DOWÓD Z OGLĘDZIN
DOWÓD Z OGLĘDZIN
W WETERYNARII SĄDOWEJ
W WETERYNARII SĄDOWEJ
DOWÓD Z OGLĘDZIN
DOWÓD Z OGLĘDZIN
W WETERYNARII SĄDOWEJ
W WETERYNARII SĄDOWEJ
OGLĘDZINY
OGLĘDZINY
Czynność procesowa polegająca na badaniu
Czynność procesowa polegająca na badaniu
stanu faktycznego, dokonanie bezpośrednich
stanu faktycznego, dokonanie bezpośrednich
ustaleń, koniecznych dla rozstrzygnięcia sprawy
ustaleń, koniecznych dla rozstrzygnięcia sprawy
oraz zbieranie nowych rzeczowych materiałów
oraz zbieranie nowych rzeczowych materiałów
dowodowych (oględziny miejsca, osób, rzeczy)
dowodowych (oględziny miejsca, osób, rzeczy)
OGLĘDZINY SĄDOWO-
OGLĘDZINY SĄDOWO-
LEKARSKIE
LEKARSKIE
Dotyczą osób żywych, zwłok oraz innych
Dotyczą osób żywych, zwłok oraz innych
rzeczowych środków dowodowych i miejsca ich
rzeczowych środków dowodowych i miejsca ich
znalezienia – przez analogię przepisy mają
znalezienia – przez analogię przepisy mają
zastosowanie w sprawach weterynaryjnych
zastosowanie w sprawach weterynaryjnych
•
oględziny zwłok – na miejscu ich znalezienia
oględziny zwłok – na miejscu ich znalezienia
•
otwarcie zwłok (sekcja) – może być uzupełnione
otwarcie zwłok (sekcja) – może być uzupełnione
badaniami dodatkowymi
badaniami dodatkowymi
•
oględziny śledcze miejsca – dotyczą miejsca
oględziny śledcze miejsca – dotyczą miejsca
przestępstwa lub wypadku, miejsc ukrycia, osób i
przestępstwa lub wypadku, miejsc ukrycia, osób i
rzeczy (rewizja) – celem znalezienia ujawnienia
rzeczy (rewizja) – celem znalezienia ujawnienia
i zabezpieczenia poszczególnych przedmiotów
i zabezpieczenia poszczególnych przedmiotów
znajdujących się na miejscu zdarzenia, które
znajdujących się na miejscu zdarzenia, które
mogą
mogą
służyć jako środki dowodowe
służyć jako środki dowodowe
SEKCJA DLA CELÓW SĄDOWYCH
SEKCJA DLA CELÓW SĄDOWYCH
Jeżeli przedmiotem dochodzeń sądowych jest
Jeżeli przedmiotem dochodzeń sądowych jest
zwierzę padłe, zwłaszcza nagle lub ubite z
zwierzę padłe, zwłaszcza nagle lub ubite z
konieczności, to niemal zawsze sąd
konieczności, to niemal zawsze sąd
podejrzewa, że śmierć zwierzęcia powstała
podejrzewa, że śmierć zwierzęcia powstała
w skutek czyjejś winy
w skutek czyjejś winy
Protokół sekcji bywa często jedynym lub
Protokół sekcji bywa często jedynym lub
najważniejszym dowodem rzeczowym, może to
najważniejszym dowodem rzeczowym, może to
podejrzenie uchylić lub potwierdzić
podejrzenie uchylić lub potwierdzić
SEKCJA DLA CELÓW SĄDOWYCH
SEKCJA DLA CELÓW SĄDOWYCH
Określenie czasu śmierci
Określenie czasu śmierci
Określenie przyczyny śmierci
Określenie przyczyny śmierci
Określenie współistniejących przewlekłych
Określenie współistniejących przewlekłych
procesów chorobowych
procesów chorobowych
Bliższe określenie skutków urazów, co łączy się
Bliższe określenie skutków urazów, co łączy się
z próbą ustalenia narzędzia, które
z próbą ustalenia narzędzia, które
spowodowało obrażenia
spowodowało obrażenia
Ustalenie ewentualnego związku przyczynowo-
Ustalenie ewentualnego związku przyczynowo-
skutkowego między urazem (lub sumą urazów)
skutkowego między urazem (lub sumą urazów)
a śmiercią. Dotyczyć to może roli zespołu
a śmiercią. Dotyczyć to może roli zespołu
