INSPEKCJA HANDLOWA

Wykonanie:
Magdalena Śledź
Aleksandra Wojciechowska

Co to jest?

Inspekcja Handlowa jest organem kontroli
powołanym do ochrony
interesów i praw konsumentów oraz interesów
gospodarczych państwa.

Instytucja działa na podstawie:

1. ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji

Handlowej
(Dz. U. z 2001r., Nr 4, poz. 25 z późniejszymi
zmianami)

2. przepisów wykonawczych (m.in. rozporządzenia

Prezesa Rady
Ministrów z dnia 28 lutego 2002r. w sprawie
szczegółowego trybu
postępowania organów Inspekcji handlowej, wzoru
legitymacji
służbowej pracowników Inspekcji oraz trybu
wydawania
i wymiany legitymacji).

Przepisy te określają kompetencje oraz organizację
Inspekcji, prawa i obowiązki przedsiębiorców, zasady
postępowania organów Inspekcji a także prawa i
obowiązki jej pracowników.

Jest najlepiej znaną z inspekcji, które sprawdzają
rzetelność działań przedsiębiorców (z racji
przysługujących jej uprawnień kontrolnych
w sektorze handlu i usług).

Jest ona organem administracji rządowej. W jej skład
wchodzi 16 wojewódzkich inspektoratów
i 34 delegatury.
Realizacją zadań Inspekcji Handlowej zajmują się
Główny Inspektor oraz Wojewodowie i Wojewódzcy
Inspektorzy.

Struktura Inspekcji Handlowej:

* 16 wojewódzkich inspektoratów IH
** 34 delegatury IH

Zadania Inspekcji Handlowej:

• kontrola legalności i rzetelności działania

przedsiębiorców prowadzących działalność
gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w
zakresie produkcji, handlu i usług,

• kontrola produktów wprowadzanych do obrotu w

zakresie zgodności z zasadniczymi wymaganiami
określonymi w przepisach odrębnych z
wyłączeniem produktów podlegających nadzorowi
innych właściwych organów,

• kontrola produktów w rozumieniu ustawy z dnia 12

grudnia 2003r. o ogólnym bezpieczeństwie
produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275) w zakresie
spełniania ogólnych wymagań dotyczących
bezpieczeństwa,

• kontrola produktów znajdujących się w obrocie

handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia
do takiego obrotu, w  tym w  zakresie
oznakowania i zafałszowań, oraz kontrola usług,

• podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i

praw konsumentów,

• organizowanie i prowadzenie stałych polubownych

sądów konsumenckich,

• prowadzenie poradnictwa konsumenckiego,

• wykonywanie innych zadań określonych w ustawie

lub przepisach odrębnych.

Kontrola, o której mowa wyżej nie obejmuje kontroli
jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych u
producentów oraz kontroli jakości zdrowotnej
środków spożywczych i używek określonych w
przepisach odrębnych.

Głównymi uprawnieniami i obowiązkami Inspekcji
Handlowej jest prowadzenie działań, których celem
jest poprawa sytuacji rynkowej konsument oraz
zapewnienie bezpieczeństwa konsumpcji
(szczególnie w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia
produktem niebezpiecznym).

Kontrola Inspekcji Handlowej

Początek kontroli

Postępowanie kontrolne (realizowane przez
Inspekcję Handlową), wszczyna i prowadzi
inspektor, który działa na podstawie pisemnego
imiennego upoważnienia wydanego przez
wojewódzkiego inspektora handlowego.

Zanim inspektor rozpocznie kontrolę, musi
przedstawić kontrolowanemu przedsiębiorcy lub
jego przedstawicielowi swoją legitymację
służbową. Dokument ten uprawnia inspektora do
wstępu i poruszania się w obiektach,
pomieszczeniach oraz na terenie jednostki
kontrolowanej. Inspektora nie obowiązuje rewizja
osobista, a także uzyskanie przepustki
wewnętrznej. Kontrola powinna być
przeprowadzona w sposób sprawny i o ile to
możliwe, niezakłócający funkcjonowania danej
firmy.

W zasadzie kontrolę przeprowadza się w siedzibie
kontrolowanego oraz w miejscach i czasie
wykonywania jego działalności. Czasami czynności
kontrolne mogą zostać przeniesione do siedziby
organu Inspekcji Handlowej, jeżeli jest to niezbędne
dla wyjaśnienia okoliczności sprawy.

Uprawnienia inspektora

Inspektor w czasie postępowania kontrolnego ma prawo:

• badać akta, dokumenty, ewidencje i informacje w

zakresie objętym kontrolą oraz żądać od
kontrolowanego przedsiębiorcy lub jego
przedstawiciela sporządzenia niezbędnych kopii
oraz urzędowego tłumaczenia na język polski
dokumentów sporządzonych w języku obcym,

• dokonywać oględzin terenów, obiektów,

pomieszczeń, środków przewozowych, produktów
i innych rzeczy w zakresie objętym kontrolą,

• legitymować osoby w celu stwierdzenia ich tożsamości,

• żądać od kontrolowanego lub jego przedstawiciela

niezwłocznego usunięcia uchybień porządkowych
i organizacyjnych,

• żądać od kontrolowanego przedsiębiorcy oraz jego

przedstawiciela udzielenia w wyznaczonym
terminie pisemnych i ustnych wyjaśnień,

• przesłuchiwać osoby w charakterze strony, świadka lub biegłego,

• zasięgać opinii biegłych, jeżeli jest to niezbędne

dla potrzeb kontroli,

• zabezpieczać dowody, produkty, pomieszczenia i

środki przewozowe,

• pobierać nieodpłatnie próbki produktów do badań,

• sprawdzić rzetelność obsługi poprzez dokonanie

zakupu produktu lub usługi.

