Higiena materiału biologicznego
Centrum pozyskiwania nasienia
Prof. dr hab. S. Zduńczyk
Ustawa
z dnia 29 stycznia 2004 r.
o Inspekcji Weterynaryjnej
(Dz. U. Nr 33, poz. 287 z późniejszymi zmianami)
Art. 3.1. Inspekcja realizuje zadania z zakresu
ochrony zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwa
produktów pochodzenia zwierzęcego w celu
zapewnienia ochrony zdrowia publicznego.
2. Inspekcja wykonuje swoje zadania w szczególności
przez:
5) sprawowanie nadzoru nad:
d) zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu
oraz jakością zdrowotną materiału biologicznego
Ustawa
Z dnia 11 marca 2004 r.
o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu
chorób zakaźnych zwierząt
(tekst jednolity Dz. U. z 2008 r., Nr 213, poz. 1342)
Art. 1. Ustawa określa:
1) wymagania weterynaryjne dla podejmowania i
prowadzenia działalności w zakresie:
f) wytwarzania, pozyskiwania, konserwacji,
obróbki, przechowywania, prowadzenia obrotu
lub wykorzystania materiału biologicznego,
g) prowadzenia punktu kopulacyjnego
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
9) Niejadalne produkty pochodzenia zwierzęcego –
materiał biologiczny, jaja wylęgowe drobiu i
produkty akwakultury,
10) Materiał biologiczny – nasienie, komórki jajowe,
zarodki oraz tkanki użyte do ich produkcji,
pochodzące od zwierząt, przeznaczone do
wykorzystania w rozrodzie, z wyłączeniem jaj
wylęgowych drobiu i produktów akwakultury
Art. 5.1 Podjęcie działalności nadzorowanej, o której mowa:
1) w art. 1 pkt 1 lit f (wytwarzanie, pozyskiwanie,
konserwacja, obróbka, przechowywanie, prowadzenie obrotu
lub wykorzystanie materiału biologicznego) jest dozwolone po
stwierdzeniu przez powiatowego lekarza weterynarii
właściwego ze względu na miejsce jej prowadzenia, w drodze
decyzji, spełnienia wymagań weterynaryjnych określonych do
prowadzenia danego rodzaju działalności;
2) W art. 1 pkt 1 lit g (prowadzenie punktu kopulacyjnego)
jest dozwolone po uprzednim zgłoszeniu, w formie pisemnej,
zamiaru jej prowadzenia powiatowemu lekarzowi weterynarii
właściwemu ze względu na miejsce jej prowadzenia
4. Powiatowy lekarz weterynarii, po przeprowadzeniu
kontroli, wydaje decyzję:
1) stwierdzającą spełnianie wymagań
weterynaryjnych, jeżeli wymagania określone dla
danego rodzaju działalności nadzorowanej są
spełnione;
2) odmawiającą stwierdzenia spełniania wymagań
weterynaryjnych, jeżeli wymagania określone dla
danego rodzaju działalności nadzorowanej nie są
spełnione.
5. Wydając decyzję, o której mowa w ust. 4 pkt 1,
powiatowy lekarz weterynarii:
1) stwierdza spełnianie wymagań weterynaryjnych w
odniesieniu do poszczególnych obiektów budowlanych
lub miejsc, w których ma być prowadzona działalność
nadzorowana, lub osób wykonujących określone
czynności w ramach tej działalności, jeżeli
stwierdzenie takie jest wymagane;
2) nadaje weterynaryjny numer
identyfikacyjny:a) podmiotowi lub) poszczególnym
obiektom budowlanym lub miejscom, w których ma
być prowadzona działalność nadzorowana, lub
osobom wykonującym określone czynności w ramach
tej działalności w przypadku, o którym mowa w pkt 1.
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 20 maja 2009 r.
w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych
mających zastosowanie do nasienia bydła
(Dz. U. Nr 87, poz. 726).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 27 kwietnia 2004 r.
w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych
mających zastosowanie do nasienia świń
(Dz. U. Nr 100, poz. 1017).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 22 stycznia 2007 r.
w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych
mających zastosowanie do nasienia, komórek
jajowych i zarodków owiec, kóz i koni
(Dz. U. Nr 18, poz. 108
).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 22 czerwca 2004 r.
w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych
dla prowadzenia punktu kopulacyjnego
(Dz.U. Nr 156, poz. 1638).
Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 30 kwietnia 2004 r.
w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych
mających zastosowanie do zarodków bydła
(Dz.U. Nr 108, poz. 1152 z późniejszymi zmianami).
