dr Jolanta Gadawska
Cel bieżący
(krótkoterminowy)
Maksymalizacja zysku
Realizacja tych celów wymaga
podjęcia przedsięwzięć
inwestycyjnych zapewniających
rozwój podmiotu.
Cel
strategiczny
(długotermino
wy)
Wzrost
wartości
przedsiębiorst
wa
Muszą opierać się na obiektywnych
kryteriach wyboru. Muszą
uwzględniać :
nadwyżkę efektów nad nakładami,
czynniki pozaekonomiczne,
ryzyko (nie uzyskania efektów lub
przekroczenia dochodów),
czas w jakim uzyska się planowane
efekty,
inflację.
Proste
(statyczne)
Oparte na relacjach
między nakładami,
efektami a czasem.
Nie uwzględniają
zmian wartości
pieniądza w czasie,
ryzyka i inflacji.
Złożone
(dynamiczne)
Oparte na stopie
procentowej
(dyskontowej).
Uwzględniają zmianę
wartości pieniądza
w czasie, ryzyko i
inflację.
Przeciętna stopa zwrotu z inwestycji z całego
cyklu życia przedsięwzięcia. Liczy się ją na
podstawie zysków lub przepływów
pieniężnych (cash flow) generowanych przez
aktywa związane z realizacją danej
inwestycji.
∑ Zn/n
KSZ= Co ; ∑Zn- suma zysków netto,
Co – kapitał finansujący
początkowe wydatki
Podstawia się przeciętne zyski i nakłady inwestycyjne
Wybieramy przedsięwzięcie o najwyższej stopie.
jest wskaźnikiem prezentującym średni
księgowy zysk w stosunku do poniesionej
inwestycji. Jest wiec to średnioroczny zysk
netto (suma zysków netto podzielona przez
liczbę lat funkcjonowania projektu) generowany
przez projekt podzielony przez średnioroczną
inwestycję rozumianą jako suma wartości
początkowej i końcowej księgowej wartości
netto inwestycji (czyli po uwzględnieniu
amortyzacji) podzielony przez dwa.
zysk netto +amortyzacja
Prosta stopa zwrotu całkowity nakład
inwest.
Stopa zwrotu informuje jaka część nakładu stanowi roczny
dochód.
Dzięki temu wskaźnikowi można dokonać oceny możliwości
finansowych przedsiębiorstwa przyjęcia wybranej inwestycji.
Stopę zwrotu można wykorzystać we wstępnej ocenie
konkurencyjnych projektów.
=
Jest to odwrotność prostej stopy zwrotu.
OZ = 1/stopa zwrotu
OZ= Co/CFn
CFn – skumulowane przepływy pieniężne lub
nadwyżka finansowa (amortyzacja +zysk
netto);
Informuje wciągu ilu lat inwestor pokryje
poniesione wydatki wygenerowanymi
zyskami.
Rok w którym poniesione nakłady
(wydatki) zostaną zrównoważone
przez nadwyżki będzie zamykał
okres, w którym nastąpi zwrot
początkowych wydatków.
ROI = średni roczny zysk/ Co
lub
ROI = zysk netto/wartości aktywów x 100%
lub
ROI = EBIT/Co x 100%
Stopa ta mierzy rentowność
przedsięwzięcia.
• jedynie we wstępnych fazach procesu
przygotowania przedsięwzięć inwestycyjnych, gdy
nie ma jeszcze szczegółowej i rozbudowanej
informacji dotyczącej danego przedsięwzięcia,
• w wypadku przedsięwzięć inwestycyjnych o
stosunkowo krótkim ekonomicznym cyklu życia,
gdy różne rozłożenie w czasie nakładów i efektów
nie wpływa w sposób decydujący na ocenę
opłacalności przedsięwzięcia,
• w wypadku przedsięwzięć inwestycyjnych o
niewielkiej skali, gdy efekty i nakłady są niewielkie
i nie naruszają pozycji rynkowej oraz sytuacji
ekonomiczno – finansowej przedsiębiorstwa
realizującego dane przedsięwzięcie.