Obowiązki i prawa kontrolowanego

Obowiązkiem kontrolowanego przedsiębiorcy jest
m.in. potwierdzanie zgodności kopii z oryginałami akt,
dokumentów, ewidencji, a także umożliwienie
inspektorowi przeprowadzenia rzetelnej kontroli.

Przedsiębiorca ma prawo oczekiwać od pracowników
Inspekcji Handlowej ochrony tajemnicy służbowej,
która obejmuje uzyskane w trakcie kontroli
informacje dotyczące stosowanej przez niego
technologii lub stanowiące tajemnicę handlową.
Ochrona ta nie dotyczy informacji, których
ujawnienie jest niezbędne do usunięcia zagrożeń
związanych z produktem lub usługą.

W przypadku, gdy przedsiębiorca posiada produkty
lub dokumenty objęte kontrolą Inspekcji Handlowej
przeprowadzanej u innego przedsiębiorcy, na żądanie
inspektora musi udostępnić te produkty lub
dokumenty oraz umożliwić pobranie próbek do badań
kontrolowanych produktów.

Po kontroli

Po zakończonej kontroli, inspektor dokumentuje w
protokole ustalenia poczynione podczas kontroli.
Kontrolowany przedsiębiorca może zgłosić uwagi
bezpośrednio do protokołu kontroli lub przedstawić je
na piśmie w terminie 7 dni od dnia otrzymania
protokołu do podpisu. Wojewódzki inspektor
handlowy musi ustosunkować się do uwag
zgłoszonych do protokołu kontroli nie później niż w
terminie 14 dni od dnia ich wpłynięcia.

Wojewódzki inspektor handlowy może wydać –w
formie decyzji- zarządzanie pokontrolne, jeżeli jest to
niezbędne dla usunięcia stwierdzonych i opisanych w
protokole nieprawidłowości. Przedsiębiorca ma
obowiązek poinformować wojewódzkiego inspektora,
w wyznaczonym terminie, o sposobie wykonania
zarządzenia.

SANKCJE I KARY

Jeśli wymaga tego bezpieczeństwo, interes
konsumentów lub interes gospodarczy państwa,
inspektor w trakcie kontroli może zarządzić:

•ograniczenie wprowadzania produktów do obrotu,

•wstrzymanie wprowadzania produktów do obrotu,

•wycofanie produktów z obrotu,

•wstrzymanie świadczenia usług,

•niezwłoczne usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości,

Zarządzenie takie jest wydawane w drodze decyzji i
podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Inspektor ma również prawo nakładać grzywny w
drodze mandatu karnego, zgodnie z przepisami
Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia
(Dz. U. Nr 106, poz. 1148, z późn. zm.) oraz
rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 8
kwietnia 2003r. w sprawie nadania inspektorom
Inspekcji Handlowej stosownych uprawnień (Dz. U.
Nr 63, poz. 587).Może także wystąpić z wnioskiem
do komendanta policji z prośbą o pomoc, jeżeli jest
to konieczne do przeprowadzenia czynności
kontrolnych.

Osobie, która nie zastosuje się do decyzji wydanych
przez inspektora handlowego, grozi
odpowiedzialność karna: kara grzywny w wysokości
360 stawek dziennych lub kara pozbawienia wolności
do 2 lat. Tej samej karze podlega osoba, która usuwa
dowody lub produkty zabezpieczone w czasie
kontroli.

Uniemożliwienie lub utrudnianie inspektorowi
przeprowadzenia czynności kontrolnych skutkuje
karą aresztu (do 30 dni) lub karą grzywny (w
wysokości do 5000 zł).
Karę pieniężną (w wysokości do 5000 zł) może też
zapłacić osoba, która wbrew żądaniu inspektora nie
usuwa niezwłocznie uchybień porządkowych lub
organizacyjnych stwierdzonych w toku kontroli.

Likwidacja Głównego Inspektoratu Inspekcji
Handlowej i przejęcie jego kompetencji przez
UOKiK to główne zmiany związane z reformą
Inspekcji Handlowej. Nowe zasady wchodzą w
życie 31 grudnia 2008 roku.

Zgodnie z  art. 1 ustawy z dnia 10 lipca 2008 r. o
zniesieniu Głównego Inspektora Inspekcji Handlowej,
o zmianie ustawy o Inspekcji Handlowej oraz
niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2008 r. Nr 157, poz. 976) z dniem 31
grudnia 2008r. zostaje zniesiony Główny Inspektor
Inspekcji Handlowej, będący organem Inspekcji
Handlowej oraz ulega likwidacji Główny Inspektorat
Inspekcji Handlowej.

Jego kompetencje przejmuje Prezes Urzędu Ochrony
Konkurencji
i Konsumentów.Tym samym, od 31 grudnia 2008 r.
postępowania
i wszczęte i nie zakończone przez Głównego
Inspektora Inspekcji Handlowej będą kontynuowane
przez Prezesa UOKiK. Obowiązki
i uprawnienia Głównego Inspektora Inspekcji
Handlowej, jako strony w sprawach, w których w
dniu 31 grudnia 2008r. przysługuje lub została
wniesiona skarga do Naczelnego Sądu
Administracyjnego, przejmuje Prezes UOKiK.

Dziękujemy za uwagę... :)