Andrzej Moczko
Andrzej Moczko
Instytut Budownictwa
Instytut Budownictwa
Politechniki
Politechniki
Wrocławskiej
Wrocławskiej
ATM@pionier.ib.pwr.wroc.pl
ATM@pionier.ib.pwr.wroc.pl
tel.kom. 0 695 190 064
tel.kom. 0 695 190 064
NOWA
NOWA
EUROPEJSKA
EUROPEJSKA
NORMA
NORMA
BETONOWA
BETONOWA
PN-EN 206-1
PN-EN 206-1
PODSTAWĄ
PODSTAWĄ
PROJEKTOWANIA
PROJEKTOWANIA
WSPÓŁCZESNYCH
WSPÓŁCZESNYCH
KONSTRUKCJI
KONSTRUKCJI
BETONOWYCH
BETONOWYCH
Wprowadzenie
Wprowadzenie
Aktualny stan prawny
Aktualny stan prawny
Podstawowe definicje i określenia
Podstawowe definicje i określenia
Klasyfikacja betonu
Klasyfikacja betonu
Badania mieszanki betonowej i betonu
Badania mieszanki betonowej i betonu
Kryteria zgodności
Kryteria zgodności
Beton towarowy – specyfikacja i warunki dostawy
Beton towarowy – specyfikacja i warunki dostawy
Uwagi końcowe
Uwagi końcowe
KONSTRUKCJE BETONOWE
KONSTRUKCJE BETONOWE
NOWE WYZWANIA
NOWE WYZWANIA
MOST WISZĄCY
MOST WISZĄCY
drugi na liście mostów o
drugi na liście mostów o
najdłuższej rozpiętości
najdłuższej rozpiętości
przęsła – 1624 m
przęsła – 1624 m
oddany do użytku w 1998 r.
oddany do użytku w 1998 r.
wysokość pylonów – 255 m
wysokość pylonów – 255 m
STOREBAEL
STOREBAEL
T
T
KONSTRUKCJE BETONOWE
KONSTRUKCJE BETONOWE
NOWE WYZWANIA
NOWE WYZWANIA
Perła Wschodu
Perła Wschodu
–
–
wieża telewizyjno-
wieża telewizyjno-
radiowa zbudowana w
radiowa zbudowana w
Szanghaju, z wysoko
Szanghaju, z wysoko
wytrzymałościowego
wytrzymałościowego
betonu
betonu
wysokość wieży – 486 m
wysokość wieży – 486 m
ORIENTAL PEARL RTV
ORIENTAL PEARL RTV
TOWER
TOWER
„
„
Ductal”
Ductal”
Udoskonalony fibro-beton ultra-
Udoskonalony fibro-beton ultra-
wysokowartościowy,
wysokowartościowy,
o wytrzymałości rzędu 170-260 MPa i module
o wytrzymałości rzędu 170-260 MPa i module
sprężystości rzędu
sprężystości rzędu
50-60 MPa – ciągliwy kompozyt
50-60 MPa – ciągliwy kompozyt
samopoziomujący
samopoziomujący
PN-EN 206-1
PN-EN 206-1
Nowa Norma Betonowa
Nowa Norma Betonowa
?
?
PN-EN 206-1
PN-EN 206-1
Ułatwienie
Ułatwienie
???
???
Utrudnienie
Utrudnienie
???
???
Brak opisu metod badawczych
Brak opisu metod badawczych
!!!
!!!
TRWAŁOŚĆ
TRWAŁOŚĆ
!!!!
!!!!
ZAPEWNIENIE NALEŻYTEJ JAKOŚCI BETONU NA
ZAPEWNIENIE NALEŻYTEJ JAKOŚCI BETONU NA
WSZYSTKICH ETAPACH JEGO WYTWARZANIA
WSZYSTKICH ETAPACH JEGO WYTWARZANIA
UPORZĄDKOWANIE RELACJI POMIĘDZY
UPORZĄDKOWANIE RELACJI POMIĘDZY
PRODUCENTEM I
PRODUCENTEM I
WYKONAWCĄ
WYKONAWCĄ
ZASADNICZE ZMIANY
ZASADNICZE ZMIANY
Nowa norma betonowa zastępuje pojęcie wytrzymałości gwarantowanej
Nowa norma betonowa zastępuje pojęcie wytrzymałości gwarantowanej
pojęciem
pojęciem
wytrzymałości charakterystycznej
wytrzymałości charakterystycznej
(
(
Uwaga pułapka !
Uwaga pułapka !
)
)
.
.
wytrzymałość charakterystyczna
wytrzymałość charakterystyczna
→
→
wartość wytrzymałości,
wartość wytrzymałości,
poniżej której może się znaleźć 5 % populacji wszystkich możliwych
poniżej której może się znaleźć 5 % populacji wszystkich możliwych
oznaczeń wytrzymałości dla danej objętości betonu
oznaczeń wytrzymałości dla danej objętości betonu
Nowa norma betonowa zastępuje pojęcie klasy betonu pojęciem klasy
Nowa norma betonowa zastępuje pojęcie klasy betonu pojęciem klasy
wytrzymałości. Zmianie ulegają oznaczenia (np. zamiast symbolu np.
wytrzymałości. Zmianie ulegają oznaczenia (np. zamiast symbolu np.
„
„
B30
B30
” wprowadza się oznaczenie „
” wprowadza się oznaczenie „
C25/30
C25/30
”).
”).
Ponadto norma przyjmuje odmienną, znacznie rozszerzoną w stosunku
Ponadto norma przyjmuje odmienną, znacznie rozszerzoną w stosunku
do dotychczas obowiązujących, konstrukcyjną systematykę
do dotychczas obowiązujących, konstrukcyjną systematykę
wytrzymałościową betonu, obejmującą obok betonów zwykłych także
wytrzymałościową betonu, obejmującą obok betonów zwykłych także
betony ciężkie i lekkie.
betony ciężkie i lekkie.
Po raz pierwszy w polskim systemie normalizacyjnym pojawiła się norma
Po raz pierwszy w polskim systemie normalizacyjnym pojawiła się norma
regulująca zasady badania odwiertów rdzeniowych, pobieranych z
regulująca zasady badania odwiertów rdzeniowych, pobieranych z
istniejącej konstrukcji.
istniejącej konstrukcji.
Po raz pierwszy w polskim systemie normalizacyjnym pojawiła się
Po raz pierwszy w polskim systemie normalizacyjnym pojawiła się
zapowiedź wprowadzenia jako równoprawnej metody oceny
zapowiedź wprowadzenia jako równoprawnej metody oceny
wytrzymałości betonu na ściskanie tzw. metody „pull-out”.
wytrzymałości betonu na ściskanie tzw. metody „pull-out”.
Nowa norma betonowa nie wymaga oznaczania mrozoodporności i
Nowa norma betonowa nie wymaga oznaczania mrozoodporności i
nasiąkliwości betonu.
nasiąkliwości betonu.
STAN PRAWNY
STAN PRAWNY
PN-EN 206-1 !!!
PN-EN 206-1 !!!
(PN-88/B-06250 „Beton zwykły”)
(PN-88/B-06250 „Beton zwykły”)
PN-EN 12350
PN-EN 12350
–
–
„
„
Badania mieszanki betonowej”
Badania mieszanki betonowej”
PN
PN
-
-
EN 12390
EN 12390
– „Badania betonu”
– „Badania betonu”
PN-EN 12504
PN-EN 12504
– „Badania betonu w konstrukcjach
– „Badania betonu w konstrukcjach
Normy związane
Normy związane
PN-B-03264:2002
PN-B-03264:2002
„Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone.
„Konstrukcje betonowe, żelbetowe i sprężone.
Obliczenia statyczne
Obliczenia statyczne
i projektowanie”
i projektowanie”
PN-S-10040
PN-S-10040
„Obiekty mostowe. Konstrukcje betonowe, żelbetowe i
„Obiekty mostowe. Konstrukcje betonowe, żelbetowe i
sprężone.
sprężone.
Wymagania i badania”
Wymagania i badania”
PN-91/S-10042
PN-91/S-10042
„Obiekty mostowe. Konstrukcje betonowe, żelbetowe i
„Obiekty mostowe. Konstrukcje betonowe, żelbetowe i
sprężone.
sprężone.
Projektowanie”
Projektowanie”
PN-EN 1542:2000
PN-EN 1542:2000
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji
„Wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji
betonowych –
betonowych –
Metody badań. Pomiar przyczepności przez odrywanie”
Metody badań. Pomiar przyczepności przez odrywanie”
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej
Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej
z dnia 30.05.2000 r.
z dnia 30.05.2000 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim mają odpowiadać drogowe obiekty
w sprawie warunków technicznych, jakim mają odpowiadać drogowe obiekty
inżynierskie i ich usytuowanie,
inżynierskie i ich usytuowanie,
Dziennik Ustaw Nr 63
Dziennik Ustaw Nr 63
z 3 sierpnia 2000 roku
z 3 sierpnia 2000 roku
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury
z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków
z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,
technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie,
Dziennik Ustaw
Dziennik Ustaw
Nr 75
Nr 75
z 15 czerwca 2002 roku
z 15 czerwca 2002 roku
BADANIA MIESZANKI
BADANIA MIESZANKI
BETONOWEJ
BETONOWEJ
PN-EN 12350-1
PN-EN 12350-1
„Badania mieszanki betonowej – Pobieranie próbek”
„Badania mieszanki betonowej – Pobieranie próbek”
PN-EN 12350-2
PN-EN 12350-2
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
opadu stożka”
opadu stożka”
PN-EN 12350-3
PN-EN 12350-3
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
Vebe”
Vebe”
PN-EN 12350-4
PN-EN 12350-4
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
stopnia zagęszczalności”
stopnia zagęszczalności”
PN-EN 12350-5
PN-EN 12350-5
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
„Badania mieszanki betonowej – Badanie konsystencji metodą
stolika
stolika
rozpływowego”
rozpływowego”
PN-EN 12350-6
PN-EN 12350-6
„Badania mieszanki betonowej – Gęstość”
„Badania mieszanki betonowej – Gęstość”
PN-EN 12350-7
PN-EN 12350-7
„Badania mieszanki betonowej – Badania zawartości powietrza
„Badania mieszanki betonowej – Badania zawartości powietrza
Metody ciśnieniowe”
Metody ciśnieniowe”
BADANIA STWARDNIAŁEGO
BADANIA STWARDNIAŁEGO
BETONU
BETONU
PN-EN 12390-1
PN-EN 12390-1
„Badania betonu – Kształt, wymiary i inne wymagania dotyczące
„Badania betonu – Kształt, wymiary i inne wymagania dotyczące
próbek do badania i form
próbek do badania i form
PN-EN 12390-2
PN-EN 12390-2
„Badania betonu – Wykonywanie i pielęgnacja próbek do badań
„Badania betonu – Wykonywanie i pielęgnacja próbek do badań
wytrzymałościowych”
wytrzymałościowych”
PN-EN 12390-3
PN-EN 12390-3
„Badania betonu – Wytrzymałość na ściskanie próbek do
„Badania betonu – Wytrzymałość na ściskanie próbek do
badania”
badania”
PN-EN 12390-4
PN-EN 12390-4
„Badania betonu – Wytrzymałość na ściskanie - Specyfikacja
„Badania betonu – Wytrzymałość na ściskanie - Specyfikacja
maszyn wytrzymałościowych”
maszyn wytrzymałościowych”
PN-EN 12390-5
PN-EN 12390-5
„Badania betonu – Wytrzymałość na zginanie próbek do badania
„Badania betonu – Wytrzymałość na zginanie próbek do badania
PN-EN 12390-6
PN-EN 12390-6
„Badania betonu – Wytrzymałość na rozciąganie przy
„Badania betonu – Wytrzymałość na rozciąganie przy
rozłupywaniu
rozłupywaniu
próbek do badania”
próbek do badania”
PN-EN 12390-7
PN-EN 12390-7
„Badania betonu – Gęstość betonu
„Badania betonu – Gęstość betonu
PN-EN 12390-8
PN-EN 12390-8
„Badania betonu – Głębokość penetracji wody pod ciśnieniem”.
