Anatomia i fizjologia
Anatomia i fizjologia
układu
układu
mięśniowego
mięśniowego
Tkanka mięśniowa stanowi około 30 - 40% masy
ciała ludzkiego (25 do 35 kg)
Liczba mięśni jest określana na 450 do 500, w
zależności od tego, czy poszczególne części
mięśnia są liczone jako odrębne mięśnie (kilka
brzuśców)
W budowie makroskopowej mięśniu wyróżnia
się dwie podstawowe części:
- brzusiec - jest czynną częścią mięśnia i jest
zbudowany z włókien mięśniowych,
stanowiących
jego miąższ
- ścięgno - to końcowa bierna część mięśnia,
zbudowane z tkanki łącznej, otoczonej błoną
ościęgną. Ścięgna stabilizują i przymocowują
mięsień do kości.
W budowie mikroskopowej
W budowie mikroskopowej
wyróżniamy;
wyróżniamy;
-
w mięśniach szkieletowych wyróżniamy
w mięśniach szkieletowych wyróżniamy
poprzecznie prążkowane włókna
poprzecznie prążkowane włókna
wielojądrowe o średnicy 10 – 100 um
wielojądrowe o średnicy 10 – 100 um
-
ich długość równa się długości mięśnia
ich długość równa się długości mięśnia
(nawet ponad 30 cm)
(nawet ponad 30 cm)
Działanie mięśnia
Działanie mięśnia
polega na kurczeniu się włókien
polega na kurczeniu się włókien
- mięsień pęcznieje, skraca swoją długość
- mięsień pęcznieje, skraca swoją długość
- zbliżają się do siebie punkty, do których
- zbliżają się do siebie punkty, do których
przyczepione są jego końce (napięcie
przyczepione są jego końce (napięcie
powłok)
powłok)
- lub następuje ruch w stawie
- lub następuje ruch w stawie
Działanie - wywołane bodźcem
Działanie - wywołane bodźcem
mechanicznym, elektrycznym lub
mechanicznym, elektrycznym lub
chemicznym, odbywa się też pod wpływem
chemicznym, odbywa się też pod wpływem
bodźców płynących z komórek układu
bodźców płynących z komórek układu
nerwowego.
nerwowego.
wyróżniamy:
wyróżniamy:
mięśnie poprzecznie prążkowane,
mięśnie poprzecznie prążkowane,
mięśnie gładkie
mięśnie gładkie
mięsień sercowy.
mięsień sercowy.
Mięśnie poprzecznie prążkowane
Mięśnie poprzecznie prążkowane
1.
1.
cechują się szybkim skurczem
cechują się szybkim skurczem
2.
2.
czynność ich jest zależna od naszej woli
czynność ich jest zależna od naszej woli
3.
3.
mięśnie te przyczepiają się do kości
mięśnie te przyczepiają się do kości
powodując ruchy kośćca
powodując ruchy kośćca
4.
4.
stanowią w ten sposób
stanowią w ten sposób czynny aparat
ruchu.
mięśnie skórne
mięśnie skórne
-
-
leżące bezpośrednio pod skórą i
leżące bezpośrednio pod skórą i
przyczepiające się do niej jednym lub obu końcami
przyczepiające się do niej jednym lub obu końcami
(u człowieka słabo i tylko w niektórych miejscach rozwinięte),
(u człowieka słabo i tylko w niektórych miejscach rozwinięte),
mięśnie szkieletowe -
mięśnie szkieletowe -
przyczepiające się do kości.
przyczepiające się do kości.
Mięsień sercowy,
Mięsień sercowy,
-
utworzony z włókien
utworzony z włókien
mięśniowych poprzecznie
mięśniowych poprzecznie
prążkowanych,
prążkowanych,
-
czynnościowo zachowuje
czynnościowo zachowuje
się jak mięsień gładki -
się jak mięsień gładki -
kurczy się i rozkurcza
kurczy się i rozkurcza
niezależnie od naszej
niezależnie od naszej
woli (własny układ
woli (własny układ
pobudzający)
pobudzający)
Mięsnie gładkie
Mięsnie gładkie
-
-
czynności tych mięsni nie podlegają naszej
czynności tych mięsni nie podlegają naszej
woli.
woli.
