Rodzaje silników
wady i zalety
Marcin Ryfa
Grupa 4, PST
Technologia Informacyjna
2
maszyna służąca do zamiany doprowadzanej do
niej energii na pracę mechaniczną. W zależności od
rodzaju wykorzystywanej energii rozróżnia się między
innymi:
• silniki cieplne
• silniki elektryczne
• silniki wodne
• silniki pneumatyczne
• silniki hydrauliczne
• silniki wiatrowe
3
Silniki cieplne
Silniki cieplne można podzielić na:
silniki o spalaniu zewnętrznym
silnik parowy
silnik o spalaniu wewnętrznym
silniki spalinowe
4
Silnik parowy
Wewnętrzna energia
rozprężającej się pary
wodnej przekształca się
w nim w pracę
mechaniczną za
pośrednictwem tłoka
poruszającego się
ruchem posuwisto-
zwrotnym w cylindrze, do
którego doprowadza się z
zewnątrz pod ciśnieniem
parę wytworzoną w
oddzielnym kotle.
Szkolna maszyna parowa
5
Zalety silników parowych
• cicha i równomierna praca
• elastyczność
• wysoka precyzja wykonania
Silnik
parowy
Spillinga
6
Wady silników parowych
cylindry muszą mieć dużą pojemność
wysoka prędkość mechanizmu zaworowego
skomplikowany układ zaworowy
konieczność odzysku ciepła z pary odlotowej
oraz z pary z paleniska
przewody parowe oraz otwory pod zawory
muszą być relatywnie duże
7
Silnik spalinowy
Silnik spalinowy to silnik, w którym energia
spalania mieszanki paliwowo-powietrznej
zamieniana jest na ruch obrotowy wału korbowego
(silnik tłokowy) lub turbiny (silnik turbinowy).
Model silnika czterosuwowego
z zapłonem iskrowym
Turbinowy silnik odrzutowy
K-15
8
Silnik spalinowy tłokowy
Silniki spalinowe tłokowe dzielimy na:
• Silniki benzynowe (o zapłonie iskrowym)
• Silniki wysokoprężne (o zapłonie samoczynnym)
• Silniki gazowe
• Silniki żarowe
9
Silnik benzynowy
Silnik o zapłonie iskrowym to silnik, w
którym spalanie ładunku zainicjowane jest
iskrą powstającą pomiędzy elektrodami
świecy zapłonowej
.
Stosowanymi paliwami są:
benzyna, etylina
LPG gaz płynny
gaz ziemny - CNG
metanol
alkohol etylowy
10
Zalety silnika iskrowego
łatwy rozruch niezależnie od temperatury zewnętrznej
silnika
dobra szybkobieżność (szybka reakcja na "dodanie gazu")
łatwość uzyskiwania wysokich obrotów pracy
stosunkowo wysoka uzyskiwana moc
dość lekka konstrukcja
niezbyt skomplikowana konstrukcja układu zasilania
11
Wady silnika iskrowego
mniejsza sprawność energetyczna (większe
jednostkowe zużycie paliwa)
uzyskiwanie maksymalnego momentu
obrotowego na dość wysokich obrotach
nieco mniejsza trwałość w stosunku do silnika
wysokoprężnego
12
Silnik wysokoprężny
W silniku wysokoprężnym do zapłonu paliwa nie jest
wymagane żadne zewnętrzne źródło energii, ma miejsce
zapłon samoczynny po przekroczeniu ciśnienia krytycznego,
w którym następuje samozapłon paliwa. Podczas rozruchu
silników tego typu zapłon może być wspomagany dodatkowo
innymi metodami.
Samozapłonowy silnik modelarski Jaskółka 1
13
Paliwa stosowane w silnikach
wysokoprężnych:
• olej napędowy
• mazut
• zużyty olej roślinny
• biodiesel
DM12 - silnik wysokoprężny
pierwszej generacji (1906)
14
Zalety
silników
wysokoprężnych
duża sprawność zamiany energii chemicznej
paliwa, a dzięki temu mniejsze zużycie paliwa i
mniejsza emisja dwutlenku węgla
korzystne cechy eksploatacyjne
łatwość doładowania, duży przyrost mocy
możliwość stosowania łatwiejszego w produkcji i
tańszego paliwa,
większa niezawodność pracy silnika,
większa żywotność silnika
15
Wady silników wysokoprężnych
większa emisja tlenków azotu w porównaniu do silników z
zapłonem iskrowym, wyposażonych w trójfunkcyjny
katalizator spalin
emisja cząstek stałych jeśli silnik nie jest wyposażony w
odpowiedni filtr
większe koszty produkcji, w porównaniu z silnikami
benzynowymi
większy hałas i ciężar, niż silników benzynowych o tej
samej mocy
ograniczona maksymalna prędkość obrotowa
spowodowana zwłoką zapłonu
większe wymagania co do własności olejów silnikowych
16
Porównanie edycji spalin
samochodu benzynowego
Wyniki w g/km według cyklu ECE
Benzyna – VW Golf 1,4 TSI
Diesel – VW Golf 1,9 TDI
17
Silnik gazowy
Silnik gazowy jest
silnikiem cieplnym
spalinowym o spalaniu
wewnętrznym, w którym
paliwem jest gaz.
