Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Klinika Szybkiej Diagnostyki i Terapii

Klinika Szybkiej Diagnostyki i Terapii

Ginekologicznej

Ginekologicznej

Oddział Ginekologii Operacyjnej i

Oddział Ginekologii Operacyjnej i

Zachowawczej

Zachowawczej

IV Szpital Miejski im. dr H. Jordana w Łodzi

IV Szpital Miejski im. dr H. Jordana w Łodzi

Metody planowania

Metody planowania

rodziny

rodziny

Kobieta

Kobieta

:

:

1.

1.

metody naturalne

metody naturalne

– metoda termiczna, Billingsa

– metoda termiczna, Billingsa

(obserwacja śluzu szyjkowego)

(obserwacja śluzu szyjkowego)

2.

2.

metody mechaniczne

metody mechaniczne

– błona pochwowa, kapturek

– błona pochwowa, kapturek

naszyjkowy, prezerwatywa dla kobiet

naszyjkowy, prezerwatywa dla kobiet

3.

3.

metody hormonalne

metody hormonalne

–

–

-

doustna antykoncepcja – tabletki estrogenowo –

doustna antykoncepcja – tabletki estrogenowo –

progesteronowe, tabletki progestagenowe (cerazette, azalia)

progesteronowe, tabletki progestagenowe (cerazette, azalia)

-

przezskórna - plastry evra

przezskórna - plastry evra

-

progestageny o przedłużonym działaniu – iniekcje, implanty

progestageny o przedłużonym działaniu – iniekcje, implanty

podskórne

podskórne

-

dopochwowe – pierścienie zawierające estrogeny i

dopochwowe – pierścienie zawierające estrogeny i

progestageny

progestageny

Metody planowania rodziny

Metody planowania rodziny

4.

4.

antykoncepcja wewnątrzmaciczna

antykoncepcja wewnątrzmaciczna

:

:

- wkładki plastikowe

- wkładki plastikowe

- wkładki zawierające miedź

- wkładki zawierające miedź

- wkładki z progestagenami (mirena)

- wkładki z progestagenami (mirena)

5.

5.

metody chemiczne

metody chemiczne

– kremy, pianki, żele, pesaria, gąbki

– kremy, pianki, żele, pesaria, gąbki

– zawierają nonoxynol 9

– zawierają nonoxynol 9

6.

6.

metody chirurgiczne

metody chirurgiczne

(nie stosowane w Polsce):

(nie stosowane w Polsce):

- sterylizacja laparoskopowa: pierścienie, klipsy, diatermia

- sterylizacja laparoskopowa: pierścienie, klipsy, diatermia

bipolarna

bipolarna

-podwiązanie jajowodów

-podwiązanie jajowodów

7.

7.

metody immunologiczne

metody immunologiczne

– jeszcze w stadium badań

– jeszcze w stadium badań

Metody planowania rodziny

Metody planowania rodziny

Metody planowania rodziny

błona pochwowa

Metody planowania rodziny

dopochwowe środki plemnikobójcze

Mężczyzna:

Mężczyzna:

1. prezerwatywa

1. prezerwatywa

2. przecięcie nasieniowodów (wazektomia)

2. przecięcie nasieniowodów (wazektomia)

3. tabletki doustne – w fazie badań.

3. tabletki doustne – w fazie badań.

Metody planowania rodziny

Metody planowania rodziny

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna

Mechanizm działania

Mechanizm działania

:

:

- hamowanie owulacji

- hamowanie owulacji

- zmiany śluzu szyjkowego

- zmiany śluzu szyjkowego

- hamowanie wzrostu błony śluzowej macicy

- hamowanie wzrostu błony śluzowej macicy

Składniki

Składniki

-

estrogeny : etynyloestradiol

estrogeny : etynyloestradiol

-

progestageny : lewonorgestrel, norethisteron,

progestageny : lewonorgestrel, norethisteron,

gestoden , norgestimat, dezogestrel, drospirenon

gestoden , norgestimat, dezogestrel, drospirenon

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna

Tabletki

Tabletki

:

:

- jednofazowe

- jednofazowe

- dwufazowe (anteovin)

- dwufazowe (anteovin)

- trójfazowe (milvane. tri-regol, triquilar , tri-minulet/

- trójfazowe (milvane. tri-regol, triquilar , tri-minulet/

Podawanie

Podawanie

:

:

- tabl.estrgenowo-progestagenowe - 5-25 d.c.

- tabl.estrgenowo-progestagenowe - 5-25 d.c.

- tabl. progestagenowe przez 28 dni.

- tabl. progestagenowe przez 28 dni.

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna

Przeciwwskazania:

Przeciwwskazania:

Bezwzględne:

Bezwzględne:

- wczesna ciąża

- wczesna ciąża

- przebyta lub istniejąca zakrzepica żył

- przebyta lub istniejąca zakrzepica żył

- przebyty zawał serca

- przebyty zawał serca

- przebyty wylew krwi do mózgu

- przebyty wylew krwi do mózgu

- nadciśnienie tętnicze

- nadciśnienie tętnicze

- wiek powyżej 35 lat + palenie papierosów

- wiek powyżej 35 lat + palenie papierosów

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna

Przeciwwskazania cd.