- zmiany napięcia w mięśniach gładkich
- zmiany napięcia w mięśniach gładkich
przebiegają wolno, a same mięśnie
przebiegają wolno, a same mięśnie
praktycznie
praktycznie
nie ulegają zmęczeniu.
nie ulegają zmęczeniu.
- nagły i trwały skurcz tych mięśni jest bardzo
- nagły i trwały skurcz tych mięśni jest bardzo
bolesny.
bolesny.
Tkanka mięśniowa gładka występuje w
Tkanka mięśniowa gładka występuje w
narządach wewnętrznych, np. żołądku, jelitach,
narządach wewnętrznych, np. żołądku, jelitach,
oskrzelach, naczyniach krwionośnych,
oskrzelach, naczyniach krwionośnych,
wewnętrznych narządach płciowych itp.
wewnętrznych narządach płciowych itp.
Część mięśnia zbudowana z włókien mięśniowych nosi
nazwę
brzuśca
, który może być wrzecionowaty, płaski lub
mieć inną postać.
Brzusiec na końcu przechodzi w
ścięgno
, przy czym ścięgna
mięśni płaskich mają postać szerokich blaszek włóknistych
o perłowosrebrzystej barwie, zwanych
rozcięgnami
.
Zadanie tkanki ścięgnistej
łączenie włókien mięśniowych z kością
przenoszenie ich działania na kość
brak zdolności kurczenia
Ścięgna mają kształt wstążki lub powrózka i utworzone są
z mocnej włóknistej i zbitej tkanki łącznej.
Z jednej strony łączą się z mięśniem, drugi koniec ścięgien
jest przytwierdzony do kości.
- niektóre mięśnie (np. twarzy) łączą się bezpośrednio ze
skórą lub błonami śluzowymi.
brzusiec mięśnia może dzielić się na jednym
ze swoich końców na dwie lub więcej części,
czyli na tzw.
głowy
, określa się taki mięsień
jako dwu-, trój- lub czworogłowy
najbardziej zewnętrzną osłonę poszczególnych
mięśni, grup mięśniowych i całej warstwy
mięśniowej ciała stanowią błony -
powięzie
powiezie oddzielając od siebie poszczególne
grupy mięśni jako przegrody
międzymięśniowe.
Ruchy w stawach byłyby niemożliwe do wykonania, gdyby nie
Ruchy w stawach byłyby niemożliwe do wykonania, gdyby nie
praca mięśni.
praca mięśni.
Skurcz włókien mięśniowych, powodujący skrócenie się
Skurcz włókien mięśniowych, powodujący skrócenie się
mięśni, prowadzi do zmiany położenia kości względem siebie.
mięśni, prowadzi do zmiany położenia kości względem siebie.
- to, jaki ruch zostanie wykonany, np. zginanie czy
- to, jaki ruch zostanie wykonany, np. zginanie czy
prostowanie kolana, zależy od tego, która grupa mięśniowa,
prostowanie kolana, zależy od tego, która grupa mięśniowa,
czy też pojedynczy mięsień, skurczy się.
czy też pojedynczy mięsień, skurczy się.
Impuls powodujący skurcz mięśnia pochodzi z
Impuls powodujący skurcz mięśnia pochodzi z
centralnego
centralnego
układu nerwowego
układu nerwowego
i jest przewodzony przez
i jest przewodzony przez
rdzeń kręgowy
rdzeń kręgowy
i
i
wychodzące z niego
wychodzące z niego
korzenie nerwowe
korzenie nerwowe
, z których powstają
, z których powstają
nerwy obwodowe.
nerwy obwodowe.
Impuls pochodzi z obszaru mózgu
Impuls pochodzi z obszaru mózgu
należącego do tzw.
należącego do tzw.
układu piramidowego
układu piramidowego
, co oznacza, że
, co oznacza, że
podlega on kontroli naszej świadomości.
podlega on kontroli naszej świadomości.
