Pasy bezpieczeństwa
Funkcje pasów
bezpieczeństwa:
pasy bezpieczeństwa są uważane za
podstawowy i najskuteczniejszy środek
zabezpieczający kierowcę oraz
pasażerów w przypadku kolizji lub
wypadku drogowego
ścisłe powiązanie pasażerów ze
szkieletem kabiny samochodu tworzącym
klatkę bezpieczeństwa za pomocą ciasno
dopasowanych pasów bezpieczeństwa
pozwala użytkownikom pojazdu wytracić
prędkość podczas zderzenia wraz z
samochodem, dzięki czemu mniejsze są
działające na nich przyspieszenia
istnieje konieczność zapinania pasów
bezpieczeństwa nawet w przypadku
wyposażenia samochodu w poduszkę
powietrzną, ponieważ przy
niezapiętych pasach
bezpieczeństwa poduszka
powietrzna nie spełnia roli
konsekwencją niezapięcia pasów
bezpieczeństwa może być często
uderzenie kierowcy oraz pasażera
siedzącego na przednim siedzeniu
głową w szybę; możliwe jest także
wypadnięcie przez nią z pojazdu
w przypadku niezapięcia pasów
bezpieczeństwa przez pasażerów
zajmujących miejsca na tylnych siedzeniach
w razie wypadku osoba zajmująca tylne
siedzenie, która nie zapięła pasów
bezpieczeństwa, może swoim ciężarem
pomnożonym przez prędkość samochodu, tak
mocno uderzyć w przedni fotel, że go złamie,
powodując śmierć kierowcy lub pasażera z
przodu
zapięte podczas wypadku pasy
bezpieczeństwa są często jedyną szansą
na przeżycie uczestników zderzenia
stosowanie
pasów
bezpieczeństwa
znacząco
redukuje
obrażenia ciała
mogące powstać
w czasie
wypadku
drogowego:
Redukcja obrażeń
ciała
RODZAJ
OBRAŻEŃ
KIEROWC
A
PASAŻER
Mózg
33%
56%
Pęknięcie
czaszki
18%
18%
Twarz
45%
64%
Oczy
38%
40%
Złamanie
kości
twarzy
6%
6%
Płuca
33%
58%
Historia pasów
bezpieczeństwa:
1963r. – w Stanach Zjednoczonych
obowiązek wyposażania samochodu w
pasy bezpieczeństwa (początkowo
obligatoryjnie zaopatrywano w pasy
bezpieczeństwa przednie fotele,
natomiast od 1966r. obowiązek ten
dotyczył także tylnych siedzeń)
1955r. – pierwsza firma, która
wprowadziła pasy bezpieczeństwa do
seryjnej produkcji – Ford
1958r. – wprowadzenie pasów barkowo-
biodrowych (Volvo)
Regulacje prawne związane z
koniecznością stosowania pasów
bezpieczeństwa:
1983r. – wprowadzenie obowiązku
zapinania pasów bezpieczeństwa
w Polsce dotyczącego:
terenu niezabudowanego
pasażerów siedzących na przednich
fotelach
1991r. – wprowadzenie obowiązku
zapinania pasów bezpieczeństwa z
uwzględnieniem tylnych siedzeń
oraz obszaru zabudowanego
20.06.1997r. – wprowadzenie
ustawy PRAWO O RUCHU
DROGOWYM:
OBOWIĄZEK STOSOWANIA PASÓW:
Art. 39. 1. Kierujący pojazdem samochodowym oraz
osoba przewożona takim pojazdem wyposażonym
w pasy bezpieczeństwa są obowiązani korzystać z
tych pasów podczas jazdy (...)
Art. 45. 2. Kierującemu pojazdem zabrania się: (...)
3) przewożenia pasażera w sposób niezgodny z art.
39, 40 lub 63 ust. 1;
Art. 63. 1. Przewóz osób może odbywać się tylko
pojazdem do tego przeznaczonym lub
przystosowanym. Liczba przewożonych osób nie
może przekraczać liczby miejsc określonych w
dowodzie rejestracyjnym, z zastrzeżeniem ust. 4. W
pojeździe niepodlegającym rejestracji liczba
przewożonych osób wynika z konstrukcyjnego
przeznaczenia pojazdu.