Szczegółowe wymagania weterynaryjne konieczne do
zatwierdzenia centrum pozyskiwania nasienia i
centrum przechowywania nasienia
1. Centrum pozyskiwania nasienia powinno:
1) znajdować się pod stałym nadzorem lekarza
weterynarii centrum
2) posiadać wydzielone, zamykane pomieszczenia lub
obiekty przeznaczone do:
a) stałego przebywania zwierząt,
b) kwarantanny zwierząt,
a) izolacji zwierząt,
b) pozyskiwania nasienia,
e) czyszczenia, odkażania lub sterylizacji narzędzi i
sprzętu,
f) obróbki, konserwacji i przechowywania nasienia,
które nie muszą znajdować się w tym samym
miejscu;
3) być zabezpieczone przed dostępem zwierząt z
zewnątrz.
2. Pomieszczenia powinny być zaprojektowane w taki
sposób, aby pomieszczenia dla zwierząt były
fizycznie oddzielone od pomieszczeń do
pozyskiwania, obróbki i przechowywania nasienia i
były łatwe do czyszczenia i odkażania.
3. Centrum przechowywania nasienia powinno:
1) znajdować się pod stałym nadzorem lekarza
weterynarii centrum;
2) być zabezpieczone przed dostępem zwierząt z
zewnątrz;
3) być zaprojektowane w taki sposób, aby
urządzenia do przechowywania nasienia były łatwe
do czyszczenia i odkażania.
Choroby zakaźne przekazywane u bydła przez
nasienie/sztuczną inseminację
Choroba
Stopień zagrożenia
IBR/IPV
+++
Pryszczyca
+++
Księgosusz
+++
BVD/MD
+++
Choroba rzęsistkowa +++
Choroba mętwikowa +++
Bruceloza
++
Gruźlica
++
Leptospiroza ++
Mykoplazmoza
++
Białaczka
0
BSE i inne
0
Wymagania weterynaryjne dla bydła, którego nasienie
może być
przedmiotem handlu
1. Buhaje wprowadzane do centrum pozyskiwania nasienia
powinny pochodzić ze stad:
1) których nie dotyczą nakazy lub zakazy wydane na podstawie
przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu
chorób zakaźnych zwierząt;
2) urzędowo wolnych od gruźlicy i brucelozy bydła;
3) wolnych od enzootycznej białaczki bydła, albo pochodzić od
matek, które zostały poddane badaniu z wynikiem ujemnym
(przy transplantacji za matkę uznaje się biorczynię zarodka).
2. w przypadku niespełnienia wymagań odnośnie enzootycznej
białaczki bydła nasienie nie może być przedmiotem handlu do
czasu osiągnięcia przez buhaja 2 lat i przeprowadzenia badań
(ust. 3).
3. W okresie 28 dni przed wstawieniem do pomieszczeń
kwarantanny buhaje powinny zostać poddane, z wynikiem
ujemnym (z wyjątkiem testu serologicznego na BVD/MD),
następującym badaniom:
1) gruźlicę – testem śródskórnej tuberkulinizacji, przy użyciu
tuberkuliny bydlęcej i ptaków;
2) brucelozę – testem seroaglutynacji (miano niższe niż 30 j.
aglutynacyjnych/ml) oraz OWD (miano niższe niż 20
EEC/ml);
3) enzootyczną białaczkę bydła – testem serologicznym
(immunodyfuzji w żelu agarowym lub ELISA);
4) IBR/IPV – testem seroneutralizacji lub testem ELISA, a w
przypadku zwierząt niepochodzących ze stada wolnego od
IBR/IPV – testem serologicznym (w stosunku do całego
wirusa)
5) BVD/MD:
a) testem izolacji wirusa lub badaniem w kierunku antygenu
wirusa oraz
b) testem serologicznym
4. Badania te mogą być przeprowadzone w pomieszczeniu
kwarantanny centrum pozyskiwania nasienia po uprzednim
zgłoszeniu powiatowemu lekarzowi weterynarii
(kwarantanna nie może się rozpocząć przed pobraniem prób
do badań).
5. W przypadku, gdy wynik jednego z badań był dodatni (z
wyjątkiem testu serologicznego na BVD/MD) zwierzę usuwa
się z pomieszczenia kwarantanny. Przy kwarantannie
grupowej o postępowaniu z pozostałymi zwierzętami
decyduje powiatowy lekarz weterynarii. Okres ich właściwej
kwarantanny rozpoczyna się po usunięcie zwierzęcia, u
którego stwierdzono dodatni wynik badań.