Cechy mięśnia
Cechy mięśnia
- pobudliwy - otrzymuje i odpowiada na bodźce
- pobudliwy - otrzymuje i odpowiada na bodźce
- kurczliwy - skraca się i grubieje wykonując pracę
- kurczliwy - skraca się i grubieje wykonując pracę
- rozciągany - może być rozciągany biernie podczas
- rozciągany - może być rozciągany biernie podczas
relaksu
relaksu
(rozkurczu)
(rozkurczu)
- elastyczny - powraca do swojego początkowego
- elastyczny - powraca do swojego początkowego
kształtu
kształtu
po skurczu i rozciągnięciu
po skurczu i rozciągnięciu
Mięsień pracuje jedynie wtedy, gdy wykonuje skurcz,
Mięsień pracuje jedynie wtedy, gdy wykonuje skurcz,
który jest procesem aktywnym.
który jest procesem aktywnym.
Większość mięśni związanych ze szkieletem jest
Większość mięśni związanych ze szkieletem jest
zorganizowana w opozycyjne, antagonistyczne pary
zorganizowana w opozycyjne, antagonistyczne pary
- kiedy jeden kurczy się, inny biernie się rozciąga
- kiedy jeden kurczy się, inny biernie się rozciąga
(np. zginanie i rozciąganie stawu łokciowego za
(np. zginanie i rozciąganie stawu łokciowego za
pomocą
pomocą
mięśnia dwu i trójgłowego ramienia)
mięśnia dwu i trójgłowego ramienia)
Miesień spełnia trzy główne funkcje:
Miesień spełnia trzy główne funkcje:
- ruch, włączając lokomocję
- ruch, włączając lokomocję
- utrzymywanie postawy ciała
- utrzymywanie postawy ciała
- wytwarzanie ciepła
- wytwarzanie ciepła
Podczas pracy mięśni przemiana materii ulega
Podczas pracy mięśni przemiana materii ulega
kilkunastokrotnemu zwiększeniu, a przepływ krwi
kilkunastokrotnemu zwiększeniu, a przepływ krwi
przez mięsnie zwiększa się kilkadziesiąt razy.
przez mięsnie zwiększa się kilkadziesiąt razy.
Praca mięsni pozostaje, zatem w ścisłym związku z
Praca mięsni pozostaje, zatem w ścisłym związku z
czynnością układu sercowo - naczyniowego, układu
czynnością układu sercowo - naczyniowego, układu
oddechowego, nerwowego, gruczołów wydzielania
oddechowego, nerwowego, gruczołów wydzielania
wewnętrznego.
wewnętrznego.
Każdy ruch powstający w następstwie pobudzenia
Każdy ruch powstający w następstwie pobudzenia
mięśnia jest wynikiem zwiększenia jego napięcia,
mięśnia jest wynikiem zwiększenia jego napięcia,
skrócenia jego długości, zbliżeniem przyczepu
skrócenia jego długości, zbliżeniem przyczepu
mięśnia, często z pokonaniem dość znacznego oporu
mięśnia, często z pokonaniem dość znacznego oporu
Zakres ruchu zależy od typu stawu.
Zakres ruchu zależy od typu stawu.
W narządzie ruchu człowieka znajdują się stawy
W narządzie ruchu człowieka znajdują się stawy
-
-
jednoosiowe (np. międzypaliczkowe w palcach rąk i
jednoosiowe (np. międzypaliczkowe w palcach rąk i
stóp),
stóp),
-
dwuosiowe (np. staw nadgarstka)
dwuosiowe (np. staw nadgarstka)
-
wieloosiowe (np. staw barkowy lub biodrowy).
wieloosiowe (np. staw barkowy lub biodrowy).
Odpowiedni kształt główki i panewki stawowej
Odpowiedni kształt główki i panewki stawowej
umożliwia wykonywanie ruchów w jednej, dwu lub
umożliwia wykonywanie ruchów w jednej, dwu lub
wielu płaszczyznach.
wielu płaszczyznach.
