PRZESTRZEŃ
PRACY:
ANTROPOMETRIA
Przygotowała:
Justyna Koloch
ANTROPOMETRIA:
Rozkład normalny,
Centyle
Wymiary antropometryczne,
Atlasy antropometryczne,
Przestrzeń pracy i metody jej
projektowania
Czym jest antropometria?
Zespół technik i metod pomiarowych
umożliwiających ścisłe badanie
zróżnicowania cech mierzalnych człowieka
i ich zmienności w rozwoju osobniczym.
Rozkład normalny:
zwany rozkładem Gaussa-Laplace'a
jest najczęściej spotykanym
rozkładem zmiennej losowej ciągłej
zmienna losowa ciągła X ma rozkład
normalny o wartości oczekiwanej m i
odchyleniu standardowym σ:
)
,
(
:
m
N
X
Rozkład prawdopodobieństwa w przypadku
zmiennej losowej ciągłej nosi nazwę
rozkładu (funkcji) gęstości.
Funkcja gęstości w rozkładzie normalnym o postaci:
określona została dla wszystkich rzeczywistych
wartości zmiennej X.
0
,
2
1
)
(
2
2
2
)
(
i
x
gdzie
e
x
f
m
x
Czym jest centyl?
Centyl rzędu p, czyli p-ty centyl,
to taka wartość c
p
, dla której p %
populacji ma wartość danej
cechy mniejszą, a pozostała
część populacji (czyli 100-p) %
większą niż c
p
.
Centyle oblicza się z próbki
losowej, przy czym:
50 centyl mediana
5 centyl kwantyl dolny (
c
5
)
95 centyl kwantyl górny (
c
95
)
kwantyle
progowe
Jeżeli rozkład badanej cechy
jest normalny to:
c
p
= x + u
p
* σ
x – średnia arytmetyczna
σ – odchylenie standardowe
u
p
– p-ty centyl rozkładu normalnego
unormowanego na (0,1)
Zastosowanie centyli:
umożliwia ustalenie odestka
użytkowników osiągających warunki
komfortu przy danym rozwiązaniu
projektowym
podczas oceny prototypów maszyn i
urządzeń
Czym są wymiary
antropometryczne?
wymiary człowieka, które służą do
kształtowania stanowiska pracy pod
kątem wygody użytkownika i
funkcjonalności projektowanych
elementów
podawane w postaci centylowej
Korzyści wynikające ze
znajomości wymiarów
antropometrycznych:
ustalenie wielkości przestrzeni pracy
ustalenie rozmiarów powierzchni pracy i jej
wysokości
ustalenie rozmiarów siedzisk i urządzeń
pracowniczych
rozmieszczenie w.w. elementów, urządzeń
sygnalizacyjnych i sterowniczych
względem siebie i użytkownika
W projektowaniu kryteria
antropometryczne określają, iż
struktura stanowiska pracy
powinna
być dostosowana do przynajmniej
90% użytkowników
, tj. stwarzać
wygodne i bezpieczne warunki pracy
osobom, których wymiary mieszczą
się między wartościami 5. i 95.
centyla
Metody projektowania
przestrzeni pracy:
bezpośrednia - atlasy
antrpopometryczne
pośrednia - fizyczne modele człowieka
komputerowa – modele wirtualne
Co to jest atlas
antropometryczny?
Publikacje dotyczące dorosłej ludności Polski
zawierające:
cechy antropometryczne w kolejności
porządkowej, z przynależnym dla nich
numerem
trzy charakterystyczne wielkości z rozkładu
normalnego (tj. dot. kwantyla 5 i 95 oraz
mediany) przy zróżnicowaniu na płeć
wartości pomiarów w mm
k – wymiar konstrukcyjny
22 – numer porządkowy
wymiaru
płeć
95 – wartość progowa
(kwantyl)
l – niezbędny dystans,
luz, zapas miejsca itp.
Wykorzystanie atlasów
antropometrycznych:
przy projektowaniu obiektów, dla
których tylko jeden wymiar ma
decydujące znaczenie
przy ustaleniu wysokości lub
odległości wielu pojedynczych
elementów przewidzianych do
użytkowania przez człowieka
Model dwuwymiarowy
człowieka
są profilem poprzecznym sylwetki
człowieka
manekiny są wykonane w takiej skali,
w jakiej jest sporządzony rysunek
projektowanego układu lub jego
makieta
Model trójwymiarowy
człowieka
są wykonane w różnej skali , do
wymiarów człowieka włącznie
fantomy odpowiadające
naturalnym wymiarom
człowieka mogą być stosowane
w odniesieniu do oryginalnych
elementów stanowiska pracy,
bądź też w odniesieniu do
urządzeń prototypowych
Probanci jako fizyczne modele
człowieka
osobnicy o prawidłowej budowie i proporcjach
ciała, którzy swoimi wymiarami odpowiadają
wymiarom osobnika 5- , 50- , 95 - centylowych,
do oceny stopnia dostosowania przestrzennego
makiety ( skali 1:1) lub prototypu danego
urządzenia do wymiarów ciała i zakresów ruch
człowieka będącego w określonej pozycji
Modele wirtualne człowieka
Program Anthropos:
- witrualizacja wysokiej
jakości zagadnień
ergonomicznych
- projektowanie
wszelkich wyrobów
technicznych
obsługiwanych przez
człowieka
Podsumowanie:
Rozkład normalny
Centyl
Wymiary antropometryczne
Atlas antropometryczny
Metody projektowania przestrzeni pracy:
- bezpośrednia
- pośrednia
- komputerowa
)
,
(
:
m
N
X
Literatura
Batogowska A., Słowikowski J.: Atlas
antropometryczny dorosłej ludności
Polski dla potrzeb projektowania.
Instytut wzornictwa przemysłowego,
Warszawa 1974.
www.g.m.statystyk.w.interia.pl
www.ergonomia.ioz.pwr.wroc.pl
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