RECEPTURA

RECEPTURA

ANTYBIOTYKÓW

ANTYBIOTYKÓW

Wszystkie leki recepturowe

Wszystkie leki recepturowe

zawierające antybiotyki

zawierające antybiotyki

powinny

powinny

być wykonywane w aptece

być wykonywane w aptece

w

w warunkach aseptycznych

warunkach aseptycznych

,

,

aby zapewnić ich

aby zapewnić ich

jałowość

jałowość

.

.

Do antybiotyków zaliczamy

Do antybiotyków zaliczamy

związki

związki

chemiczne o różnej strukturze

chemiczne o różnej strukturze

i różnych cechach

i różnych cechach

fizykochemicznych,

fizykochemicznych,

dlatego też w recepturze każdy z

dlatego też w recepturze każdy z

nich

nich musi być traktowany

musi być traktowany

indywidualnie

indywidualnie

.

.



wrażliwe na enzymy

wrażliwe na enzymy

wytwarzane

przez inne drobnoustroje

niewrażliwe na dany antybiotyk,



temperatura



wilgoć



pH



światło



obecność jonów metali.



Trwałość leku z antybiotykiem-
przynajmniej 7 dni

przynajmniej 7 dni

!

!



W przypadku leków z

W przypadku leków z

antybiotykami

antybiotykami

ważne jest:

ważne jest:



Stężenie



Właściwy sposób podania

Zbyt małe stężenie we krwi lub

innych tkankach powoduje brak

brak

działania leczniczego oraz

działania leczniczego oraz

pojawienie się oporności

pojawienie się oporności

drobnoustrojów.

drobnoustrojów.



Wszystkie postacie recepturowe z

Wszystkie postacie recepturowe z

antybiotykami powinny być

antybiotykami powinny być

jałowe,ponieważ:

jałowe,ponieważ:



Istnieje możliwość inaktywacji antybiotyku

inaktywacji antybiotyku

przez enzymy bakteryjne



Możliwość dodatkowego zakażenia chorego

dodatkowego zakażenia chorego

Wprowadzenie antybiotyków do

Wprowadzenie antybiotyków do

ustroju zaburza jego normalną florę –

ustroju zaburza jego normalną florę –

wzmaga rozwój opornych

wzmaga rozwój opornych

drobnoustrojów.

drobnoustrojów.



ROZTWORY , ZAWIESINY,

ROZTWORY , ZAWIESINY,

MAŚCI

MAŚCI

Nie stosujemy wyjaławiania

gotowej postaci leku ze względu
na

termolabilność

termolabilność

antybiotyków

!!!

!!!

ANTYBIOTYKI WRAŻLIWE

ANTYBIOTYKI WRAŻLIWE

NA ŚWIATŁO

NA ŚWIATŁO



Chloramfenikol



Erytromycyna



Neomycyna



Nystatyna



Tetracyklina

Powinny być przechowywane w naczyniach z

ciemnego szkła, w miejscu nienarażonym na
działanie światła, nawet rozproszonego.

,,CHRONIĆ PRZED ŚWIATŁEM”

,,CHRONIĆ PRZED ŚWIATŁEM”

WYJAŁAWIANIE

WYJAŁAWIANIE



Roztwory wodne

Roztwory wodne zawierające już rozpuszczone
środki buforujące i konserwujące

AUTOKLAWA lub SZYBKOWAR

AUTOKLAWA lub SZYBKOWAR

Temperatura: 122º +/- 2ºC
Czas: 20 minut



Glikol propylenowy, olej silikonowy,

Glikol propylenowy, olej silikonowy,

parafina, podłoże maściowe

parafina, podłoże maściowe

SUSZARKA

SUSZARKA

Temperatura:160ºC
Czas: 1h



Substancje służące jako

podstawy do

podstawy do

zasypek

zasypek – w tych samych warunkach, po
uprzednim wysuszeniu w niższej
temperaturze.

Do jałowego podłoża należy wprowadzić w

sposób jałowy antybiotyk z fabrycznego
opakowania.



LEKI Z ANTYBIOTYKAMI

LEKI Z ANTYBIOTYKAMI – wszystkie

czynności związane z wykonaniem
powinny być wykonane w pomieszczeniu
jałowym

BOKS lub SZKRZYNKA ASEPTYCZNA

MAKSYMALNY CZAS

MAKSYMALNY CZAS

PRZECHOWYWANIA ROZTWORÓW Z

PRZECHOWYWANIA ROZTWORÓW Z

ANTYBIOTYKAMI

ANTYBIOTYKAMI

W TEMPERATURZE 5

W TEMPERATURZE 5

ºC

ºC



ANTYBIOTYK

ANTYBIOTYK

LICZBA DNI

LICZBA DNI

oksytetracyklina

2

chlorocyklina

6

tetracyklina

6

penicylina

7

neomycyna

14

chloramfenikol

42

RECEPTURA

RECEPTURA

POSZCZEGÓLNYCH

POSZCZEGÓLNYCH

ANTYBIOTYKÓW

ANTYBIOTYKÓW



RECEPTURA PENICYLIN



Penicylina krystaliczna



RECEPTURA CHLORAMFENIKOLU

(DETREOMYCYNY)



Trudnorozp. w wodzie (1:400) łatwo w

etanolu(1:2,5) i glikolu prpylenowym(1:7)



Bufory boranowe- zwiększają rozpuszczalność



Rozpuszczając detreomycynę w roztworach

wodnych i glikolu propylenowym można ją

ogrzewac do temp.60C



Wrażliwy na światło ; roztwory wodne

ulegając rozkładowi , brunatnieją



RECEPTURA NYSTATYNY



Wrażliwa na światło wilgoć i

temperaturę.W wodzie
nierozpuszczalna, w postaci
zawiesiny trwała 7 dni.



Do receptury używa się substancji

pro receptura, która jest mieszaniną
siarczanu nystatyny z laktozą o
wartości 2 000 000j. Antybiotyku w
1g.



RECEPTURA STREPTOMYCYNY



RECEPTURA ERYTROMYCYNY



Bardzo trudno rozp. Się w wodzie

(1:1000) łątwo w spirytusie (1:5)
wrażliwa na światło wilgoć i temp. I
odczyn.



Silny rozkład w środowisku kwaśnym

oraz zasadowym.



Optymalny odczyn pH 6-8



RECEPTURA TETRACYKLIN



RECEPTURA GENTAMYCYNY



Rozp. Się w wodzie i w alkoholu w eterze i chloroformie jest

nierozpuszczalny.



4% roztwory wykazują pH 3,5-5,5



Bufor fosforanowy zalecany jest do sporządzenia kropli do

oczu z gentamycyną co zwiększa dostępność biologiczną

leku.



RECEPTURA NEOMYCYNY



Wrażliwa na światło wilgoć i temperaturę.



Siarczan neomycyny rozpuszcza się dobrze w wodzie

(1:3) i glikolu prpylenowego, słabo w etanolu 95 st.



Roztwory wodne są trwałe , najtrwalsze przy pH ok..6



Można je wyjaławiać, ogrzewając do temp.100st.przez

30 min.



W maściach o podłożach bezwodnych jest również

względnie trwała (ok..2lata)