Stopą dyskontową jest średni ważony koszt
kapitału, niekiedy oprocentowanie (depozytów lub
kredytów).
Najważniejszy miernik oceny inwestycji
uwzględniający zmianę wartości
pieniądza w czasie. Polega na
sprowadzeniu wszystkich przyszłych
dochodów pieniężnych z inwestycji do ich
aktualnej wartości i odjęciu nakładów
inwestycyjnych.
NPV= ∑CF/(1+r)ⁿ - No
Jeśli NPV >0 projekt należy przyjąć, jest opłacalny;
Jeśli NPV < 0 projekt należy odrzucić
Jeśli mamy inwestycję, która będzie
finansowana kredytem bankowym
należy obliczyć NPV dla stopy kredytu.
Nieujemna wartość NPV oznacza że
daną inwestycję można sfinansować
przy pomocy tego kredytu bez strat dla
właścicieli. Jeśli NPV równe jest zero
oznacza to, że dochód z inwestycji
pozwoli np. jedynie na spłatę kredytu.
Jeśli mamy inwestycję, która będzie
finansowana kredytem bankowym
należy obliczyć NPV dla stopy kredytu.
Nieujemna wartość NPV oznacza że
daną inwestycję można sfinansować
przy pomocy tego kredytu bez strat dla
właścicieli. Jeśli NPV równe jest zero
oznacza to, że dochód z inwestycji
pozwoli np. jedynie na spłatę kredytu.
Miernik IRR wyraża efektywność inwestycji
w formie procentu. Umożliwia
porównanie efektywności inwestycji ze
średnim ważonym kosztem kapitału
zainwestowanego w to przedsięwzięcie.
IRR to graniczna stopa rentowności
inwestycji, to stopa dyskontowa, która
zrównuje zaktualizowaną wartość
przyszłych wpływów z nakładami
inwestycyjnymi. Im wyższe IRR tym
większy dochód inwestycja przynosi.
IRR- jest maksymalną stopą oprocentowania
kredytu, który pozwoli sfinansować projekt
bez straty dla właścicieli
Jest to takie r =IRR, dla którego
∑ CF/(1+IRR)ⁿ = No czyli NPV = 0
jeśli
IRR > WACC (ŚWKK)
ŚWKK – średni ważony koszt kapitału
przedsięwzięcie jest opłacalne
jeśli IRR < WACC
wówczas projekt należy odrzucić
IRR- jest maksymalną stopą oprocentowania
kredytu, który pozwoli sfinansować projekt
bez straty dla właścicieli
Jest to takie r =IRR, dla którego
∑ CF/(1+IRR)ⁿ = No czyli NPV = 0
jeśli
IRR > WACC (ŚWKK)
ŚWKK – średni ważony koszt kapitału
przedsięwzięcie jest opłacalne
jeśli IRR < WACC
wówczas projekt należy odrzucić
Należy znaleźć dwa poziomy stopy d
1
i d
2
dla
których:
d
1
– NPV jest bliskie 0 ale dodatnie, oznaczane
jako PNPV
d
2
– NPV jest bliskie 0 ale ujemne, oznaczane
jako NNPV
IRR = d
1
+ [PNPV(d
2
– d
1
)] / (PNPV + |
NNPV|)
Inwestycja jest opłacalna, jeśli IRR jest większe
lub równe od stopy granicznej, czyli najniższej
stopie rentowności możliwej do
zaakceptowania przez inwestora.
Odzwierciedla stopień zyskowności
zaangażowanego kapitału.
∑CF/(1+r)ⁿ
Zi = No
Jeśli
Zi>1 projekt należy przyjąć,
jeśli
Zi<1 inwestycję należy
odrzucić.
Oparte na systemie oceny kryteriów, mającym
odbicie w priorytetach przedsiębiorstwa, nie
oparte na wartości inwestycji.
Są tu brane pod uwagę efekty jakościowe,
ilościowe, pieniężne i niepieniężne.