W zjawiskach mechanicznych towarzyszących
W zjawiskach mechanicznych towarzyszących
czynnościom
czynnościom
mięsni biorą udział sam mięsień i jego część elastyczna,
mięsni biorą udział sam mięsień i jego część elastyczna,
czyli
czyli
ścięgna.
ścięgna.
W wyniku działania takiego układu możemy wyróżnić
W wyniku działania takiego układu możemy wyróżnić
trzy rodzaje skurczów mięśniowych:
trzy rodzaje skurczów mięśniowych:
–
izotoniczny, gdy miesień ulega skróceniu, a jego napięcie
izotoniczny, gdy miesień ulega skróceniu, a jego napięcie
w zasadzie nie ulega zmianie. Stopień napięcia mięśnia
w zasadzie nie ulega zmianie. Stopień napięcia mięśnia
określa przyłożony ciężar.
określa przyłożony ciężar.
–
izometryczny, gdy zmianie ulega napięcie mięśnia przy
izometryczny, gdy zmianie ulega napięcie mięśnia przy
niezmiennej jego długości.
niezmiennej jego długości.
ŹRÓDŁO ENERGII MIĘŚNIA
ŹRÓDŁO ENERGII MIĘŚNIA
PROCESY BIOCHEMICZNE ZACHODZĄCE W
PROCESY BIOCHEMICZNE ZACHODZĄCE W
MIĘŚNIACH
MIĘŚNIACH
Dla mięśnia podstawowego źródło energii stanowią takie
Dla mięśnia podstawowego źródło energii stanowią takie
składniki pokarmu jak węglowodany (cukry proste –
składniki pokarmu jak węglowodany (cukry proste –
glukoza), a po ich wyczerpaniu tłuszcze, ostatecznie
glukoza), a po ich wyczerpaniu tłuszcze, ostatecznie
białka
białka
energia chemiczna zawarta w mięśniach ulega zamianie
energia chemiczna zawarta w mięśniach ulega zamianie
na mechaniczną i cieplną
na mechaniczną i cieplną
energia mechaniczna, z której może korzystać komórka
energia mechaniczna, z której może korzystać komórka
mięśniowa w celu wykonywania określonej pracy
mięśniowa w celu wykonywania określonej pracy
powstaje w toku procesów biochemicznych powstających
powstaje w toku procesów biochemicznych powstających
w związku z utlenianiem substancji pokarmowych
w związku z utlenianiem substancji pokarmowych
W obecności tlenu
W obecności tlenu
powstały w toku substancje
powstały w toku substancje
energetyczne ulegają spaleniu na dwutlenek węgla i
energetyczne ulegają spaleniu na dwutlenek węgla i
wodę.
wodę.
Przy braku tlenu
Przy braku tlenu
proces zatrzymuje się na pewnym etapie, a
proces zatrzymuje się na pewnym etapie, a
jego końcowym produktem ubocznym jest
jego końcowym produktem ubocznym jest
kwas mlekowy
kwas mlekowy
.
.
Zapasy substancji energetycznych zgromadzone w tkance
Zapasy substancji energetycznych zgromadzone w tkance
mięśniowej ulegają stopniowemu wyczerpaniu, a na ich
mięśniowej ulegają stopniowemu wyczerpaniu, a na ich
miejscu gromadzi się kwas mlekowy, który przenika
miejscu gromadzi się kwas mlekowy, który przenika
następnie do krwi.
następnie do krwi.
Narastanie stężenia kwasu mlekowego prowadzi do
Narastanie stężenia kwasu mlekowego prowadzi do
całkowitego zahamowania procesów biochemicznych i
całkowitego zahamowania procesów biochemicznych i
pojawienia się uczucia bólu i zmęczenia.
pojawienia się uczucia bólu i zmęczenia.
