Jak działa program?

Marek Deutsch
[e-mail]

System informatyczny

S I

Sprzęt

Oprogramowanie

Ludzie

Baza danych

Dokumentacja

Wejście

Wyjście

( użytkownicy,

operatorzy )

systemowe

Oprogramowanie

użytkowe

Schemat budowy komputera

Procesor

Pamięć ROM

Pamięć RAM

(oprogramowanie operacyjne)

(programy użytkowe)

Układy wejścia

Układy wyjścia

- klawiatura
- mysz
- skaner
- pamięć dyskowa

- drukarka
- pamięć dyskowa
- monitor ekranowy
- ploter

- czytniki

dokumentów

(magnetyczne MICR,

optyczne OCR)

Działanie programu: program załadowany

do pamięci

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51...
52...
53...
54...

23

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 23

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52...
53...
54...

24

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 24

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 0
53...
54...

25

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 25

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 0
53...
54 0

26

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 26

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 0
53...
54 0

27

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 27

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 0
53 118
54 0

28

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 28

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 0
53 118
54 118

29

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 29

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 1
53 118
54 118

30

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 30

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 1
53 118
54 118

26

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 26 (2)

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 1
53 118
54 118

27

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 27 (2)

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 1
53 17
54 118

28

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 28 (2)

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 1
53 17
54 135

29

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 29 (2)

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 2
53 17
54 135

30

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 30 (2)

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 2
53 17
54 135

26

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 26 (3)

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 2
53 17
54 135

31

Pamięć programu

Pamięć danych

Licznik rozkazów

Działanie programu: po rozkazie 31

22 ...
23 Wczytaj ilość liczb do k(51)
24 Wpisz 0 do k(52)
25 Wpisz 0 do k(54)
26 Jeśli k(51) = k(52), to skocz do 31
27 Wczytaj liczbę do k(53)
28 Dodaj k(53) do k(54)
29 Dodaj 1 do k(52)
30 Skocz do 26
31 Wypisz k(54)
32 ...
33 ...
34 ...

50...
51 2
52 2
53 17
54 135

Pamięć programu

Pamięć danych

135

Zadania systemu operacyjnego

• Zapewnianie komunikacji pomiędzy

„komputerem” a użytkownikiem

– Tłumaczenie komend
– Konwersja liczb (dziesiętne   dwójkowe)

• Zarządzanie urządzeniami zewnętrznymi
• Zarządzanie pamięcią operacyjną

– Ładowanie programów
– Przydzielanie i zwalnianie pamięci dla danych

• Uruchamianie programów użytkowych

– Przydział czasu procesora
– Identyfikacja sytuacji awaryjnych (np. gdy

jeden program zmienia dane innego
programu)

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 1

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

82

...

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 2

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

83

...

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 3

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

82

...

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 4

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

83

...

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 5

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

84

...

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 6

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

90

...

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 7

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

91

82

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 8

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

2044

82

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 9

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

2045

82

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 10

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

2050

82

Licznik rozkazówSTAN

Działanie systemu operacyjnego:

uruchomienie programu 11

81 ...
82 Sprawdź bufor klawiatury
83 Jeśli pusty, to skocz do 82
84 Jeśli „uruchom”, to skocz do 90
85 ...
86 ...
87 ...
88 ...
89 ...
90 82  STAN

91 Załaduj adres programu do LR
92 ...
93 ...

Instrukcje programów

Instrukcje systemu operacyjnego

1123....
1124....
1125....
1126....
1127....
1128....
1129.Odtwórz stan

2831....
2832....
2833....
2834....
2835....
2836....
2837.Odtwórz stan

2044 ...
2045 ...
2046 ...
2047 ...
2048 ...
2049 ...
2050 STAN  LR

82

82

Licznik rozkazówSTAN