„Badania betonu – Głębokość penetracji wody pod ciśnieniem”.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
PN-EN 12504-Część 1
PN-EN 12504-Część 1
„
„
Badania betonu w konstrukcjach – Odwierty rdzeniowe.
Badania betonu w konstrukcjach – Odwierty rdzeniowe.
Wycinanie, ocena i badanie wytrzymałości na ściskanie”
Wycinanie, ocena i badanie wytrzymałości na ściskanie”
PN-EN 12504-Część 2
PN-EN 12504-Część 2
„
„
Badania betonu w konstrukcjach– Badania nieniszczące.
Badania betonu w konstrukcjach– Badania nieniszczące.
Oznaczanie liczby odbicia”
Oznaczanie liczby odbicia”
prEN 12504-3:1999-12
prEN 12504-3:1999-12
„
„
Testing concrete in structures – Part 3:
Testing concrete in structures – Part 3:
Determination of
Determination of
pull-out
pull-out
force”
force”
prEN 13296:1998-07
prEN 13296:1998-07
„
„
Testing concrete in structures – Part4:
Testing concrete in structures – Part4:
Determination of
Determination of
ultrasonic pulse velocity”
ultrasonic pulse velocity”
prEN 13791:2003
prEN 13791:2003
„
„
Assessment of concrete compressive strengt
Assessment of concrete compressive strengt
in
in
structures
structures
or in structural elements”
or in structural elements”
PODSTAWOWE POJĘCIA
PODSTAWOWE POJĘCIA
beton zwykły
beton o gęstości w stanie suchym większej niż 2000 kg/m
3
, ale nie
przekraczającej 2600 kg/m
3
beton lekki
beton o gęstości w stanie suchym nie mniejszej niż 800 kg/m
3
i nie
większej niż 2000 kg/m
3
. Beton ten jest produkowany z
zastosowaniem wyłącznie lub częściowo kruszywa lekkiego
beton ciężki
beton o gęstości w stanie suchym większej niż 2600 kg/m
3
beton wysokiej wytrzymałości
beton klasy wytrzymałości na ściskanie wyższej niż C50/60 w
przypadkach betonu zwykłego lub betonu ciężkiego i beton klasy
wytrzymałości na ściskanie wyższej niż LC50/55 w przypadku
betonu lekkiego
PODSTAWOWE POJĘCIA
PODSTAWOWE POJĘCIA
beton projektowany
beton, którego wymagane właściwości i dodatkowe
cechy są podane producentowi, odpowiedzialnemu za
dostarczenie betonu zgodnego z wymaganymi
właściwościami i dodatkowymi cechami
beton recepturowy
beton, którego skład i składniki, jakie powinny być
użyte, są podane producentowi odpowiedzialnemu za
dostarczenie betonu o tak określonym składzie
normowy beton recepturowy
beton recepturowy, którego skład jest podany w normie
przyjętej w kraju stosowania betonu
KLASY EKSPOZYCJI BETONU
KLASY EKSPOZYCJI BETONU
ZWIĄZANE Z ODDZIAŁYWANIEM ŚRODOWISKA
ZWIĄZANE Z ODDZIAŁYWANIEM ŚRODOWISKA
Brak zagrożenia agresją środowiska lub zagrożenia korozją
Brak zagrożenia agresją środowiska lub zagrożenia korozją
-
-
X0
X0
Korozja spowodowana karbonatyzacją
Korozja spowodowana karbonatyzacją
-
-
XC
XC
Korozja spowodowana chlorkami nie pochodzącymi z wody
Korozja spowodowana chlorkami nie pochodzącymi z wody
morskiej
morskiej
-
-
XD
XD
Korozja spowodowana chlorkami z wody morskiej
Korozja spowodowana chlorkami z wody morskiej
-
-
XS
XS
Agresywne oddziaływanie mrozu
Agresywne oddziaływanie mrozu
-
-
XF
XF
Agresja chemiczna
Agresja chemiczna
-
-
XA
XA
ZAGROŻENIE KOROZYJNE
ZAGROŻENIE KOROZYJNE
Karbonatyzacja betonowej
Karbonatyzacja betonowej
otuliny
otuliny
Stężenie jonów chlorkowych
Stężenie jonów chlorkowych
Stężenie jonów
Stężenie jonów
siarczanowych
siarczanowych
Rapid Chloride Test
RAINBOW - Test
Aquamerck -
Test
KOROZJA STALI
KOROZJA STALI
ZBROJENIOWEJ
ZBROJENIOWEJ
1.pH betonu
≥
11.8
2. pH betonu
9 –
11.8
3. pH betonu
<
9
Brak
korozji
Utrata warstwy
pasywacyjnej
Korozja
stali
KARBONATYZACJA
KARBONATYZACJA
BETONOWEJ OTULINY
BETONOWEJ OTULINY
Ca(OH)
Ca(OH)
2
2
+
+
CO
CO
2
2
CaCO
CaCO
3
3
+
+
H
H
2
2
O
O
Test fenoftaleinowy
Test fenoftaleinowy
- pH <
- pH <
8.5-9.5
8.5-9.5
Test tymoloftaleinowy - pH <
Test tymoloftaleinowy - pH <
9.3-
9.3-
10.5
10.5
Rainbow-Test
Rainbow-Test
- pH <
- pH <
9.0
9.0
Głębokość karbonizacji betonu
Głębokość karbonizacji betonu
w zależności od zawartości
w zależności od zawartości
cementu
cementu
Karbonatyzacja
Karbonatyzacja
betonowej
betonowej
otuliny
otuliny
(przykłady)
(przykłady)
RAINBOW - Test
Test fenoftaleinowy
KOROZJA CHLORKOWA
KOROZJA CHLORKOWA
Fe2+ + 2Cl-
FeCl2
FeCl2 + 2H2O
Fe(OH)2 + 2HCl
4Fe(OH)2 + 2H2O + O2
4Fe(OH)3
Wartości
dopuszczalne:
Beton nieskarbonatyzowany
dla konstrukcji żelbetowych
- 0.4% wagi cementu
dla konstrukcji sprężonych
- 0.2% wagi cementu
Beton skarbonatyzowany
bez względu na rodzaj
konstrukcji
- 0.1% wagi cementu
PORÓWNANIE WYMAGAŃ
PORÓWNANIE WYMAGAŃ
PN 88/B
PN 88/B
06250
06250
PN EN 206
PN EN 206
1
1
w/c
w/c
0,75 – 0,55
0,75 – 0,55
0,65 – 0,45
0,65 – 0,45
C [kg/m
C [kg/m
3
3
]
]
190 – 270
190 – 270
260 - 360
260 - 360
ilość
ilość
powietrza
powietrza
[%]
[%]
2,0 – 7,5
2,0 – 7,5
4,0
4,0
Typ
Typ
zagrożenia
zagrożenia
wskutek
wskutek
agresji
agresji
zewnętrzn
zewnętrzn
ej
ej
Klasa
Klasa
ekspozyc
ekspozyc
ji
ji
Opis środowiska
Opis środowiska
Przykład przyporządkowania do
Przykład przyporządkowania do
danej klasy
danej klasy
Min.
Min.
zawartoś
zawartoś
ć
ć
cementu
cementu
[kg/m
[kg/m
3
3
]
]
Max.
Max.
stosune
stosune
k w/c
k w/c
Min.
Min.
klasa
klasa
wytrz.
wytrz.
na
na
ściskani
ściskani
e
e
[N/mm
[N/mm
2
2
]
]
Wymagan
Wymagan
e
e
napowie-
napowie-
trzanie
trzanie
[%]
[%]
Brak
Brak
agresji
agresji
XO
XO
-
dla betonów
dla betonów
niezbrojonych
niezbrojonych
wszystkie klasy
wszystkie klasy
ekspozycji oprócz XF,
ekspozycji oprócz XF,
XA oraz obciążeń
XA oraz obciążeń
ścierających;
ścierających;
-
dla betonów
dla betonów
zbrojonych:
zbrojonych:
środowisko bardzo
środowisko bardzo
suche
suche
Elementy betonowe wewnątrz
Elementy betonowe wewnątrz
budynków o małej wilgotności
budynków o małej wilgotności
powietrza
powietrza
---
---
---
---
C
C
12/15
12/15
---
---
Karbon
Karbon
a-
a-
tyzacja
tyzacja
XC1
XC1
Suche
Suche
Elementy betonowe wewnątrz
Elementy betonowe wewnątrz
budynków o normalnej wilgotności
budynków o normalnej wilgotności
powietrza
powietrza
260
260
0,65
0,65
C
C
20/25
20/25
---
---
XC2
XC2
Przeważnie mokre
Przeważnie mokre
-
części konstrukcji
części konstrukcji
hydrotechnicznych;
hydrotechnicznych;
-
większość fundamentów
większość fundamentów
280
280
0,60
0,60
C
C
25/30
25/30
---
---
XC3
XC3
Umiarkowanie
Umiarkowanie
wilgotne
wilgotne
-
elementy betonowe wewnątrz
elementy betonowe wewnątrz
budynków o podwyższonej
budynków o podwyższonej
wilgotności powietrza;
wilgotności powietrza;
-
zewnętrzne elementy betonowe
zewnętrzne elementy betonowe
osłonięte przed deszczem;
osłonięte przed deszczem;
280
280
0,55
0,55
C
C
30/37
30/37
---
---
XC4
XC4
Cyklicznie: suche -
Cyklicznie: suche -
mokre
mokre
Elementy narażone na kontakt z
Elementy narażone na kontakt z
wodą, spoza klasy ekspozycji XC2
wodą, spoza klasy ekspozycji XC2
300
300
0,50
0,50
C
C
30/37
30/37
---
---
Wymagania odnośnie składu betonu w
Wymagania odnośnie składu betonu w
zależności od klas ekspozycji
zależności od klas ekspozycji
środowiska eksploatacji
środowiska eksploatacji
Wymagania odnośnie składu betonu w
Wymagania odnośnie składu betonu w
zależności od klas ekspozycji środowiska
zależności od klas ekspozycji środowiska
eksploatacji
eksploatacji
Typ
Typ
zagrożeni
zagrożeni
a wskutek
a wskutek
agresji
agresji
zewnętrzn
zewnętrzn
ej
ej
Klasa
Klasa
ekspozyc
ekspozyc
ji
ji
Opis środowiska
Opis środowiska
Przykład przyporządkowania
Przykład przyporządkowania
do danej klasy
do danej klasy
Min.
