SARS
SARS
Maciej Domagała
Maciej Domagała
DEFINICJA
DEFINICJA
SARS – „Severe Acute Respiratory
SARS – „Severe Acute Respiratory
Syndrome” , czyli Zespół ostrej
Syndrome” , czyli Zespół ostrej
niewydolności oddechowej, lub Ciężki
niewydolności oddechowej, lub Ciężki
zespół oddechowy.
zespół oddechowy.
Jest to rodzaj nietypowego zapalenia
Jest to rodzaj nietypowego zapalenia
płuc, które po raz pierwszy pojawiło
płuc, które po raz pierwszy pojawiło
się w końcu 2002r. na południu Chin.
się w końcu 2002r. na południu Chin.
ETIOLOGIA
ETIOLOGIA
Przyczyną SARS jest nie występujący do tej pory u
Przyczyną SARS jest nie występujący do tej pory u
ludzi wirus z rodziny
ludzi wirus z rodziny
Coronaviridae
Coronaviridae
, nazywany
, nazywany
wirusem SARS. Jest on spokrewniony ze znanymi
wirusem SARS. Jest on spokrewniony ze znanymi
dotychczas koronawirusami.
dotychczas koronawirusami.
-duża ilość wirusa w ślinie w ostrej fazie choroby
-duża ilość wirusa w ślinie w ostrej fazie choroby
-w okresie rekonwalescencji, po ostrej fazie- duża
-w okresie rekonwalescencji, po ostrej fazie- duża
ilość wirusa w stolcu
ilość wirusa w stolcu
-na powierzchni przedmiotów wirus może przetrwać
-na powierzchni przedmiotów wirus może przetrwać
w temp. pokojowej do 48 godz.
w temp. pokojowej do 48 godz.
-jest wrażliwy na powszechnie stosowane środki
-jest wrażliwy na powszechnie stosowane środki
odkażające
odkażające
EPIDEMIOLOGIA
EPIDEMIOLOGIA
-Większość przypadków odnotowano w Azji płd.-
-Większość przypadków odnotowano w Azji płd.-
wsch.
wsch.
-Pierwsze zachorowania wystąpiły na początku
-Pierwsze zachorowania wystąpiły na początku
listopada 2002r. w Chinach w prowincji
listopada 2002r. w Chinach w prowincji
Guangdong
Guangdong
-Następnie epidemia zaczęła obejmować inne
-Następnie epidemia zaczęła obejmować inne
regiony Chin, Hongkong, Singapur i Tajwan.
regiony Chin, Hongkong, Singapur i Tajwan.
-Od 1 list. 2002r. do 13 maja 2003r. zanotowano
-Od 1 list. 2002r. do 13 maja 2003r. zanotowano
7548 zachorowań na świecie, z tego 573 osoby
7548 zachorowań na świecie, z tego 573 osoby
zmarły, a 3298 chorych wyleczono.
zmarły, a 3298 chorych wyleczono.
-Do momentu ogłoszenia zatrzymania epidemii
-Do momentu ogłoszenia zatrzymania epidemii
zachorowało ponad 8 tys. Ludzi z pośród których
zachorowało ponad 8 tys. Ludzi z pośród których
zmarło 801 osób
zmarło 801 osób
OBJAWY KLINICZNE
OBJAWY KLINICZNE
1. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową
1. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową
2. Okres wylęgania 2-7 dni ( czasem 10 dni
2. Okres wylęgania 2-7 dni ( czasem 10 dni
)
)
3. Choroba rozpoczyna się:
3. Choroba rozpoczyna się:
-gorączką powyżej 38ºC
-gorączką powyżej 38ºC
-bólami głowy i mięśni
-bólami głowy i mięśni
-u 25% występuje łagodna biegunka
-u 25% występuje łagodna biegunka
-po 3-7 dniach pojawia się suchy,
-po 3-7 dniach pojawia się suchy,
męczący kaszel i duszność duszność
męczący kaszel i duszność duszność
hipoksemią
hipoksemią
OBJAWY KLINICZNE c.d.
OBJAWY KLINICZNE c.d.