czynników które doprowadziły do śmierci
czynników które doprowadziły do śmierci
SEKCJA DLA CELÓW SĄDOWYCH
SEKCJA DLA CELÓW SĄDOWYCH
Zebranie faktów, które przy analizie całego
Zebranie faktów, które przy analizie całego
zajścia zdarzenia ułatwić mogą
zajścia zdarzenia ułatwić mogą
zrekonstruowanie poszczególnych faz zajścia
zrekonstruowanie poszczególnych faz zajścia
(np. w przypadku pobicia lub potrącenia)
(np. w przypadku pobicia lub potrącenia)
Zabezpieczenie śladów na zwłokach
Zabezpieczenie śladów na zwłokach
Zabezpieczenie materiału do ewentualnych
Zabezpieczenie materiału do ewentualnych
dalszych badań (histopatologicznych,
dalszych badań (histopatologicznych,
toksykologicznych, hemogenetycznych)
toksykologicznych, hemogenetycznych)
ZMIANY POŚMIERTNE
ZMIANY POŚMIERTNE
Dokładna znajomość zmian rozwijających się po
Dokładna znajomość zmian rozwijających się po
śmierci
śmierci
w tkankach i narządach jest niezbędna dla
w tkankach i narządach jest niezbędna dla
orzecznictwa sądowego
orzecznictwa sądowego
Wczesne oznaki śmierci:
Wczesne oznaki śmierci:
bladość zwłok –
bladość zwłok –
palor mortis
palor mortis
oziębienie zwłok –
oziębienie zwłok –
algor s. frigor mortis
algor s. frigor mortis
wysychanie zwłok –
wysychanie zwłok –
exicatio postmortalis
exicatio postmortalis
stężenie pośmiertne –
stężenie pośmiertne –
rigor mortis
rigor mortis
plamy pośmiertne –
plamy pośmiertne –
livores mortis
livores mortis
skrzepy pośmiertne –
skrzepy pośmiertne –
cruores mortis
cruores mortis
przepojenie hemoglobiną –
przepojenie hemoglobiną –
imbibitio
imbibitio
hemoglobineamica
hemoglobineamica
ZMIANY POŚMIERTNE
ZMIANY POŚMIERTNE
Późne zmiany pośmiertne
Późne zmiany pośmiertne
•
autoliza pośmiertna –
autoliza pośmiertna –
autolisis
autolisis
postmortalis
postmortalis
•
gnicie –
gnicie –
putrescentio
putrescentio
•
strupieszczenie (mumifikacja) -
strupieszczenie (mumifikacja) -
mumificatio
mumificatio
•
zeszkieletowanie
zeszkieletowanie
•
przeobrażenie tłuszczowo-woskowe
przeobrażenie tłuszczowo-woskowe
•
przemiany torfowe
przemiany torfowe
BLADOŚĆ ZWŁOK
BLADOŚĆ ZWŁOK
U zwierząt posiadających skórę pokrytą
U zwierząt posiadających skórę pokrytą
włosem lub piórami, a przy tym pigmentowaną
włosem lub piórami, a przy tym pigmentowaną
cecha ta jest zwykle niewidoczna
cecha ta jest zwykle niewidoczna
Można ją śledzić na zewnętrznych błonach
Można ją śledzić na zewnętrznych błonach
śluzowych,
śluzowych,
a tylko u świń na skórze
a tylko u świń na skórze
OZIĘBIENIE ZWŁOK
OZIĘBIENIE ZWŁOK
Ciepłota ciała stopniowo wyrównuje się z
Ciepłota ciała stopniowo wyrównuje się z
temperaturą otoczenia
temperaturą otoczenia
Szybkość oziębiania zależy od:
Szybkość oziębiania zależy od:
•
temperatury otoczenia i zwłok
temperatury otoczenia i zwłok
•
wilgotności powietrza
wilgotności powietrza
•
ruchu powietrza
ruchu powietrza
•
masa, pokrywa włosowa, pokłady tkanki
masa, pokrywa włosowa, pokłady tkanki
tłuszczowej stygnącego ciała
tłuszczowej stygnącego ciała
•
przebytych schorzeń
przebytych schorzeń
OZIĘBIENIE ZWŁOK
OZIĘBIENIE ZWŁOK
Oziębienie w temperaturze pokojowej:
Oziębienie w temperaturze pokojowej:
•
kończyny – po 1-2 godz.
kończyny – po 1-2 godz.
