Rys historyczny i definicje
epidemiologii
Maria Urbańska gr.4b
Barbara Tynior gr.4b
Anna Jasiewicz gr.7b
„Choroba zakaźna jest rzeczą
powszechną,
każda próba wyobrażenia, skąd się
wzięła
[…] niechybnie cofnie nas ku
najwcześniejszym
stadiom życia”
– F.M.
Burnet, D. White.
Epidemiologia
z greckiego:EPI – na, DEMOS – lud,
LOGOS – nauka
Nauka badająca wpływ czynników
środowiskowych na występowanie
chorób w populacji, lub
wpływających na stan zdrowia
ludności.
Osiąga ten cel poprzez
badanie:
rozpowszechnienia chorób (czyli
częstości występowania i
rozmieszczenia chorób w danej
populacji ludzkiej)
rozpowszechnienia inwalidztwa i
jego przyczyn
rozpowszechnienia zgonów i ich
przyczyn
Dawniej oraz nadal w krajach rozwijających się, gdzie choroby
zakaźne są jednym z głównych zagrożeń zdrowia ludności,
podstawowym zadaniem epidemiologii było i jest wykrywanie
przyczyn i źródeł epidemii oraz ich zwalczanie.
W krajach rozwiniętych natomiast, gdzie częstość chorób
zakaźnych wyraźnie zmniejszyła się, cele i zadania
epidemiologii uległy poszerzeniu, obejmując szereg innych
problemów zdrowotnych ludności, takich jak choroby
przewlekłe, wypadki, zatrucia i inne.
Wg K.F. Maxcy’ego –epidemiologia jest
gałęzią nauki, która zajmuje się badaniem
wpływu różnych czynników i warunków
środowiskowych na częstość i
rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych i
niezakaźnych a także różnych stanów
fizjologicznych wśród ludności
Epidemiologia i dyscypliny
pokrewne:
Epidemiologia jest dyscypliną stosowaną, czyli
zainteresowaną rozwiązywaniem problemów
praktycznych. Epidemiolog potrzebuje udziału
wielu innych dyscyplin, aby mógł uprawiać
swoją własną. Tak wiec epidemiologia może
być w istocie rozumiana jako łączne
zastosowanie 3 dyscyplin:
-medycyny klinicznej
-patologii
-biostatyki
Wg J. Kostrzewskiego ...
...epidemiologia jest nauką o rozpowszechnianiu,
czyli o częstości występowania i rozmieszczenia
chorób, inwalidztwa, zgonów i ewentualnych
innych zjawisk biologicznych w populacjach
ludzkich oraz o czynnikach wpływających na ich
rozmieszczenie lub warunkujących ich
występowanie. Dyscyplina ta ma swój udział w
rozszerzaniu wiedzy medycznej, określając
rozmiary problematyki zdrowotnej, ustalając
czynniki etiologiczne oraz służąc ocenie
wyników działalności leczniczej i profilaktycznej.
.
epidemia – pojawienie się na danym
terenie, jednocześnie lub w krótkich
odstępach czasu wzrostu zachorowań
wśród ludności na określoną chorobę,
najczęściej zakaźną.
Pandemia- epidemia dotycząca całego
świata.
Choroby endemiczne- występujące stale
na danym terenie, np. malaria
.
Epidemie są stare jak cywilizacja. W
małych grupach łowców i zbieraczy,
choroby i pomory miały ograniczony
zasięg i z reguły nie przenosiły się
na inne grupy ze względy na
wzajemną izolację. Później epidemie
pustoszyły cały znany świat; co było
związane z rozwojem komunikacji
(migracje ludności).
Epidemiologia - nauka stara czy
nowa?
Podczas gdy epidemiologia w jednym
znaczeniu jest prawie tak stara jak sama
medycyna, w innym jest ona dyscypliną bardzo
młodą. Chociaż Hipokrates posługiwał się
pojęciami, które do dziś posiadają znaczenie
dla epidemiologów, dopiero w ciągu ostatnich
kilku dziesięcioleci epidemiologia stała się
odrębną dyscypliną, z którą ściśle związani są
badacze, naukowcy i zakłady uniwersyteckie
Ewolucja epidemiologii:
Próby wyjaśnienia przyczyn chorób
sięgają naszej najdawniejszej historii - z
początku przypisywane były przyczynom
nadnaturalnym...
...przejście od nadnaturalnego do
przyrodniczego rozumienia przyczyn
choroby nastąpiło ok.400 lat p.n.e. dzięki
pracom Hipokratesa (traktat "O
powietrzu, wodach i klimatach).
W kolejnych dziejach wiedza
epidemiologiczna opierała się na:
obserwacjach nieeksperymentalnych:
-Fracastorius (XVI wiek) - choroby występujące
epidemicznie są spowodowane przez
niewidoczne czynniki infekcyjne.
-John Snow (XIX wiek) - wykazanie zależności
miedzy szerzeniem się cholery a
zanieczyszczeniem kalem wody pitnej
eksperymentach na ludziach:
-E.Jenner (XVIII wiek) - szczepienia ochronne ludzi
tzw. krowianka
Wprowadzenie metod ilościowych do
epidemiologii:
John Graunt - pierwsze
systematyczne rejestracje zgonów
w Londynie
Zainteresowanie bakteryjną etiologią
chorób
Pasteur i Koch-ich prace stały się
podwaliną do stworzenia nowej
dziedziny nauki-mikrobiologii
DZIĘKUJEMY ZA
UWAGĘ