W przemianie tlenowej w mięśniu energia chemiczna zostaje
W przemianie tlenowej w mięśniu energia chemiczna zostaje
zamieniona w dynamiczną w 44%, a pozostałe 56%
zamieniona w dynamiczną w 44%, a pozostałe 56%
przechodzi w energię cieplną
przechodzi w energię cieplną
(wydajność 44%)
(wydajność 44%)
W przemianie beztlenowej w mięśniu energia chemiczna zostaje
W przemianie beztlenowej w mięśniu energia chemiczna zostaje
zamieniona w dynamiczną tylko w
zamieniona w dynamiczną tylko w
29%,
29%,
a pozostałe 71% zostaje
a pozostałe 71% zostaje
stracona w formie ciepła.
stracona w formie ciepła.
PRZEPŁYW KRWI PRZEZ MIĘŚNIE
PRZEPŁYW KRWI PRZEZ MIĘŚNIE
SZKIELETOWE
SZKIELETOWE
Mięśnie są bogato unaczynione.
Mięśnie są bogato unaczynione.
Wymaga tego ich czynność kurczenia się (dostawa tlenu i
Wymaga tego ich czynność kurczenia się (dostawa tlenu i
składników energetycznych).
składników energetycznych).
Przepływ krwi przez mięśnie podlega złożonym mechanizmom
Przepływ krwi przez mięśnie podlega złożonym mechanizmom
kontrolnym, które można podzielić na trzy rodzaje.
kontrolnym, które można podzielić na trzy rodzaje.
1)
1)
wraz z rozpoczęciem pracy mięśni występuje miejscowe rozszerzenie
wraz z rozpoczęciem pracy mięśni występuje miejscowe rozszerzenie
naczyń krwionośnych, co umożliwia doprowadzenie odpowiedniej ilości
naczyń krwionośnych, co umożliwia doprowadzenie odpowiedniej ilości
tlenu do komórek mięśniowych zanim wystąpi gromadzenie się w nich
tlenu do komórek mięśniowych zanim wystąpi gromadzenie się w nich
produktów wzmożonej przemiany materii.
produktów wzmożonej przemiany materii.
2) podczas ciężkiej pracy mięśniowej rdzeń nadnerczy wydziela do krwi
2) podczas ciężkiej pracy mięśniowej rdzeń nadnerczy wydziela do krwi
znaczna ilości adrenaliny, która działa rozszerzająco na naczynia w
znaczna ilości adrenaliny, która działa rozszerzająco na naczynia w
mięśniach pracujących oraz wzmaga metabolizm w tkance mięśniowej.
mięśniach pracujących oraz wzmaga metabolizm w tkance mięśniowej.
3) mechanizmy odruchowo – nerwowe powodują zwiększenie ciśnienia
3) mechanizmy odruchowo – nerwowe powodują zwiększenie ciśnienia
tętniczego krwi podczas pracy mięśni.
tętniczego krwi podczas pracy mięśni.
Mięśnie są przystosowane do wykonywania
Mięśnie są przystosowane do wykonywania
krótkotrwałej pracy
krótkotrwałej pracy
przedłużający się skurcz mięśnia, prowadzi do zmęczenia i
przedłużający się skurcz mięśnia, prowadzi do zmęczenia i
osłabienia mięśni - uniemożliwia utrzymanie prawidłowego
osłabienia mięśni - uniemożliwia utrzymanie prawidłowego
przepływu krwi i zapewnienia odnowy zasobów
przepływu krwi i zapewnienia odnowy zasobów
energetycznych komórek mięśniowych.
energetycznych komórek mięśniowych.
O prawidłowej pracy mięśni decyduje nie tylko ich ukrwienie,
O prawidłowej pracy mięśni decyduje nie tylko ich ukrwienie,
ale i unerwienie.
ale i unerwienie.
- pozbawienie mięśni unerwienia prowadzi do ich zaniku
- pozbawienie mięśni unerwienia prowadzi do ich zaniku
- źle wpływa też na mięśnie "brak pracy", np. wskutek
- źle wpływa też na mięśnie "brak pracy", np. wskutek
przebytych urazów z uszkodzeniem kości lub stawu.
przebytych urazów z uszkodzeniem kości lub stawu.
