Ustawa o zawodach

pielęgniarki i położnej.

KRASzM. Cel, zadania i

procedura akredytacyjna.

Częste nowelizacje ustawy o

zawodach pielęgniarki i położnej wpłynęły
na

decyzję

przygotowania

nowego,

całościowego projektu. Jest on spójny z
projektem ustawy o samorządzie zawodowym
pielęgniarek i położnych. Liczba zagadnień
poruszonych

w

tym

projekcie

jest

porównywalna z zawartością starej regulacji.

W projekcie ustawy określono zasady wykonywania zawodu
pielęgniarki i położnej, przyjmując, że są to samodzielne
zawody

medyczne.

Usystematyzowano

też

przepisy

dotyczące kształcenia w szkołach pielęgniarskich i szkołach
położnych. Prowadza one kształcenie na poziomie studiów
pierwszego stopnia i drugiego stopnia. Wprowadzono
możliwość realizowania tzw. studiów pomostowych, które
umożliwiają

uzupełnienie

wykształcenia

do

poziomu

licencjata. Z tego rozwiązania będą mogły skorzystać
pielęgniarki i położne, które nie mają wyższego wykształcenia
zawodowego.

Przewidziano

złagodzenie

warunków

obowiązujących

przy

podejmowaniu

kształcenia

podyplomowego, ograniczono obciążenia administracyjne dla
organizatorów kształcenia podyplomowego.

Wprowadzono przepis ułatwiający

powrót do zawodu. Pielęgniarki lub
położne, które nie wykonują zawodu
łącznie przez okres dłuży niż 5 lat (w
okresie ostatnich 6 lat), a zamierzają
podjąć pracę, muszą zawiadomić o tym
Okręgową

Radę

Pielęgniarek

i

Położnych. Osoby takie będą musiały
odbyć przeszkolenie, trwające nie
dłużej niż 6 miesięcy, pod nadzorem
innej

pielęgniarki

lub

położnej

(legitymującej się co najmniej 5-letnim
doświadczeniem zawodowym).

Natomiast według nowych zasad prawo
wykonywania zawodu wygasa w
następujących sytuacjach:

• Śmierć;
• Zrzeczenie się prawa wykonywania zawodu;
• Utraty prawa wykonywania zawodu w wyniku

prawomocnego orzeczenia przez sad
odpowiedzialności zawodowej lub sąd środka
karnego podlegającego na zakazie
wykonywania zawodu.

Naczelna Rada określiła także w

drodze uchwały wzór zaświadczeń:
posiadania

kwalifikacji

zgodnie

z

prawem

UE,

ze

mamy

dyplom,

świadectwo

lub

inny

dokument

potwierdzający posiadanie formalnych
kwalifikacji, zaświadczenie o przebiegu
pracy zawodowej. Zaświadczenie to
będzie ważne w okresie 3 miesięcy od
daty wydania.

Doprecyzowano

warunki

prowadzenia

indywidualnej praktyki pielęgniarskiej lub
położniczej, z uwzględnieniem zmniejszenia barier
administracyjnych przy rejestracji tej działalności.
Projekt przewiduje, że pielęgniarki i położne
mogą wykonywać zawód: w ramach umowy o
pracę, na podstawie umowy cywilnoprawnej,
w ramach indywidualnej lub grupowej
praktyki. Warunkiem prowadzenia indywidualnej
praktyki jest wpis do odpowiedniego rejestru.
Grupowa praktyka pielęgniarska może być
prowadzona w formie spółki cywilnej, spółki
jawnej lub spółki partnerskiej. Dopuszczona
zostaje także możliwość wykonywania zawodu w
zakładzie opieki zdrowotnej na podstawie umowy
cywilnoprawnej zawartej z pacjentem, członkiem
jego rodziny lub opiekunem prawnym.

Dopracowano przyznanie cudzoziemcowi prawa
wykonywania zawodu. Może ono być przyznane
na stałe lub na pewien czas. Nowością w tej
kwestii jest zezwolenie na osiedlenie się na
terenie Polski, udokumentowanie znajomości
języka polskiego, oraz ma on obowiązek odbycia
stażu kwalifikacyjnego.

Zmodyfikowano

zasady

dofinansowania

do

specjalizacji. Pielęgniarka może w tym samym
czasie

odbywać

tylko

jedna

specjalizacje

dofinansowana ze środków publicznych, może
ubiegać

się

o

dopuszczenie

do

kolejnej

specjalizacji

dofinansowanej

ze

środków

publicznych po upływie 5 lat od zakończenia
poprzedniej specjalizacji.

Doprecyzowano również zasady ochrony prawnej
pielęgniarek i położnych podczas i w związku z
wykonywaniem czynności polegających na udzielaniu
świadczeń zdrowotnych. Będą one korzystały z ochrony
przewidzianej

dla

funkcjonariuszy

publicznych.