Paliwem dla takiego
silnika mogą być: płynny
propan, gaz ziemny, gaz
generatorowy, gaz
wysypiskowy, biogaz i
inne gazy.
Silnik biogazowy
18
Zalety silników gazowych
• wysoka sprawność
• niskie koszty jednostkowe inwestycji
• korzystna charakterystyka regulacyjna
• łatwy montaż i konserwacja,
Zespół prądotwórczy z silnikiem gazowym 8A20G
19
Wady silników gazowych:
stosunkowo wysokie koszty konserwacji i
remontów
skomplikowany układ odzysku ciepła
ograniczone możliwości uzyskiwania wysokich
parametrów czynnika grzewczego
konieczność stosowania katalizatorów dla
ograniczenia emisji tlenku węgla i
węglowodorów.
20
Silnik żarowy
Silnik żarowy to wykorzystujący do zapłonu wysokie
ciśnienie i “żarzącą” się świecę.
Silniki te pracują na wysoko oktanowym paliwie np.80%
metanol 10% nitrometan i 10% olej syntetyczny.
Najczęściej wykorzystuje się je w modelarstwie.
Silnik żarowy MVVS 15 GFS/R-ABC-RC
21
Wady i zalety
silników żarowych
Zalety:
mniejszy stopień sprężania
możliwość użycia gorszych gatunków paliwa - np. nafty.
prostota wykonania silnika
prosta i tania aparatura paliwowa
Wady:
niska sprawność
skomplikowane przygotowanie do rozruchu
22
Silnik elektryczny
Silnik elektryczny to maszyna zamieniająca energię elektryczna
na energię mechaniczną.
Silniki elektryczne prądu stałego stosowane są głównie w
przemyśle ciężkim, górnictwie i w trakcji elektrycznej.
Największe jednostki pracują jako silniki walcownicze w
hutnictwie oraz jako maszyny wyciągowe w górnictwie.
Najmniejsze maszyny prądu stałego mają zastosowanie jako
elementy układów sterowania i automatyki.
Osobną grupę silników elektrycznych stanowią silniki
uniwersalne, które mogą być zasilane zarówno prądem stałym,
jak i przemiennym (prąd elektryczny), stosowane głównie do
napędu sprzętu gospodarstwa domowego.
23
Zalety silników elektrycznych
wysoka sprawność
niezawodność działania
możliwość regulacji prędkości obrotowej
możliwość zastosowania zdalnego sterowania i
automatyzacji
24
Wady silników elektrycznych
• konieczność okresowej konserwacji silnika
• skomplikowane układy płynnego rozruchu
• częste serwisowanie
• mała moc w przypadku silników bez regulatorów
obrotów
Model silnika elektrczynego
25
Silnik wodny
Silnik wodny to silnik przetwarzający energię wód płynących
na pracę mechaniczną. Silniki wodne dzielą się na: koła
wodne i turbiny wodne. Najczęściej wykorzystywane do
napędu młynów wodnych i starych zakładów przemysłowych:
tartaków, kuźni oraz w elektrowniach wodnych na napędu
prądnic.
Koło wodne pochylni
Oleśnica
Generatory prądu w
elektrowni wodnej
26
Zalety silników wodnych
Zalety silników wodnych
łatwość gromadzenia zapasów energii,
długi okres eksploatacji,
nie produkują gazów cieplarnianych,
zanieczyszczeń i odpadów
prosta budowa
zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego
poprzez budowę elektrowni wodnych
niski poziom emisji hałasu
27
Wady silników wodnych
• niska efektywność
• duże rozmiary
• w przypadku
elektrowni wodnych
konieczna jest budowa
zapory, która znacznie
ingeruje w środowisko
naturalne
Elektrownia wodna na Odrze Południowej
we Wrocławiu
28
Silnik pneumatyczny
Silnik pneumatyczny to maszyna pneumatyczna,
przetwarzająca energię sprężonego powietrza lub innego
gazu na ruch obrotowy lub postępowy.
