Nieprawidłowa objętość płynu
Nieprawidłowa objętość płynu
owodniowego i
owodniowego i
wewnątrzmaciczne
wewnątrzmaciczne
ograniczenie wzrastania płodu
ograniczenie wzrastania płodu
Nieprawidłowa objętość płynu
Nieprawidłowa objętość płynu
owodniowego i
owodniowego i
wewnątrzmaciczne
wewnątrzmaciczne
ograniczenie wzrastania płodu
ograniczenie wzrastania płodu
opracował: Piotr Uzar
opracował: Piotr Uzar
Klinika Patologii Ciąży i Porodu
Klinika Patologii Ciąży i Porodu
PAM
PAM
Objętość płynu owodniowego w
ciąży
0
200
400
600
800
1000
1200
16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42
objętość w ml
wg Queenana
Hbd
ml
Ilość płynu owodniowego jest w stanie równowagi
dynamicznej między czynnikami: łożyskowym,
płodowym i matczynym.
Małowodzie
Definicja:
Poważny niedobór płynu owodniowego-
obj. płynu< 200ml, dotyczy 0,5%- 5,5% ciąż
Przyczyny:
choroby płodu (wady, hypotrofia, TTTS,
płód bezsercowy); choroby matki (gestoza,
cukrzyca z mikroangiopatią); PPPP ; ciąża
przenoszona; złe nawodnienie
Objawy:
SF, ruchów płodu, obwodu brzucha,
mały masy, łatwo wyczuć części płodu, trudno
przemieścić część przodującą
Małowodzie
Ocena USG:
- AFI <
5cm (amniotic fluid index wg Phelan’a) - profilu
biofizycznego i ruchów płodu - trudna ocena
anatomii - wartości biometrii
(kompresja płodu) - zaburzenia przepływów w
AU i AA
Powikłania:
IUGR, hipoplazja płuc płodu, zespół zniekształceń
płodu, zespół taśm owodni, infekcja wewnątrzmaciczna, ciężki
stan ogólny płodu, obumarcie wewnątrzmaciczne lub śmierć
okołoporodowa, ucisk pępowiny, zespół aspiracji smółki, brady-
i tachykardia płodu, deceleracje zmienne, niedotlenienie płodu
Małowodzie
Profilaktyka i leczenie:
- opieka prekoncepcyjna w:
nadciśnieniu, ch. nerek,
ch. układowych, cukrzycy z mikroangiopatią
- w ciąży:
leczenie w/w chorób, leczenie zakażeń
i zaburzeń jonowych, wykrywanie wad;
leczenie małowodzia zachowawcze (dieta,
spoczynek);
leczenie zabiegowe (amnioinfuzja)
- w trakcie porodu:
KTG, amnioinfuzja śródporodowa
przy zielonych wodach
Wielowodzie
Definicja:
Patologiczne zwiększenie ilości płynu
owodniowego, obj. płynu > 2 l, dotyczy 0,1%- 3,5%
ciąż
Przyczyny:
idiopatyczne
wady płodu
ciąża mnoga
cukrzyca
inne
60%
19%
7,5%
5%
8,5%
Wielowodzie
Objawy:
słabe odczuwanie ruchów płodu, trudności
w osłuchiwaniu tętna płodu, nadmierne uniesienie
przepony, ból, zaburzenia w układzie krążeniowo-
oddechowym ciężarnej
Ocena USG:
AFI > 20cm
Powikłania:
PPPP, wypadnięcie pępowiny,
przedwczesne odklejenie się łożyska, poród
przedwczesny, niedotlenienie wewnątrzmaciczne,
nieprawidłowe położenie, osłabiona czynność
porodowa, atonia poporodowa i krwotoki w III
okresie
Wielowodzie
Profilaktyka i leczenie:
- przed ciążą:
profilaktyka wad i wyrównanie
cukrzycy
- w ciąży:
1)
leczenie chorób podstawowych:
cukrzycy, zakażeń, konfliktu Rh
2)
leczenie objawowe: amnioredukcje
(uwaga na poród przedwczesny, PPPP,
zakażenie i przedwczesne odklejenie się
łożyska)
oraz Indometacyna- wydzielania
moczu przez płód, przepuszczalności błon
płodowych,resorpcji płynu owodniowego przez
płuca
(uwaga na zwężenie przewodu Bothala)
Wewnątrzmaciczne ograniczenie
wzrastania płodu
Definicja:
IUGR-
masa i wzrost (typ I) lub masa (typ
II) płodu lub noworodka< 10 centyla dla czasu
trwania ciąży; SGA (small for gestational age)