Niektóre mięśnie (z grupy prostowników) ulegają wtedy
Niektóre mięśnie (z grupy prostowników) ulegają wtedy
zanikowi, mięśnie przeciwstawne (zginacze) - przykurczom.
zanikowi, mięśnie przeciwstawne (zginacze) - przykurczom.
Współzależności w układzie narządu
Współzależności w układzie narządu
ruchu
ruchu
Do prawidłowego rozwoju mięśni konieczny jest dobry
Do prawidłowego rozwoju mięśni konieczny jest dobry
rozwój i stan kości oraz prawidłowa budowa i
rozwój i stan kości oraz prawidłowa budowa i
funkcjonowanie stawów.
funkcjonowanie stawów.
Patologia mięśni (zaniki, porażenia, niedowłady) może
Patologia mięśni (zaniki, porażenia, niedowłady) może
szkodliwie oddziaływać na stan stawów
szkodliwie oddziaływać na stan stawów
Unieruchomienie związane z chorobą stawów lub mięśni ,
Unieruchomienie związane z chorobą stawów lub mięśni ,
długotrwałym brakiem ruchu (astronauci, osoby
długotrwałym brakiem ruchu (astronauci, osoby
unieruchomieniem gipsowym) może prowadzić do zaniku
unieruchomieniem gipsowym) może prowadzić do zaniku
tkanki kostnej.
tkanki kostnej.
Kość jest żywą tkanką, która podlega ciągłej przebudowie,
Kość jest żywą tkanką, która podlega ciągłej przebudowie,
Bodźcem do odbudowy i wzmacniania kości jest
Bodźcem do odbudowy i wzmacniania kości jest
przerywany
przerywany
nacisk mechaniczny i pociąganie zachodzące w czasie
nacisk mechaniczny i pociąganie zachodzące w czasie
ruchu.
ruchu.
W wieku dziecięcym odbywa się
W wieku dziecięcym odbywa się
wzrost kości na długość.
wzrost kości na długość.
Decydują o nim prawidłowy stan i funkcjonowanie
Decydują o nim prawidłowy stan i funkcjonowanie
chrząstki
chrząstki
nasadowej.
nasadowej.
Chrząstka wzrostowa nie jest jednakowa we
Chrząstka wzrostowa nie jest jednakowa we
wszystkich częściach kości długich.
wszystkich częściach kości długich.
Największy potencjał wzrostowy ma ona w
Największy potencjał wzrostowy ma ona w
kościach udowych i piszczelowych w pobliżu
kościach udowych i piszczelowych w pobliżu
stawów kolanowych - aż 70% długości kończyn
stawów kolanowych - aż 70% długości kończyn
dolnych wytwarza chrząstka wzrostowa w tych
dolnych wytwarza chrząstka wzrostowa w tych
miejscach.
miejscach.
Wzrost w chrząstce nasadowej piszczeli w
Wzrost w chrząstce nasadowej piszczeli w
okolicy stawów skokowych to tylko 20%, a
okolicy stawów skokowych to tylko 20%, a
kości udowej w okolicy stawu biodrowego -
kości udowej w okolicy stawu biodrowego -
10%
10%
Warunkiem prawidłowego wzrostu kości jest
Warunkiem prawidłowego wzrostu kości jest
–
dobre krążenie krwi w okolicy chrząstek nasadowych,
dobre krążenie krwi w okolicy chrząstek nasadowych,
–
prawidłowe unerwienie i czynność kończyny.
prawidłowe unerwienie i czynność kończyny.
–
rytmiczna zmiany nacisku,
rytmiczna zmiany nacisku,
–
odpowiednia zawartość białka, soli mineralnych i
odpowiednia zawartość białka, soli mineralnych i
witamin w diecie.
witamin w diecie.