6. Podczas 28-dniowego okresu kwarantanny, ale nie
wcześniej niż 21 dni po przyjęciu na kwarantannę
przeprowadza się z wynikiem ujemnym (z wyjątkiem testu
serologicznego na BVD/MD) następujące badania na:
1) brucelozę – testem seroaglutynacji (miano niższe niż 30 j.
aglutynacyjnych/ml) oraz OWD (miano niższe niż 20
EEC/ml);
2) IBR/IPV – testem seroneutralizacji lub testem ELISA. W
przypadku dodatniego wyniku testu zwierzę usuwa się
natychmiast z pomieszczenia kwarantanny, inne zwierzęta
izoluje się i nie wcześniej niż po 21 dniach ponownie
poddaje testom;
3) chorobę mętwikową, co najmniej 7 dni po przyjęciu na
kwarantannę:
a) pojedynczym testem hodowli (próbka ze sztucznej pochwy
lub wypłuczyny z napletka) – u zwierząt < 6 m-cy lub
niemających kontaktu z samicami od osiągnięcia tego
wieku,
b) 3-krotnym, w odstępach 7-dniowych testem hodowli – u
zwierząt w wieku 6 m-cy lub starszych, które mogły mieć
kontakt z samicami;
4) Zarazę rzęsistkową, co najmniej 7 dni po przyjęciu na
okres kwarantanny:
a) pojedynczym testem hodowli (wypłuczyny z napletka) –
u zwierząt < 6 m-cy lub niemających kontaktu z
samicami od osiągnięcia tego wieku,
b) 3-krotnym, w odstępach 7-dniowych testem hodowli – u
zwierząt w wieku 6 m-cy lub starszych, które mogły mieć
kontakt z samicami;
5) BVD/MD:
a) testem izolacji wirusa lub badaniem w kierunku
antygenu wirusa oraz
b) testem serologicznym
9. W przypadku badania serologicznego na BVD/MD:
a) zwierzęta można wprowadzać do pomieszczeń
pozyskiwania nasienia bez względu na wynik
badania serologicznego, jeśli u żadnego ze zwierząt
z wynikiem ujemnym nie nastąpiła serokonwersja.
Wystąpienie serokonwersji powoduje konieczność
poddania kwarantannie wszystkich zwierząt z
ujemnym wynikiem aż do czasu, gdy u tych zwierząt
nie wystąpi serokonwersja w okresie 21 dni.
10. W przypadku, gdy wynik jednego z badań był
dodatni (z wyjątkiem testu serologicznego na
BVD/MD) zwierzę usuwa się z pomieszczenia
kwarantanny. Przy kwarantannie grupowej o
postępowaniu z pozostałymi zwierzętami decyduje
powiatowy lekarz weterynarii.
11. W przypadku uzyskania dodatniego wyniku testu na
IBR/IPV zwierzę natychmiast usuwa się z pomieszczenia
kwarantanny, a inne zwierzęta, które miały kontakt z tym
zwierzęciem, izoluje się i nie wcześniej niż po upływie 21
dni ponownie poddaje badaniom.
14. Przed pierwszą wysyłką nasienia od zwierząt
serologicznie dodatnich w kierunku BVD/MD próbkę
nasienia poddaje się testowi izolacji wirusa lub testowi
ELISA w kierunku antygenu wirusa. Przy wyniku dodatnim
zwierzę usuwa się z centrum, a całość jego nasienia
niszczy.
11.Buhaje przebywające w centrum pozyskiwania
nasienia powinny raz w roku zostać poddane w
wynikiem ujemnym następującym badaniom na:
1) gruźlicę – testem śródskórnej tuberkulinizacji, przy
użyciu tuberkuliny bydlęcej i ptaków;
2) brucelozę – testem seroaglutynacji (miano niższe niż
30 j. aglutynacyjnych/ml) lub OWD (miano niższe niż
20 EEC/ml);
3) enzootyczną białaczkę bydła – skriningowym testem
serologicznym lub testem ELISA;
4) IBR/IPV – testem seroneutralizacji lub testem ELISA
(w stosunku do całego wirusa);
5) chorobę mętwikową – testem hodowli na próbce
materiału z napletka – w przypadku buhajów
używanych do pozyskiwania nasienia lub mających
kontakt z takimi buhajami
6) Zarazę rzęsistkową – test hodowli na próbce materiału z
napletka – w przypadku buhajów używanych do
pozyskiwania nasienia lub mających kontakt z takimi
buhajami;
7) BVD/MD – testem serologicznym wyłącznie dla zwierząt
serologicznie ujemnych. Przy wyniku dodatnim nasienie
pozyskane od ostatniego, ujemnego badania niszczy się lub
bada w kierunku obecności wirusa;
12.Buhaje, które od co najmniej 6 miesięcy nie były używane
do pozyskiwania nasienia mogą być zwolnione od badania
na chorobę mętwikową i zarazę rzęsistkową. Przed
ponownym wprowadzeniem do centrum pozyskiwania
nasienia powinny być poddane takim testom z wynikiem
ujemnym w okresie nie dłuższym niż 30 dni przed
wznowieniem produkcji nasienia.
