Problemy związane z

Problemy związane z

niepełnosprawnością

niepełnosprawnością

powstałą na skutek

powstałą na skutek

urazu

urazu

( film „Nie wracaj do

( film „Nie wracaj do

przeszłości”, reportaż –

przeszłości”, reportaż –

sprawa Małgosi).

sprawa Małgosi).

•

Historia dwunożności – cały proces
ewolucyjny człowieka to proces
prostowania sylwetki i poruszania się
na dwóch nogach.

•

Dwunożność to wyjątkowa i
dziwaczna forma ruchu. Spośród
ponad 250 gatunków naczelnych
tylko jeden chodzi na dwóch
nogach.

•

Nasze ludzkie ciała są mozaiką cech
powstałych przez bardzo długi czas
doboru naturalnego. Są one zarówno
cudownie sprawne, a zarazem pełne
poważnych wad.

•

Potrafimy stać, chodzić, biegać, ale
doświadczamy bólów stóp, urazów
kolan, mamy problemy plecami,
rodzimy dzieci z wielkimi mózgami
lecz kosztem ogromnego bólu i
ryzyka.

•

Ewolucja człowieka to historia
dwunożności, dwunożność,
postawa wyprostowana to
ewolucyjny kompromis, który
jest zarówno wspaniały jak i
pełen wad konstrukcyjnych.

•

Wielu naukowców uważa
dwunożność wyznacznik
człowieczeństwa, za nie jest nim
mózg gdyż gwałtowny rozwój
ludzkiego mózgu rozpoczął się
niespełna dwa miliony lat temu ,
miliony lat po tym jak stanęliśmy
pionowo.

•

Biolodzy ewolucyjni zgadzają się co
do tego, że biomechanika chodu w
postawie pionowej różni się
drastycznie od chodu
czworonożnego, że kości od szyi w
dół musiały się zmienić.

•

Czaszka i kręgosłup ustawiły się w
nowy sposób, tak aby głowa i tułów
tworzyły pionową linię ponad
miednicą i stopami.

•

Aby unieść ciężar ciała i przejąć siły
związane z poruszaniem się w
postawie wyprostowanej, stawy
kończyn i kręgosłupa powiększyły
się, a stopy stały się wysklepione.

•

Miednica przeszła od postaci
cienkiego wiosła do szerokiego
płaskiego siodła, które przekazuje
ciężar tułowia w dół, poprzez nogi i
stanowi miejsce przeszczepu wielkich
mięśni.

•

Poprawiło to stabilność ciała i
sprawność wyprostowanego chodu,
ale poważnie zwęziło kanał porodowy.

•

Żegluga przez kanał porodowy,
to największy wyczyn
gimnastyczny, jaki większość z
nas wykonuje w całym swoim
życiu.

•

U ludzi ( z powodu dwunożności) kanał
porodowy jest spłaszczony w jednym
kierunku, po czym zmienia orientacje o
90 stopni i spłaszcza się w druga stronę.

•

Aby przejść przez niego, głowa i
ramiona noworodka( dosyć sztywne i
szerokie, urazy splotu barkowego)
muszą ustawiać się zgodnie z tym
owalem.

•

To właśnie ten zmieniający się
przekrój kanału sprawia, że narodziny
ludzie są trudne i ryzykowne nie tylko
dla dzieci, ale i dla matek.

•

Sto lat temu porody były główną
przyczyną śmierci kobiet w wieku
rozrodczym.

•

U innych naczelnych kanał porodowy
jest zorientowany jednakowo od
początku do końca, dlatego
narodziny są łatwe i szybkie.

•

Dwunożność jest dla człowieka
tak ważna, że ewolucja – natura,
ryzykuje dla niej życiem matki i
dziecka.

Pojawia się pytanie po co

Pojawia się pytanie po co

stawaliśmy pionowo?

stawaliśmy pionowo?

•

Niektóre hipotezy – uwolnienie rąk ,
aby sięgać po niedostępne owoce,
aby nosić dzieci i żywność. Zawsze
jednak podkreśla się jeden czynnik
wspólny wielu koncepcjom, to
czynnik oszczędzania energii.

•

Jednostki chodzące na dwóch
nogach, oszczędzały energię przy
pokonywaniu odległości, łatwiej
zdobywały żywność, a zatem mogą
tę energię wykorzystać na rozwój i
rozmnażanie.

•

W ciągu jednak jednej chwili tą
zdobycz ewolucyjną można
utracić w wyniku urazu rdzenia
kręgowego.

•

Uraz może nastąpić w różnych
odcinkach rdzenia mówimy wtedy o
paraplegii (odcinek piersiowy,
lędźwiowy) i tetraplegii ( odcinek
szyjny).

•

Rdzeń kręgowy jest częścią
centralnego układu nerwowego,
znajduje się w nim wiele ośrodków
nerwowych istotnych dla naszego
życia i funkcjonowania.

•

W przypadku jego uszkodzenia
tracimy wiele istotnych funkcji
naszego organizmu, część zostaje
upośledzonych.

•

Im wyższy poziom uszkodzenia tym
zaburzenia organizmu i utrata funkcji
bardziej znacząca.

•

W przypadku paraplegii ( film) utrata
możliwości chodzenia, zaburzenia
fizjologiczne- cewnikowanie, czopki,
utrata sprawności seksualnej,
infekcje moczowe, skostnienia
okołostawowe, zaburzenia
hormonalne u kobiet, brak miesiączki,
spastyka zagrożenie odleżynami.

Wybrane problemy

Wybrane problemy

psychologiczne ( film).

psychologiczne ( film).

•

dramatyczne obniżenie poczucia
własnej wartości ( czasami nienawiść
do siebie, lub do niesprawnej części
ciała- „ te cholerne kulasy”

•

-odejście niektórych przyjaciół lub
osób bliskich – dziewczyny , chłopaka
„ przedtem wszystko było proste,
teraz kiedy myślę o nas robi mi się
niedobrze”.

•

- lęk jak będę żył jak sobie
poradzę( jak trudno jest przetrwać
każdy dzień).

•

- uzależnienie od innych.

•

-nie akceptacja stanu niesprawności
„wózek to więzienie”.

•

- poczucie bezradności, bezsensu ,
odczucia depresyjne.

•

-problemy intymne, wstyd.

•

- radzenie sobie z reakcjami innych
osób (wszyscy sąsiedzi wiedzieli, że
wnuk doktora jest niepełnosprawny

•

- niedowierzanie i lęk w sytuacjach
poznawania nowych osób - czy na
pewno mnie zaakceptują.

•

- czekanie na obudzenie się z
koszmarnego snu ( pacjenci bardzo
przeżywają daty swego wypadku –
rocznice, po dopiero ok. 10 latach
zaczynają one „blednąć’).

•

Wykład w oparciu o film Nie wracaj
do przeszłości, reportaż o Małgosi,
artykuł: Wady dwunożności J.
Akerman, National Geographic,
lipiec, 2006, doświadczenie własne.