Zakażenia rota- i
koronawirusowe świń
Iwona Sosnowska 4b
Zakażenia rotawirusowe
Czynnik etiologiczny
Rotawirus świń (PRV)
Rodzina: Reoviridae
6 grup: A-F (gr. A u
zwierząt)
Najczęściej u prosiąt
występują serotypy G-4
i G-5 należące do grupy
A
Oporny na warunki
środowiskowe → w
temp. pokojowej
przeżywa do kilku
miesięcy
Występowanie
Drobnoustroje ubikwitarne
→ zakażenia głównie w formie enzootii
→ obecność przeciwciał u 90-100% prosiąt
→ maciory w okresie okołoporodowym mogą być
siewcą drobnoustrojów
Zakażone maciory przekazują odporność siarową
przez ok. 2tyg
Chorują zwykle prosięta nieodpojone siarą lub
pochodzące od matek niezakażonych
Patogeneza
Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową
Krótki okres inkubacji
Rotawirusy namnażają się głównie w cytoplazmie
enterocytów pokrywających kosmki jelita cienkiego, ale
też w komórkach nabłonkowych jelita ślepego i okrężnicy
Powodują dysfunkcję, śmierć i złuszczanie się tych
komórek → pojawienie się biegunki
Dochodzi do obniżenia zdolności trawienia oraz do
zaburzeń w resorpcji aminokwasów i cukrów prostych →
działanie hyperosmotyczne → gromadzenie płynów w
jelicie
Zaburzenia we wchłanianiu substancji odżywczych
prowadza do niedoborów energetycznych i hypotermii →
zwiększenie śmiertelności
Objawy kliniczne
U prosiąt ssących już 18-
24godz. Po zakażeniu
występuje:
→ depresja
→ zanik łaknienia
→ biegunka → wodnista,
barwy kremowej do
szarej
Po 24-72godz. powraca
łaknienie, jednak biegunka
utrzymuje się do 7-10dni
Objawy u starszych prosiąt
są zwykle mniej nasilone
Zmiany AP
Skrócenie i degeneracja kosmków jelitowych
W żołądku można stwierdzić obecność pokarmu
Połowa lub 2/3końcowego odcinka jelita cienkiego
jest wypełniona rozwodnioną treścią pokarmową
koloru żółtego lub szarego
U prosiąt do 21dnia życia nie stwierdza się zmian
sekcyjnych
Diagnostyka
Materiał do badań:
→ próbki kału pobrane od prosiąt z objawami biegunki
→ wycinek jelita czczego pobrany od świeżo padłych
prosiąt
ELISA
PCR
Badanie histopatologiczne
Diagnostyka różnicowa:
→ TGE
→ Kolibakterioza
Zwalczanie
Profilaktyka ogólna:
→ ograniczenie możliwości namnażania się
rotawirusów
→ zapobieganie zakażenia enteropatogennymi
szczepami E.coli
→ utrzymywanie należytej higieny
→ unikanie nadmiernego zagęszczenia
→ przeprowadzanie dezynfekcji
Zwalczanie
Profilaktyka swoista:
→ w Polsce brak jest szczepionek
→ możliwe stosowanie autoszczepionek
→ umożliwienie pobrania przez prosięta siary
bogatej w przeciwciała
→ wprowadzenie loch do porodówek na ok.
2tygodnie przed planowanym porodem oraz
zarażenie ich rotawirusem → lochy są odporne,
ale daje to możliwość wytworzenia przeciwciał
przekazywanych z siarą
Leczenie
Uzupełnianie elektrolitów w organizmach prosiąt →
dootrzewnowe podawanie roztworu fizjologicznego
lub 5% roztworu glukozy
W późniejszym czasie podawanie preparatów
energetycznych
Przy zakażeniach mieszanych E.coli podawanie
antybiotyków
Zakażenia koronawirusowe
Czynnik etiologiczny
Wirus TGE (wirus zapalenia żołądka i jelit)
Rodzina: Coronaviridae
Okres inkubacji: 18-24godz.
