Lasery - zastosowania
W zależności od ośrodka czynnego
rozróżniamy:
• lasery gazowe
- atomowe, np. He-Ne,
- molekularne, np. N2-CO2-He,
- jonowe Ar
• lasery na ciele stałym, np. rubinowy, YAG,
- szklane, np. neodymowy,
- półprzewodnikowe, np. GaAs-AlGaAs,
• lasery cieczowe
- barwnikowe, np. z roztworem rodaminy,
• lasery chemiczne, np. wykorzystanie reakcji syntezy
wzbudzonego HF lub DF do pobudzenia ośrodka czynnego
• Użytkownicy laserów muszą je bardzo starannie dobierać do
swoich potrzeb, ponieważ każdy emituje światło o jednej
tylko szczególnej długości fali i określonym zakresie mocy,
przystosowanym do danego zadania.
• Chociaż istnieją setki różnych laserów, to nie ma lasera
uniwersalnego.
laser gazowy
• W gazie cząsteczki są oddalone od
siebie, więc oddziaływanie wzajemne
mikroukładów jest małe i poziomy
energetyczne są mało rozmyte
• Dobierając odpowiedni ośrodek i
ciśnienie gazu można uzyskać długości
fal od nadfioletu aż do 0.8 mm
• Mogą pracować w parach metali –
wtedy praca wysoko temperaturowa
Lasery gazowe
•
Laser atomowe helowo-neonowe He-Ne
- dł. emitowanej fali 632,8 [nm]
- praca ciągła
- Zastosowanie: kontrola włókien optycznych i innych urządzeń
światłowodowych, wzbudzanie laserów barwnikowych, interferometria,
holografia, geodezja, metrologia
•
Lasery molekularne CO2
- dł. emitowanej fali 10600 [nm]
- praca ciągła lub impulsowa(10
2
÷5·10
4
ns)
- moc wyjściowa do 45kW
- sprawność do 12%
- metoda pobudzenia - energia elektryczna
- medium laserowe He,CO2,N2
- Równoległość- rozbieżność wiązki utrzymuje się 2-5 miliradianów
- Zastosowanie: obróbka materiałów, cięcie i spawanie metali,
ogrzewacze laserowe, badania fizyczne, laserowe układy śledzące,
chirurgia, dentystyka, kontrolowane reakcje jądrowe, rozdzielanie
izotopów
Lasery gazowe
• Laser jonowy - argonowy
- dł. emitowanej fali 488÷514,5[nm]
- praca ciągła lub impulsowa (103ns)
- zastosowanie: chirurgia, wzbudzanie laserów barwnikowych - jako źródła
światła dla spektrometru
• Laser azotowy
- dł. emitowanej fali 337,1[nm]
- praca impulsowa (10ns)
- zastosowanie: spektroskopia, reakcje fotochemiczne
• Excimcrowy (dwuatomowe związki gazu szlachetnego i chloru lub fluoru)
- dł. emitowanej fali od 152 nm do 351 nm
- praca impulsowe
- sprawność od 0.5% do 1,5%
- metoda pobudzenia - energia elektryczna
- moc wyjściowa do 1kW
- zastosowania: mikroobróbka tworzyw sztucznych, ceramiki i metali,
znakowanie, drążenie otworów, frezowanie laserowe, ulepszanie
powierzchni, czyszczenie bardzo często w medycynie
Lasery na ciele stałym
• Najczęściej jest to okrągły pręt wycięty
z kryształu pod ściśle określonym
kątem
• Lasery na ciele stałym mają mocno
rozmyte częstości, i w związku z tym
małą długość koherencji
• równoległość - rozbieżność wiązki nie
przekracza zwykle 10 miliradianów
Lasery na ciele stałym
• Lasery półprzewodnikowe GaInAsP, GaAs, AlGaAs
- dł. emitowanej fali 800÷1600 [nm]
- praca ciągła lub impulsowa
- niewielkie rozmiary
- rezonatorem jest kryształ półprzewodnika zwykle krótszy niż l mm
- metoda pobudzania - elektryczna,
- sprawności dochodzące do 50%,
- Zastosowanie: w telekomunikacji światłowodowej, poligrafii,
metrologii, geodezja, zapisywanie i przetwarzanie informacji (CD),
wskaźniki, czytniki kodów paskowych, poziomowanie, drukowanie,
obróbka materiałów, pompowanie optyczne, medycyna
• Laser rubinowy (tlenek glinu, z domieszkami chromu Cr)
- promieniowanie o długości 694,3 [nm]
- monochromatyczność - szerokość linii widmowej nie przekracza
0,01 mm
- praca impulsowa
- zastosowanie: technologiczne, spawanie, topienie, wiercenie,
dentystka, biologia
Lasery na ciele stałym
• Neodymowy
- dł. emitowanej fali = 1060 [nm]
- praca ciągła lub impusowa (15ns)
- zastosowanie: w telekomunikacji, laserowe układy
śledzące, kontrolowane reakcje jądrowe
• YAG (granit itrowo-aluminiowy z domieszką
neodymu)
- promieniowanie o długości 1064 [nm]
- praca ciągła i impulsowa
- sprawność od 0,5%-3%
- metoda pobudzenia - lampa błyskowa
- do 5kW
- zastosowanie: przetwarzanie i obróbka materiału
Lasery cieczowe
• Barwnikowy
- przestrajany 200÷800
- ciągła lub impulsowa (2÷2·10
3
ns)
- metoda pobudzania - pompowanie laserem N2 lub Ar
- zastosowanie: spektroskopia, rozdzielanie izotopów,
biologia