4. U 90% chorych występują zmiany w radiogramie klatki
4. U 90% chorych występują zmiany w radiogramie klatki
piersiowej
piersiowej
5. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się:
5. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się:
-bezwzględne zmniejszenie liczby limfocytów
-bezwzględne zmniejszenie liczby limfocytów
-czasem małopłytkowość
-czasem małopłytkowość
-zwiększoną aktywność kinazy fosfokreatynowej
-zwiększoną aktywność kinazy fosfokreatynowej
-zwiększoną aktywność aminotransferaz ( 2-6 razy )
-zwiększoną aktywność aminotransferaz ( 2-6 razy )
-zwiększoną aktywność dehydrogenazy mleczanowej
-zwiększoną aktywność dehydrogenazy mleczanowej
6. SARS może przebiegać w postaci objawiającej się tylko
6. SARS może przebiegać w postaci objawiającej się tylko
łagodną gorączką, lub w postaci ciężkiej niewydolności
łagodną gorączką, lub w postaci ciężkiej niewydolności
oddechowej prowadzącej do zgonu chorego
oddechowej prowadzącej do zgonu chorego
ROZPOZNANIE
ROZPOZNANIE
Opiera się na obrazie klinicznym i kryteriach opracowanych
Opiera się na obrazie klinicznym i kryteriach opracowanych
przez WHO:
przez WHO:
1. Kryterium kliniczne- wysoka gorączka i suchy kaszel, lub
1. Kryterium kliniczne- wysoka gorączka i suchy kaszel, lub
duszność
duszność
2. Kryterium epidemiologiczne- narażenie na zarażenie w
2. Kryterium epidemiologiczne- narażenie na zarażenie w
ciągu 10 dni przed wystąpieniem powyższych objawów
ciągu 10 dni przed wystąpieniem powyższych objawów
objawów wyniku:
objawów wyniku:
- kontaktu z chorym
- kontaktu z chorym
- powrotu z rejonu zagrożonego występowaniem SARS
- powrotu z rejonu zagrożonego występowaniem SARS
- albo zamieszkiwanie w tym rejonie
- albo zamieszkiwanie w tym rejonie
3. Kryterium laboratoryjne- zmiany w radiogramie klatki
3. Kryterium laboratoryjne- zmiany w radiogramie klatki
piersiowej odpowiadające zapaleniu płuc lub zespołowi
piersiowej odpowiadające zapaleniu płuc lub zespołowi
niewydolności oddechowej.
niewydolności oddechowej.
Opracowano także metodę laboratoryjną wykrywania SARS
Opracowano także metodę laboratoryjną wykrywania SARS
( metoda odwrotnej transkrypcji i łańcuchowej reakcji
( metoda odwrotnej transkrypcji i łańcuchowej reakcji
polimerazowej RT- PCR )
polimerazowej RT- PCR )
LECZENIE
LECZENIE
Antybiotyki nieskuteczne, jednak
Antybiotyki nieskuteczne, jednak
podawane chorym
podawane chorym
Niektórym pacjentom podawano również
Niektórym pacjentom podawano również
rybawirynę dożylnie i glikokortykosterydy
rybawirynę dożylnie i glikokortykosterydy
Leki przeciwwirusowe stosowane w
Leki przeciwwirusowe stosowane w
leczeniu grypy, WZW, czy AIDS są
leczeniu grypy, WZW, czy AIDS są
poddawane badaniom
poddawane badaniom
W razie potrzeby podaje się tlen
W razie potrzeby podaje się tlen
Pod koniec roku testowana będzie na
Pod koniec roku testowana będzie na
ludziach nowa szczepionka, która
ludziach nowa szczepionka, która
skutecznie chroni myszy przed zakażeniem
skutecznie chroni myszy przed zakażeniem
ROKOWANIE
ROKOWANIE
U większości chorych objawy
U większości chorych objawy
ustępują do 2 tyg.
ustępują do 2 tyg.
W 6,5% przypadków choroba
W 6,5% przypadków choroba
przebiega bardzo ciężko, prowadząc
przebiega bardzo ciężko, prowadząc
do zgonu
do zgonu
Cukrzyca, POChP, nowotwór złośliwy
Cukrzyca, POChP, nowotwór złośliwy
i choroby serca zwiększają ryzyko
i choroby serca zwiększają ryzyko
niekorzystnego przebiegu choroby.
niekorzystnego przebiegu choroby.
ZAPOBIEGANIE SZERZENIU SIĘ
ZAPOBIEGANIE SZERZENIU SIĘ
ZAKAŻENIA
ZAKAŻENIA
noszenie masek chirurgicznych
noszenie masek chirurgicznych
używanie jednorazowych fartuchów
używanie jednorazowych fartuchów
dokładne mycie i odkażanie rąk
dokładne mycie i odkażanie rąk
podejrzanych podejrzanych chorobę
podejrzanych podejrzanych chorobę
należy poddać 10 dniowej obserwacji
należy poddać 10 dniowej obserwacji
lub kwarantannie.
lub kwarantannie.