Dzieje Hebrajczyków i ich osiedlenie się w Palestynie związane jest z
postacią Abrahama. To jemu Bóg obiecał Ziemię Świętą (Kanaan). Około
1800 lat p.n.e Abraham z grupką rodaków wywędrował z
mezopotamskiego miasta Ur do Palestyny.
Abraham
Synowie Abrahama
Izmael
– syn z
niewolnicą Hagar – od
niego według tradycji
pochodzą Arabowie
Izaak –
syn Abrahama i
jego żony Sary
Bóg chcąc sprawdzić oddanie Abrahama kazał mu złożyć Izaaka
w ofierze. Przekonawszy się, że ten jest na to gotowy w ostatniej
chwili powstrzymała Abrahama zapowiadając mu, że potomkowie
Izaaka staną się licznym narodem
Izaak
Jakub
(syn Izaaka - miał 12 synów, którzy stali się przodkami
12 plemion Izraela. Najmłodszy z synów,
Józef
został sprzedany przez
braci do Egiptu, gdzie stał się urzędnikiem faraona )
Około połowy II tysiąclecia p.n.e Jakub wraz z jedenastoma
synami i swym ludem (Józef był wówczas dostojnikiem na dworze
faraona) przybył do Egiptu. Przyczyną przybycia była susza, jaka
nawiedziła Palestynę.
Na mapie zaznaczona jest trasa wędrówki Izraelitów to Egiptu.
Ich pobyt w państwie faraonów na początku był pomyślny, jednak
z czasem zostali zmuszeni do niewolniczej pracy. Będąc w
Egipcie Izraelici stali się licznym narodem – stanowili 12
plemion, od 12 synów Jakuba. Z niewoli egipskiej wyprowadził
ich około 1200 lat p.n.e Mojżesz. Jednak dopiero pod wodzą
Jozuego Żydzi wkroczyli do Palestyny rozpoczynając jej podbój
(XII XI w. p.n.e)
Podczas wędrówki po Półwyspie Synaj (40 lat) Mojżesz zawarł z
Bogiem przymierze. Miało to miejsce na Górze Synaj. Otrzymał
wówczas od Boga szereg praw wyrytych na kamiennych
tablicach.
Kamienne tablice z przykazaniami zostały złożone w specjalnej
skrzyni zwanej Arką Przymierza
Na mapie zaznaczony jest obszar podbity przez Izraelitów po wkroczeniu
do Palestyny
W XI w. p.n.e 12 plemion zjednoczył pierwszy król żydowski –
Saul.
Spowodowane to było zagrożeniem ze strony sąsiednich
Filistynów. Następcą Saula był król
Dawid
Następcą Dawida był król Salomon słynący z niebywałej
mądrości. To on wzniósł pierwszą świątynię w Jerozolimie w
której przechowywana była Arka Przymierza
Po śmierci Salomona (X w. p.n.e) jego państwo rozpadło się na
dwa królestwa. Judeę (Juda) na południu ze stolicą w Jerozolimie
oraz Izrael na północy ze stolicą w Samarii
Powstanie dwóch państw doprowadziło do rozbicia politycznego,
co wykorzystali sąsiedzi. W VIII w. p.n.e Izrael najechali
Asyryjczycy, natomiast w VI w. p.n.e Judea została spustoszona
przez wojska Babilonii.
Najazdu na Judeę w 587 r. p.n.e dokonał babiloński król
Nabuchodonozor. Uprowadził on wówczas Izraelitów do
Babilonii. Okres ten w historii Izraela nazywamy ,,Niewolą
Babilońską”. Trwała ona około 50 lat. To w tym okresie
powstała żydowska legenda o Potopie oraz Wieży Babel.
To w czasie najazdu Babilończyków została zburzona
świątynia w Jerozolimie i zaginęła Arka Przymierza, która
nie odnalazła się do dziś.
Król Nabuchodonozor
Jzraelitów z ,,niewoli babilońskiej” uwolnił
dopiero w 539 r. p.n.e perski król
Cyrus I Wielki. Był on twórcą państwa
perskiego, które podbiło całą Mezopotamię
doprowadzając do upadku Babilonii. Żydzi
powrócili do Palestyny ale nigdy już nie
utworzyli jednego królestwa.
W I w. p.n.e Palestynę podbili Rzymianie czyniąc ją swoją
prowincją. Za ich przyzwoleniem królem Judei był Herod Wielki
za którego panowania na świat przyszedł Jezus Chrystus.
Król Judei Herod Wielki
Herod Wielki wzniósł kolejną świątynię w Jerozolimie, jednak
Arki Przymierza nie udało się odnaleźć do dnia dzisiejszego.
Jednak świątynia Heroda Wielkiego też została zburzona.
Dokonali tego Rzymianie w 70 r. n.e w czasie buntu żydowskiego
Rzymianie podczas plądrowania świątyni
w Jerozolimie – płaskorzeźba z łuku
triumfalnego Tytusa (wodza, który tego
dokonał)
Jedyną ocalałą pamiątką po tej świątyni jest tzw. Ściana Płaczu
w Jerozolimie. Jest ona najświętszym miejscem Judaizmu. Przed
Ścianą Płaczu modlą się setki Żydów.
Ściana Płaczu – jedyna ocalała ściana po świątyni Heroda
zburzonej przez Rzymian w 70 r. n.e.
Żyd modlący się przed Ścianą Płaczu
Z czasem lud Izraela uległ rozproszeniu po
całym świecie. Żydzi zmuszeni byli żyć w
diasporze (z greckiego – rozproszenie). Izraelici
mieszkając poza Palestyną zakładali gminy. Na
czele gminy stoi rabin.
Żydzi wierzą w jednego Boga – Jahwe. Nadal czekają ma
Mesjasza. Ich świętą księgą jest Biblia. Najważniejszą częścią
Biblii jest pierwszych pięć ksiąg. Jest to Tora
Symbolem Judaizmu jest siedmioramienny świecznik – menora
Symbolem Judaizmu jest także gwiazda Dawida
Gwiazdy Dawida na budynku dawnej synagogi w dzielnicy
krakowskiej - Kazimierz
Miejsca modlitw Żydów to synagogi – w synagodze znajduj się
specjalne miejsce w którym przechowywana jest Tora (synagoga
w Tykocinie)
Kobiety nie mogą się modlić razem z mężczyznami – są dla nich
wyznaczone specjalne miejsca w synagogach zwane babińcami
Miejsce przechowywania Tory (synagoga Remu w Krakowie)
W specjalnym też miejscu w synagodze odczytuj się Torę
(synagoga w Tykocinie
Na grobach swych zmarłych Żydzi umieszczają nagrobki – są to
macewy
Modlący się na cmentarzu Żydzi – cmentarza przy synagodze
Remu w Krakowie
Współczesna państwo Izrael powstało po II wojnie światowej w
1948 r. na obszarze Palestyny
Flaga dzisiejszego Izraela
Godło Izraela