•
tułów – po 4-5 godz.
tułów – po 4-5 godz.
•
średnio temperatura zwłok obniża się o
średnio temperatura zwłok obniża się o
1
1
°
°
C/h -
C/h -
w pierwszej dobie, o 0,2
w pierwszej dobie, o 0,2
°
°
C/h – w drugiej
C/h – w drugiej
dobie
dobie
WYSYCHANIE ZWŁOK
WYSYCHANIE ZWŁOK
Rozwija się szybko przy:
Rozwija się szybko przy:
•
wysokiej temperaturze i suchym powietrzu
wysokiej temperaturze i suchym powietrzu
•
u zwierząt wychudzonych i charłaczych
u zwierząt wychudzonych i charłaczych
Rozwija się wolno albo wcale się nie rozwija:
Rozwija się wolno albo wcale się nie rozwija:
•
w wysokiej temperaturze i wilgotnym
w wysokiej temperaturze i wilgotnym
powietrzu
powietrzu
•
u zwierząt utuczonych, pełnokrwistych
u zwierząt utuczonych, pełnokrwistych
Rogówka i białkówka wysycha w temperaturze
Rogówka i białkówka wysycha w temperaturze
pokojowej po 1 h – przy otwartych oczach, po
pokojowej po 1 h – przy otwartych oczach, po
24 h – przy zamkniętych oczach
24 h – przy zamkniętych oczach
STĘŻENIE POŚMIERTNE
STĘŻENIE POŚMIERTNE
mięsień sercowy – 0,5 – 2 h
mięsień sercowy – 0,5 – 2 h
przepona i mięśnie oddechowe
przepona i mięśnie oddechowe
mięśnie żucia – 2-4 h
mięśnie żucia – 2-4 h
mięśnie karku
mięśnie karku
mięśnie kończyny przednich
mięśnie kończyny przednich
mięśnie tułowia
mięśnie tułowia
mięśnie kończyn tylnych
mięśnie kończyn tylnych
mięśnie ogona 15-20 h
mięśnie ogona 15-20 h
ustępuje po
1-2
dobach
Kolejność występowania stężenia:
Kolejność występowania stężenia:
STĘŻENIE POŚMIERNTE
STĘŻENIE POŚMIERNTE
Stężenie obejmuje w tym samym stopniu
Stężenie obejmuje w tym samym stopniu
mięśnie prążkowane i gładkie
mięśnie prążkowane i gładkie
Zwłoki wyniszczone, o znikomej ilości
Zwłoki wyniszczone, o znikomej ilości
glikogenu, mięśnie zwyrodniałe wytwarzają
glikogenu, mięśnie zwyrodniałe wytwarzają
słabe stężenie pośmiertne
słabe stężenie pośmiertne
Stężenie pośmiertne występuje szybciej:
Stężenie pośmiertne występuje szybciej:
•
w wysokiej temperaturze
w wysokiej temperaturze
•
w schorzeniach przebiegających z gorączką
w schorzeniach przebiegających z gorączką
(ale osiąga słaby stopień i szybciej ustępuje)
(ale osiąga słaby stopień i szybciej ustępuje)
•
po podaniu pilokarpiny, atropiny
po podaniu pilokarpiny, atropiny
W stężeniu kataleptycznym skurcz obejmuje w
W stężeniu kataleptycznym skurcz obejmuje w
chwili śmierci równocześnie wszystkie mięśnie
chwili śmierci równocześnie wszystkie mięśnie
PLAMY POŚMIERTNE
PLAMY POŚMIERTNE
U zwierząt, które nie były poruszone przez
U zwierząt, które nie były poruszone przez
kilkanaście godzin po śmierci, rozmieszczenie plam
kilkanaście godzin po śmierci, rozmieszczenie plam
pośmiertnych określa pozycję w chwili jego śmierci.
pośmiertnych określa pozycję w chwili jego śmierci.
Barwa plam jest burakowosina, ale...
Barwa plam jest burakowosina, ale...