Min.
zawartoś
zawartoś
ć
ć
cementu
cementu
[kg/m
[kg/m
3
3
]
]
Max.
Max.
stosune
stosune
k w/c
k w/c
Min.
Min.
klasa
klasa
wytrz.
wytrz.
na
na
ściskani
ściskani
e
e
[N/mm
[N/mm
2
2
]
]
Wymagane
Wymagane
napowietrza
napowietrza
nie [%]
nie [%]
Korozja
Korozja
chlorkowa
chlorkowa
w strefie
w strefie
śródlądow
śródlądow
ej
ej
XD1
XD1
Umiarkowanie wilgotne
Umiarkowanie wilgotne
Elementy betonowe
Elementy betonowe
narażone na działanie mgły
narażone na działanie mgły
chlorkowej
chlorkowej
300
300
0,55
0,55
C30/3
C30/3
7
7
---
---
XD2
XD2
Przeważnie mokre
Przeważnie mokre
-
betonowe elementy
betonowe elementy
basenów kąpielowych;
basenów kąpielowych;
-
betonowe elementy
betonowe elementy
zbiorników przemysłowych,
zbiorników przemysłowych,
gromadzących roztwory
gromadzących roztwory
chlorków;
chlorków;
300
300
0,55
0,55
C30/3
C30/3
7
7
---
---
XD3
XD3
Cyklicznie: suche -
Cyklicznie: suche -
mokre
mokre
Części mostów,
Części mostów,
nawierzchnie betonowe
nawierzchnie betonowe
dróg i parkingów
dróg i parkingów
320
320
0,45
0,45
C35/4
C35/4
5
5
---
---
Korozja
Korozja
chlorkowa
chlorkowa
w strefie
w strefie
nadmorski
nadmorski
ej
ej
XS1
XS1
Owiew zasolonego
Owiew zasolonego
powietrza, co najwyżej
powietrza, co najwyżej
wilgotnego
wilgotnego
Elementy zewnętrzne w
Elementy zewnętrzne w
pobliżu wybrzeża
pobliżu wybrzeża
300
300
0,50
0,50
C30/3
C30/3
7
7
---
---
XS2
XS2
Środowisko podwodne
Środowisko podwodne
Zatopione części konstrukcji
Zatopione części konstrukcji
morskich
morskich
320
320
0,45
0,45
C35/4
C35/4
5
5
---
---
XS3
XS3
Cyklicznie: mokre -
Cyklicznie: mokre -
wilgotne
wilgotne
Strefy obryzgu i obmywania
Strefy obryzgu i obmywania
konstrukcji morskich (w
konstrukcji morskich (w
efekcie falowania morza)
efekcie falowania morza)
340
340
0,45
0,45
C35/4
C35/4
5
5
---
---
Typ
Typ
zagrożenia
zagrożenia
wskutek
wskutek
agresji
agresji
zewnętrzne
zewnętrzne
j
j
Klasa
Klasa
ekspozyc
ekspozyc
ji
ji
Opis środowiska
Opis środowiska
Przykład przyporządkowania do
Przykład przyporządkowania do
danej klasy
danej klasy
Min.
Min.
zawartoś
zawartoś
ć
ć
cementu
cementu
[kg/m
[kg/m
3
3
]
]
Max.
Max.
stosune
stosune
k w/c
k w/c
Min.
Min.
klasa
klasa
wytrz.
wytrz.
na
na
ściskani
ściskani
e
e
[N/mm
[N/mm
2
2
]
]
Wymagane
Wymagane
napowietrzan
napowietrzan
ie [%]
ie [%]
Agresja
Agresja
spowodowa
spowodowa
na
na
zamrażanie
zamrażanie
m i
m i
rozmrażanie
rozmrażanie
m
m
XF1
XF1
Nawilżanie
Nawilżanie
umiarkowane,
umiarkowane,
brak ingerencji
brak ingerencji
środków
środków
odladzających
odladzających
Pionowe odsłonięcia elementów
Pionowe odsłonięcia elementów
betonowych, narażone na
betonowych, narażone na
działanie deszczu i mrozu
działanie deszczu i mrozu
300
300
0,55
0,55
C
C
30/37
30/37
---
---
XF2
XF2
Nawilżanie
Nawilżanie
umiarkowane,
umiarkowane,
łącznie z
łącznie z
oddziaływaniem
oddziaływaniem
środków
środków
odladzających
odladzających
Pionowe odsłonięcia elementów
Pionowe odsłonięcia elementów
betonowych, narażone na
betonowych, narażone na
działanie deszczu i mrozu oraz
działanie deszczu i mrozu oraz
zraszane środkami
zraszane środkami
odladzającymi
odladzającymi
300
300
0,55
0,55
C
C
25/30
25/30
4,0
4,0
XF3
XF3
Nawilżanie
Nawilżanie
wysokie, brak
wysokie, brak
ingerencji środków
ingerencji środków
odladzających
odladzających
Poziome powierzchnie
Poziome powierzchnie
elementów betonowych,
elementów betonowych,
wystawione na działanie wody i
wystawione na działanie wody i
mrozu
mrozu
320
320
0,50
0,50
C
C
30/37
30/37
4,0
4,0
XF4
XF4
Nawilżanie
Nawilżanie
wysokie, łącznie z
wysokie, łącznie z
oddziaływaniem
oddziaływaniem
środków
środków
odladzających
odladzających
-
betonowe nawierzchnie dróg i
betonowe nawierzchnie dróg i
mostów odladzane środkami
mostów odladzane środkami
chemicznymi;
chemicznymi;
-
elementy betonowe w strefie
elementy betonowe w strefie
oddziaływania mrozu oraz
oddziaływania mrozu oraz
zraszanie środkami
zraszanie środkami
odladzającymi;
odladzającymi;
-
budowle morskie w strefie
budowle morskie w strefie
zamarzania.
zamarzania.
340
340
0,45
0,45
C
C
30/37
30/37
4,0
4,0
Agresja
Agresja
chemiczna
chemiczna
XA1
XA1
Słabo agresywne
Słabo agresywne
300
300
0,55
0,55
C
C
30/37
30/37
---
---
XA2
XA2
Średnio agresywne
Średnio agresywne
320
320
0,50
0,50
C
C
30/37
30/37
---
---
XA3
XA3
Silnie agresywne
Silnie agresywne
360
360
0,45
0,45
C
C
35/45
35/45
---
---
Wymagania odnośnie składu betonu w
Wymagania odnośnie składu betonu w
zależności od klas ekspozycji środowiska
zależności od klas ekspozycji środowiska
eksploatacji
eksploatacji
KLASY WYTRZYMAŁOŚĆI BETONU
KLASY WYTRZYMAŁOŚĆI BETONU
NA ŚCISKANIE
NA ŚCISKANIE
Zapraszamy na przerwę
Zapraszamy na przerwę
BADANIA MIESZANKI
BADANIA MIESZANKI
BETONOWEJ
BETONOWEJ
Inaczej zdefiniowano pojęcie
Inaczej zdefiniowano pojęcie
partii
partii
mieszanki betonowej
mieszanki betonowej
.
.
Przez partię rozumie się jeden zarób w betoniarce lub jeden
Przez partię rozumie się jeden zarób w betoniarce lub jeden
ładunek betoniarki samochodowej, a wiec to, co dotychczas
ładunek betoniarki samochodowej, a wiec to, co dotychczas
obowiązująca polska norma „Beton zwykły” określała jako
obowiązująca polska norma „Beton zwykły” określała jako
„
„
zarób mieszanki betonowej
zarób mieszanki betonowej
”
”
.
.
Dotychczas pojęcie
Dotychczas pojęcie
„
„
partii betonu
partii betonu
”
”
odnosiło się do ilości
odnosiło się do ilości
betonu o niezmiennym składzie, wyprodukowanej w okresie nie
betonu o niezmiennym składzie, wyprodukowanej w okresie nie
dłuższym niż jeden miesiąc.
dłuższym niż jeden miesiąc.
W zakresie badania konsystencji mieszanki betonowej norma
W zakresie badania konsystencji mieszanki betonowej norma
akceptuje cztery podstawowe, powszechnie stosowane w
akceptuje cztery podstawowe, powszechnie stosowane w
Europie metody pomiarowe:
Europie metody pomiarowe:
metodę opadu stożka
metodę opadu stożka
,
,
metodę Vebe
metodę Vebe
,
,
metodę stolika rozpływowego
metodę stolika rozpływowego
,
,
metodę pomiaru stopnia zagęszczalności
metodę pomiaru stopnia zagęszczalności
.
.
Klasy i metody normowego pomiaru
Klasy i metody normowego pomiaru
konsystencji
konsystencji
Symbol
Symbol
klasy
klasy
konsystenc
konsystenc
ji
ji
Metoda
Metoda
pomiarowa
pomiarowa
Przedział
Przedział
normowych klas
normowych klas
konsystencji
konsystencji
Zakres
Zakres
mierzonej
mierzonej
wartości
wartości
S
S
metoda opadu
metoda opadu
stożka
stożka
S1
S1
do
do
S5
S5
10 do 220
10 do 220
[mm]
[mm]
V
V
metoda Vebe
metoda Vebe
V0
V0
do
do
V4
V4
31 do 3 [sek]
31 do 3 [sek]
C
C
metoda stopnia
metoda stopnia
zagęszczalności
zagęszczalności
C0
C0
do
do
C3
C3
1.46 – 1.04
1.46 – 1.04
[-]
[-]
F
F
metoda stolika
metoda stolika
rozpływowego
rozpływowego
F1
F1
do
do
F6
F6
340 - 630
340 - 630
[mm]
[mm]
Klasy konsystencji dla metody stożka opadowego
Klasa
Klasa
Opad stożka w
Opad stożka w
mm
mm
S1
S1
S2
S2
S3
S3
S4
S4
S5
S5
10 do 40
10 do 40
50 do 90
50 do 90
100 do 150
100 do 150
160 do 210
160 do 210
220
220
Klasa
Klasa
Czas VeBe w
Czas VeBe w
sekundach
sekundach
V0
V0
V1
V1
V2
V2
V3
V3
V4
V4
31
31
30 do 21
30 do 21
20 do 11
20 do 11
10 do 6
10 do 6
5 do 3
5 do 3
Klasy konsystencji dla metody VeBe
Klasy konsystencji dla metody stopnia zagęszczalności
Klasa
Klasa
Stopień
Stopień
zagęszczalności
zagęszczalności
C0
C0
C1
C1
C2
C2
C3
C3
1,46
1,46
1,45 do 1,26
1,45 do 1,26
1,25 do 1,11
1,25 do 1,11
1,10 do 1,04
1,10 do 1,04
plastyczna (K3)
półciekła (K4)
ciekła (K5)
bardzo ciekła
wilgotna (K1)
gęstoplastyczne
(K2)
plastyczne (K3)
półciekła (K4)
bardzo sztywne
sztywne (K1)
plastyczne
miękkoplastyczne
Klasy konsystencji dla metody stolika rozpływowego
Klasa
Klasa
Średnica rozpływu
Średnica rozpływu
w mm
w mm
F1
F1
F2
F2
F3
F3
F4
F4
F5
F5
F6
F6
340
340
350 do 410
350 do 410
420 do 480
420 do 480
490 do 550
490 do 550
560 do 620
560 do 620
630
630
sztywna
plastyczna
miękka plastyczna
półciekła
ciekła
bardzo ciekła
BADANIA MIESZANKI
BADANIA MIESZANKI
BETONOWEJ
BETONOWEJ
Novum jest wprowadzenie do normy zasad oznaczania
Novum jest wprowadzenie do normy zasad oznaczania
gęstości
gęstości
mieszanki betonowej
mieszanki betonowej
(
(
PN-EN 12350-6
PN-EN 12350-6
).