Przeciwwskazania cd.

- hormonozależne nowotwory

- hormonozależne nowotwory

- cholestaza, ostre i przewlekłe postępujące

- cholestaza, ostre i przewlekłe postępujące

choroby wątroby

choroby wątroby

- cukrzyca insulinozależna ze zmianami

- cukrzyca insulinozależna ze zmianami

naczyniowymi

naczyniowymi

-przebyte w czasie ciąży zakażenie wirusem

-przebyte w czasie ciąży zakażenie wirusem

opryszczki

opryszczki

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna

Przeciwwskazania względne:

Przeciwwskazania względne:

- rozległe żylaki

- rozległe żylaki

- cukrzyca

- cukrzyca

- padaczka, SM

- padaczka, SM

- porfiria

- porfiria

- mięśniaki macicy

- mięśniaki macicy

- gruczolistość

- gruczolistość

- znaczna otyłość

- znaczna otyłość

- ewentualne przebarwienia skóry

- ewentualne przebarwienia skóry

Antykoncepcja hormonalna

Antykoncepcja hormonalna

Działania uboczne

Działania uboczne

:

:

a/

a/

pozytywne

pozytywne

: likwidacja bolesnego miesiączkowania , zespołu

: likwidacja bolesnego miesiączkowania , zespołu

napięcia przedmiesiączkowego oraz poprawa stanu skóry

napięcia przedmiesiączkowego oraz poprawa stanu skóry

(preparaty : Diane – 35, OC -35)

(preparaty : Diane – 35, OC -35)

b/

b/

nieszkodliwe

nieszkodliwe

: przyrost masy ciała, nudności, bóle głowy,

: przyrost masy ciała, nudności, bóle głowy,

przebarwienia, zaburzenia snu, bóle żylaków, zmiany libido,

przebarwienia, zaburzenia snu, bóle żylaków, zmiany libido,

rzadko nieprawidłowe krwawienia

rzadko nieprawidłowe krwawienia

Antykoncepcja

Antykoncepcja

Wkładki wewnątrzmaciczne-

Wkładki wewnątrzmaciczne-

obecnie

obecnie

stosowane zawierają miedź lub miejscowo

stosowane zawierają miedź lub miejscowo

działające gestageny.

działające gestageny.

Działanie

Działanie

:

:

miedź działa plemnikobójczo

miedź działa plemnikobójczo

Gestageny miejscowo na endometrium oraz ogólnie

Gestageny miejscowo na endometrium oraz ogólnie

na organizm

na organizm

Antykoncepcja

Wkładka
wewnątrzmaciczna

Antykoncepcja

Antykoncepcja

Przeciwwskazania do założenia IUD

Przeciwwskazania do założenia IUD

:

:

- stany zapalne pochwy, endometrium , jajowodów

- stany zapalne pochwy, endometrium , jajowodów

- podejrzenie wczesnej ciąży

- podejrzenie wczesnej ciąży

- macica mięśniakowata

- macica mięśniakowata

- macica podwójna

- macica podwójna

- nowotwory

- nowotwory

- uczulenie na miedź

- uczulenie na miedź

- leczenie środkami przeciwkrzepliwymi

- leczenie środkami przeciwkrzepliwymi

- niewyjaśnione krwawienia

- niewyjaśnione krwawienia

Antykoncepcja

Antykoncepcja

Działania uboczne IUD

Działania uboczne IUD

:

:

- krwawienia i silne bóle

- krwawienia i silne bóle

- przebicie macicy

- przebicie macicy

- zapalenia przydatków

- zapalenia przydatków

- IUD nie powinny być stosowane u młodych

- IUD nie powinny być stosowane u młodych

dziewcząt i młodych nieródek

dziewcząt i młodych nieródek

Antykoncepcja

Antykoncepcja

Implanty antykoncepcyjne

Implanty antykoncepcyjne

: Norplant

: Norplant

Wszywane pod skórę ramienia

Wszywane pod skórę ramienia

Stale uwalnia się niewielka ilość

Stale uwalnia się niewielka ilość

progestagenu 30- 35 mcg

progestagenu 30- 35 mcg

Średni czas stosowania to 3,5 roku.

Średni czas stosowania to 3,5 roku.

Niepłodność

Niepłodność

Brak ciąży po rocznym wspólżyciu bez

Brak ciąży po rocznym wspólżyciu bez

stosowania środków antykoncepcyjnych

stosowania środków antykoncepcyjnych

.

.