ZWOLNIENI Z OBOWIĄZKU STOSOWANIA PASÓW:
Art. 39. 2. Obowiązek korzystania z pasów bezpieczeństwa nie
dotyczy:
1) osoby mającej orzeczenie lekarskie o przeciwwskazaniu do
używania pasów;
2) kobiety o widocznej ciąży;
3) kierujący taksówką osobową podczas szkolenia lub
egzaminowania;
4) instruktora lub egzaminatora podczas szkolenia lub
egzaminowania;
5) policjanta, funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Straży Granicznej,
inspektora kontroli skarbowej, funkcjonariusza celnego i
Służby Więziennej, żołnierza Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej - podczas przewożenia osoby (osób) zatrzymanej;
6) funkcjonariusza Biura Ochrony Rządu podczas
wykonywania czynności służbowych;
7) zespołu medycznego w czasie udzielania pomocy
medycznej;
8) konwojenta podczas przewożenia wartości pieniężnych;
9) osoby chorej lub niepełnosprawnej przewożonej na
noszach lub w wózku inwalidzkim.
PRZEWOŻENIE DZIECI:
Art. 39. 3. W pojeździe samochodowym wyposażonym
w pasy bezpieczeństwa dziecko w wieku do 12,
nieprzekraczające 150 cm wzrostu, przewozi się w
foteliku ochronnym lub innym urządzeniu do
przewożenia dzieci, odpowiadającym wadze i wzrostowi
dziecka oraz właściwym warunkom technicznym.
Przepis ust. 3 nie dotyczy przewozu dziecka taksówką
osobową, pojazdem pogotowia ratunkowego lub Policji.
Art. 45. 2. Kierującemu pojazdem zabrania się: (...) 3)
przewożenia pasażera w sposób niezgodny z art. 39, 40
lub 63 ust. 1; 4) przewożenia w foteliku ochronnym
dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na
przednim siedzeniu pojazdu samochodowego
wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera; 5)
przewożenia, poza specjalnym fotelikiem ochronnym
dziecka w wieku do 12 lat na przednim siedzeniu
pojazdu samochodowego.
1999r. – wprowadzenie obowiązkowego
stosowania fotelików ochronnych do
przewożenia dzieci w wieku do 12 lat
nieprzekraczających 150 cm.
za niezapinanie pasów bezpieczeństwa w
czasie jazdy samochodem grozi mandat o
wysokości 100 zł. oraz 2 punkty karne
za kierowanie pojazdem w przypadku,
kiedy któryś z pasażerów nie zapiął pasów
bezpieczeństwa – mandat o wysokości 100
zł. oraz 1 punkt karny
za przewożenie dziecka bez specjalnego
fotelika – mandat o wysokości 150 zł. oraz
3 punkty karne
Wyniki badań dotyczących
zapinania pasów
bezpieczeństwa:
47% pasażerów siedzących na
tylnych siedzeniach nie zapina
pasów bezpieczeństwa (źródło:
http://www.infosamochody.pl)
zapięcie pasów bezpieczeństwa
o 50% zmniejsza ryzyko
powstania ciężkich obrażeń
ciała oraz o 45-47% zmniejsza
ryzyko poniesienia śmierci w
wypadku drogowym
z badań przeprowadzonych w
różnych krajach wynika, iż 50%
ofiar śmiertelnych wypadków
drogowych przeżyłoby, gdyby
byli zapięci pasami
zgodnie z wynikami badań prowadzonych w
ramach kampanii „Ostatni wyskok” główne
przyczyny niezapinania pasów bezpieczeństwa
przez polskich kierowców:
spostrzegany brak zagrożenia (jazda w mieście, na
krótkich odcinkach lub po leśnych polnych drogach);
zaufanie do umiejętności kierowcy;
chęć zaimponowania;
przekonanie o nieskuteczności pasów bezpieczeństwa
(powielanie stereotypów dotyczących pasów
bezpieczeństwa, np.: pasy są nie skuteczne gdy jest
zderzenie boczne i samochód koziołkuje, wtedy gdy
prędkość pojazdu jest bardzo wolna);
niewygoda (pasy uciskają przy szyi, przeszkadzają w
jeździe,
w swobodnych ruchach kierownicy, brudzą ubranie,
obcierają ciało);
brak nawyku
zgodnie z wynikami badań
prowadzonych w ramach kampanii
„Ostatni wyskok” główne przyczyny
zapinania pasów bezpieczeństwa
przez polskich kierowców:
trudne warunki podróży (np.: długa
podróż, wyjazd poza teren zabudowany);
kierowca jeździ niebezpiecznie (zbyt
szybko, brawurowo bądź niepewnie, bez
odpowiedniego doświadczenia);
spodziewana kontrola policji;
prośba bliskiej osoby o zapięcie pasów.