13.Wszystkie badania powinny być wykonywane w
laboratorium diagnostycznym.
14.Jeśli wynik przynajmniej jednego z okresowym
badań był dodatni, zwierzęta izoluje się, a
pozyskane od nich nasienie nie może być
przedmiotem handlu od dnia ostatniego wyniku
ujemnego. Nasienie od innych zwierząt przechowuje
się oddzielnie i nie może być przedmiotem handlu
do czasu przywrócenia statusu zdrowotnego
zwierzętom utrzymywanym w centrum pozyskiwania
nasienia.
15.Jeśli wymagania określone w ust. 1-14 zostały
spełnione, zwierzęta mogą być przemieszczane z
jednego centrum do drugiego bez okresu
kwarantanny lub przeprowadzania testów.
Szczegółowe wymagania weterynaryjne dla
pozyskiwania, obróbki i przechowywania nasienia
1. Podmiot prowadzący centrum pozyskiwania nasienia
lub centrum przechowywania nasienia powinien
pozyskiwać, poddawać obróbce i przechowywać nasienie
wyłącznie w pomieszczeniach do tego przeznaczonych,
zapewniając warunki higieny zapobiegające przenoszeniu
chorób zakaźnych.
4. Do rozrzedzania i konserwacji nasienia powinno
stosować się preparaty i rozrzedzalniki sporządzone z
produktów pochodzenia zwierzęcego pochodzących ze
źródeł, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia
zwierząt lub przed ich użyciem zostały poddane obróbce
wykluczającej takie zagrożenie.
5. Narzędzia i sprzęt używane do pozyskiwania i obróbki
nasienia powinny być przed i po zabiegu oczyszczone,
odkażone lub wysterylizowane, a w przypadku sprzętu
jednorazowego użytku zniszczone po użyciu.
7. Każda pojedyncza dawka nasienia powinna być czytelnie
oznakowana na indywidualnym opakowaniu (słomce), a
oznakowanie powinno zawierać:
1) weterynaryjny numer identyfikacyjny centrum
pozyskania nasienia, nadany przez powiatowego lekarza
weterynarii;
2) dane identyfikacyjne buhaja, od którego pozyskano
nasienie (nazwa, numer ewidencyjny dawcy i rasa według
kodów z systemu identyfikacji);
3) datę pozyskania nasienia, składającą się z 6 cyfr, z
których 2 cyfry oznaczają rok pozyskania nasienia i po
"myślniku" 3 kolejne cyfry oznaczające kolejny dzień roku
kalendarzowego, w którym pozyskano nasienie;
4) oznaczenie (IN) - w odniesieniu do statusu
serologicznego buhaja odnoszącego się do IBR/IPV.
MCHiRZ HO GERNOT 10051901
PL00503492858-0
06-196/1 4-AI-PL
WYMAGANIA WETERYNARYJNE DLA NASIENIA BYDŁA, KTÓRE
MOŻE BYĆ PRZEDMIOTEM HANDLU
1. Nasienie będące przedmiotem handlu powinno:
1) być pozyskiwane wyłącznie od zwierząt, które:
a) w dniu pozyskania nasienia nie wykazują żadnych
objawów chorobowych,
b) nie były używane do krycia naturalnego,
c) nie były szczepione przeciwko zakaźnemu zapaleniu nosa
i tchawicy/otrętowi bydła (IBR/IPV),
d) w okresie 30 dni przed dniem pozyskania nasienia nie
były szczepione przeciwko pryszczycy, a w przypadku gdy
szczepienie to zostało przeprowadzone w okresie 12 miesięcy,
to 5 % nasienia z każdego pozyskania, jednak nie mniej niż 5
słomek, poddano testowi izolacji wirusa z wynikiem ujemnym,
e) w okresie 30 dni przed dniem pozyskania nasienia i 30 dni
po dniu pozyskania i zamrożenia nasienia przebywały w
centrum pozyskiwania nasienia, w którym nie stwierdzono
przypadków pryszczycy, wścieklizny, gruźlicy, brucelozy, zarazy
płucnej bydła, enzootycznej białaczki bydła lub wąglika,
g) w okresie 3 miesięcy przed dniem pozyskania nasienia i 30
dni po dniu pozyskania i zamrożenia nasienia przebywały w
centrum pozyskiwania nasienia, wolnym od pryszczycy,
położonym w miejscu, gdzie w promieniu 10 km nie
stwierdzono przypadków pryszczycy;
2) być zabezpieczone mieszaniną antybiotyków w takiej ilości,
aby w przygotowanym do zamrożenia, rozcieńczonym nasieniu
znajdowało się:
a) nie mniej niż 500 µg w ml streptomycyny,
b) 500 IU w ml penicyliny,
c) 150 µg w ml linkomycyny,
d) 300 µg w ml spektynomycyny;
3) być przechowywane w zatwierdzonych warunkach przez
okres 30 dni poprzedzających wysyłkę - w przypadku nasienia
mrożonego;
4) być przewożone w oczyszczonych, odkażonych lub
wysterylizowanych i zaplombowanych kontenerach,
oznakowanych w taki sposób, aby widoczny na nich numer
odpowiadał numerowi znajdującemu się na świadectwie
zdrowia zwierzęcia, w warunkach zabezpieczających przed
zanieczyszczeniem, a użyty środek chłodzący nie był wcześniej
używany do chłodzenia innych produktów pochodzenia
zwierzęcego.