Silniki pneumatyczne są podobne do silników parowych jako,
że pracę wykonuje dostarczony z zewnątrz sprężony gaz.
Małe jednocylindrowe silniki modelarskie są stosowane do
napędzania modeli samolotów.
Silnik pneumatyczny nie emituje szkodliwych zanieczyszczeń
do atmosfery, jednak sprężenie powietrza wymaga mocy
zazwyczaj uzyskiwanej metodami, które takie
zanieczyszczenia emitują.
29
Zalety silników pneumatycznych
krótki czas ładowania zbiornika sprężonym powietrzem
zbiornik napełniony powietrzem nie traci swojego ładunku
długotrwała użyteczność
małe zużycie
brak potrzeby produkcji i utylizacji baterii
technologia sprężania powietrza jest tania i przystępna
potencjalnie niższy koszt początkowy masowej produkcji
prostota montażu w nowym lub używanym aucie
łatwość uzyskania wysokich obrotów
bezstopniowa regulacja obrotów
30
Wady silników pneumatycznych
• rozszerzanie sprężonego powietrza powoduje
oziębienie
• silniki należy ogrzewać ciepłem z otoczenia
• sprężanie powietrza przez pompy podgrzewa
powietrze
• straty mocy przy sprężaniu i rozprężaniu
• konieczność stosowania wytrzymałych
zbiorników,
• drogie materiały na zbiorniki
• duża masa zbiorników
PNEUMATYCZNY SILNIK
PŁYTKOWY PPJ 1100
RNB
31
Silnik hydrauliczny
Silnik hydrauliczny to silnik zamieniający energię
potencjalną lub kinetyczną cieczy w energię
mechaniczną.
Stosowane są w napędach ruchu wciągarek,
urządzeń i maszyn górniczych podziemnych i
naziemnych, kół pojazdów, wiertnic, mieszadeł,
transporterów.
Silniki znalazły zastosowanie w górnictwie
węglowym, w różnych gałęziach przemysłu
chemicznego i maszynowego.
32
Zalety silników hydraulicznych
• niezawodność
• podatność na
sterowanie
• mała objętość pomp
hydraulicznych
• dobre własności
rozruchowe
• możliwość obciążenia
wału dużymi siłami
• łatwość automatyzacji
i zdalnego sterowania
Silnik hydrauliczny
Kawasaki MB
33
Wady silników hydraulicznych
• możliwość wystąpienia
wycieków czynnika
roboczego
• podatność na zmiany
temperatury
• wysoki hałas wzrastający
ze wzrostem ciśnienia
• duża podatność na
zanieczyszczenia cieczy
roboczej
Silnik hydrauliczny
34
Silnik wiatrowy
Silnik wiatrowy to urządzenie
zamieniające energię kinetyczną wiatru na
pracę mechaniczną w postaci ruchu
obrotowego wirnika.
Dawniej powszechnie stosowany do
napędu młynów mielących i pomp
odwadniających, a aktualnie w
elektrowniach wiatrowych.
Znany powszechnie jako wiatrak, inaczej
nazywany turbiną wiatrową
35
Zalety silników wiatrowych
• nie powodują
zanieczyszczeń,
• nie przyczyniają się do
emisji gazów
cieplarnianych,
• ich używanie nie wiąże się
z eksploatacją zasobów
naturalnych
Wiatrak holenderski
w Jerzmanowicach
36
Wady silników wiatrowych
• „zanieczyszczają wizualnie
środowisko”, czyli po prostu
szpecą krajobraz,
• emitują uciążliwy monotonny
hałas
• stanowią zagrożenie dla
ptaków i nietoperzy
• są uzależnione od warunków
atmosferycznych
Turbiny wiatrowe
37
Bibliografia
WIEM, Portal Wiedzy;
Wikipedia, Wolna encyklopedia;
Krzysztof Wojciechowicz -
,
;
Richard Sutton – Samochody, Arkady 1991
Andrzej Miczyk – Silniki parowe – odrodzenie
Power Solution Sp. z.o.o. Biuro Studiów i Analiz Energetycznych
Elektrownie i elektrociepłownie
38