).
Metoda jest prosta i polega na oznaczaniu gęstości mieszanki przez
Metoda jest prosta i polega na oznaczaniu gęstości mieszanki przez
jej ważenie w pojemniku o znanej objętości i masie. Objętość
jej ważenie w pojemniku o znanej objętości i masie. Objętość
odpowiedniej wielkości sztywnego pojemnika jest skalowana przez
odpowiedniej wielkości sztywnego pojemnika jest skalowana przez
wypełnienie wodą. Objętość pojemnika nie może być mniejsza niż 5
wypełnienie wodą. Objętość pojemnika nie może być mniejsza niż 5
litrów, a jego najmniejszy wymiar winien być równy co najmniej
litrów, a jego najmniejszy wymiar winien być równy co najmniej
czterokrotnemu największemu nominalnemu wymiarowi ziarna
czterokrotnemu największemu nominalnemu wymiarowi ziarna
kruszywa w betonie i nie powinien być mniejszy niż 150 mm.
kruszywa w betonie i nie powinien być mniejszy niż 150 mm.
Norma
Norma
PN-EN 12350-7
PN-EN 12350-7
, dotycząca badania zawartości powietrza w
, dotycząca badania zawartości powietrza w
mieszance betonowej, wypełnia istotną lukę w polskich przepisach
mieszance betonowej, wypełnia istotną lukę w polskich przepisach
normowych, jako że obecnie praktycznie brak jest znormalizowanych
normowych, jako że obecnie praktycznie brak jest znormalizowanych
procedur oznaczania napowietrzania mieszanki betonowej.
procedur oznaczania napowietrzania mieszanki betonowej.
Norma opisuje dwie metody oznaczania zawartości powietrza w
Norma opisuje dwie metody oznaczania zawartości powietrza w
zagęszczonej mieszance betonowej.
zagęszczonej mieszance betonowej.
BADANIA BETONU
BADANIA BETONU
O ile dotychczasowa norma „Beton zwykły” przewidywała jedynie próbki sześcienne
O ile dotychczasowa norma „Beton zwykły” przewidywała jedynie próbki sześcienne
o wymiarach 100, 150 i 200 mm, to nowa norma jako podstawowe uznaje dwa
o wymiarach 100, 150 i 200 mm, to nowa norma jako podstawowe uznaje dwa
rodzaje próbek: próbki
rodzaje próbek: próbki
walcowe
walcowe
o średnicy
o średnicy
150 mm
150 mm
i wysokości
i wysokości
300 mm
300 mm
oraz
oraz
próbki
próbki
sześcienne
sześcienne
o boku
o boku
150 mm
150 mm
.
.
W zakresie wykonywania i pielęgnacji próbek do badań wytrzymałościowych nowa
W zakresie wykonywania i pielęgnacji próbek do badań wytrzymałościowych nowa
norma przewiduje możliwość zagęszczania betonu wibratorem wgłębnym oraz
norma przewiduje możliwość zagęszczania betonu wibratorem wgłębnym oraz
formułuje wymagania odnośnie stołu wibracyjnego.
formułuje wymagania odnośnie stołu wibracyjnego.
W stosunku do dotychczasowej praktyki, nowa norma nie tylko nie zaleca, ale wręcz
W stosunku do dotychczasowej praktyki, nowa norma nie tylko nie zaleca, ale wręcz
przestrzega przed przewibrowaniem, objawiającym się wystąpieniem na powierzchni
przestrzega przed przewibrowaniem, objawiającym się wystąpieniem na powierzchni
próbki mleczka cementowego. Novum jest także zalecenie zagęszczania betonu
próbki mleczka cementowego. Novum jest także zalecenie zagęszczania betonu
przynajmniej w dwóch warstwach.
przynajmniej w dwóch warstwach.
Odnośnie zasad pielęgnacji próbek nowa norma wprowadza bardzo istotne zmiany.
Odnośnie zasad pielęgnacji próbek nowa norma wprowadza bardzo istotne zmiany.
Aktualnie obowiązujące przepisy normowe nie przewidują bowiem przechowywania
Aktualnie obowiązujące przepisy normowe nie przewidują bowiem przechowywania
próbek w wodzie, podczas gdy według nowej normy po wyjęciu próbek z form należy
próbek w wodzie, podczas gdy według nowej normy po wyjęciu próbek z form należy
je pielęgnować albo w wodzie o temperaturze
je pielęgnować albo w wodzie o temperaturze
20
20
2
2
0
0
C
C
, albo w komorze
, albo w komorze
klimatycznej o tej samej temperaturze i wilgotności względnej
klimatycznej o tej samej temperaturze i wilgotności względnej
95%
95%
. Ulegają więc
. Ulegają więc
zmianie warunki temperaturowo-wilgotnościowe pielęgnacji próbek do badań.
zmianie warunki temperaturowo-wilgotnościowe pielęgnacji próbek do badań.
Ponadto norma zaleca, aby próbki pozostawały w formach, co najmniej przez 16
Ponadto norma zaleca, aby próbki pozostawały w formach, co najmniej przez 16
godzin, lecz nie dłużej niż 3 dni, zabezpieczone przed wstrząsami i utratą wody.
godzin, lecz nie dłużej niż 3 dni, zabezpieczone przed wstrząsami i utratą wody.
Nowa norma zwraca także uwagę na prawidłowy transport próbek oraz stawia
Nowa norma zwraca także uwagę na prawidłowy transport próbek oraz stawia
szczegółowe wymagania co do zakresu sprawozdania z przygotowania i oznakowania
szczegółowe wymagania co do zakresu sprawozdania z przygotowania i oznakowania
próbek.
próbek.
BADANIA BETONU
BADANIA BETONU
Zasady badania wytrzymałości betonu na ściskanie, zawarte w normie
Zasady badania wytrzymałości betonu na ściskanie, zawarte w normie
PN-
PN-
EN 12390-3
EN 12390-3
, przewidują, iż próbkę do badań powinien stanowić sześcian,
, przewidują, iż próbkę do badań powinien stanowić sześcian,
walec lub odwiert rdzeniowy, spełniający wymagania, zawarte w stosownych
walec lub odwiert rdzeniowy, spełniający wymagania, zawarte w stosownych
normach szczegółowych. W przypadku, gdy wymiary lub kształty próbki, ze
normach szczegółowych. W przypadku, gdy wymiary lub kształty próbki, ze
względu na przekroczenie poszczególnych tolerancji, nie spełniają tych
względu na przekroczenie poszczególnych tolerancji, nie spełniają tych
wymagań, próbki należy
wymagań, próbki należy
dostosować do badań
dostosować do badań
. Dostosowanie to polega
. Dostosowanie to polega
na
na
oszlifowaniu
oszlifowaniu
powierzchni
powierzchni
, do których ma być przyłożone obciążenie
, do których ma być przyłożone obciążenie
lub nałożeniu na nich warstwy wyrównującej (tzw. „
lub nałożeniu na nich warstwy wyrównującej (tzw. „
kapslowanie
kapslowanie
”).
”).
W stosownym załączniku określone zostały szczegółowe zasady
W stosownym załączniku określone zostały szczegółowe zasady
wykonywania tego rodzaju warstw wyrównujących w postaci:
wykonywania tego rodzaju warstw wyrównujących w postaci:
zaprawy z cementem glinowym,
zaprawy z cementem glinowym,
mieszanek siarkowych,
mieszanek siarkowych,
nakładek piaskowych.
nakładek piaskowych.
Norma wymaga, aby w czasie badania wytrzymałości betonu na ściskanie,
Norma wymaga, aby w czasie badania wytrzymałości betonu na ściskanie,
obciążenie narastało ze stałą prędkością, mieszczącą się w przedziale od
obciążenie narastało ze stałą prędkością, mieszczącą się w przedziale od
0.2
0.2
MPa/s do 1.0 MPa/s
MPa/s do 1.0 MPa/s
. Jest to niewielka zmiana w stosunku do
. Jest to niewielka zmiana w stosunku do
dotychczasowych wymagań, które zakres ten formułowały na poziomie 0.5-
dotychczasowych wymagań, które zakres ten formułowały na poziomie 0.5-
1.0 MPa/s.
1.0 MPa/s.
Natomiast za znaczące novum należy uznać szczegółowe zdefiniowanie
Natomiast za znaczące novum należy uznać szczegółowe zdefiniowanie
pojęcia prawidłowego i nieprawidłowego charakteru zniszczenia badanych
pojęcia prawidłowego i nieprawidłowego charakteru zniszczenia badanych
próbek. oraz wprowadzenie wymogu zaokrąglenia wartości wytrzymałości
próbek. oraz wprowadzenie wymogu zaokrąglenia wartości wytrzymałości
betonu na ściskanie do
betonu na ściskanie do
0.5 MPa
0.5 MPa
, wobec dotychczas obowiązującego
, wobec dotychczas obowiązującego
zaokrąglenia z dokładnością do 0.1 MPa.
zaokrąglenia z dokładnością do 0.1 MPa.
BADANIA BETONU
BADANIA BETONU
Nowa norma, wprowadza także zasady badania wytrzymałości
Nowa norma, wprowadza także zasady badania wytrzymałości
betonu na zginanie (
betonu na zginanie (
PN-EN 12390-5
PN-EN 12390-5
). Jako zasadniczą metodę
). Jako zasadniczą metodę
badania przyjmuje metodę dwupunktową, w której przyłożenie
badania przyjmuje metodę dwupunktową, w której przyłożenie
siły następuje od góry, poprzez dwa wałki w odstępie „
siły następuje od góry, poprzez dwa wałki w odstępie „
d
d
” i
” i
wówczas odstęp wałków podpierających wynosi „
wówczas odstęp wałków podpierających wynosi „
3d
3d
”.
”.
Nowa norma ustala również zasady oznaczanie wytrzymałości
Nowa norma ustala również zasady oznaczanie wytrzymałości
betonu na rozciąganie (
betonu na rozciąganie (
PN-EN 12390-6
PN-EN 12390-6
) przy rozłupaniu próbek
) przy rozłupaniu próbek
walcowych. Wytrzymałość tę oblicza się ze wzoru:
walcowych. Wytrzymałość tę oblicza się ze wzoru:
f
f
ct
ct
= 2
= 2
F
F
/
/
L
L
d
d
gdzie
gdzie
:
:
f
f
ct
ct
- wytrzymałość betonu na rozciąganie przy rozłupaniu [MPa]
- wytrzymałość betonu na rozciąganie przy rozłupaniu [MPa]
F
F
- wartość maksymalnego obciążenia w [kN]
- wartość maksymalnego obciążenia w [kN]
L
L
- długość linii styku próbki w [mm]
- długość linii styku próbki w [mm]
d
d
- wymiar przekroju poprzecznego w [mm]
- wymiar przekroju poprzecznego w [mm]
Wynik powinien być podawany z zaokrągleniem do
Wynik powinien być podawany z zaokrągleniem do
0.05 MPa
0.05 MPa
.
