Pomiar hałasu

Paweł Andrzejewski 158834

Co to jest hałas?

• Hałas w

środowisku to
wszelkiego rodzaju
niepożądane,
nieprzyjemne i
uciążliwe dźwięki w
danym miejscu i
czasie. Jest to
zjawisko
subiektywne.

• Ciśnienie akustyczne to

wielkość odpowiadająca

głośności dźwięku w

pewnym punkcie. Jednostką

ciśnienia akustycznego jest

paskal ponieważ jednak

każde zjawisko akustyczne

jest zaburzeniem zmian

ciśnienia ośrodka w czasie, a

nie stałym stosunkiem siły do

powierzchni, na którą ona

działa, nasilenie jego określa

się wyznaczając zmiany

ciśnienia, dokonuje się tego

poprzez obliczenie średniego

odchylenie standardowe od

średniego ciśnienia.

•Ponieważ ucho ludzkie ma

logarytmiczną charakterystykę

reagowania na siłę dźwięku,

natężenie dźwięku podaje się w

też często w skali

logarytmicznej, jako poziom

ciśnienia akustycznego

określony w decybelach.
Skala ta, pierwotnie oparta na

najcichszym dźwięku jaki

rejestruje ludzkie ucho przy

częstotliwości 1 [kHz], obecnie

definiowana jest przez ciśnienie

akustyczne przyjmując jako

ciśnienie odniesienia

odpowiadające zeru skali p0=

20μPa (mikropaskali)

Stan narażenia

Najbardziej narażeni są

pracownicy zatrudnieni w
zakładach zajmujących się
następującymi rodzajami
działalności

• działalnością produkcyjną

(zwłaszcza produkcją metali,
drewna i wyrobów z metali)

• górnictwem

• budownictwem oraz

transportem

•

Przyjmując, że głównymi źródłami hałasu, które występują na stanowiskach

pracy są maszyny, urządzenia lub procesy technologiczne, można wyróżnić

następujące podstawowe grupy źródeł hałasu:

•

maszyny stanowiące źródło energii, np. silniki spalinowe (maksymalne

poziomy dźwięku A do 125 dB), sprężarki (do 113 dB)

•

narzędzia i silniki pneumatyczne, np. ręczne narzędzia pneumatyczne: młotki,

przecinaki, szlifierki (do 134 dB)

•

maszyny do rozdrabniania, kruszenia, przesiewania, przecinania, oczyszczania,

np. młyny kulowe (do 120 dB), sita wibracyjne (do 119 dB), kruszarki (do 119

dB), kraty wstrząsowe (do 115 dB), piły tarczowe do metalu (do 115 dB)

•

maszyny do obróbki plastycznej, np. młoty mechaniczne (do 122 dB), prasy (do

115 dB)

•

obrabiarki skrawające do metalu, np. szlifierki, automaty tokarskie, wiertarki

(do 104 dB)

•

obrabiarki skrawające do drewna, np. dłutownice (do 108 dB), strugarki (do

101 dB), frezarki (do 101 dB), piły tarczowe (do 99 dB)

•

maszyny włókiennicze, np. przewijarki (do 114 dB), krosna (do 112 dB),

przędzarki (do 110 dB), rozciągarki (do 104 dB), skręcarki (do 104 dB),

zgrzeblarki (do 102 dB)

•

urządzenia przepływowe, np. zawory (do 120 dB), wentylatory (do 114 dB)

•

urządzenia transportu wewnątrzzakładowego, np. suwnice, przenośniki,

przesypy, podajniki (do 112 dB).

Źródła hałasu w środowisku pracy

Pomiar i ocena wielkości
charakteryzujących hałas w
środowisku

Ze względu na cel (określenie

emisji hałasu maszyn lub
ocena narażenia ludzi) metody
pomiarów hałasu dzieli się na:

• metody pomiarów hałasu

maszyn

• metody pomiarów hałasu w

miejscach przebywania ludzi
(na stanowiskach pracy).

Metody pomiarów hałasu
maszyn

Stosuje się w celu określania wielkości charakteryzujących emisję

hałasu maszyn, rozpatrywanych jako oddzielne źródła hałasu w

ustalonych warunkach doświadczalnych i eksploatacyjnych.

Zgodnie z przepisami europejskim wielkościami tymi są:
poziom mocy akustycznej lub poziom ciśnienia akustycznego emisji na

stanowisku pracy maszyny lub w innych określonych miejscach.