Wirus TGE namnaża się w cytoplazmie komórek
nabłonka jelita cienkiego → destrukcja enterocytów,
ich skrócenie, zanik → zaburzenia wchłaniania
Wirus zakaża świnie wszystkich
grup wiekowych, z tym że powoduje
100% upadków u prosiąt do
2tygodnia życia
Wirus odporny jest na niskie
temperatury
Wirus jest wrażliwy na promienie
UV i ciepło
Występowanie
Postać ostra TGE –
rzadkie przypadki w UE
Postać epidemiczna –
pojawia się w stadach, w
których większość świń
wolna jest od
przeciwciał dla
koronawirusów
Postać enzootyczna –
pojawia się w stadach, w
których większość świń
posiada przeciwciała dla
koronawirusów
Patogeneza
Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową
W ciągu 24-36godz. od wniknięcia wirusa do
organizmu w wyniku replikacji zarazka w
enterocytach dochodzi do zupełnego zaniku
kosmków → zaburzenia we wchłanianiu prowadzące
do śmierci w powodu odwodnienia
Do regeneracji kosmków dochodzi po 5-7dniach
trwania choroby
Odporność po zakażeniu doustnym utrzymuje się co
najmniej 6miesięcy a może trwać nawet latami
Objawy kliniczne
Zależą od formy w jakiej występuje choroba
Postać epizootyczna(epidemiczna):
→ gwałtowny przebieg TGE
→ choroba utrzymuje się w stadzie do 7dni
→ dotyczy wszystkich grup świń:
>> oseski – śmiertelność 100%
>> 3-4tygodniowe prosięta – śmiertelność 50-70%
>> tuczniki tracą na wadze z powodu utraty płynów
>> lochy karmiące – brak apetytu, biegunka,
wymioty, gwałtownie chudną, tracą mleko
Zachorowania występują głównie na zimę i wczesną
wiosną
W Polsce postać ta praktycznie nie występuje
Objawy kliniczne cd.
Postać enzootyczna(endemiczna):
→ przebiega ze słabo wyrażonymi lub
niespecyficznymi objawami
→ zakażenia mają tendencję do długotrwałego
utrzymywania się w chlewniach
→ bardzo często mylona z kolibakteriozą
→ w związku z naturalną odpornością loch
zachorowaniu ulega tylko część miotów i tylko
część prosiąt w miocie
→ chorują głównie zwierzęta, które utraciły
odporność laktogenną oraz nowo narodzone
prosięta, które nie pobrały odpowiedniej ilości
przeciwciał z siarą
→ chorują tuczniki wystawiane na zewnątrz
Zmiany AP
Żołądek jest rozszerzony i wypełniony ściętym
mlekiem
Można zaobserwować przekrwienie błony śluzowej
żołądka
U 50% prosiąt w początkowym okresie choroby
widoczne są krwawe wylewy w przeponowej części
żołądka
Jelito wygląda jakby nadmuchane powietrzem i
zawiera żółty lub żółtozielony pienisty płyn ze
strzępami ściętego, niestrawionego mleka
Ściana jelita cienkiego jest „pergaminowa”,
prześwitująca
Diagnostyka
Materiał do badań:
→ świeżo padłe prosięta
→ zamrożone wycinki jelita cienkiego
→ zeskrobiny z błony śluzowej jelita czczego lub
biodrowego
→ próbki kału pobrane od zwierząt 2-7dni po
zakażeniu
→ próbki surowicy świń, które wykazywały objawy
chorobowe TGE przynajmniej tydzień wcześniej
ELISA
PCR
Badania serologiczne
Badania histopatologiczne
Diagnostyka różnicowa
Rotawirusowa biegunka świń
Kolibakterioza
Dyzenteria
Zatrucia pokarmowe
Epidemiczna biegunka świń
Zwalczanie
Profilaktyka swoista:
→ można użyć rozcieru jelit prosiąt, które padły na
TGE do immunizacji ciężarnych loch, na 2-
3tygodnie przez porodem → zapobiega to
zakażeniu i zachorowaniu urodzonych prosiąt w
wyniku uodpornienia siarą
Leczenie
Nie ma możliwości uratowania prosiąt poniżej 3.dnia
życia
Wszystkim chorym podaje się płyny
wieloelektrolitowe
Należy podawać preparaty energetyczne
Zapewnienie optymalnych warunków termicznych
W momencie wystąpienia TGE w chlewni należy jak
najszybciej doprowadzić do zakażenia i
przechorowania całego stada świń, poprzez
przenoszenie kału chorych świń do koryt zwierząt,
które jeszcze nie chorowały → skraca to czas trwania
choroby w chlewni
Należy przeprowadzać dezynfekcję pomieszczeń
W Polsce TGE podlega obowiązkowi
rejestracji !!!