Pamięć autobiograficzna

Pamięć autobiograficzna

– definicja

Obejmuje zdarzenia z własnego życia,

doświadczenia osobiste i historię życia –

osobiste wspomnienia człowieka.
Dotyczy zdarzeń, których byliśmy

uczestnikami lub obserwatorami –

intymny charakter, związek z jaźnią

(self), strukturą Ja.
Zawdzięczamy jej poczucie spójności i

ciągłości swego istnienia w czasie.
Obejmuje ona treści epizodyczne i

semantyczne.

Specyfika wspomnień

Krytyczna rola Jaźni w kodowaniu,

wydobywaniu i przekształcaniu

wspomnień – „Ja robocze”.
Wspominanie to ponowne

„przeżywanie” – dane percepcyjne,

myśli, emocje, wyobrażenia (dla

odległych wspomnień możemy

przyjmować perspektywę

obserwatora).
Silne przekonanie o autentyczności.
Autonarracje – z Ja w roli głównej.

Rodzaje wspomnień

– wg Brewera

Wspomnienie osobiste – jednorazowe

zdarzenie; silny składnik

wyobrażeniowy reprezentacji.
Fakt autobiograficzny – pojedyncza

informacja; reprezentacja abstrakcyjna.
Ogólne wspomnienie osobiste –

powtarzające się epizody; zawiera

uogólnione wyobrażenia.
Schemat Ja – doświadczenia związane z

ja; charakter abstrakcyjny.

Organizacja pamięci

autobiograficznej – wg

Conwaya

Trzy typy wiedzy – o: (1) okresach życia;
(2) zdarzeniach ogólnych
(„minihistorie”) i (3) zdarzeniach
specyficznych (wyobrażenia, szczegóły
percepcyjne, uczucia).
Organizacja hierarchiczna – kategorie
bardziej specyficzne, dotyczące
krótszych odcinków czasu, zawierają się
w ogólniejszych, bardziej
abstrakcyjnych.

Metody badania pamięci

autobiograficznej

Metoda wskazówek słownych
(skojarzenia).
Wywiady i kwestionariusze (określone
zdarzenia, fakty albo okres życia).
Dzienniki (skuteczność różnych
wskazówek: kto, co, gdzie, kiedy?).
Obserwacja mimowolnych
wspomnień.

Pamięć przeżyć

z różnych okresów życia

Rozkład wspomnień autobiograficznych
odpowiada funkcji potęgowej – kształt
typowej krzywej zapominania, ale
tempo zapominania wolniejsze:
najwięcej wspomnień pochodzi z
ostatnich dni i tygodni; stopniowy
spadek wspomnień z ostatnich 20-30
lat.
Amnezja dziecięca.
Reminiscencja po 40 r. ż.

Amnezja dziecięca

Prawie całkowity brak wspomnień
pochodzących z pierwszych pięciu lat życia
(zupełny z pierwszych 2-3 lat);
Różni się od zwykłego zapominania.
Interpretacja: (1) neuropsychologiczna
(niedojrzałość struktur mózgu czy systemu
świadomej pamięci deklaratywnej); (2)
psychoanalityczna (wyparcie: seksualność,
agresja); (3) poznawcza (rodzaj
kodowanych informacji; brak narracji; Ja
poznawcze).

Reminiscencja po 40 r. ż.

Tendencja do wspominania zdarzeń z

okresu dorastania i wczesnej młodości

(zwłaszcza z okresu między 15-25 r.ż.).
„Moje czasy”.
Interpretacja – hipoteza: (1) dojrzewania

(szczyt rozwoju); (2) poznawcza (wiele

nowych doświadczeń); (3) kształtowania

stabilnego systemu Ja (konsolidacja Ja,

kształtowanie się dorosłej tożsamości).

Pamięć fleszowa

Szczegółowa i trwała pamięć okoliczności,

w których została odebrana wiadomość o

ważnym i zaskakującym zdarzeniu

wywołującym silne emocje.
Osoby pamiętają o tym: Gdzie były? Co

robiły? Od kogo/skąd się dowiedzieli? Jaka

była reakcja? Jak się później zachowali?
Mechanizm neuronalny „teraz zapisuj”.
Kontrowersje dotyczą wierności i trwałości

szczegółów w pamięci fleszowej.

Stopień wierności

pamięci autobiograficznej

Rekonstruowanie wspomnień.
Wspomnienia związane są z
aktualnym Ja.
Kontekst społeczny podczas
wspominania.
Fałszywe wspomnienia.
Odzyskane wspomnienia.