.
Norma przewiduje także możliwość alternatywnego badania
Norma przewiduje także możliwość alternatywnego badania
próbek sześciennych lub prostopadłościennych, przy czym
próbek sześciennych lub prostopadłościennych, przy czym
przyjmuje się, że wyniki uzyskane na takich próbkach są o około
przyjmuje się, że wyniki uzyskane na takich próbkach są o około
10% wyższe niż w przypadku badania próbek walcowych,
10% wyższe niż w przypadku badania próbek walcowych,
wykonanych z tego samego betonu.
wykonanych z tego samego betonu.
BADANIA BETONU
BADANIA BETONU
Nowa norma zasadniczo zmienia zasady wykonywania pomiaru odporności
Nowa norma zasadniczo zmienia zasady wykonywania pomiaru odporności
betonu na przepuszczalność wody (
betonu na przepuszczalność wody (
PN-EN 12390-8
PN-EN 12390-8
). Z oznaczenia
). Z oznaczenia
momentu przesiąkania pod określonym ciśnieniem, któremu przypisuje się
momentu przesiąkania pod określonym ciśnieniem, któremu przypisuje się
dany stopień wodoszczelności, przechodzi się na pomiar
dany stopień wodoszczelności, przechodzi się na pomiar
głębokości
głębokości
penetracji wody
penetracji wody
, pod stałym ciśnieniem
, pod stałym ciśnieniem
0.5 MPa
0.5 MPa
, działającym przez
, działającym przez
okres
okres
trzech dób
trzech dób
. Wynik podawany jest dokładnością do jednego
. Wynik podawany jest dokładnością do jednego
milimetra.
milimetra.
Do badań można wykorzystywać zarówno próbki sześcienne, jak i walcowe
Do badań można wykorzystywać zarówno próbki sześcienne, jak i walcowe
oraz prostopadłościenne, przy założeniu, że minimalny wymiar boku lub
oraz prostopadłościenne, przy założeniu, że minimalny wymiar boku lub
średnicy jest nie mniejszy niż
średnicy jest nie mniejszy niż
150 mm
150 mm
.
.
W stosunku do dotychczas obowiązujących zasad pomiaru, nastąpiło
W stosunku do dotychczas obowiązujących zasad pomiaru, nastąpiło
zmniejszenie powierzchni pola poddawanego ciśnieniu wody, a ścian
zmniejszenie powierzchni pola poddawanego ciśnieniu wody, a ścian
bocznych nie pokrywa się warstwą wodoszczelną, dopuszczając możliwość
bocznych nie pokrywa się warstwą wodoszczelną, dopuszczając możliwość
przecieków na ściankach bocznych. Wymiar pola poddawanego działaniu
przecieków na ściankach bocznych. Wymiar pola poddawanego działaniu
wody pod ciśnieniem powinien wynosić około połowy krawędzi lub średnicy
wody pod ciśnieniem powinien wynosić około połowy krawędzi lub średnicy
badanej powierzchni.
badanej powierzchni.
Norma jest z założenia ograniczona do badania przepuszczalności wody
Norma jest z założenia ograniczona do badania przepuszczalności wody
przez beton, który uprzednio dojrzewał w wodzie. Można przyjmować, że
przez beton, który uprzednio dojrzewał w wodzie. Można przyjmować, że
obejmuje ona również beton dojrzewający w komorze o dużej wilgotności.
obejmuje ona również beton dojrzewający w komorze o dużej wilgotności.
Należy zaznaczyć, że nowa norma betonowa PN-EN-206-1 nie formułuje
Należy zaznaczyć, że nowa norma betonowa PN-EN-206-1 nie formułuje
wymagań co do szczelności betonu w zależności od jego zastosowań.
wymagań co do szczelności betonu w zależności od jego zastosowań.
Odpowiednich danych należy więc szukać w normach konstrukcyjnych.
Odpowiednich danych należy więc szukać w normach konstrukcyjnych.
KONTROLA ZGODNOŚCI BETONU
KONTROLA ZGODNOŚCI BETONU
ZE SPECYFIKACJĄ
ZE SPECYFIKACJĄ
O ile dotychczasowe regulacje prawne („Beton Zwykły”)
O ile dotychczasowe regulacje prawne („Beton Zwykły”)
bazowały na klasycznym wnioskowaniu statystycznym,
bazowały na klasycznym wnioskowaniu statystycznym,
to wprowadzone obecnie kryteria oceny są oparte na
to wprowadzone obecnie kryteria oceny są oparte na
funkcjach operacyjno-charakterystycznych
funkcjach operacyjno-charakterystycznych
(OC).
(OC).
Konsekwencją tego faktu jest znaczące zmniejszenie
Konsekwencją tego faktu jest znaczące zmniejszenie
ryzyka producenta betonu kosztem wzrostu ryzyka jego
ryzyka producenta betonu kosztem wzrostu ryzyka jego
odbiorcy (wykonawcy).
odbiorcy (wykonawcy).
Wprowadzone uregulowania prawne w istotny sposób
Wprowadzone uregulowania prawne w istotny sposób
ograniczają możliwość „
ograniczają możliwość „
kwestionowania
kwestionowania
” przez
” przez
odbiorcę jakości dostarczonego betonu na podstawie
odbiorcę jakości dostarczonego betonu na podstawie
badań „in-situ”.
badań „in-situ”.
PN-B-06250:1988 Beton
zwykły:
15
n
G
b
i
R
R
min
,
05
,
1
;
14
9
,
10
,
1
;
8
5
,
15
,
1
;
4
3
n
n
n
alternatywnie
G
b
G
b
i
R
R
R
R
2
,
1
,
min
a)
15
n
b)
G
b
R
s
R
64
,
1
(warunek
dodatkowy
R
s
2
,
0
)
KRYTERIA ZGODNOŚCI DLA
KRYTERIA ZGODNOŚCI DLA
WYTRZYMAŁOŚCI
WYTRZYMAŁOŚCI
według
według
PN-EN 206-1
PN-EN 206-1
Zgodność wytrzymałości na ściskanie betonu
Zgodność wytrzymałości na ściskanie betonu
projektowanego uznaje się za potwierdzoną, jeśli
projektowanego uznaje się za potwierdzoną, jeśli
obydwa poniższe kryteria są jednocześnie spełnione.
obydwa poniższe kryteria są jednocześnie spełnione.
Produkcj
Produkcj
a
a
Liczba wyników
Liczba wyników
badania
badania
wytrzymałości w
wytrzymałości w
zbiorze „n”
zbiorze „n”
KRYTERIUM 1
KRYTERIUM 1
Średnia z „n”
Średnia z „n”
wyników
wyników
f
f
cm
cm
[MPa]
[MPa]
KRYTERIUM 2
KRYTERIUM 2
Pojedynczy wynik
Pojedynczy wynik
f
f
ci
ci
[MPa]
[MPa]
początkow
początkow
a
a
3
3
f
f
ck
ck
+
+
4
4
f
f
ck
ck
-
-
4
4
ciągła
ciągła
15
15
f
f
ck
ck
+
+
1.48
1.48
f
f
ck
ck
-
-
4
4
KLASY BETONU ???
KLASY BETONU ???
zgodnie z
zgodnie z
PN-84/B-03264
PN-84/B-03264
(stara norma żelbetowa):
(stara norma żelbetowa):
B7.5, B10, B12.5, B15, B17.5, B20, B25, B30, B35, B40, B50
B7.5, B10, B12.5, B15, B17.5, B20, B25, B30, B35, B40, B50
zgodnie z
zgodnie z
PN-B-03264:2002
PN-B-03264:2002
(nowa norma żelbetowa):
(nowa norma żelbetowa):
f
f
ck
ck
= 0.8
= 0.8
f
f
G
G
c,cube
c,cube
B15, B20, B25, B30, B37, B45, B50, B55, B60, B65, B70
B15, B20, B25, B30, B37, B45, B50, B55, B60, B65, B70
gdzie:
gdzie:
f
f
ck
ck
-
-
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie
f
f
G
G
c,cube
c,cube
-
-
wytrzymałość gwarantowana betonu na ściskanie
wytrzymałość gwarantowana betonu na ściskanie
zgodnie z
zgodnie z
PN-91/S-10042
PN-91/S-10042
(norma mostowa):
(norma mostowa):
R
R
bk
bk
= 0.75 R
= 0.75 R
G
G
b
b
B20, B25, B30, B35, B40, B45, B50, B60
B20, B25, B30, B35, B40, B45, B50, B60
gdzie:
gdzie:
R
R
bk
bk
-
-
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie
R
R
G
G
b
b
-
-
wytrzymałość gwarantowana betonu na ściskanie
wytrzymałość gwarantowana betonu na ściskanie
zgodnie z
zgodnie z
PN-EN 206-1
PN-EN 206-1
:
:
f
f
ck,cyl
ck,cyl
/
/
f
f
ck,cube
ck,cube
C8/10, C12/15, C16/20, C20/25, C25/30, C30/37, C35/45, C40/50,
C8/10, C12/15, C16/20, C20/25, C25/30, C30/37, C35/45, C40/50,
C45/55
C45/55
C55/67, C50/60, C60/75, C70/85, C80/95, C90/105, C100/115
C55/67, C50/60, C60/75, C70/85, C80/95, C90/105, C100/115
gdzie:
gdzie:
f
f
ck,cyl
ck,cyl
-
-
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie (gwarantowana): walce 150/300 mm
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie (gwarantowana): walce 150/300 mm
f
f
ck,cube
ck,cube
-
-
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie (gwarantowana): kostki 150/150/150 mm
wytrzymałość charakterystyczna betonu na ściskanie (gwarantowana): kostki 150/150/150 mm
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
Norma
Norma
PN-EN 12504-1
PN-EN 12504-1
jest niezwykle cenną normą, porządkującą
jest niezwykle cenną normą, porządkującą
zasady badania odwiertów rdzeniowych, która to tematyka nie była
zasady badania odwiertów rdzeniowych, która to tematyka nie była
dotychczas unormowana w naszym kraju.
dotychczas unormowana w naszym kraju.
Jeśli chodzi o szczegółowe ustalenia to norma ta wymaga odpowiedniego
Jeśli chodzi o szczegółowe ustalenia to norma ta wymaga odpowiedniego
przygotowania odwiertów do badań, ze szczególnym uwzględnieniem
przygotowania odwiertów do badań, ze szczególnym uwzględnieniem
szlifowania ich powierzchni czołowych lub ich „
szlifowania ich powierzchni czołowych lub ich „
kapslowania
kapslowania
”, czyli
”, czyli
zastosowania warstw wyrównujących wykonanych z cementów wysoko
zastosowania warstw wyrównujących wykonanych z cementów wysoko
glinowych, mieszanek siarkowych lub nakładek piaskowych.
glinowych, mieszanek siarkowych lub nakładek piaskowych.