Tkanka mięśniowa ma zdolność kurczenia się,
Tkanka mięśniowa ma zdolność kurczenia się,
ponieważ w cytoplazmie jej komórek oprócz
ponieważ w cytoplazmie jej komórek oprócz
typowych organelli komórkowych znajdują się liczne
typowych organelli komórkowych znajdują się liczne
miofibryle, czyli układy włókienek białkowych.
miofibryle, czyli układy włókienek białkowych.
Miofibryle ułożone są równolegle względem siebie,
Miofibryle ułożone są równolegle względem siebie,
wzdłuż długiej osi komórki. Każda miofibryla składa
wzdłuż długiej osi komórki. Każda miofibryla składa
się z krótszych włókienek białkowych tzw.
się z krótszych włókienek białkowych tzw.
miofilamentów.
miofilamentów.
Podstawą skracania się jakiegokolwiek mięśnia jest
Podstawą skracania się jakiegokolwiek mięśnia jest
skurcz miofibryli (włókna kurczliwego). Pojedyncza
skurcz miofibryli (włókna kurczliwego). Pojedyncza
miofibryla składa się z regularnie ułożonych
miofibryla składa się z regularnie ułożonych
miofilamentów białkowych dwojakiego rodzaju:
miofilamentów białkowych dwojakiego rodzaju:
a) filamenty grube - zbudowane z miozyny
a) filamenty grube - zbudowane z miozyny
b) filamenty cienkie- zbudowane głównie z aktyny.
b) filamenty cienkie- zbudowane głównie z aktyny.
W mikroskopie, miofibryle wykazują naprzemienne
W mikroskopie, miofibryle wykazują naprzemienne
poprzeczne prążkowanie (smugi jasne i ciemne), które
poprzeczne prążkowanie (smugi jasne i ciemne), które
udziela się całej komórce mięśniowej.
udziela się całej komórce mięśniowej.
W czasie skurczu filamenty cienkie są wciągane pomiędzy
W czasie skurczu filamenty cienkie są wciągane pomiędzy
filamenty grube.
filamenty grube.
Skurcz mięśnia następuje pod wpływem impulsu
Skurcz mięśnia następuje pod wpływem impulsu
nerwowego.
nerwowego.
Zakończenia nerwowe w mięśniach można podzielić
Zakończenia nerwowe w mięśniach można podzielić
na ruchowe i czuciowe
na ruchowe i czuciowe
Zakończeniem ruchowym jest
Zakończeniem ruchowym jest
płytka ruchowa
płytka ruchowa
(synspsa)
(synspsa)
Miedzy ruchowym włóknem nerwowym, a włóknem
Miedzy ruchowym włóknem nerwowym, a włóknem
mięśnia szkieletowego nie ma ciągłości w postaci
mięśnia szkieletowego nie ma ciągłości w postaci
zrostu – jest połączenie czynnościowe zwane synapsą
zrostu – jest połączenie czynnościowe zwane synapsą
nerwowo-mięśniową.
nerwowo-mięśniową.
Impuls nerwowy biegną we włóknie ruchowym
Impuls nerwowy biegną we włóknie ruchowym
zostaje zamieniony na bodziec chemiczny, który
zostaje zamieniony na bodziec chemiczny, który
przechodzi przez szczelinę synaptyczną i ponownie
przechodzi przez szczelinę synaptyczną i ponownie
zamieniany jest na bodziec elektryczny, który
zamieniany jest na bodziec elektryczny, który
powoduje skurcz mięśnia.
powoduje skurcz mięśnia.
Jedna komórka nerwowa unerwia od 10 (oko, palce)
Jedna komórka nerwowa unerwia od 10 (oko, palce)
do 200 włókien mięśniowych (mięśnie grzbietu) jest
do 200 włókien mięśniowych (mięśnie grzbietu) jest
to tzw. jednostka motoryczna. Im czynność mięśnia
to tzw. jednostka motoryczna. Im czynność mięśnia
jest bardziej precyzyjna, tym mniejsza liczba włókien
jest bardziej precyzyjna, tym mniejsza liczba włókien
mięśniowych przypada na jedną komórkę nerwową
mięśniowych przypada na jedną komórkę nerwową