni, w zakresie sposobu

realizacji programu kształcenia:



1)program kształcenia realizowany jest zgodnie

ze standardem nauczania dla kierunku

pielęgniarstwo oraz dla kierunku położnictwo…



5) proces kształcenia jest ukierunkowany na

uzyskanie wiedzy, umiejętności oraz

ukształtowanie cech psychofizycznych

niezbędnych do wykonywania zawodu

pielęgniarki i położnej.



12) proces kształcenia kończy się teoretycznym

i praktycznym egzaminem dyplomowym.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 15 kwietnia 2002 r.



§ 3. Ustala się następujące standardy
kształcenia w uczelni, w zakresie kadry
prowadzącej kształcenie:



2) nauczanie przedmiotów z pielęgniarstwa
i położnictwa oraz praktyki prowadzą
nauczyciele akademiccy, posiadający prawo
wykonywania zawodu pielęgniarki, położnej
oraz minimum roczną praktykę zawodową,
zgodną z nauczanym przedmiotem.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 15 kwietnia 2002 r.

§ 4. Ustala się następujące standardy kształcenia w uczelni, w zakresie bazy

dydaktycznej:

2) uczelnia posiada bazę materialną i dydaktyczną o strukturze

dostosowanej do liczby studentów w tym:

a) sale wykładowe…
d) pracownie umiejętności pielęgniarskich
h) bibliotekę i czytelnię wyposażone w aktualne piśmiennictwo w

zakresie nauczanych dyscyplin oraz Internet.

3) uczelnia zapewnia odpowiednio do liczby studentów:
a) zaplecze do realizacji ćwiczeń praktycznej nauki zawodu i praktyk

zawodowych.

4) przy doborze zakładów opieki zdrowotnej i innych podmiotów

realizujących praktyczną naukę zawodu uczelnia kieruje się możliwością

osiągania zamierzonych celów dydaktycznych i zapewnienia wysokiej

jakości kształcenia praktycznego, uwzględniając w szczególności:

a) rodzaj i zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych,
b) liczbę i kwalifikacje kadry pielęgniarskiej, położnych
g) organizacje warunków nauczania

Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 15 kwietnia 2002 r.



5) praktyczna nauka zawodu i
praktyka organizowana poza
strukturami uczelni odbywa się na
podstawie umowy zawartej
pomiędzy uczelnią a podmiotem
realizującym zajęcia praktyczne.

Realizacja porozumienia
Strasburskiego w Polsce.

Ustawa o zawodach pielęgniarki i

położnej, nowelizacja 22 maja 2003 r.

dodano do art. 7 ust. 4 w brzmieniu

wskazującym, że studia
pielęgniarskie i położnicze

„ trwają co najmniej 6 lat obejmują

4600 godzin w tym co najmniej 50%
stanowią zajęcia praktyczne”.

Rozporządzenie Ministra Zdrowia
z dnia 13 maja 2005 r.
w sprawie standardów nauczania dla
kierunku pielęgniarstwo, położnictwo

Dz. U. nr 98. Poz. 824

wymiar godzin dla studiów I stopnia

4780 w tym 4600 kształcenia
zawodowego:

-2300 kształcenie praktyczne
-2300 kształcenie teoretyczne



Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa
Wyższego z dnia 12 lipca 2007 roku w sprawie
standardów kształcenia dla poszczególnych
kierunków oraz poziomów, a także trybu
tworzenia i warunków, jakie musi spełnić
uczelnia, by prowadzić studia międzykierunkowe
oraz makrokierunku.

wymiar godzin dla studiów I stopnia

4815 w tym 4605 kształcenia
zawodowego:

-2300 kształcenie praktyczne
-2305 kształcenie teoretyczne

Kształcenie zawodowych
umiejętności praktycznych-
etapy.



Pracownia umiejętności pielęgniarskich, miejsce

ćwiczeń w warunkach symulowanych, jest miejscem,

w którym student pod okiem nauczyciela nabywa

pierwszych, praktycznych umiejętności zawodowych.

Liczebność grup 7-8.



Zajęcia praktyczne kolejny etap kształcenia

umiejętności zawodowych. Pozwalają na weryfikację

zdobytej wcześniej wiedzy, rozwijają umiejętności

zawodowe, uczą zastosowania wiedzy i umiejętności

w praktyce. Liczebność grupy ćwiczeniowej 4-8 osób.



Praktyki zawodowe:

To kolejny etap praktycznego kształcenia

zawodowego. To czas, w którym student rozwija,

doskonali umiejętności zawodowe, usamodzielnia

się. Liczebność grup 3-4-8 osób.

Uchwała Nr 8/II/06
z dnia 3 marca 2006 r.

Krajowej Rady

Akredytacyjnej Szkolnictwa
Medycznego

w spawie określenia szczegółowych zaleceń

dotyczących liczebności grup studenckich na
kierunku pielęgniarstwo

i położnictwo.

Kryteria akredytacji,
monitoringu KRASzM.



Zajęcia praktyczne i praktyki są zaplanowane

zgodnie ze standardami nauczania dla kierunku

studiów



Jest przygotowana dokumentacja oceny postępów i

postawy studenta na zajęciach praktycznych i

praktykach zawodowych



Jest przygotowany wykaz umiejętności, które

student będzie zaliczał w czasie zajęć praktycznych i

praktyk zawodowych



Przebieg egzaminu dyplomowego praktycznego i

teoretycznego jest zaplanowany



Prawo wykonywania zawodu nauczycieli

zaplanowanych do realizacji zajęć praktycznych

znajduje się w ich dokumentacji osobowej



Nauczyciel pielęgniarstwa ma udokumentowaną

minimum roczną praktykę zgodną z nauczanym

przedmiotem.

Kryteria akredytacji,
monitoringu KRASzM.

Uczelnia uwzględniając liczbę studentów

zapewnia odbywanie zajęć praktycznych i

praktyk zawodowych w :



podstawowej opiece zdrowotnej ( żłobek,

szkoła, poradnia ogólna, poradnia dziecka

zdrowego, poradnia „K”, opieka domowa)



oddziałach podstawowych ( pediatria, oddział

położniczo-noworodkowy, interna, chirurgia)



oddziałach specjalistycznych ( psychiatria,

geriatria, neurologia, rehabilitacja, opieka

nad przewlekle chorym, opieka paliatywna,

intensywna opieka medyczna)

Kryteria akredytacji,
monitoringu KRASzM.



Kryteria doboru zakładów opieki zdrowotnej i

innych podmiotów prawnych realizujących

zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe są

ustalone przez uczelnię



Uczelnia posiada dokumentację

potwierdzającą zawarcie umów z podmiotem

realizującym zajęcia praktyczne i praktyki

zawodowe nie będącym w strukturze uczelni



Pielęgniarka odpowiedzialna za kształcenie

studentów w czasie praktyk ma

udokumentowany co najmniej dwuletni staż

pracy, zna program i posiada przygotowanie

pedagogiczne

Rozporządzenie Ministra
Zdrowia
z dni 11 maja 2004 r.



w sprawie szczegółowych warunków

prowadzenia studiów zawodowych na

kierunku pielęgniarstwo lub

położnictwo przeznaczonych dla

pielęgniarek i położnych posiadających

świadectwo dojrzałości i będących

absolwentami liceów medycznych oraz

medycznych szkół zawodowych

kształcących w zawodach pielęgniarki i

położnej

(Dz. U. Nr 110 Poz1170)

Przestrzeganie prawa jest
naszym przywilejem i
obowiązkiem.

Dziękuję za uwagę

mgr Jolanta Kolasińska