Precyzyjnie określono tryb odmowy wykonania zlecenia
lekarskiego przez pielęgniarkę i położną. Uznanie
pielęgniarek i położnych za funkcjonariuszy publicznych
oznaczałoby, że zgodnie z Kodeksem Karnym, za ich
znieważanie podczas i w związku z pełnieniem
obowiązków służbowych, groziłaby kara grzywny,
ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
roku.

Za

naruszenie

nietykalności

cielesnej

funkcjonariusza publicznego podczas lub w związku z
pełnieniem obowiązków służbowych, grozi kara
grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia
wolności do lat trzech.

Określono, że minister zdrowia – po
zasięgnięciu

opinii

Naczelnej

Rady

Pielęgniarek i Położnych – będzie określał
w rozporządzeniu rodzaje materiałów, które
mogą być pobierane przez pielęgniarkę
i położną do celów diagnostycznych
samodzielnie – bez zlecenia lekarskiego.

Większość przepisów ustawowych ma wejść
w życie po 6 miesiącach od daty ich
ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Zastąpią
one obowiązujące regulacje z 5.07.1996 r.

Zasady i warunki wykonywania zawodu.

Zasady i warunki wykonywania zawodów
pielęgniarki i położnej, w tym kwalifikacje, obowiązki i
etykę zawodową określa ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o
zawodach pielęgniarki i położnej (Dz.U.01.57.602 z późn.
zm.).

Wykonywanie zawodu pielęgniarki polega na
udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane
kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami,
świadczeń zdrowotnych, a w szczególności:
• świadczeń pielęgnacyjnych,
• zapobiegawczych,
• diagnostycznych,
• leczniczych,
• rehabilitacyjnych oraz z zakresu promocji zdrowia
(art.4, ust.1 ww. ustawy).

Pielęgniarka uzyskuje kwalifikacje zawodowe po
ukończeniu szkoły pielęgniarskiej.

Szkołą pielęgniarską w rozumieniu ustawy jest,
prowadząca kształcenie w zawodzie pielęgniarki
(art.7, ust.2 i art.8, ust.1 ustawy):
• szkoła pomaturalna, po ukończeniu której
absolwent uzyskuje tytuł zawodowy pielęgniarki
• wyższa szkoła zawodowa, po ukończeniu której
absolwent uzyskuje tytuł zawodowy licencjata
pielęgniarstwa
• szkoła wyższa, prowadząca kształcenie w formie
studiów magisterskich lub studiów wyższych
zawodowych po ukończeniu której absolwent
uzyskuje tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa.

Pielęgniarka i położna po ukończeniu szkoły
pomaturalnej

w

celu

uzyskania

prawa

wykonywania zawodu zobowiązane są do
odbycia 12-miesięcznego stażu podyplomowego
w zakładzie opieki zdrowotnej (art.9, ust.1 ww.
ustawy).

Organizacja i zapewnienie odbycia stażu
podyplomowego dla osób mających stałe miejsce
zamieszkania

na

obszarze

województwa,

absolwentów szkół pielęgniarskich i szkół
położnych, zamierzających wykonywać zawód na
obszarze

Rzeczypospolitej

Polskiej,

jest

zadaniem marszałka województwa z zakresu
administracji rządowej (art.9, ust.2 ww. ustawy)

Zawód pielęgniarki i położnej może wykonywać

osoba posiadająca prawo wykonywania zawodu
stwierdzone przez okręgową radę pielęgniarek i
położnych

(art.11,

ust.1

ustawy).

Prawo wykonywania zawodu pielęgniarki lub
odpowiednio zawodu położnej uzyskuje osoba,
która:

•posiada obywatelstwo polskie,
•posiada dyplom ukończenia polskiej szkoły
pielęgniarskiej lub odpowiednio polskiej szkoły
położnych bądź uzyskany w innym państwie dyplom
uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędny,
zgodnie z odrębnymi przepisami,
•odbyła wymagany staż podyplomowy,
•posiada pełną zdolność do czynności prawnych,
•posiada stan zdrowia pozwalający na wykonywanie
zawodu.