Wyróżnić można dwa systemy:
zero-jedynkowy - polega na akceptacji
lub negacji przedsięwzięcia w odniesieniu
do przyjętego kryterium,
wagowy – polega na nadawaniu wag
poszczególnym kryterium, suma wag dla
wszystkich kryteriów powinna wynosić
jeden. Waga jest odbiciem priorytetów
przedsiębiorstwa.
Kierownictwo firmy F rozważa sposób inwestycji
100.000 zł na 4 lata. Projekt A w kolejnych latach
wygeneruje dochody w wysokości 60.000; 20.000;
30.000; 5.000. Projekt B przewiduje otrzymanie
50.000; 50.000; 50.000; 70.000.
Cały czas istnieje możliwość ulokowania tych pieniędzy
w banku na 10%. Wszystkie 3 inwestycje nie są
obarczone ryzykiem.
Lokata na 4 lata (proc. składany)daje 46.410 zł zysku.
NPVa=-100000 +54545+16529+22539+3415=
-2971;
NPVb=-100000 +45455+41322+37566+47811=
72154
Wariant B jest znacznie korzystniejszy niż lokata.
Należy obliczyć IRR dla projektów z poprzedniego
przykładu.
Można ustalić IRR metodą kolejnych przybliżeń.
R NPV
dla projektu B IRR wynosi 38,5%
5% 5312 Na tej podstawie można stwierdzić,
6% 3553 że :
7% 1847 -projekt B jest bardziej rentowny od A
8% 192 -projekt B jest bardziej rentowny
8,12%
0
niż lokata na 10%,
9% -1413-projekt B może być sfinansowany
10% -2971przy pomocy kredytu o opr.10%
-projekt B może być finansowany
nawet przy
wyższej stopie
procentowej
(czyli wyższym
koszcie).
Dwa te same projekty uwzględniające inną stopę
dyskontową różnią się pod względem opłacalności.
Inwestycja będzie kosztowała nas 10.000 i corocznie
(przez 5 lat) możemy liczyć na dochody równe: 1000;
5000; 7000; 3000;1000; Jakie będzie NPV dla stopy
10% i 25%.
a) dla r=10%
DCF (zdyskontowane przepływów)=
=909,1+4132+5259,1+2049+620= 12.970,1
NPV= 12.970,1 – 10.000 = 2.970,1
b) dla r=25%
DCF = 800 + 3.200+3.584+1228,8+327= 9140,5
NPV = 9140,5 – 10.000 = -859,5
Wzrost stopy spowodował, iż inwestycja nie jest opłacalna
Projekt trzyletni kosztuje podmiot 20 000 zł .
Będzie generował dochody 6000; 7000; 8000.
Czy należy przyjąć projekt czy też odrzucić jeśli
koszt kapitału wynosi 9%?
NPV=
=6000/(1,09) + 7000/(1,09)² + 8000/(1,09)³-
20.000=
=18.000 – 20.000 = -2.000
Projekt należy odrzucić gdyż spodziewane
dochody są niższe od wydatku poniesionego
na początku czyli nakładu inwestycyjnego.
Wiedząc, że koszt inwestycji to 14%, nakłady inwestycyjne, które
należy ponieść na początku to 250 000zł. Spodziewamy się
dochodów w pierwszym roku 100 000zł i roku drugim 200.000zł.
Ustal IRR wewnętrzną stopę zwrotu z inwestycji i jej
efektywność.
Przy założeniu, że 1+IRR = z, skróceniu równania kwadratowego
i przemnożeniu przez z² otrzymujemy:
25 z² = 10 z +20; 25z²-10z-20=0
∆= (-10)²-4x25x(-20)=100+2000=2100; √∆=45,8
Z1= 10- 45,8/2x25 = -0,716 odrzucamy;
Z2= 10 + 45,8/2x25=1,116
czyli IRR = z - 1 =1,116 – 1 = 0,116 = 11,6% ; IRR<Kk
(śwkk)
Koszt kapitału jest za wysoki dla tej inwestycji, jest
wyższy od stopy granicznej, dla której nakłady =
zdyskont.doch.