2. Mieszanina antybiotyków, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
może być inna, jeżeli zapewnia równoważne działanie
przeciw mętwikowi, leptospirom i mykoplazmom.
3. Po dodaniu antybiotyków, rozcieńczone nasienie powinno
być przetrzymywane w temperaturze nie wyższej niż 5° C
przez co najmniej 45 minut.
WYMAGANIA WETERYNARYJNE DLA ŚWIŃ, KTÓRYCH
NASIENIE MOŻE BYĆ PRZEDMIOTEM HANDLU
1. Knury, od których pozyskuje się nasienie,
wprowadzane na teren centrum pozyskiwania nasienia,
powinny pochodzić ze stad lub gospodarstw:
1) których nie dotyczą nakazy lub zakazy wydane na
podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;
2) urzędowo wolnych od 12 miesięcy od brucelozy;
3) w których nie stwierdzono w okresie 12 miesięcy
przed wprowadzeniem do centrum pozyskiwania nasienia
żadnych klinicznych, wirusologicznych lub serologicznych
dowodów występowania choroby Aujeszkyego;
4) w których w okresie 12 miesięcy przed wprowadzeniem
do centrum pozyskiwania nasienia żadne zwierzę nie było
szczepione przeciwko pryszczycy.
2. W okresie 30 dni przed wprowadzeniem do pomieszczeń
kwarantanny knury powinny zostać poddane, z wynikiem
ujemnym, następującym badaniom na:
1) brucelozę - odczynem kwaśnej aglutynacji płytowej
(OKAP); w przypadku uzyskania wyników dodatnich lub
wątpliwych zwierzęta z ujemnymi wynikami znajdujące się
w tym samym gospodarstwie mogą zostać wprowadzone do
pomieszczeń kwarantanny pod warunkiem, że stada lub
gospodarstwa, z których pochodzą zwierzęta o wynikach
dodatnich, są wolne od brucelozy,
2) chorobę Aujeszkyego:
a) w przypadku świń nieszczepionych - testem
seroneutralizacji lub testem Elisa przy użyciu antygenów
wirusowych choroby Aujeszkyego,
b) w przypadku świń szczepionych szczepionką delecyjną
GI - testem ELISA dla antygenów GI choroby Aujeszkyego
3) klasyczny pomór świń - testem ELISA lub
seroneutralizacji
- i zostać zaopatrzone w orzeczenie lekarsko-weterynaryjne
wystawione przez urzędowego lekarza weterynarii
stwierdzające, że zwierzęta te są zdrowe i przydatne do
rozrodu.
3. Podczas 30-dniowego okresu kwarantanny w
zatwierdzonym pomieszczeniu, w którym powinny przebywać
wyłącznie knury posiadające taki sam status zdrowotny,
przeprowadza się w ciągu ostatnich 15 dni, z wynikiem
ujemnym, następujące badania na:
1) brucelozę - odczynem kwaśnej aglutynacji płytowej
(OKAP),
2) chorobę Aujeszkyego:
a) w przypadku świń nieszczepionych - testem
seroneutralizacji lub testem ELISA przy użyciu wszystkich
antygenów wirusowych choroby Aujeszkyego,
b) w przypadku świń szczepionych szczepionką delecyjną
GI - testem ELISA dla antygenów GI choroby Aujeszkyego.
4. W przypadku gdy wynik przynajmniej jednego z badań, o
których mowa w ust. 3, był pozytywny, zwierzę powinno
zostać usunięte z pomieszczenia kwarantanny; w przypadku
kwarantanny grupowej powiatowy lekarz weterynarii
podejmuje decyzję o dalszym postępowaniu w stosunku do
pozostałych zwierząt.
5. Jeżeli wynik badania zwierząt w kierunku brucelozy był
dodatni:
1) surowicę z wynikiem dodatnim poddaje się badaniu
testem seroaglutynacji oraz odczynem kwaśnej
aglutynacji płytowej (OKAP);
2) przeprowadza się dochodzenie epidemiologiczne w
gospodarstwach, z których pochodzą zwierzęta reagujące
dodatnio;
3) przeprowadza się u zwierząt z wynikiem dodatnim na
próbkach pobranych po upływie 7 dni od daty pierwszego
pobrania próbek drugą serię testów w kierunku
brucelozy odczynem kwaśnej aglutynacji płytowej
(OKAP), testem seroaglutynacji oraz testem wiązania
dopełniacza.