•
przy zatruciu tlenkiem węgla, cyjankiem potasu –
przy zatruciu tlenkiem węgla, cyjankiem potasu –
jaśnieje do żywoczerwonej
jaśnieje do żywoczerwonej
•
przy zatruciu związkami chloru, grzybami – są
przy zatruciu związkami chloru, grzybami – są
brązowe
brązowe
W odróżnieniu do przyżyciowych wynaczynień:
W odróżnieniu do przyżyciowych wynaczynień:
•
nie mają wyraźnie zarysowanych brzegów
nie mają wyraźnie zarysowanych brzegów
•
ustępują przy ucisku palcem
ustępują przy ucisku palcem
•
zmywają się z powierzchni przekroju
zmywają się z powierzchni przekroju
SKRZEPY POŚMIERTNE
SKRZEPY POŚMIERTNE
Rodzaje:
Rodzaje:
•
czerwony
czerwony
•
biały
biały
•
żółty
żółty
Od przyżyciowych zakrzepów różnią się:
Od przyżyciowych zakrzepów różnią się:
•
gładką, wilgotną, lśniącą powierzchnią
gładką, wilgotną, lśniącą powierzchnią
•
leżą luźno w naczyniach
leżą luźno w naczyniach
•
są elastyczne
są elastyczne
PRZEPOJENIE HEMOGLOBINĄ
PRZEPOJENIE HEMOGLOBINĄ
Uwidacznia się najwcześniej w błonach
Uwidacznia się najwcześniej w błonach
wewnętrznych dużych naczyń, we wsierdziu, w
wewnętrznych dużych naczyń, we wsierdziu, w
błonie śluzowej przednich odcinków dróg
błonie śluzowej przednich odcinków dróg
oddechowych
oddechowych
GNICIE ZWŁOK
GNICIE ZWŁOK
Gnicie występuje szybko:
Gnicie występuje szybko:
•
przy wysokiej temperaturze
przy wysokiej temperaturze
•
przy znacznej wilgotności powietrza
przy znacznej wilgotności powietrza
•
w zwłokach o grubej podściółce tłuszczowej
w zwłokach o grubej podściółce tłuszczowej
•
w zwłokach zwierząt padłych nagle, na
w zwłokach zwierząt padłych nagle, na
choroby zakaźne o przebiegu posocznicowym
choroby zakaźne o przebiegu posocznicowym
•
w glebach mokrych i gliniastych
w glebach mokrych i gliniastych
Zwłoki gniją przy dostępie powietrza 2 razy
Zwłoki gniją przy dostępie powietrza 2 razy
szybciej niż w wodzie, a zakopane 6-8 razy
szybciej niż w wodzie, a zakopane 6-8 razy
wolniej niż w wodzie
wolniej niż w wodzie
GNICIE ZWŁOK
GNICIE ZWŁOK
W temperaturze pokojowej procesy gnilne
W temperaturze pokojowej procesy gnilne
rozpoczynają się po około 2 dniach
rozpoczynają się po około 2 dniach
Zanik części miękkich następuje po 3-7 latach
Zanik części miękkich następuje po 3-7 latach
od chwili zagrzebania
od chwili zagrzebania
Zniszczenie chrząstek i więzadeł – po 4-5
Zniszczenie chrząstek i więzadeł – po 4-5
latach
latach
Proces odtłuszczania kości – po 5-10 latach
Proces odtłuszczania kości – po 5-10 latach
AUTOLIZA POŚMIERTNA
AUTOLIZA POŚMIERTNA
Rozkład pod wpływem enzymów dotyczy
Rozkład pod wpływem enzymów dotyczy
przede wszystkim narządów mających
przede wszystkim narządów mających
styczność z sokami trawiennymi.
styczność z sokami trawiennymi.
