Prof. zw. dr hab. n. med.

Leszek Wdowiak

Krajowy Konsultant w dziedzinie Zdrowia Publicznego

System

ubezpieczeń

społecznych

Zakres ubezpieczenia społecznego

Równe traktowanie wszystkich ubezpieczonych

Treść ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych

Obowiązki ubezpieczonego

Fundusz ubezpieczeń społecznych

Fundusz rezerwy demograficznej

Ubezpieczenia społeczne obejmują:

1) ubezpieczenie emerytalne;

2) ubezpieczenia rentowe;

3) ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa
zwane dalej „ubezpieczeniem chorobowym";

4) ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób
zawodowych,
zwane dalej „ubezpieczeniem wypadkowym"

Treść ustawy:

1) Ustawa stoi na gruncie równego traktowania wszystkich

ubezpieczonych bez względu na płeć, stan cywilny, stan
rodzinny.

2) Zasada równego traktowania dotyczy w szczególności:

a) warunków objęcia systemem ubezpieczeń społecznych;
b) obowiązku opłacania i obliczania wysokości składek na ubezpieczenie
społeczne;
c) obliczania wysokości świadczeń;
d) okresu wypłaty świadczeń i zachowania prawa doświadczeń.

3) Ubezpieczony, który uważa, że nie zastosowano wobec niego

zasady równego traktowania, ma prawo dochodzić roszczeń z
tytułu ubezpieczeń z ubezpieczenia społecznego przed sądem.

Ustawa

z dnia 13 października 1998 r.

o systemie ubezpieczeń społecznych

Dziennik Ustaw

Rzeczypospolitej Polskiej Nr 11 poz. 74

Ustawa określa:

1) zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym;
2) zasady ustalania składek na ubezpieczenia społeczne oraz podstaw
ich wymiaru;

3) zasady, tryb i terminy:

a) zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych,
b) prowadzenia ewidencji ubezpieczonych i płatników składek,
c) rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zasiłków
z ubezpieczeń chorobowego i wypadkowego,
d) opłacania składek na ubezpieczenia społeczne;

4) zasady prowadzenia kont ubezpieczonych oraz kont płatników
składek;
5) zasady działania Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zwanego dalej
„FUS"; 6) organizację, zasady działania i finansowania Zakładu
Ubezpieczeń
Społecznych, zwanego dalej „Zakładem";
7) zasady działania Funduszu Rezerwy Demograficznej, zwanej dalej
„FRD",
oraz zasady zarządzania tym funduszem;
8) zasady kontroli wykonywania zadań z zakresu ubezpieczeń
społecznych.

Rodzaje świadczeń z ubezpieczeń społecznych warunki
nabywania prawa do nich oraz zasady i tryb ich
przyznawania określają odrębne przepisy.

Wypłacalność świadczeń z ubezpieczeń społecznych
gwarantowana jest przez państwo.

oraz tryb odwoławczy

W celu ustalenia prawa do świadczeń oraz ich

wysokości ubezpieczeni zobowiązani są do:

1) przedstawiania stanów faktycznych mających wpływ na

prawo

lub wysokość świadczeń;

2) informowania o wszelkich zmianach mających wpływ na

świadczenie;

3) przedkładania na żądanie środków dowodowych;

4) osobistego stawiennictwa, jeżeli okoliczności sprawy tego

wymagają;

5) poddania się badaniom lekarskim, a także leczeniu lub

rehabilitacji, jeżeli oczekuje się, że leczenie lub rehabilitacja
przywróci zdolność do pracy lub spowoduje, że zdolność do
pracy zostanie zachowana.

Obowiązki ubezpieczonych:

Art. 51.

1. Fundusz Ubezpieczeń Społecznych jest państwowym funduszem celowym,
powołanym w celu realizacji zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych.

2. Dysponentem FUS jest Zakład.

Fundusz ubezpieczeń społecznych:

Art. 52. 1. Przychody FUS pochodzą:

1) ze składek na ubezpieczenia społeczne, niepodlegających przekazaniu na rzecz
otwartych funduszy emerytalnych; 1a) ze środków rekompensujących kwoty
składek przekazanych na rzecz otwartych funduszy emerytalnych;
2) (uchylony);
3) z wypłat z budżetu państwa oraz z innych instytucji, przekazanych na
świadczenia, których wypłatę zlecono Zakładowi, z wyjątkiem świadczeń
finansowanych z odrębnych rozdziałów budżetowych oraz wpłat z instytucji
zagranicznych;
4) z oprocentowania rachunków bankowych FUS;
4a) z lokat dokonywanych w jednostki uczestnictwa funduszy rynku
pieniężnego, o których
mowa w art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r, o funduszach
inwestycyjnych
(Dz. U. Nr 146, póz. 1546, z pózn. zm.');
5) z odsetek od nieterminowo regulowanych zobowiązań wobec FUS;
6) ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń, wraz z odsetkami;
7) z dodatkowej opłaty, o której mowa w art. 24 ust. 1, i z opłaty prolongacyjnej;
8) z dotacji z budżetu państwa;
9) ze środków FRD, o których mowa w art. 59;
10) z innych tytułów.

Fundusz ubezpieczeń społecznych:

1) Dla ubezpieczeń emerytalnych ze środków pozostających w dniu 31

grudnia każdego roku na rachunku funduszu emerytalnego,
pomniejszonych o kwotę niezbędną na zapewnienie wypłat
świadczeń a „ przypadających na pierwszy miesiąc kolejnego roku
tworzy się Fundusz Rezerwy Demograficznej.

2) FRD zasilany jest także:

a) ze środków, o których mowa w art. 22 ust. 4;
b) ze środków z prywatyzacji mienia Skarbu Państwa, na podstawie
odrębnych przepisów;

3) z przychodów od środków FRD ulokowanych zgodnie z art. 63 ust. 2 i

art. 65 ust. 2 i 4;

4) z odsetek uzyskanych z lokat na rachunkach prowadzonych przez

Zakład,
a niestanowiących przychodów FUS i Zakładu;

5) z innych źródeł.

Fundusz Rezerwy
Demograficznej

Dziękuje za uwagę
….