6. Potwierdzenie lub wykluczenie podejrzenia brucelozy
należy przeprowadzić na podstawie wyników badań
przeprowadzonych w gospodarstwach pochodzenia
poprzez porównanie wyników dwóch serii testów.
7. W przypadku wykluczenia podejrzenia brucelozy:
1) zwierzęta z wynikiem ujemnym uzyskanym z
pierwszego testu w kierunku brucelozy mogą zostać
wprowadzone na teren centrum pozyskiwania nasienia;
2) zwierzęta z wynikiem dodatnim uzyskanym z jednego z
testów mogą zostać przyjęte, jeżeli w dwóch kolejnych
seriach testów na brucelozę (odczyn kwaśnej aglutynacji
płytowej OKAP, test seroaglutynacji, test wiązania
dopełniacza) przeprowadzonych w odstępie przynajmniej 7
dni, uzyskają wyniki ujemne.
8. Po upływie okresu kwarantanny i uzyskaniu ujemnych
wyników badań zwierzęta mogą zostać wprowadzone, za
zgodą lekarza weterynarii centrum, do pomieszczeń stałego
przebywania zwierząt oraz do pomieszczeń, w których
pozyskiwane jest nasienie, a każde ich przemieszczenie
powinno być rejestrowane.
9. Knury przebywające w centrum pozyskiwania nasienia
powinny raz w roku zostać poddane, z wynikiem ujemnym,
następującym badaniom:
1) klinicznym - stwierdzającym stan zdrowia, a szczególnie
prawidłowość budowy zewnętrznych części narządów
płciowych;
2) na chorobę Aujeszkyego:
a) w przypadku świń nieszczepionych - testem
seroneutralizacji lub testem ELISA na obecność przeciwciał dla
glikoproteiny GI wirusa Aujeszkyego,
b) w przypadku świń szczepionych szczepionką delecyjną GI
- testem ELISA dla antygenów GI choroby Aujeszkyego;
3) na brucelozę - odczynem kwaśnej aglutynacji płytowej
(OKAP);
4) na obecność przeciwciał dla wirusa klasycznego pomoru
świń - testem ELISA lub seroneutralizacji.
10. Wszystkie wymagane badania powinny być wykonywane w
laboratorium diagnostycznym.
11. Badania, o których mowa w ust. 9, powinny być
wykonywane na:
1) wszystkich zwierzętach w chwili opuszczania centrum
pozyskiwania nasienia, nie później jednak niż 12 miesięcy po
przyjęciu; w przypadku gdy zwierzęta nie opuszczały centrum
pozyskiwania nasienia przed upływem tego okresu, pobieranie
próbek może być przeprowadzone w rzeźni; lub
2) 25 % zwierząt w centrum pozyskiwania nasienia, co 3
miesiące.
12. Jeżeli wynik przynajmniej jednego z okresowych badań był
pozytywny, zwierzęta powinny być izolowane, a pozyskane od
nich nasienie, licząc od dnia ostatniego ujemnego wyniku
badania, nie może być wprowadzone do obrotu.
WYMAGANIA WETERYNARYJNE DLA NASIENIA ŚWIŃ,
KTÓRE MOŻE BYĆ PRZEDMIOTEM HANDLU
1. Nasienie będące przedmiotem handlu powinno:
1) być pozyskiwane wyłącznie od knurów, które:
a) w dniu pozyskania nasienia nie wykazują żadnych
objawów chorobowych,
b) nie były używane do krycia naturalnego,
c) nie były szczepione przeciwko pryszczycy,
d) w okresie 30 dni przed dniem pozyskania nasienia
przebywały w centrum pozyskiwania nasienia położonym
w miejscu, gdzie w promieniu 10 km nie stwierdzono
przypadków pryszczycy i pomoru świń,
e) w okresie 30 dni przed dniem pozyskania nasienia
przebywały w centrum pozyskiwania nasienia, w którym
nie stwierdzono przypadków choroby Aujeszkyego lub
innych chorób świń, co do których istnieje obowiązek
zwalczania;
2) być zabezpieczone mieszaniną antybiotyków w takiej
ilości, aby w końcowo rozcieńczonym nasieniu znajdowało
się nie mniej niż:
a) 500 µg w ml streptomycyny,
b) 500 IU w ml penicyliny,
c) 150 mg w ml linkomycyny,
d) 300 mg w ml spektynomycyny;
3) być transportowane w oczyszczonych, odkażonych lub
wysterylizowanych i zaplombowanych pojemnikach,
oznakowanych w taki sposób, aby widoczny na nich numer
odpowiadał numerowi znajdującemu się na świadectwie
zdrowia zwierzęcia, w warunkach zabezpieczających przed
zanieczyszczeniem; użyty czynnik chłodzący nie powinien
być wcześniej używany do chłodzenia innych produktów
pochodzenia zwierzęcego.