Norma zaleca unikanie wiercenia poprzez zbrojenie, przy czym nie
Norma zaleca unikanie wiercenia poprzez zbrojenie, przy czym nie
wypowiada się o wpływie na wytrzymałość betonu wyciętych
wypowiada się o wpływie na wytrzymałość betonu wyciętych
przypadkowo kawałków prętów zbrojeniowych. W zasadzie, jeśli
przypadkowo kawałków prętów zbrojeniowych. W zasadzie, jeśli
wysokość próbki jest równa średnicy, to wpływ ten jest pomijalny, o ile
wysokość próbki jest równa średnicy, to wpływ ten jest pomijalny, o ile
tylko nie są to pręty zbrojeniowe równoległe do osi próbki.
tylko nie są to pręty zbrojeniowe równoległe do osi próbki.
W przypadku, gdy stosunek wymiaru maksymalnego ziarna kruszywa w
W przypadku, gdy stosunek wymiaru maksymalnego ziarna kruszywa w
betonie do średnicy odwiertu jest większy niż
betonie do średnicy odwiertu jest większy niż
1:3
1:3
, norma uznaje, że ma
, norma uznaje, że ma
on istotny wpływ na mierzoną wartość wytrzymałości na ściskanie. W
on istotny wpływ na mierzoną wartość wytrzymałości na ściskanie. W
praktyce oznacza to, że najczęściej wycina się odwierty rdzeniowe o
praktyce oznacza to, że najczęściej wycina się odwierty rdzeniowe o
średnicy
średnicy
100 mm
100 mm
.
.
Wytrzymałość na ściskanie podaje się z zaokrągleniem do najbliższego
Wytrzymałość na ściskanie podaje się z zaokrągleniem do najbliższego
0,5 MPa
0,5 MPa
.
.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
Wykorzystanie wyników badań wytrzymałości
Wykorzystanie wyników badań wytrzymałości
betonu „in-situ” do kontroli zgodności betonu ze
betonu „in-situ” do kontroli zgodności betonu ze
specyfikacją jest ograniczone do dwóch
specyfikacją jest ograniczone do dwóch
następujących przypadków:
następujących przypadków:
Jeżeli istnieje przypuszczenie, że wyniki badania
Jeżeli istnieje przypuszczenie, że wyniki badania
wytrzymałości betonu na ściskanie, prowadzone na
wytrzymałości betonu na ściskanie, prowadzone na
próbkach normowych, nie będą reprezentatywne, np. w
próbkach normowych, nie będą reprezentatywne, np. w
przypadku mieszanek betonowych o konsystencji C0, lub o
przypadku mieszanek betonowych o konsystencji C0, lub o
konsystencji niższej niż S1, lub w przypadku betonu
konsystencji niższej niż S1, lub w przypadku betonu
próżniowanego.
próżniowanego.
Jeżeli badania, przeprowadzone zgodnie z procedurami
Jeżeli badania, przeprowadzone zgodnie z procedurami
przewidzianymi w normie PN-EN 206-1, wykazały
przewidzianymi w normie PN-EN 206-1, wykazały
niezgodność badanego betonu z jego specyfikacją.
niezgodność badanego betonu z jego specyfikacją.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
Badania wytrzymałościowe odwiertów rdzeniowych
Badania wytrzymałościowe odwiertów rdzeniowych
mogą być bez ograniczeń wykorzystywane do
mogą być bez ograniczeń wykorzystywane do
oceny parametrów mechanicznych betonu w
oceny parametrów mechanicznych betonu w
sytuacji, gdy:
sytuacji, gdy:
istniejące konstrukcje mają być modernizowane, lub też
istniejące konstrukcje mają być modernizowane, lub też
przeprojektowywane,
przeprojektowywane,
występują wątpliwości odnośnie wytrzymałości betonu w konstrukcji,
występują wątpliwości odnośnie wytrzymałości betonu w konstrukcji,
spowodowane błędami wykonawczymi, bądź szkodliwym
spowodowane błędami wykonawczymi, bądź szkodliwym
oddziaływaniem czynników zewnętrznych, w tym temperatur
oddziaływaniem czynników zewnętrznych, w tym temperatur
pożarowych,
pożarowych,
wymagana jest kontrola jakości betonu w trakcie procesu wznoszenia
wymagana jest kontrola jakości betonu w trakcie procesu wznoszenia
danego obiektu,
danego obiektu,
szczegółowe specyfikacje projektowe wymagają przeprowadzenia
szczegółowe specyfikacje projektowe wymagają przeprowadzenia
kontroli zgodności parametrów wytrzymałościowych betonu w
kontroli zgodności parametrów wytrzymałościowych betonu w
konstrukcji. istniejące konstrukcje mają być modernizowane, lub też
konstrukcji. istniejące konstrukcje mają być modernizowane, lub też
przeprojektowywane,
przeprojektowywane,
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
INTERPRETACJA WYNIKÓW
INTERPRETACJA WYNIKÓW
(
(
prEN 13791:2003
prEN 13791:2003
)
)
Przypadek I
Przypadek I
Jeśli dysponujemy, co najmniej 15 wynikami oznaczenia
Jeśli dysponujemy, co najmniej 15 wynikami oznaczenia
wytrzymałości na ściskanie, za wartość wytrzymałości
wytrzymałości na ściskanie, za wartość wytrzymałości
charakterystycznej przyjmuje się mniejszą z dwóch
charakterystycznej przyjmuje się mniejszą z dwóch
następujących wartości:
następujących wartości:
f
f
ck,is
ck,is
= f
= f
cm(n),is
cm(n),is
–
–
1,48
1,48
• s
• s
oraz
oraz
f
f
ck,is
ck,is
= f
= f
is,lowest
is,lowest
+
+
4
4
gdzie:
gdzie:
f
f
ck,is
ck,is
-
-
charakterystyczna wytrzymałość betonu na ściskanie „in-situ”
charakterystyczna wytrzymałość betonu na ściskanie „in-situ”
f
f
cm(n),is
cm(n),is
-
-
średnia wytrzymałość betonu na ściskanie „in-situ”, wyznaczona
średnia wytrzymałość betonu na ściskanie „in-situ”, wyznaczona
dla „n” wyników
dla „n” wyników
f
f
is,lowest
is,lowest
-
-
najmniejsza uzyskana wartość wytrzymałości betonu na ściskanie „in-
najmniejsza uzyskana wartość wytrzymałości betonu na ściskanie „in-
situ”
situ”
s
s
-
-
odchylenie standardowe uzyskanych wyników badań; w przypadku gdy
odchylenie standardowe uzyskanych wyników badań; w przypadku gdy
wartość „
wartość „
s
s
” jest mniejsza od 2 MPa, należy przyjąć
” jest mniejsza od 2 MPa, należy przyjąć
s
s
= 2 MPa
= 2 MPa
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
INTERPRETACJA WYNIKÓW
INTERPRETACJA WYNIKÓW
(
(
prEN 13791:2003
prEN 13791:2003
)
)
Przypadek II
Przypadek II
Jeśli dysponujemy mniejszą liczbą wyników niż 15, za wartość
Jeśli dysponujemy mniejszą liczbą wyników niż 15, za wartość
wytrzymałości charakterystycznej przyjmuje się mniejszą z
wytrzymałości charakterystycznej przyjmuje się mniejszą z
dwóch następujących wartości:
dwóch następujących wartości:
f
f
ck,is
ck,is
=
=
f
f
cm(n),is
cm(n),is
–
–
k
k
oraz
oraz
f
f
ck,is
ck,is
=
=
f
f
is,lowest
is,lowest
+
+
4
4
gdzie:
gdzie:
k -
k -
współczynnik uzależniony od liczby posiadanych wyników „n”, przy
współczynnik uzależniony od liczby posiadanych wyników „n”, przy
czym:
czym:
dla
dla
n
n
= 10
= 10
14 -
14 -
k
k
= 4,
= 4,
dla
dla
n
n
=
=
7
7
9
9
-
-
k
k
= 5,
= 5,
dla
dla
n
n
= 3
= 3
6
6
-
-
k
k
= 6
= 6
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
INTERPRETACJA WYNIKÓW
INTERPRETACJA WYNIKÓW
(
(
prEN
prEN
13791:2003
13791:2003
)
)
współczynnik korekcyjny
współczynnik korekcyjny
→
→
0.85
0.85
stosunek charakterystycznej wytrzymałości betonu na
stosunek charakterystycznej wytrzymałości betonu na
ściskanie „in-situ” do charakterystycznej
ściskanie „in-situ” do charakterystycznej
wytrzymałości na ściskanie, określanej na próbkach
wytrzymałości na ściskanie, określanej na próbkach
normowych
normowych
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
PRZYKŁAD Nr 1
PRZYKŁAD Nr 1
W czasie próby ściskania 8 próbek (h=
W czasie próby ściskania 8 próbek (h=
=100
=100
mm), wyciętych z pobranych z konstrukcji
mm), wyciętych z pobranych z konstrukcji
odwiertów rdzeniowych, uzyskano następujące
odwiertów rdzeniowych, uzyskano następujące
wyniki:
wyniki:
-
-
wartości poszczególnych wyników pomiarów
wartości poszczególnych wyników pomiarów
(
(
f
f
is
is
):
):
42 MPa, 46 MPa, 48 MPa, 40 MPa, 47 MPa, 38 MPa, 42 MPa i 45
42 MPa, 46 MPa, 48 MPa, 40 MPa, 47 MPa, 38 MPa, 42 MPa i 45
MPa
MPa
-
-
najmniejsza uzyskana wartość wytrzymałości:
najmniejsza uzyskana wartość wytrzymałości:
f
f
is,lowest
is,lowest
=
=
38.0 MPa
38.0 MPa
-
-
średnia wytrzymałość uzyskana dla badanej serii próbek:
średnia wytrzymałość uzyskana dla badanej serii próbek:
f
f
cm(8),is
cm(8),is
=
=
43.5 MPa
43.5 MPa
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
według: PN-88/B-06250 - Beton Zwykły
według: PN-88/B-06250 - Beton Zwykły
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
f
f
is,lowest
is,lowest
/
/
=
=
38/1.1 =
38/1.1 =
34.5 MPa
34.5 MPa
lub
lub
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
f
f
is,lowest
is,lowest
=
=
38.0 MPa
38.0 MPa
oraz
oraz
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
f
f
cm(8),is
cm(8),is
/1.2 = 43.5/1.2 =
/1.2 = 43.5/1.2 =
36.2 MPa
36.2 MPa
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
charakterystycznej (gwarantowanej) badanego betonu,
charakterystycznej (gwarantowanej) badanego betonu,
odpowiadającej wytrzymałości oznaczonej na próbkach
odpowiadającej wytrzymałości oznaczonej na próbkach
sześciennych, na poziomie około 36.2 MPa i oszacować klasę
sześciennych, na poziomie około 36.2 MPa i oszacować klasę
wytrzymałościową badanego betonu jako C25/30, a po
wytrzymałościową badanego betonu jako C25/30, a po
ewentualnym uwzględnieniu współczynnika korekcyjnego
ewentualnym uwzględnieniu współczynnika korekcyjnego
(
(
=0.85) jako C30/37.