Samostrawienie pośmiertne obserwuje się
Samostrawienie pośmiertne obserwuje się
najczęściej
najczęściej
w żołądku i przełyku
w żołądku i przełyku
Ubytki powstałe przy autolizie pośmiertnej
Ubytki powstałe przy autolizie pośmiertnej
różnią się od przyżyciowych brakiem makro-
różnią się od przyżyciowych brakiem makro-
i mikroskopowego odczynu zapalnego w
i mikroskopowego odczynu zapalnego w
otoczeniu
otoczeniu
i kwaśnym odczynem
i kwaśnym odczynem
STRUPIESZCZENIE
STRUPIESZCZENIE
Ten rodzaj przeobrażenia zwłok powstaje gdy
Ten rodzaj przeobrażenia zwłok powstaje gdy
ciało przebywa w środowisku suchym i
ciało przebywa w środowisku suchym i
przewiewnym przy stosunkowo wysokiej
przewiewnym przy stosunkowo wysokiej
temperaturze
temperaturze
Skóra staje się twarda, skórzasta, koloru od
Skóra staje się twarda, skórzasta, koloru od
jasnobrązowego do czarnego
jasnobrązowego do czarnego
Zwłoki są lekkie i kruche, ale procesy gnilno-
Zwłoki są lekkie i kruche, ale procesy gnilno-
fermentacyjne nie postępują
fermentacyjne nie postępują
PRZEMIANY WOSKOWO-
PRZEMIANY WOSKOWO-
TŁUSZCZOWE
TŁUSZCZOWE
Do tej przemiany dochodzi w środowisku
Do tej przemiany dochodzi w środowisku
wilgotnym, przy małym dostępie tlenu i na ogół
wilgotnym, przy małym dostępie tlenu i na ogół
niskiej temperaturze – głęboka woda, wilgotne
niskiej temperaturze – głęboka woda, wilgotne
piwnice, itp.
piwnice, itp.
Dotyczy głównie zwierząt dobrze odżywionych z
Dotyczy głównie zwierząt dobrze odżywionych z
dobrze rozwiniętą tkanką tłuszczową.
dobrze rozwiniętą tkanką tłuszczową.
Powstaje tzw. tłuszczo-wosk, który przybiera
Powstaje tzw. tłuszczo-wosk, który przybiera
wygląd białoszarawych plastycznych mas
wygląd białoszarawych plastycznych mas
Masy tłuszczo-wosku wysychają na powierzchni
Masy tłuszczo-wosku wysychają na powierzchni
ciała
ciała
i stają się kruche, nadając zwłokom wygląd jakby
i stają się kruche, nadając zwłokom wygląd jakby
pokropionych gipsem lub wapniem
pokropionych gipsem lub wapniem
PRZEMIANY TORFOWE
PRZEMIANY TORFOWE
Przeobrażenia, do których dochodzi w
Przeobrażenia, do których dochodzi w
zwłokach przebywających w głębokich rowach
zwłokach przebywających w głębokich rowach
torfowych, bagnach itp.
torfowych, bagnach itp.
Charakterystyczne jest wygarbowanie powłok
Charakterystyczne jest wygarbowanie powłok
skórnych oraz demineralizacja tkanki kostnej
skórnych oraz demineralizacja tkanki kostnej
PROTOKÓŁ SEKCJI DLA CELÓW
PROTOKÓŁ SEKCJI DLA CELÓW
SĄDOWYCH
SĄDOWYCH
Wyniki oględzin sekcyjnych oraz orzeczenie
Wyniki oględzin sekcyjnych oraz orzeczenie
końcowe
końcowe
w protokole należy opisać w sposób przejrzysty
w protokole należy opisać w sposób przejrzysty
i zrozumiały
i zrozumiały
Opisy zmian anatomopatologicznych powinny
Opisy zmian anatomopatologicznych powinny
być wyrażone w sposób jednoznaczny, tak by
być wyrażone w sposób jednoznaczny, tak by
każdy czytający lekarz weterynarii zgadzał się
każdy czytający lekarz weterynarii zgadzał się
z orzeczeniem
z orzeczeniem
PROTOKÓŁ SEKCJI DLA CELÓW
PROTOKÓŁ SEKCJI DLA CELÓW
SĄDOWYCH
SĄDOWYCH
Elementy protokołu:
Elementy protokołu:
•
nagłówek
nagłówek
•
formuła wstępna – powód wykonywanej
formuła wstępna – powód wykonywanej
sekcji, jej czas, miejsce, opis zwierzęcia
sekcji, jej czas, miejsce, opis zwierzęcia
•
oględziny – obiektywny opis zmian
oględziny – obiektywny opis zmian
anatomopatologicznych i badań
anatomopatologicznych i badań
dodatkowych
dodatkowych
•
orzeczenie lekarsko-weterynaryjne –
orzeczenie lekarsko-weterynaryjne –
logiczne wnioski ułożone według kolejności
logiczne wnioski ułożone według kolejności
ich wagi
ich wagi
•
podpis prosektora
podpis prosektora