Symulacja wypadku polegającego na
uderzeniu w trwałą przeszkodę z
prędkością 80 km/h:
0,026 sekundy – zderzak oraz przód samochodu zostaje
zgnieciony, a kierowca niezapięty pasami kontynuuje ruch z
prędkością 80 km/h,
0,039 sekundy – kierowca razem z siedzeniem zostaje
uniesiony o 15 cm,
0,044 sekundy – następuje uderzenie klatką piersiową w
kierownicę,
0,050 sekundy – opóźnienie działające na osobę
osiemdziesiąt razy przewyższa masę ciała,
0,068 sekundy – ciało kierowcy z siłą 6 ton uderza w deskę
rozdzielczą,
0,092 sekundy – kierowca uderza głową w przednią szybę,
0,100 sekundy – kierowca uderza w kolumnę kierownicy, a
następnie wybijając przednią szybę wypada na zewnątrz
pojazdu – OBRAŻENIA POWODUJĄ ŚMIERĆ NA MIEJSCU
0,110 sekundy – wrak samochodu zaczyna się cofać,
0,150 sekundy – na miejscu wypadku zapada cisza
Sposób prawidłowego
zapinania pasów
bezpieczeństwa
pas powinien płasko przylegać do ciała –
skręcony pas może pęknąć nie wytrzymując
naprężeń podczas wypadku,
pas powinien być napięty – jeśli tak nie jest
można uderzyć w kierownicę lub szybę,
górna część pasa powinna być
umieszczona blisko szyi (nie na żebrach) – w
przypadku gdy pas będzie przylegał do żeber, w
razie wypadku mogą się one złamać przebijając
serce i płuca,
dolna część pasa powinna przylegać do
bioder – jeśli pas przylega do brzucha, w razie
wypadku może zmiażdżyć narządy wewnętrzne.
Fakty i mity dotyczące
stosowania pasów
bezpieczeństwa
Zapięte pasy mogą uniemożliwić
wydostanie się z płonącego
pojazdu.
MIT!
Statystyki wypadków wskazują, że
zaledwie 0,5% wypadków drogowych
wiąże się z pożarem pojazdu.
Podczas wypadku bezpieczniej
jest wypaść z samochodu niż
pozostać w nim uwięzionym.
FAKT!
Badania wskazują, że w
przypadku wyrzucenia ciała
przez przednią szybę ryzyko
odniesienia ciężkich ran w
wypadku jest 25 razy większe,
natomiast ryzyko śmierci 6 razy
większe.
Podczas jazdy po mieście i na
krótkich trasach zazwyczaj jeździ
się powoli, w związku z czym w
razie wypadku drogowego nic się
nie stanie i nie ma konieczności
zapinania pasów
bezpieczeństwa.
MIT!
Przy zderzeniu z prędkością 50
km/h ciało o masie 70 kg jest
wyrzucane z siedzenia z siłą
odpowiadającą naciskowi jednej
tony. Przy uderzeniu w stałe
elementy konstrukcyjne
samochodu, skutki mogą być
śmiertelne.
Posiadając samochód
wyposażony w poduszkę
powietrzną nie trzeba zapinać
pasów, ponieważ pojazd i tak jest
bezpieczny.
MIT!
Poduszka powietrzna zmniejsza
ryzyko śmierci o 50% jedynie
wtedy, kiedy jej działanie
podczas wypadku jest
zsynchronizowane z działaniem
pasów bezpieczeństwa.
Jadąc na tylnym siedzeniu
samochodu nie trzeba zapinać
pasów bezpieczeństwa, ponieważ
tylne siedzenie jest
bezpieczniejsze od siedzenia
przedniego.
MIT!
Pasażerowie na tylnym siedzeniu
są tak samo narażeni na poważne
obrażenia ciała, jak osoby siedzące
na przednim siedzeniu. Ponadto, w
przypadku niezapięcia pasów
bezpieczeństwa stanowią oni
śmiertelne zagrożenie dla osób
jadących na przednich siedzeniach.
Usadowienie dziecka na kolanach
osoby dorosłej w takim samym
stopniu zabezpiecza przed
zagrożeniem, co posadzenie
dziecka w foteliku do przewozu
dzieci.
MIT!
Rodzic podczas zderzenia nie jest
w stanie utrzymać dziecka w
rękach. Ciężar dziecka w chwili
nieoczekiwanego zderzenia jest
porównywalny z ciężarem słonia.
Ponadto, podczas wypadku opiekun
może przygnieść dziecko własnym
ciałem, co znacznie redukuje
szanse dziecka na przeżycie.
Pasy bezpieczeństwa stanowią
zagrożenie dla płodu, w związku
z czym kobiety w ciąży nie
powinny ich zapinać.
MIT!
Podczas wypadku pasy
bezpieczeństwa są jedynym
urządzeniem, które może
uratować życie kobiety oraz jej
nienarodzonego dziecka.