=0.85) jako C30/37.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
według:
według:
prEN 13791: 2003
prEN 13791: 2003
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
=
=
f
f
cm(
cm(
8
8
),is
),is
– 5 = 43.5 – 5 =
– 5 = 43.5 – 5 =
38.5 MPa
38.5 MPa
oraz
oraz
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
=
=
f
f
is,lowest
is,lowest
+ 4 = 38 + 4 =
+ 4 = 38 + 4 =
42.0 MPa
42.0 MPa
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
charakterystycznej badanego betonu na poziomie
charakterystycznej badanego betonu na poziomie
około 38.5 MPa i oszacować klasę wytrzymałościową
około 38.5 MPa i oszacować klasę wytrzymałościową
badanego betonu jako C30/37, a po uwzględnieniu
badanego betonu jako C30/37, a po uwzględnieniu
współczynnika korekcyjnego (
współczynnika korekcyjnego (
=0.85) jako C35/45.
=0.85) jako C35/45.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
PRZYKŁAD Nr 2
PRZYKŁAD Nr 2
W
W
czasie badania wytrzymałości na ściskanie 15 próbek
czasie badania wytrzymałości na ściskanie 15 próbek
(h=
(h=
=100 mm), wyciętych z pobranych z konstrukcji
=100 mm), wyciętych z pobranych z konstrukcji
odwiertów rdzeniowych, uzyskano następujące wyniki:
odwiertów rdzeniowych, uzyskano następujące wyniki:
-
-
średnia wytrzymałość badanej serii próbek:
średnia wytrzymałość badanej serii próbek:
f
f
cm(8),is
cm(8),is
=
=
43.5
43.5
MPa
MPa
-
-
odchylenie standardowe uzyskanych wyników
odchylenie standardowe uzyskanych wyników
:
:
s
s
=
=
3.6
3.6
MPa
MPa
-
-
najmniejsza uzyskana wartość wytrzymałości:
najmniejsza uzyskana wartość wytrzymałości:
f
f
is,lowest
is,lowest
=
=
38.0
38.0
MPa
MPa
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
według: PN-88/B-06250 - Beton Zwykły
według: PN-88/B-06250 - Beton Zwykły
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
f
f
cm(8),is
cm(8),is
–
–
1.64 s
1.64 s
= 43.5 – 1.64
= 43.5 – 1.64
•
•
3.6 =
3.6 =
37.6
37.6
MPa
MPa
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
charakterystycznej (gwarantowanej) badanego betonu,
charakterystycznej (gwarantowanej) badanego betonu,
odpowiadającej wytrzymałości oznaczonej na próbkach
odpowiadającej wytrzymałości oznaczonej na próbkach
sześciennych, na poziomie około
sześciennych, na poziomie około
37.6
37.6
MPa i oszacować
MPa i oszacować
klasę wytrzymałościową badanego betonu jako
klasę wytrzymałościową badanego betonu jako
C30/37.
C30/37.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
ODWIERTY RDZENIOWE
ODWIERTY RDZENIOWE
według:
według:
prEN 13791: 2003
prEN 13791: 2003
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
f
f
cm(8),is
cm(8),is
–
–
1.48 s
1.48 s
= 43.5 – 1.48 • 3.6 =
= 43.5 – 1.48 • 3.6 =
38.2
38.2
MPa
MPa
oraz
oraz
f
f
ck,is,cube
ck,is,cube
=
=
f
f
is,lowest
is,lowest
+ 4 = 38 + 4 =
+ 4 = 38 + 4 =
42.0 MPa
42.0 MPa
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
Co pozwala ostatecznie przyjąć wartość wytrzymałości
charakterystycznej badanego betonu na poziomie około
charakterystycznej badanego betonu na poziomie około
38.2 MPa i oszacować klasę wytrzymałościową
38.2 MPa i oszacować klasę wytrzymałościową
badanego betonu jako C30/37, a po uwzględnieniu
badanego betonu jako C30/37, a po uwzględnieniu
współczynnika korekcyjnego (
współczynnika korekcyjnego (
=0.85) jako C35/45.
=0.85) jako C35/45.
BADANIA BETONU W
BADANIA BETONU W
KONSTRUKCJACH
KONSTRUKCJACH
MŁOTEK SCHMIDTA
MŁOTEK SCHMIDTA
Norma
Norma
PN-EN 12504-2
PN-EN 12504-2
stanowi natomiast nowelizację starej polskiej
stanowi natomiast nowelizację starej polskiej
normy (PN-74/B-06262), dotyczącej zasad nieniszczącego badania
normy (PN-74/B-06262), dotyczącej zasad nieniszczącego badania
konstrukcji betonowych za pomocą młotka Schmidta typu „N”.
konstrukcji betonowych za pomocą młotka Schmidta typu „N”.
Norma ta wprowadza pewne istotne zmiany w stosunku do
Norma ta wprowadza pewne istotne zmiany w stosunku do
dotychczasowej, powszechnie stosowanej praktyki pomiarowej.
dotychczasowej, powszechnie stosowanej praktyki pomiarowej.
Przede wszystkim z normy usunięto szereg cennych zaleceń odnośnie
Przede wszystkim z normy usunięto szereg cennych zaleceń odnośnie
sposobu interpretacji uzyskiwanych wyników i ograniczono się
sposobu interpretacji uzyskiwanych wyników i ograniczono się
jedynie do unormowania samej procedury badawczej
jedynie do unormowania samej procedury badawczej
.
.
Wprowadzono obowiązek oczyszczenia kamieniem szlifierskim
Wprowadzono obowiązek oczyszczenia kamieniem szlifierskim
powierzchni chropowatych i zanieczyszczonych.
powierzchni chropowatych i zanieczyszczonych.
Ograniczono stosowanie młotka Schmidta do przedziału temperatur
Ograniczono stosowanie młotka Schmidta do przedziału temperatur
od
od
10 do 35
10 do 35
0
0
C
C
.
.
Ponadto, w celu uzyskania wiarygodnego oszacowania liczby odbicia
Ponadto, w celu uzyskania wiarygodnego oszacowania liczby odbicia
w danym miejscu pomiarowym, wprowadzono wymóg wykonania
w danym miejscu pomiarowym, wprowadzono wymóg wykonania
minimum
minimum
dziewięciu odczytów
dziewięciu odczytów
, podczas gdy dotychczas wymóg
, podczas gdy dotychczas wymóg
ten ograniczał się do pięciu odczytów. W przypadku, gdy więcej niż
ten ograniczał się do pięciu odczytów. W przypadku, gdy więcej niż
20%
20%
wszystkich odczytów różni się od wartości średniej o więcej niż
wszystkich odczytów różni się od wartości średniej o więcej niż
6 jednostek
6 jednostek
, cały zestaw odczytów należy odrzucić.
, cały zestaw odczytów należy odrzucić.
Młotek Schmidta
Młotek Schmidta
-
-
urządzenie nadal
urządzenie nadal
nieznane !!!
nieznane !!!
Wykonywanie badań sklerometrycznych bez
Wykonywanie badań sklerometrycznych bez
ich skalowania na odwiertach kontrolnych,
ich skalowania na odwiertach kontrolnych,
pobranych z badanej konstrukcji jest błędne i
pobranych z badanej konstrukcji jest błędne i
niezgodne z obowiązującymi w tym względzie
niezgodne z obowiązującymi w tym względzie
przepisami normowymi.
przepisami normowymi.
Nie istnieje żadna „ogólna”, ani „globalna”
Nie istnieje żadna „ogólna”, ani „globalna”
krzywa regresji, prawdziwa dla betonu jako
krzywa regresji, prawdziwa dla betonu jako
takiego.
takiego.
Niezbędnym jest każdorazowe sprawdzenie
Niezbędnym jest każdorazowe sprawdzenie
przed i po badaniach sprawności młotka na
przed i po badaniach sprawności młotka na
kowadełku kontrolnym.
kowadełku kontrolnym.
Badania sklerometryczne winny być
Badania sklerometryczne winny być
wykonywane na „zdrowym” i oczyszczonym
wykonywane na „zdrowym” i oczyszczonym
fragmencie betonu, przynajmniej w
fragmencie betonu, przynajmniej w
przybliżeniu reprezentatywnym dla betonu,
przybliżeniu reprezentatywnym dla betonu,
znajdującego się w środku badanego
znajdującego się w środku badanego
elementu.
elementu.
Wykorzystywanie młotka Schmidta typu „N”
Wykorzystywanie młotka Schmidta typu „N”
do badania masywnych konstrukcji
do badania masywnych konstrukcji
betonowych jest poważnym błędem w sztuce.
betonowych jest poważnym błędem w sztuce.
Sklerometr typu „N”
Sklerometr typu „M”
SPECYFIKACJA BETONU
SPECYFIKACJA BETONU
Specyfikacją
Specyfikacją
nazywamy zbiór wszystkich istotnych
nazywamy zbiór wszystkich istotnych
wymagań, dotyczących właściwości betonu, przekazanych
wymagań, dotyczących właściwości betonu, przekazanych
producentowi betonu i za spełnienie których jest on
producentowi betonu i za spełnienie których jest on
odpowiedzialny
odpowiedzialny
Specyfikacja powinna uwzględnić:
Specyfikacja powinna uwzględnić:
przeznaczenie mieszanki betonowej i betonu stwardniałego
przeznaczenie mieszanki betonowej i betonu stwardniałego
warunki pielęgnacji
warunki pielęgnacji
wymiary konstrukcji (wydzielanie ciepła)
wymiary konstrukcji (wydzielanie ciepła)
oddziaływanie środowiska, na które będzie narażona konstrukcja
oddziaływanie środowiska, na które będzie narażona konstrukcja
wszelkie wymagania dotyczące odsłoniętego kruszywa lub maszynowego
wszelkie wymagania dotyczące odsłoniętego kruszywa lub maszynowego
wykańczania powierzchni betonu
wykańczania powierzchni betonu
wszelkie wymagania dotyczące otuliny zbrojenia lub minimalnego rozstawu
wszelkie wymagania dotyczące otuliny zbrojenia lub minimalnego rozstawu
między zbrojeniem, np. maksymalny nominalny, górny wymiar ziarn kruszywa
między zbrojeniem, np. maksymalny nominalny, górny wymiar ziarn kruszywa
wszelkie ograniczenia, dotyczące stosowania składników o ustalonej
wszelkie ograniczenia, dotyczące stosowania składników o ustalonej
przydatności np. wynikające z klas ekspozycji.
przydatności np. wynikające z klas ekspozycji.
SPECYFIKATO
R
PRODUCENT
WYKONAWCA
wymagania
warunki
(transport, układanie, zagęszczanie,
pielęgnacja, ułożenie zbrojenia,
użytkowanie)
BETON PROJEKTOWANY
BETON PROJEKTOWANY
Klasa wytrzymałości
Klasa wytrzymałości
Konsystencja
Konsystencja
Przeznaczenie
Przeznaczenie
(
(
max.zaw.chlorków
max.zaw.chlorków
)
)
Klasa ekspozycji
Klasa ekspozycji
Rozwój
Rozwój
wytrzymałości
wytrzymałości
Powołanie na Max.uziarnienie
Powołanie na Max.uziarnienie
PN-EN 206-1
PN-EN 206-1
Specyfikacja (zamówienie)
Specyfikacja (zamówienie)
BETON RECEPTUROWY
BETON RECEPTUROWY
wsp. w/c
wsp. w/c
lub konsystencja
lub konsystencja
Ilość cementu
Ilość cementu
Rodzaj kruszywa
Rodzaj kruszywa
Rodz.cem./klasa Maks. uziarnienie
Rodz.cem./klasa Maks. uziarnienie
Powołanie na
Powołanie na
Rodzaj,ilość,producent
Rodzaj,ilość,producent
PN-EN 206-1 dodatków i
PN-EN 206-1 dodatków i
domiesz.
domiesz.