Klasyfikacja kliniczna hypotrofii:
- Typ I- symetryczny:
20%,
niska masa i wzrost
- przyczyny: mniejszy potencjał genetyczny, rasa,
aberracje chromosomalne, niedobór witamin,
zakażenia wewnątrzmaciczne, leki
Wewnątrzmaciczne ograniczenie
wzrastania płodu
- Typ II- asymetryczny:
80%,
niska masa przy
prawidłowym wzroście i obwodzie główki, „brain
sparing efect”- mózg i serce bez zmian
- przyczyny: ciąża wielopłodowa, niewydolność
maciczno-łożyskowa, palenie, alkohol, przewlekłe
nadciśnienie z proteinurią, cukrzyca, krwawienia z
łożyska w III trymestrze, niedożywienie matki
hipowolemia
łożyskowego przepływu krwi wielkości łożyska
Wewnątrzmaciczne ograniczenie
wzrastania płodu
Ocena USG
Powikłania:
IQ, aktywności, uwagi, napięcia,
zachowania, niższy wzrost, szczuplejsza budowa
Leczenie:
chorób podstawowych, niewydolności
maciczno-łożyskowej, leżenie
Konflikt serologiczny
Konflikt serologiczny
opracował: Piotr Uzar
opracował: Piotr Uzar
Klinika Patologii Ciąży i Porodu
Klinika Patologii Ciąży i Porodu
PAM
PAM
Konflikt serologiczny
Uczulenie kobiety Ag czerwonokrwinkowym
przechodzenie Ig p/erytrocytom przez łożysko
związanie Ig z krwinkami hemoliza niedokrwistość
0,2ml
przecieku wystarczy aby uczulić (poród,
poronienie)
Przyczyny:
ciąża, przetoczenie krwi niezgodnej grupowo,
narkomani
Patomechanizm:
immunizacja Ig uszkadzają krwinki
hemoliza (hiperbilirubinemia) niedokrwistość
hipoksja tkankowa uszkodzenie: serca(niewydolność
krążenia), nabłonków, wątroby obrzęki i przesięki do
jam ciała, hipoalbuminemia śmierć płodu
Konflikt serologiczny
Diagnostyka:
- gr. krwi i odczyn Coombsa-
a)
jeśli ujemny to w I, II, III
trymestrze;
b)
jeśli dodatni to co 1 m-c + USG
-
Ocena USG:
hiperplacentoza (>4,5cm, tylko w I trym.),
hepatosplenomegalia, ż. pępowinowej,
kardiomegalia (pow. serca> 1/3 klatki piersiowej),
przesięk w otrzewnej, obrzęk ( >0,5cm), przesięk do
opłucnej i osierdzia
-
Diagnostyka inwazyjna- kordocenteza
- wskazania: konflikt w wywiadzie, Ig antyD1:16 lub
Ig antyD<1:16 ale cechy w USG
Konflikt serologiczny
Oznaczamy:
gr. krwi i Rh, odczyn Coombsa bezpośredni,
morfologię (ocena niedokrwistości), białko całkowite,
bilirubinę, gazometrię
Po zabiegu kontrola KTG 1h
(PCTP- mały przeciek,
PCTP- odruch po nakłuciu tętnicy, jeśli długo się
utrzymuje to duża utrata krwi)
Diagnostykę rozpoczynamy: po 28Hbd gdy miano 1:16;
jak stwierdzimy obrzęk płodu; 4 tyg. wcześniej niż
obrzęk
w poprzedniej ciąży
Konflikt serologiczny
Leczenie:
- wcześniejsze ukończenie ciąży (36-38Hbd)
- Sandoglobulina (0,4mg/kg i.v.)
- transfuzje wewnątrzmaciczne (3-krotny
przeżywalności)
wskazania do transfuzji:
- ciężka niedokrwistość płodu
- obrzęk uogólniony- jedyne leczenie
- wywiad- kilka obumarć płodów i ojciec DD
powikłania transfuzji:
krwawienie, zakażenie płodu,
poród przedwczesny, tamponada pępowiny, zakrzepica
żyły pępowinowej
Konflikt serologiczny
Profilaktyka:
podanie Ig anty-D; daje 96-98%
skuteczności przy ujemnym, pośrednim odczynie
antyglobulinowym
150g:
po poronieniu, po ciąży obumarłej, po ciąży
ektopowej, po zabiegach wewnątrzmacicznych, po
porodzie, w krwawieniu (poronienie zagrażające,
łożysko przodujące)
300g:
po ciąży mnogiej, po cięciu cesarskim, po
porodach zabiegowych, po ręcznym wydobyciu łożyska
Podanie śródciążowe:
ok. 28Hbd 150mg Ig anty-D
skuteczność do 99%