1

DYCHAWICA

OSKRZELOWA

2

PATOFIZJOLOGIA

• Napad astmatyczny może wystąpić w

przebiegu dychawicy oskrzelowej

( reakcja alergiczna )

• W przebiegu zespołów astmatycznych o

innej patogenezie

1.

Zakażenia układu oddechowego

2.

Na tle psychogennym

3.

W wyniku odruchu z nerwu błędnego

4.

W wyniku nadwrażliwości na leki i

pokarmy

3

MECHANIZM NAPADU

ASTMATYCZNEGO

• Skurcz mięśni gładkich oskrzeli i towarzyszący mu

obrzęk błony śluzowej prowadzą do tzw.

obturacyjnych zaburzeń wentylacji, szczególnie

zaznaczonych w fazie wydechu.

• Wzrost nieelastycznej pracy oddychania powoduje

uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych.

• Utrudniony przepływ powietrza w oskrzelach jest

przyczyną hipowentylacji, niedodmy wielu

pęcherzyków płucnych, hipoksemii i hiperkapnii.

• Hipoksemia powoduje obkurczenie naczyń

włosowatych płuc i wzrost oporu płucnego,

któremu mogą towarzyszyć objawy niewydolności

prawokomorowej serca.

4

OBRAZ KLINICZNY

OSTREGO SKURCZU

OSKRZELI

• Chory przyjmuje postawę ortopnoe,

co pozwala na uruchomienie
dodatkowych mięśni oddechowych

• Wdechowe ustawienie klatki

piersiowej

• Wciąganie podczas oddychania

przestrzeni międzyżebrowych,
dołków jarzmowych i
nadobojczykowych.

5

OBRAZ KLINICZNY

• Osłuchowo nad płucami rozlane świsty i

furczenia

• Objawy wzmożonego wysiłku oddechowego

– uruchomienie mięśni dodatkowych, ruch

skrzydełek nosa głównie u dzieci

• Tachykardia, hipertensja z małą amplitudą

skurczowo – rozkurczową ciśnienia tętniczego

krwi.

• Hipoksemia i hiperkapnia powodujące :

niepokój, sinicę uogólnioną, zaburzenia

świadomości.

6

LECZENIE NAPADU

ASTMATYCZNEGO

• Polega na stosowaniu leków

rozszerzających oskrzela ,
kortykosterydów, leków
upłynniających wydzielinę
oskrzelową oraz tlenoterapii

• W razie potrzeby również leków

poprawiających wydolność
krążenia.

7

LECZENIE

• W ramach pomocy doraźnej leczenie

napadu astmy rozpoczyna się od podania

aminofiliny dożylnie w dawce 5mg/kg m.c

wstrzykniętej powoli w ciągu 10 minut.

• Po podaniu dawki wstępnej, podaż

aminofiliny kontynuuje się w stałym

wlewie dożylnym w dawce 1mg/kg/godz.

lub 0,5 mg / 500ml 0,9% NaCl w

ciągu pierwszych 6 godzin leczenia

• Osoba ze zdrową watrobą może otrzymać

2,0 mg aminofiliny w ciągu doby.

8

FARMAKOTERAPIA

NAPADU

ASTMATYCZNEGO

• Leki stymulujące receptory beta–2–

adrenergiczne

- salbutamol 250 mcg i.v, a następnie wlew

ciągły 10 mcg / min. Alternatywnie można

podać 50 mcg salbutamolu co 1 godzinę

- Terbutalina ( bricanyl ) 0,25 mg i.v lub s.c

oraz po 5 mg doustnie co 8 godzin.

- Orcyprenalina ( astmopent ) i.v 0,5 mg a

następnie wlew ciągły w dawce 2 mg / 500ml

- Atropina przy odruchowym skurczu oskrzeli

spowodowanym podrażnieniem n. błędnego

9

Farmakoterapia

• Adrenalina – 0,5 – 1,0 mg podskórnie
• Efedryna - 0,5 mg podskórnie
• Hydrokortyzon 4 mg / kg m.c co 2 godziny

lub 5 – krotnie silniejszy fenikort w dawce

jednorazowej 50 – 100 mg.

• Osłona przewodu pokarmowego przy

stosowaniu sterydów ( blokery H2, pompy

proteinowej)

• Diphergan 0,25 – 05 mg / kg m.c

(lek przeciwalergiczny i uspakajający,

przeciwwymiotny ), hydroksyzina 5- 100 mg i.m

10

MECHANIZM

DZIAŁANIA STERYDÓW

• Stosując sterydy w napadzie astmy

oskrzelowej wykorzystuje się ich
właściwości przeciwzapalne i
przeciwalergiczne, jak również tzw.
„permissive effect”, czyli działanie
przyzwalajace , ułatwiające
odpowiedź receptorów beta-
adrenergicznych na leki
sympatykomimetyczne.

11

TLENOTERAPIA

• Tlenoterapia bierna: poprzez cewnik

nosowy 1,5 do 2 l/ min( większy

przepływ utrudnia wydech ) lub maskę

twarzową 2- 4 l /min

• Ogrzanie podawanego gazu – zimny

gaz może nasilić skurcz oskrzeli

• Tlenoterapia czynna – wentylacja

mechaniczna oddech IPPV

• Kontrola gazometrii, równowagi

kwasowo - zasadowej

12

LECZENIE

WSPOMAGAJĄCE

• Środki rozluźniające wydzielinę w drzewie

oskrzelowym (mukolityki) ; mistabron,

bisolbon – mucosolvon stosowany w inhalacji

oraz domięśniowo w dawce 4 – 12 mg na dobę

• Podawanie leków wspomagających pracę

serca ( glikozydy naparstnicy) ,

zwalczających zaburzenia rytmu serca

• Leki uspakajające i nasenne

( benzodiazepiny, fenotiazyny )

• Odpowiednie nawodnienie pod kontrolą RR,

Ht, diurezy , badań laboratoryjnych.