Specyfikacja (zamówienie)
Specyfikacja (zamówienie)
DOSTAWA BETONU
DOSTAWA BETONU
Dostawa świeżej mieszanki betonowej na plac budowy jest
Dostawa świeżej mieszanki betonowej na plac budowy jest
bardzo istotną częścią całego procesu produkcyjnego.
bardzo istotną częścią całego procesu produkcyjnego.
Przepisy nowej normy betonowej wymagają ścisłej współpracy
Przepisy nowej normy betonowej wymagają ścisłej współpracy
pomiędzy wykonawcą, a producentem betonu. Kładzie się tu
pomiędzy wykonawcą, a producentem betonu. Kładzie się tu
szczególny nacisk na wymianę niezbędnych informacji,
szczególny nacisk na wymianę niezbędnych informacji,
dotyczących zarówno właściwości betonu, jego załadunku,
dotyczących zarówno właściwości betonu, jego załadunku,
czasu transportu ze strony producenta, jak też na precyzyjnym
czasu transportu ze strony producenta, jak też na precyzyjnym
określeniu terminu dostawy, jej wielkości oraz specjalnych
określeniu terminu dostawy, jej wielkości oraz specjalnych
warunków transportu na budowę ze strony wykonawcy.
warunków transportu na budowę ze strony wykonawcy.
Podstawowym dokumentem, jaki producent betonu załącza do
Podstawowym dokumentem, jaki producent betonu załącza do
dostawy jest
dostawy jest
DOWÓD DOSTAWY
DOWÓD DOSTAWY
. Dokument ten zawiera
. Dokument ten zawiera
istotne informacje dla wykonawcy (odbiorcy betonu),
istotne informacje dla wykonawcy (odbiorcy betonu),
ale też i dla producenta, służące w przyszłości do
ale też i dla producenta, służące w przyszłości do
wzajemnych rozliczeń finansowych oraz rozstrzygania
wzajemnych rozliczeń finansowych oraz rozstrzygania
ewentualnych spraw spornych
ewentualnych spraw spornych
DOSTAWA BETONU -
DOSTAWA BETONU -
INFORMACJE
INFORMACJE
Wykonawcy dla producenta:
data, godzina, wielkość, ograniczenia dla pojazdu,
transport na budowie, metoda układania
Producenta dla wykonawcy:
rodzaj i klasa cementu,
Dodatkowo na życzenie
rodzaj kruszywa,
- skład,
w/c,
- klasa konsystencji
,
wyniki badań,
- inne
rozwój wytrzymałości,
pochodzenie składników.
Dowód dostawy betonu
Dowód dostawy betonu
towarowego
towarowego
Przy dostawie każdego ładunku mieszanki betonowej producent
Przy dostawie każdego ładunku mieszanki betonowej producent
powinien
powinien
dostarczyć wykonawcy dowód dostawy, na którym są wydrukowane
dostarczyć wykonawcy dowód dostawy, na którym są wydrukowane
lub
lub
napisane ręcznie następujące informacje:
napisane ręcznie następujące informacje:
nazwa wytwórni
nazwa wytwórni
numer seryjny dowodu
numer seryjny dowodu
data i godzina załadunku (czas pierwszego kontaktu cementu z wodą)
data i godzina załadunku (czas pierwszego kontaktu cementu z wodą)
numer rejestracyjny pojazdu lub jego identyfikacja
numer rejestracyjny pojazdu lub jego identyfikacja
nabywca
nabywca
szczegóły dotyczące specyfikacji np. numer przepisu, numer zamówienia
szczegóły dotyczące specyfikacji np. numer przepisu, numer zamówienia
ilość mieszanki w m
ilość mieszanki w m
3
3
deklaracja zgodności z powołaniem na specyfikację oraz PN-EN 206-1
deklaracja zgodności z powołaniem na specyfikację oraz PN-EN 206-1
nazwa lub oznaczenie jednostki certyfikującej (jeśli dotyczy)
nazwa lub oznaczenie jednostki certyfikującej (jeśli dotyczy)
godzina dostawy betonu na miejsce
godzina dostawy betonu na miejsce
godzina rozpoczęcia rozładunku
godzina rozpoczęcia rozładunku
godzina zakończenia rozładunku
godzina zakończenia rozładunku
Dowód dostawy betonu
Dowód dostawy betonu
towarowego
towarowego
Dodatkowo dowód dostawy powinien zawierać następujące dane:
Dodatkowo dowód dostawy powinien zawierać następujące dane:
dla betonu projektowanego
dla betonu projektowanego
-
-
klasę wytrzymałości
klasę wytrzymałości
- klasę zawartości chlorków
- klasę zawartości chlorków
- klasę konsystencji lub jej założoną wartość
- klasę konsystencji lub jej założoną wartość
- wartości graniczne składu betonu,jeśli są określone
- wartości graniczne składu betonu,jeśli są określone
- rodzaj i klasę wytrzymałości cementu,jeśli są określone
- rodzaj i klasę wytrzymałości cementu,jeśli są określone
- rodzaj domieszki i typ dodatku,jeśli są określone
- rodzaj domieszki i typ dodatku,jeśli są określone
- właściwości specjalne,jeśli są wymagane
- właściwości specjalne,jeśli są wymagane
- maksymalny, nominalny,górny wymiar kruszywa
- maksymalny, nominalny,górny wymiar kruszywa
- w przypadku betonu lekkiego lub ciężkiego:klasę gęstości lub jej założoną gęstość
- w przypadku betonu lekkiego lub ciężkiego:klasę gęstości lub jej założoną gęstość
dla betonu recepturowego :
dla betonu recepturowego :
-
-
szczegóły dotyczące składu,np..zawartość cementu i ,jeśli to wymagane, rodzaj
szczegóły dotyczące składu,np..zawartość cementu i ,jeśli to wymagane, rodzaj
domieszki
domieszki
- współczynnik w/c albo klasę konsystencji lub jej założoną wartość ,jeśli są określone
- współczynnik w/c albo klasę konsystencji lub jej założoną wartość ,jeśli są określone
- maksymalny nominalny górny wymiar ziarna kruszywa
- maksymalny nominalny górny wymiar ziarna kruszywa
UWAGI KOŃCOWE
UWAGI KOŃCOWE
Normy nie dzielą się na
Normy nie dzielą się na
obowiązujące
obowiązujące
i
i
nieobowiązujące
nieobowiązujące
,
,
a na normy
a na normy
AKTUALNE
AKTUALNE
i
i
NIEAKTUALNE
NIEAKTUALNE
UWAGI KOŃCOWE
UWAGI KOŃCOWE
Dobrze opracowana
Dobrze opracowana
SPECYFIKACJA
SPECYFIKACJA
na roboty betonowe
na roboty betonowe
gwarancją
gwarancją
JEGO WYSOKIEJ JAKOŚCI
JEGO WYSOKIEJ JAKOŚCI
UWAGI KOŃCOWE
UWAGI KOŃCOWE
Im mniej wody w mieszance
Im mniej wody w mieszance
betonowej
betonowej
i
i
im jej więcej w czasie pielęgnacji
im jej więcej w czasie pielęgnacji
TYM LEPSZY BETON
TYM LEPSZY BETON
UWAGI KOŃCOWE
UWAGI KOŃCOWE
Nie
Nie
BETON
BETON
ma czekać na
ma czekać na
BUDOWĘ
BUDOWĘ
ale
ale
BUDOWA
BUDOWA
ma czekać na
ma czekać na
BETON
BETON
UWAGI KOŃCOWE
UWAGI KOŃCOWE
„
„
Otóż beton jest materiałem znakomitym,
Otóż beton jest materiałem znakomitym,
ale suma różnych działań towarzyszących
ale suma różnych działań towarzyszących
jest niewystarczająca.
jest niewystarczająca.
Panuje ogólne przekonanie, że beton może
Panuje ogólne przekonanie, że beton może
układać każdy głupiec”.
układać każdy głupiec”.
Prof. Adama Neville
Prof. Adama Neville
LITERATURA
LITERATURA
[
[
1
1
]
]
Mierzwa J.
Mierzwa J.
, „Nowa norma dla betonu”.
, „Nowa norma dla betonu”.
Polski Cement
Polski Cement
, 2003, Nr 1 (22),
, 2003, Nr 1 (22),
str. 46-49.
str. 46-49.
[
[
2
2
]
]
Kohutek Z.B.
Kohutek Z.B.
, „Ocena zgodności właściwości betonu oraz kontrola jego
, „Ocena zgodności właściwości betonu oraz kontrola jego
wytwarzania w świetle europejskiej normy EN-206-1. Część I: kontrola
wytwarzania w świetle europejskiej normy EN-206-1. Część I: kontrola
zgodności”.
zgodności”.
Cement Wapno Gips
Cement Wapno Gips
, Nr 1/2002, str. 28-32.
, Nr 1/2002, str. 28-32.
[
[
3
3
]
]
Kon E.
Kon E.
, „PN-EN 12350: 2001 - Badania mieszanki betonowej”.
, „PN-EN 12350: 2001 - Badania mieszanki betonowej”.
Cement
Cement
Wapno Gips
Wapno Gips
, Nr2/2002, str. 74-76.
, Nr2/2002, str. 74-76.
[
[
4
4
]
]
Kon E.
Kon E.
, „
, „
Pn-EN 12390: 2001 – Badania betonu
Pn-EN 12390: 2001 – Badania betonu
”
”
.
.
Cement Wapno Gips
Cement Wapno Gips
,
,
Nr3/2002, str. 114-116.
Nr3/2002, str. 114-116.
[
[
5
5
]
]
Mierzwa J
Mierzwa J
., „Norma PN-EN 206-1 jako nowa norma krajowa dla betonu”.
., „Norma PN-EN 206-1 jako nowa norma krajowa dla betonu”.
Ogólnopolska Konferencja –
Ogólnopolska Konferencja –
Dni Betonu 2002,
Dni Betonu 2002,
Szczyrk, 8-10.X.2002,
Szczyrk, 8-10.X.2002,
str. 141-155.
str. 141-155.
[
[
6
6
]
]
Moczko A.
Moczko A.
, „Badania betonu – stan prawny w świetle unormowań
, „Badania betonu – stan prawny w świetle unormowań
europejskich”.
europejskich”.
Budownictwo Technologie Architektura,
Budownictwo Technologie Architektura,
Nr3/2003, str. 54-57.
Nr3/2003, str. 54-57.
Andrzej Moczko
Andrzej Moczko
Instytut Budownictwa
Instytut Budownictwa
Politechniki
Politechniki
Wrocławskiej
Wrocławskiej
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę