18.
Geosyntetyki – rodzaje i funkcje oraz wykonawstwo konstrukcji z zastosowaniem
geosyntetyków.
I.
Podział geosyntetyków(Geosyntetyki GSY):
A.
Geotekstylia(GTX):
1)
Geotkaniny(GTX – W)
2)
Geowłókniny(GTX – N)
3)
Geodzianiny(GTX – K)
B.
Geoteksylne wyroby pokrewne(GTP):
1)
Geosiatki(Georuszty)(GGR)
2)
Georuszty drenażowe(GNT)
3)
Geosyntetyki komórkowe(GCE)
4)
Geotaśmy(GST)
5)
Geomaty(GMA)
6)
Geosyntetyki dystansujące(GSP)
C.
Bariery Geosyntetyczne(GBR):
1)
Geosyntetyczne bariery polimeryczne(GBR - P)
2)
Geosyntetyczne bariery iłowe(GBR – C)
3)
Geosyntetyczne bariery bitumiczne(GBR – B)
D.
Geokompozyty(GCO)
II.
Funkcje:
1)
Separacyjna
2)
Zbrojeniowa
3)
Drenażowa
4)
Filtracyjna
5)
Ochronna
6)
Zabezpieczenie przeciwerozyjne
7)
Bariery
III.
Wykonawstwo konstrukcji z zastosowaniem geosyntetyków:
1.
Warunki wykonawstwa konstrukcji powinny zagwarantować ochronę geosyntetyków przed:
a.
przebiciem, ścieraniem, rozdarciem, przecięciem ,rozwłóknianiem, itp,
b.
długotrwałym oddziaływaniem promieni ultrafioletowych i innych czynników
atmosferycznych (np. niskie i wysokie temperatury).
2.
Atesty
3.
Transport
a.
Geosyntetyki transportowane powinny być w odpowiednim opakowaniu chroniącym
przed wilgocią, nadmiernym ogrzaniem, chemikaliami oraz przedmiotami mogącymi
je przebić, rozciąć, zabrudzić, itp.
b.
Rozładunek może odbywać się ręcznie lub z użyciem mechanicznego sprzętu
rozładowującego.
c.
Każdą nadesłaną partię geosyntetyku, po rozłożeniu w miejscu wbudowania, należy
poddać oględzinom w celu sprawdzenia, czy wyrób nie ma widocznych wad i
uszkodzeń, które mogły powstać podczas transportu lub nieprawidłowego
składowania.
4.
Przechowywanie:
a.
Geosyntetyki należy składować zgodnie z zaleceniami producenta, tak, aby nie
narażać ich na jakiekolwiek uszkodzenia.
b.
Powinny być chronione przed bezpośrednim działaniem czynników atmosferycznych i
przechowywane w pomieszczeniach zaciemnionych oraz zadaszonych.
c.
Istnieje możliwość składowania wyrobów na wolnym powietrzu jedynie w przypadku,
gdy będą one wykorzystane do budowy w krótkim okresie czasu (?).
d.
W trakcie przenoszenia rolek materiału należy unikać ciągnienia ich po podłożu,gdyż
może spowodować to uszkodzenie opakowania lub samego wyrobu.
5.
Przygotowanie podłoża
a.
Przed ułożeniem wyrobu geosyntetycznego z powierzchni gruntu należy usunąć
wszystko, co mogłoby spowodować uszkodzenie geosyntetyku np. korzenie, ostre
kamienie itp.
b.
Wierzchnia warstwa podłoża powinna być dokładnie wyrównana, a grunt powinien
charakteryzować się jednakowym zagęszczeniem i wilgotnością.
c.
W przypadku silnego deszczu lub wiatru należy ograniczyć powierzchnię
przygotowanego podłoża, ze względu na możliwość jego uszkodzenia.
d.
Zaleca się ograniczenie przygotowywanej powierzchni do wielkości, która może być
przykryta geosyntetykami w ciągu trzech dni.
6.
Docinanie geosyntetyków
a.
Do podziału rolek geosyntetyku używa się pił ręcznych, mechanicznych lub
specjalnych urządzeń do termicznego cięcia geosyntetyków.
b.
W trakcie docinania zniszczeniu ulega struktura wyrobu w rejonie cięcia, np. w
przypadku tkanin, może nastąpić wyciągnięcie fragmentów wątka prowadzące do
znacznego zredukowania parametrów wyrobu. Z tego powodu zaleca się traktowanie
elementów docinanych „po długości” jako niepełnowartościowych.
7.
Układanie geosyntetyków
a.
Rozwijanie geosyntetyków może odbywać się ręcznie lub za pomocą specjalnego
sprzętu mocowanego do zwykłych maszyn budowlanych.
b.
Wyrób powinien być rozłożony bez jakichkolwiek „zagięć” na długości, lekko napięty.
c.
Należy rozwijać tyle rolek ile zostanie wbudowanych tego samego dnia.
d.
Geosyntetyki należy chronić przed podrywaniem wiatru, obciążając je punktowo np.
woreczkami z piaskiem.
e.
Ułożony geosyntetyk należy niezwłocznie zakryć gruntem, aby nie narażać go na
ekspozycję promieni UV.
f.
Przy układaniu pod wodą konieczne jest obciążenie geosyntetyku, aby zapobiec
przesunięciu jego działającym prądem wody.
8.
Łączenie geosyntetyków
a.
Generalnie nie zaleca się przecinania i łączenia geosyntetyków (szczególnie
prostopadle do kierunku, w którym mają one pracować).
b.
Zakłady zawsze powinno się sytuować zgodnie z kierunkiem konstruowania warstwy
przykrywającej.
c.
