Temat ćwiczenia:

„Pomiar hałasu zewnętrznego i wewnętrznego emitowanego przez pojazdy osobowe”

Prowadzący: dr inż. Wojciech Ambroszko

1. Wstęp

Istotnym czynnikiem wpływającym na komfort jazdy jest hałas pojazdu samochodowego. Hałas wpływa negatywnie na kierowcę i pasażerów powoduje zmęczenie kierowcy co może powodować do braku skupienia i zbytniego wyczulenia układu nerwowego co powoduje podejmowanie pochopnych decyzji i może wpłynąć na bardziej agresywną jazdę. Drugi aspekt to wpływ hałasu na otaczające je środowisko wywołuje to większą aktywność układu nerwowego innych uczestników ruchu. Może ogłuszyć inne zmysły przez co organizm człowieka zmniejsza czułość słuchu co może spowodować zagrożenie na drodze.

1. Metoda przeprowadzenia pomiaru

Pomiar powinien być wykonany na pojeździe znajdującym się w stanie spoczynku. Pomiar na zewnątrz pojazdu wykonujemy w celu zbadania hałaśliwości pojazdu i jego wpływ na otoczenie zewnętrzne. Pomiar wewnątrz wykonujemy w celu zbadania wpływu na komfort jazdy i odczuwanie hałasu przez osoby znajdujące się w pojeździe.

1. Miejsce pomiaru

Pomiary hałasu pojazdu na postoju należy wykonać na terenie otwartym, wolnym od wyraźnych przeszkód odbijających dźwięk. Najlepiej, żeby powierzchnia były betonową lub asfaltową lub z innego twardego materiału o wysokich właściwościach odbijających dźwięk, z wyjątkiem ubitej ziemi. Powierzchnia tego obszaru powinna być płaska i pozioma oraz powinna mieć kształt prostokąta o bokach odległych co najmniej 3 m od obrysu pojazdu. Badany pojazd powinien być umieszczony w miejscu pomiarowym zgodnie z rys. 1

Rysunek 1 Miejsce pomiar

1. Poziom hałasu otoczenia.

Przed rozpoczęciem badań, podczas badań, należy zmierzyć poziom hałasu otoczenia, zakłócenia akustyczne, mogą mieć wpływ na wskazania przyrządu. Poziom hałasu powinien być mniejszy od mierzonego poziomu hałasu wytwarzanego przez pojazd co najmniej o 10 dB.

1. Warunki atmosferyczne.

Pomiary należy przeprowadzać w korzystnych warunkach atmosferycznych. Podczas pomiarów prędkość wiatru może znacząco wpływać na przebieg doświadczenia oraz powodować duże odchyłki wyników. Zalecane jest stosowanie mikrofonowych osłon przeciwwietrznych.

1. Aparatura pomiarowa i dokładność pomiarów.

Pomiary poziomu hałasu dB (A) należy wykonać za pomocą miernika poziomu dźwięku. Miernik powinien być wycechowany wzorcowym źródłem dźwięku bezpośrednio przed i po każdej serii pomiarów. Jeśli wskazania miernika przed pomiarem i po pomiarach różnią się więcej niż o 2 dB, pomiary należy powtórzyć. Prędkość obrotowa silnika oraz prędkość pojazdu podczas badań powinny być mierzone z dokładnością do 3%.

1. Ustawienie mikrofonu

Wysokość ustawienia mikrofonu nad powierzchnią obszaru pomiarowego powinna być równa wysokości końcówki wylotu rury wydechowej pojazdu, ale nie powinna być mniejsza niż 0,2 m. Mikrofon powinien być skierowany w kierunku rury wydechowej badanego pojazdu, a jego odległość powinna wynosić około 0,5 m. Oś maksymalnej czułości mikrofonu powinna być równoległa do powierzchni obszaru pomiarowego. Ponadto mikrofon powinien być tak umieszczony, aby znajdował się możliwie daleko od obrysu pojazdu. W przypadku układu wydechowego o dwu lub więcej wylotach umieszczonych w odległości mniejszej niż 0,3 m od siebie i połączonych tym samym tłumikiem, należy wykonać pomiar tylko przy ustawieniu mikrofonu w poblisku końcówki wylotu znajdującego się bliżej zewnętrznej strony pojazdu. Dla pojazdów o wylocie końcówki skierowanym pionowo w górą, mikrofon powinien być umieszczony na wysokości tego wylotu

1. Pomiary

Pomiary powinny być wykonywane na biegu neutralnym. Po ustawieniu pojazdu na stanowisku pomiarowym i przed rozpoczęciem badań, należy rozgrzać pojazd.

Pomiarów dokonujemy wprowadzając silnik na 3/4 maksymalnych obrotów dla pojazdów o zapłonie iskrowym. Maksymalnej prędkości obrotowej ustalonej przez ogranicznik regulatora obrotów silnika o zapłonie samoczynnym.
Aby otrzymane wyniki można było uznać za poprawne, należy w co najmniej 3 pomiarach otrzymać wyniki różniące się o maksymalnie 2 dB, w przeciwnym wypadku należy przeprowadzać pomiary do skutku. Z uzyskanych wartości pomiarów jako końcowy wynik przyjmuje się najwyższą otrzymaną wartość. Pomiar poziomu hałasu należy wykonać w krótkim okresie pracy silnika dla ustalonej prędkości obrotowej oraz w czasie jej zmniejszania, przyjmując jako wynik maksymalne wskazanie miernika. Zaleca się wykonanie wstępnych pomiarów w celu regulacji i przystosowania silnika pojazdu do badań. Wyników wstępnych pomiarów nie należy brać pod uwagę.

1. Liczba i dokładność pomiarów.

Należy wykonać co najmniej trzy pomiary następujące po sobie, doprowadzając za każdym razem silnik do pomiarowej prędkości obrotowej. Odczytywane wartości poziomu zaokrąglić do wartości najbliższej liczby całkowitej. Pod uwagę należy brać tylko te zmierzone wartości, które zostały uzyskane z trzech następujących po sobie pomiarów, nie różniących się o więcej niż 2 dB. W przeciwnym wypadku należy prowadzić pomiary dalej aż do uzyskania trzech wartości, spełniających powyższy warunek.

1. Sprawozdanie powinno zawierać:

1. ogólne dane pojazdu:- marka typ/model

2. dane dotyczące silnika:- typ,- rodzaj silnika, prędkość obrotowa przy mocy maksymalnej, umieszczenie silnika

3. układ tłumienia (krótki opis) i umiejscowienie końcówki rury wydechowej

4. miejsce prowadzenia badań:- stan drogi odcinka pomiarowego,- rodzaj nawierzchni

5. warunki pomiarowe:- warunki atmosferyczne, poziom hałasu otoczenia,

6. wyniki pomiarów hałasu ina postoju oraz ich ocena:

- poziom hałasu na postoju dB (A),

- pomiarowa prędkość obrotowa,