Wybór wielkości zależy od wartości emisji hałasu.

Poziom mocy akustycznej powinien być podany, gdy uśredniony

poziom ciśnienia akustycznego emisji skorygowany charakterystyką

częstotliwościową A (zwany równoważnym poziomem dźwięku A)

na stanowisku pracy maszyny przekracza 85 dB.

Metody określone w normach EN ISO 9614-1 EN ISO 9614-2

METODY POMIARU NATĘŻENIA
DŹWIĘKU

•

Metody określone w normach EN ISO 9614-1 EN ISO 9614-2
polegają na .wyznaczeniu poziomu mocy akustycznej nie na
podstawie pomiarów poziomów ciśnienia akustycznego, ale
pomiarów natężenia dźwięku.

Pomiary te są wykonywane na powierzchni otaczającej

maszynę, w jej bezpośrednim polu akustycznym. Pomiar
może być wykonywany albo punkt po punkcie, albo przez
ciągle przemieszczanie sondy po powierzchni pomiarowej.

Wybór metody pomiaru natężenia
dźwięku

Jeśli hałas emitowany przez badane źródło jest ustalony

podczas skanowania sondą jednego segmentu powierzchni

pomiarowej, wtedy norma EN ISO 9614-2 ma zastosowanie i

będzie miała pierwszeństwo wobec normy EN ISO 9614-1,

której stosowanie jest bardziej uciążliwe.

Jeśli badane źródło pracuje w cyklu, podczas którego

emitowany hałas jest ewentualnie ustalony tylko dla

okresów zbyt krótkich, aby umożliwić dokonanie

skanowania, wówczas wybiera się normę EN ISO 9614-1.

Jeśli czas, jaki zabierze wykonanie badania jest parametrem

decydującym, wtedy powinno się wybrać normę EN ISO

9614-2.

Jeżeli celem jest wyznaczenie mocy akustycznej z bardzo dużą

dokładnością, wtedy wybiera się normę EN ISO 9614-1,

która pozwala uzyskiwać wynik klasy 1. Równowartością jest

wymagany wysiłek metrologiczny i czas, jaki należy

poświęcić badaniu.

Metody pomiarów i oceny hałasu w
miejscach przebywania ludzi

• stosuje się w celu ustalenia wielkości narażenia ludzi na

działanie hałasu na stanowiskach pracy i w określonych
miejscach przebywania ludzi względem źródeł hałasu,
niezależnie od ich rodzaju i liczby.

• Wyniki pomiarów hałasu służą przede wszystkim do

porównania istniejących warunków akustycznych z
warunkami określonymi przez normy i przepisy higieniczne,
a także do oceny i wyboru planowanych lub realizowanych
przedsięwzięć ograniczających hałas

•
Metoda pomiaru wielkości
charakteryzujących hałas w środowisku
pracy są określane w normach: PN-N-
01307:1994, PN-ISO 1999:2000 i PN-ISO
9612:2004.

• Pomiary przeprowadza się dwiema metodami:

bezpośrednią i pośrednią.

• Metoda bezpośrednia polega na ciągłym pomiarze

przez cały czas narażenia pracownika na hałas i

odczycie wielkości określanych bezpośrednio z

mierników, np. dozymetru hałasu lub całkującego

miernika poziomu dźwięku. Umożliwia ona otrzymanie

wyników, które dokładnie oddają narażenie pracownika

na hałas.

• Metoda pośrednia polega na pomiarze hałasu w czasie

krótszym niż podlegający ocenie oraz zastosowaniu

odpowiednich zależności matematycznych do

wyznaczenia wymienionych wielkości.

• W metodzie bezpośredniej,

należy stosować dozymetry

hałasu lub całkujące mierniki

poziomu dźwięku. W przypadku

całkujących mierników poziomu

dźwięku należy włączyć

charakterystykę dynamiczną S i

charakterystykę

częstotliwościową A. Przy

pomiarze szczytowego poziomu

dźwięku C powinna być

zastosowana charakterystyka

detektora peak i charakterystyka

częstotliwościowa C. W metodzie

pośredniej dopuszcza się pomiar

poziomu dźwięku A za pomocą

miernika poziomu dźwięku z

jednoczesnym określeniem czasu

ekspozycji dla każdego

zmierzonego poziomu. 

• Koniec ; ]