2. Mieszanina antybiotyków, o której mowa w ust. 1 pkt 2,
może być inna, jeżeli zapewnia równoważne działanie przeciw
mętwikowi, leptospirom i mykoplazmom, z tym że w
przypadku nasienia mrożonego antybiotyki te powinny zostać
dodane przed zamrożeniem nasienia.
3. Po dodaniu antybiotyków rozrzedzone nasienie powinno
być przetrzymywane w temperaturze co najmniej +15°C przez
co najmniej 45 minut.
4. Dopuszcza się do obrotu nasienie pochodzące z centrum
pozyskiwania nasienia, w którym knury zostały zaszczepione
przeciwko chorobie Aujeszkyego szczepionką delecyjną GI.
Szczegółowe wymagania weterynaryjne dla
pozyskiwania, obróbki, przechowywania i transportu
nasienia świń
- jak u bydła
6. Każda pojedyncza dawka nasienia powinna być
czytelnie oznakowana na indywidualnym opakowaniu,
a oznakowanie powinno zawierać: datę pozyskania
nasienia, rasę i cechy identyfikacyjne zwierzęcia, od
którego pozyskano nasienie, weterynaryjny numer
identyfikacyjny centrum pozyskiwania nasienia
nadany przez powiatowego lekarza weterynarii.
WYMAGANIA WETERYNARYJNE DLA OGIERÓW, TRYKÓW I
KOZŁÓW,
OD KTÓRYCH POZYSKIWANE JEST NASIENIE,
KOMÓRKI JAJOWE I ZARODKI BĘDĄCE PRZEDMIOTEM HANDLU
I. OGIERY
1. Na teren centrum pozyskiwania nasienia, za zgodą lekarza
weterynarii centrum, mogą być wprowadzane ogiery, które
spełniają następujące wymagania:
1) zostały zbadane w okresie 30 dni przed wprowadzeniem
do centrum pozyskiwania nasienia;
2) pochodzą z gospodarstw:
a) których nie dotyczą nakazy lub zakazy wydane na
podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
b) w których nie stwierdzono w okresie:
– 30 dni przed wprowadzeniem do centrum pozyskiwania
nasienia przypadków wirusowego zapalenia tętnic koni,
– 60 dni przed wprowadzeniem do centrum pozyskiwania
nasienia przypadków zakaźnego zapalenia macicy u klaczy,
– 6 miesięcy przed wprowadzeniem do centrum
pozyskiwania nasienia przypadków: zarazy stadniczej,
nosacizny, niedokrwistości zakaźnej koni, pęcherzykowego
zapalenia jamy ustnej, wirusowego zapalenia mózgu i rdzenia
koni,
– 2 lat przed wprowadzeniem zwierząt do centrum
pozyskiwania nasienia przypadków afrykańskiego pomoru
koni,
– 15 dni przed wprowadzeniem zwierząt do centrum
pozyskiwania nasienia przypadków wąglika,
– 30 dni przed wprowadzeniem zwierząt do centrum
pozyskiwania nasienia przypadków wścieklizny;
3) wykazują popęd płciowy w okresie sezonu
reprodukcyjnego L2;
4) nasienie ich spełnia wymagania określone w przepisach o
organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich;
5) w okresie 21 dni przed wprowadzeniem do centrum
pozyskiwania nasienia zostały poddane, z wynikiem ujemnym,
następującym badaniom na:
a) zarazę stadniczą metodą odczynu wiązania dopełniacza,
przy zahamowaniu hemolizy w rozcieńczeniu 1:10,
b) nosaciznę metodą odczynu wiązania dopełniacza, przy
zahamowaniu hemolizy w rozcieńczeniu 1:10.
2. Po upływie okresu kwarantanny i uzyskaniu ujemnych
wyników badań zwierzęta mogą zostać wprowadzone, za
zgodą lekarza weterynarii centrum, do pomieszczeń stałego
przebywania zwierząt oraz do pomieszczeń, w których
pozyskiwane jest nasienie.