Zasady wykonywania zawodu pielęgniarki i położnej,
będące jednocześnie obowiązkami, określa Ustawa z dnia 5
lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej
(Dz.U.01.57.602 z późn. zm.):
• pielęgniarka, położna wykonuje zawód zgodnie z aktualną
wiedzą medyczną, dostępnymi jej metodami i środkami,
zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz ze szczególną
starannością (art.18 ustawy),
• pielęgniarka, położna ma obowiązek udzielić pomocy w
każdym przypadku niebezpieczeństwa utraty życia,
poważnego uszczerbku na zdrowiu pacjenta, zgodnie z
posiadanymi kwalifikacjami zawodowymi (art.19 ustawy),
• pielęgniarka, położna ma obowiązek poinformować
pacjenta o jego prawach (art.20 ustawy),
• pielęgniarka, położna ma obowiązek do zachowania w
tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych
w związku z wykonywaniem zawodu (art.21, ust.1 ustawy),
• pielęgniarka, położna zobowiązana jest do wykonywania
zleceń lekarskich odnotowanych w dokumentacji medycznej
(art.22, ust.1 ustawy).

Co to jest KRASzM ? I co robi ?

KRASzM – jest to Krajowa Rada Akredytacyjna
Szkolnictwa Medycznego.
Akredytacja (z

franc

.

accréditer - "upełnomocnić") -

ogólnie: udzielenie

pełnomocnictwa

. Jest to

postępowanie, w którym upoważniona jednostka wydaje
formalne oświadczenie, że organizacja lub osoba są
kompetentne do wykonywania określonych zadań. Wiąże
się to z inspekcją dotyczącą jakości usług wykonywanych
przez akredytowaną osobę lub organizację. W Polsce
upoważnioną jednostką akredytującą laboratoria oraz
różne podmioty gospodarcze i instytucje inspekcyjne jest
Polskie Centrum Akredytacji. Akredytacją uczelni
wyższych zajmuje się

Państwowa Komisja Akredytacyjna

oraz komisje środowiskowe - przykładem jest komisja dla
kierunków ekonomicznych - Komisja Akredytacyjna
Fundacji Promocji i Akredytacji Kierunków
Ekonomicznych.

Zadania KRASzM:

Zgodnie z art. 8a ust. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o
zawodach pielęgniarki i położnej /Dz.U. z 2001 r. Nr 57,
poz. 602 z późn. zm./, do zadań Krajowej Rady należy:

•

ocena, czy szkoła wyższa ubiegająca się o akredytację
spełnia standardy kształcenia, w tym wymogi
programowe określone odrębnymi przepisami,

•

bieżąca ocena spełniania przez szkoły standardów
kształcenia, w szczególności poprzez wizytację szkół i
analizę wyników nauczania,

•

występowanie do ministra właściwego do spraw
zdrowia z wnioskami o wydanie akredytacji lub jej
cofnięcie w przypadku niespełniania standardów
kształcenia.

SCHEMAT PROCESU AKREDYTACJI

Uczelnia prowadząca kształcenie pielęgniarek lub

położnych

WNIOSEK

Minister właściwy do spraw Zdrowia

Krajowa Rada Akredytacyjna Szkolnictwa Medycznego

ROZPATRZENIE WNIOSKU

(wniosek jest rozpatrywany na najbliższym posiedzeniu

KRASzM)

OCENA PRZEPROWADZONA PRZEZ KRASZM – WIZYTACJA

Wizytację przeprowadzają nauczyciele akademiccy kształcący

pielęgniarki i położne, w wizytacji nie uczestniczą osoby będące

pracownikami uczelni, w której przeprowadzana jest wizytacja. W trakcie

wizytacji szkoła zobowiązana jest do udostępnienia wszelkich

dokumentów i udzielania wyjaśnień w sprawach objętych celem wizytacji.

Ocena spełniania standardów kształcenia obejmuje w szczególności:

• realizację programu
• dokumentacje przebiegu studiów
• bazę materialną uczelni, w tym wyposażenie niezbędnego do realizacji

założonych celów kształcenia

• kwalifikacje kadry do prowadzenia zajęć teoretycznych, praktycznych i

praktyk zawodowych objętych programem kształcenia

• wyniki nauczania
• osiągnięcia uczelni.

POSTĘPOWANIE PO WIZYTACYJNE

Zespół sporządza protokół, zawierający informacje dotyczące

przeprowadzonych czynności, dokonanej oceny spełniania

standardów kształcenia oraz zaleceń powizytacyjnych. Protokół

jest przedstawiany na najbliższym posiedzeniu KRASzM oraz

przekazywany uczelni w celu odniesienia się do uwag zespołu

wizytującego. Na podstawie zgromadzonej dokumentacji

Krajowa rada w głosowaniu jawnym podejmuje uchwałę o

pozytywnym lub negatywnym zaopiniowaniu wniosku. Uchwała

przekazywana jest ministrowi właściwemu do spraw Zdrowia.

WNIOSKUJE KRASZM W SPRAWIE UDZIELENIA

AKREDYTACJI

W FORMIE UCHWAŁY

DECYZJA I CERTYFIKAT POTWIERDZAJĄCY UZYSKANIE

AKREDYTACJI, WYDANY PRZEZ MINISTRA ZDROWIA.