Rodzina i gospodarstwo
Rodzina i gospodarstwo
domowe.
domowe.
Prognozowanie
Prognozowanie
demograficzne.
demograficzne.
Katedra Stosunki
Międzynarodowe, rok I, gr. C
Gospodarstwo domowe
Gospodarstwo domowe
• Gospodarstwo domowe
- zespół osób
razem zamieszkujących i wspólnie
utrzymujących się, w większości
połączonych więzami biologicznymi i
stanowiących rodziny, do gospodarstwa
domowego zalicza się również osoby
niespokrewnione, ale wspólnie
zamieszkujące i utrzymujące się; osoby
samotne, utrzymujące się samodzielnie
to jednoosobowe gospodarstwa domowe.
Gospodarstwa domowe
Gospodarstwa domowe
dzielimy na:
dzielimy na:
Według liczby osób w gospodarstwie
• jednoosobowe- osoba utrzymująca się
samodzielnie, tj. nie łącząca swoich
dochodów z dochodami innych osób, bez
względu na to, "czy mieszka sama, czy z
innymi osobami",
• wieloosobowe- zespół osób
zamieszkujących razem i wspólnie
utrzymujących się; część wspólnego
majątku, część wspólnych dochodów oraz
wydatków.
Według kryterium
Według kryterium
aktywności zawodowej i
aktywności zawodowej i
źródeł dochodów:
źródeł dochodów:
• podsektor gospodarstw indywidualnych-
gospodarstwa domowe osób fizycznych
pracujących najemnie,
• gospodarstwa osób fizycznych mających
niezarobkowe źródło dochodów np. emeryci,
• podsektor gospodarstw domowych
pracodawców i
pracujących na własny
rachunek w
gospodarstwach indywidualnych
w rolnictwie,
• podsektor gospodarstw domowych
pracodawców i
pracujących na własny
rachunek poza
gospodarstwami
indywidualnymi w rolnictwie
Według fazy rozwojowej
Według fazy rozwojowej
gospodarstwa domowego:
gospodarstwa domowego:
• gospodarstwa samotnej, młodej osoby,
• gospodarstwa młodego małżeństwa bez dziecka,
• gospodarstwa młodego małżeństwa z dzieckiem
bądź dziećmi,
• gospodarstwa małżeństwa w wieku 30-45lat, z
dziećmi w wieku szkolnym (6-19lat)
• gospodarstwa małżeństwa w wieku średnim (46-
60lat) z dorastającymi i usamodzielniającymi się
dziećmi,
• gospodarstwa małżeństwa w starszym wieku po
usamodzielnieniu się dzieci i opuszczeniu przez nie
domu rodzinnego,
• gospodarstwo samotnej starszej osoby (na ogół po
śmierci małżonka).
Funkcje gospodarstw
Funkcje gospodarstw
domowych:
domowych:
• sprzedają albo wynajmują
przedsiębiorstwom i rządowi czynniki
produkcji – pracę i kapitał, a w zamian
otrzymują dochody za ich wykorzystanie
• płacą podatki rządowi i otrzymują od
niego różne świadczenia
• to co im pozostanie (tzw. dochód do
dyspozycji) umożliwia zakupy dóbr od
firm. Część dochodu, której
gospodarstwa domowe nie zużyją w
danym okresie, stanowi ich
oszczędności.
Definicja Rodziny:
Definicja Rodziny:
• Rodziną nazywamy podstawową,
pierwotną, małą grupę społeczną
składającą się z rodziców, ich
dzieci (także adoptowanych) i
krewnych. Rodziców łączy więź
małżeńska, rodziców z dziećmi –
rodzicielska.
Funkcje rodziny
Funkcje rodziny
• Funkcje prokreacyjne;
• Przygotowanie dzieci do wejścia w życie
społeczne, ich pielęgnowanie i
wychowywanie oraz zapewnienie im
odpowiedniego startu życiowego;
• Prowadzenie gospodarstwa domowego,
zaspokajającego potrzeby członków
rodziny;
• Sprawowanie pieczy nad życiem członków
rodziny, ich zachowaniem, kulturą,
zdrowiem, trudnościami życiowymi
Podział rodzin według stanu
Podział rodzin według stanu
ekonomicznego
ekonomicznego
• Rodziny bardzo biedne, bez stałego źródła
zarobku, które utrzymują się z prac dorywczych,
sezonowych oraz zasiłków opieki społecznej,
praktycznie pozbawione warunków do
wychowywania i kształcenia dzieci;
• Rodziny biedne – z trudem samowystarczalne, z
warstwy robotników niewykwalifikowanych, w
których warunki wychowawcze są mało sprzyjające i
poziom aspiracji w zakresie kształcenia dzieci jest
niski;
• Rodziny zamożne, ze średnich klas zawodowych,
żyjące w dostatku, dążące do awansu społecznego
rodziny, w których warunki do wychowywania dzieci
są dobre i poziom aspiracji ich kształcenia wysoki;
• Rodziny bardzo zamożne
Typy rodzin
Typy rodzin
• Rodzina mała - składa się z pary
małżeńskiej i niepełnoletnich dzieci.
• Rodzina duża - której kilka pokoleń
krewnych żyje we wspólnym
gospodarstwie. Muszą to być
przynajmniej trzy pokolenia.
• Rodzina duża zmodyfikowana -
Jest to wielopokoleniowa, bliska sobie
grupa rodzinna, która nie mieszka
jednak we wspólnym gospodarstwie.
Bibliografia
• Holzer J. Z., Demografia, Warszawa
2003.
• M. Okólski. Demografia, Warszawa 2004
• Internet:
• Encyklopedia PWN:
– http://encyklopedia.pwn.pl/