Geosyntetyki przepuszczalne można łączyć na luźny zakład (tak, by obie powierzchnie
przylegały do siebie możliwie ściśle), lub przez zszywanie, zgrzewanie, klejenie i
klamrowanie.
d.
Wytrzymałość wykonanych połączeń nie może być mniejsza od wytrzymałości na
rozrywanie samego produktu geosyntetycznego.
e.
W przypadku geosyntetyków nieprzepuszczalnych stosuje się spoiny zgrzewane lub
napawane. Szwy zgrzewane wykonuje się np. za pomocą wózka posuwającego się
wzdłuż dwóch założonych na siebie barier nieprzepuszczalnych. Stosuje się również
spoiny napawane, które wykonuje się podobnie jak przy spawaniu metali.
Prawidłowo wykonane połączenie napawane tworzy jednolitą przetopioną masę.
9.
Sposoby łączenia geotekstyliów
10.
Warstwa przekrywająca
a.
Po ułożeniu geosyntetyków na przygotowanym podłożu przystępuje się wykonania
warstwy przykrywającej.
b.
Z warstwy przykrywającej należy usunąć wszystko, co mogłoby spowodować
uszkodzenie produktów geosyntetycznych.
c.
Materiał na warstwę przekrywającą nie powinien być zrzucany z wywrotek z dużej
wysokości w całości bezpośrednio na ułożony geosyntetyk.
d.
Zaleca się nasypanie warstwy grubszej niż największa dopuszczalna, a następnie
ostrożnie ścięcie jej nadmiaru.
e.
W trakcie układania pierwszej warstwy gruntu należy unikać gwałtownych
manewrów, mogących spowodować uszkodzenie geosyntetyków w podłożu.
f.
Następne warstwy można już układać przesuwając grunt zrzucany z wywrotek na
wcześniej ułożoną i zagęszczoną warstwę przykrywającą.
g.
Do równomiernego zagęszczenia warstw używać należy walców gładkich.
h.
Nie dopuszcza się jazdy sprzętu budowlanego bezpośredni po materiałach
geosyntetycznych.
11.
Wytyczne instalacji
a.
Podstawa oraz ściany rowów powinny być wolne od nierówności (dziur, korzeni, itp.);
b.
Rozłożyć geowłókninę równolegle do rowu i zamocować jego brzegi;
c.
Ostrożnie wyładować kruszywo drenujące (najczęściej żwir o ziarnach do 2 cm,
zapewniający dobry kontakt geowłókniny i gruntu);
d.
Zagęścić kruszywo;
e.
Zawinąć geosyntetyk przed zasypaniem górnej części rowu(założyć geowłókninę na
siebie, co najmniej na 30 cm).
12.
Instalacja systemu przeciwerozyjnego
a.
jeśli to możliwe, wyrównać i „ubić skarpy”;
b.
rozwijać geowłókninę od góry do dołu skarpy, pasami o pełnej szerokości, z
zakładami w kierunku przepływu wody;
c.
wykopać rowy na zakotwienie włókniny na górze i dole skarpy;
d.
aby zapewnić dobry kontakt materiał – grunt zastosować żwirową warstwę
wyrównawczą na geowłókninie (pozwoli ona także ochronić geosyntetyk przed
przebiciem przez duże kamienie narzutu);
e.
umieścić narzut kamienny lub gabiony, zaczynając u podstawy skarpy posuwać się w
górę aby uniknąć obsunięć;
f.
zakotwić materiał w rowie w górnej krawędzi skarpy.
13.
Materiały do konstrukcji zbrojonej
a.
Grunt zasypowy
→
Do konstrukcji z gruntu zbrojonego zaleca się stosować grunt niespoisty
charakteryzujący się dobrymi właściwościami fizykochemicznymi, dobrze uziarniony,
wysoko wodoprzepuszczalny oraz gwarantujący długookresową trwałość i
stateczność konstrukcji.
→
W projekcie należy zdefiniować:
Pożądane parametry gruntu zasypowego – głównie kąt tarcia wewnętrznego
i uziarnienie:
Minimalna wielkość oczka geosiatki (georusztu):
wg zaleceń niemieckich: a
min
≥1,7⋅d
80
wg zaleceń amerykańskich:a
min
≥3,5⋅d
50
Geochemizm gruntu zasypowego i rodzimego ze wskazaniem polimeru
właściwego do zastosowania.
b.
Materiał geosyntetyczny
→
W specyfikacji do projektu należy podać:
wymaganą wytrzymałość obliczeniową zbrojenia,
maksymalne wydłużenie pod obciążeniem z uwzględnieniem pełzania lub
innych warunków na wydłużenie dopuszczalne,
założone parametry gruntu zasypowego,
długość zakotwienia geosyntetyku.
Dostawca geosyntetyku zobowiązany jest wykazać, że zaproponowany
materiał spełnia postawione wymagania konstrukcyjne, wytrzymałościowe i
środowiskowe oraz przedłożyć odpowiednie Aprobaty Techniczne ITB lub
IBDiM i Certyfikaty.
c.
Oblicowanie
→
Lica sztywne:
monolityczne ściany betonowe,
prefabrykowane panele betonowe,
bloczki betonowe.
→
Lica podatne:
„wywinięcie” geosyntetyku + humusowanie i obsiew,
maty przeciwerozyjne,
geosyntetyki komórkowe tzw. geokraty.
→
Lica średnio-podatne:
torkret,
gabiony.
14.
Wykonawstwo konstrukcji z zastosowaniem geosyntetyków jest niemniej „elastyczne” niż
konwencjonalne roboty ziemne (procedury kontroli jakości geosyntetyków można łatwo
dostosować do praktyki budowlanej), pozwala na szybsze wykonywanie nasypu oraz redukcję
ilości gruntu zasypowego.