3. Nasienie ogierów może być pozyskiwane wyłącznie od
zwierząt, które:
1) nie wykazują chorobowych zmian klinicznych w obrębie
narządów rozrodczych;
2) w dniu pozyskania nasienia nie wykazują klinicznych
objawów chorób zakaźnych zwierząt;
3) w okresie 30 dni przed dniem pozyskania nasienia oraz
podczas całego okresu pozyskiwania nasienia nie były
używane do krycia naturalnego;
4) zostały poddane, z wynikiem ujemnym, następującym
badaniom na:
a) niedokrwistość zakaźną koni - testem immunodyfuzji w
żelu agarowym (test Cogginsa),
b) wirusowe zapalenie tętnic - testem seroneutralizacji,
przy rozcieńczeniu surowicy 1:4, a w przypadku braku
wyniku ujemnego badaniem na wykrycie wirusa, które
powinno być wykonane ze wszystkich frakcji nasienia,
c) zakaźne zapalenie macicy u klaczy, przeprowadzonym
dwukrotnie w 7-dniowych odstępach czasu, metodą izolacji
Tayorella equigenitalis z frakcji przedejakulacyjnej nasienia
lub próbek nasienia i z wymazów pobranych z napletka lub
cewki moczowej;
5) raz w roku zostały poddane, z wynikiem ujemnym,
następującym badaniom na:
a) niedokrwistość zakaźną koni,
b) wirusowe zapalenie tętnic koni,
c) zakaźne zapalenie macicy u klaczy,
d) nosaciznę,
e) zarazę stadniczą.
5. Jeżeli ogier przebywał w centrum pozyskiwania nasienia
nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni, badania, o których
mowa w ust. 3 pkt 4, powinny być wykonane w okresie 14
dni od dnia wstawienia ogiera do centrum pozyskiwania
nasienia oraz co najmniej raz w roku na początku sezonu
rozpłodowego.
Jeżeli ogier nie przebywał stale w centrum
pozyskiwania nasienia, badania, o których mowa w
ust. 3 pkt 4, powinny być wykonane w okresie 14 dni
przed pierwszym pobraniem nasienia oraz
przynajmniej raz w roku na początku sezonu
rozpłodowego, przy czym:
1) badanie na nzk powinno być powtarzane co
120 dni w okresie pozyskiwania nasienia
2) badanie na wirusowe zapalenie tętnic
powinno być wykonane nie później niż na 30
dni przed pierwszym po wstawieniu
pozyskaniem nasienia, chyba, że brak
siewstwa u serologicznie dodatniego ogiera
został potwierdzony testem izolacji wirusa
przeprowadzanym corocznie.
7. W przypadku mrożonego nasienia ogierów badania, o
których mowa w ust. 3 pkt 4, powinny być wykonane podczas
30-dniowego okresu przechowywania nasienia, nie wcześniej
jednak niż po upływie 14 dni od dnia pozyskania nasienia,
niezależnie od miejsca pobytu zwierzęcia.
8. Jeżeli wynik przynajmniej jednego z badań okresowych, o
których mowa w ust. 3 pkt 5, był pozytywny, zwierzęta
powinny być izolowane, a pozyskane od nich nasienie, licząc
od dnia ostatniego ujemnego wyniku badania, nie może być
przedmiotem handlu.
9. Przed dniem pozyskania nasienia, celem wykluczenia
chorób lub niedyspozycji, zwierzęta powinny być zbadane
klinicznie przez lekarza weterynarii centrum.
II. TRYKI I KOZŁY
10. Na teren centrum pozyskiwania nasienia, za zgodą
lekarza weterynarii centrum, mogą być wprowadzane
tryki i kozły, które spełniają następujące wymagania:
1) zostały zbadane w okresie 30 dni przed
wprowadzeniem do centrum pozyskiwania nasienia
2) pochodzą z gospodarstw:
a) których nie dotyczą nakazy lub zakazy wydane na
podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz
zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt,
b) w których nie stwierdzono chorób zakaźnych
podlegających obowiązkowi zgłoszenia
11. Po upływie okresu kwarantanny i uzyskaniu ujemnych
wyników badań zwierzęta mogą zostać wprowadzone, za
zgodą lekarza weterynarii centrum, do pomieszczeń stałego
przebywania zwierząt oraz do pomieszczeń, w których
pozyskiwane jest nasienie.
12. Nasienie tryków i kozłów może być pozyskiwane wyłącznie
od zwierząt, które:
1) nie wykazują chorobowych zmian klinicznych w obrębie
narządów rozrodczych;
2) w dniu pozyskania nasienia nie wykazują klinicznych
objawów chorób zakaźnych zwierząt;
3) w okresie 30 dni przed dniem pozyskania nasienia zostały
poddane, z wynikiem ujemnym, badaniom na:
a) brucelozę (B. melitensis) - w przypadku owiec i kóz,
b) zakaźne zapalenie najądrzy (B. ovis) - w przypadku owiec,
c) wykrycie wirusa choroby granicznej - w przypadku owiec;
Dziękuję za uwagę