Przyczyny

Przyczyny

:

:

- ze strony kobiety 45 -50%

- ze strony kobiety 45 -50%

- ze strony mężczyzny 30 - 35%

- ze strony mężczyzny 30 - 35%

- przyczyny immunologiczne 5%

- przyczyny immunologiczne 5%

- przyczyna ze strony obojga partnerów lub

- przyczyna ze strony obojga partnerów lub

nieznana 10 – 20 %

nieznana 10 – 20 %

Niepłodność

Niepłodność



Niepłodność kobiety

Niepłodność kobiety

:

:

1. pierwotna – kobieta nigdy nie była w ciąży

1. pierwotna – kobieta nigdy nie była w ciąży

2. wtórna – niepłodność nabyta po przebyciu ciąży

2. wtórna – niepłodność nabyta po przebyciu ciąży

zakończonej porodem, poronieniem lub przebyciu

zakończonej porodem, poronieniem lub przebyciu

ciąży ektopowej.

ciąży ektopowej.

Diagnostyka niepłodności

Diagnostyka niepłodności

wywiad

wywiad

:

:

najczęściej zbierany od obojga

najczęściej zbierany od obojga

partnerów: przebyte choroby, poronienia , porody,

partnerów: przebyte choroby, poronienia , porody,

operacje ginekologiczne, zabiegi łyżeczkowania,

operacje ginekologiczne, zabiegi łyżeczkowania,

miesiączkowanie, antykoncepcja hormonalna.

miesiączkowanie, antykoncepcja hormonalna.

objawy ogólne i psychiczne

objawy ogólne i psychiczne

: zmiany w

: zmiany w

narządach płciowych, choroby gruczołu

narządach płciowych, choroby gruczołu

tarczowego, nadmierne obciążenia zawodowe,

tarczowego, nadmierne obciążenia zawodowe,

problemy natury psychicznej – strach przed

problemy natury psychicznej – strach przed

rodzeniem , dyspareunia, osłabienie libido, brak

rodzeniem , dyspareunia, osłabienie libido, brak

orgazmu.

orgazmu.

Diagnostyka niepłodności

Diagnostyka niepłodności

badanie ginekologiczne

badanie ginekologiczne

:

:

typ owłosienia,

typ owłosienia,

ewentualny niedorozwój zewnętrznych narządów

ewentualny niedorozwój zewnętrznych narządów

płciowych,badanie palpacyjne macicy i

płciowych,badanie palpacyjne macicy i

przydatków, badanie wydzieliny pochwowej /

przydatków, badanie wydzieliny pochwowej /

zapalenia /,

zapalenia /,

badanie czynności jajników

badanie czynności jajników

–

–

pomiar ciepłoty

pomiar ciepłoty

ciała, badanie cytohormonalne, badanie poziomu

ciała, badanie cytohormonalne, badanie poziomu

hormonów, pobranie wycinków z jajnika w czasie

hormonów, pobranie wycinków z jajnika w czasie

laparoskopii

laparoskopii

Diagnostyka niepłodności

Diagnostyka niepłodności

Diagnostyka czynnika szyjkowego

Diagnostyka czynnika szyjkowego

:

:

- ocena śluzu szyjkowego : ilość, ciągliwość i lepkość

- ocena śluzu szyjkowego : ilość, ciągliwość i lepkość

- testy penetracji plemników przez śluz szyjkowy: test

- testy penetracji plemników przez śluz szyjkowy: test

po współżyciu oraz testy in vitro: test inwazyjności

po współżyciu oraz testy in vitro: test inwazyjności

plemników : prosty test, test krzyżowy i test odwrotny

plemników : prosty test, test krzyżowy i test odwrotny

- testy immunologiczne – oznaczenie p-ciał przeciwko

- testy immunologiczne – oznaczenie p-ciał przeciwko

plemnikom

plemnikom

Diagnostyka niepłodności

Test inwazyjności plemników

Niepłodność

Niepłodność

Morfologiczne zmiany szyjki:

Morfologiczne zmiany szyjki:

1.

1.

czynniki utrudniające zajście w ciążę

czynniki utrudniające zajście w ciążę

: zwężenie

: zwężenie

ujście zewnętrznego lub wewnętrznego szyjki,

ujście zewnętrznego lub wewnętrznego szyjki,

pęknięcia szyjki, stany po operacjach na szyjce,

pęknięcia szyjki, stany po operacjach na szyjce,

przewlekły stan zapalny szyjki

przewlekły stan zapalny szyjki

2.czynniki utrudniające donoszenie ciąży

2.czynniki utrudniające donoszenie ciąży

:

:

pierwotna niewydolność szyjki, duże pęknięcia

pierwotna niewydolność szyjki, duże pęknięcia

szyjki oraz stany po operacjach na szyjce.

szyjki oraz stany po operacjach na szyjce.

Niepłodność

Niepłodność

czynnik jajowodowy

czynnik jajowodowy

–

–

drożność jajowodów

drożność jajowodów

Metody badania drożności

Metody badania drożności

:

:

- histerosalpingografia

- histerosalpingografia

- histeroskopia

- histeroskopia

- laparoskopia

- laparoskopia

czynnik maciczny

czynnik maciczny

–

–

wady rozwojowe , guzy

wady rozwojowe , guzy

wewnątrzmaciczne : mięśniaki, polipy; zrosty po

wewnątrzmaciczne : mięśniaki, polipy; zrosty po

łyżeczkowaniach

łyżeczkowaniach

Niepłodność

Niepłodność

wieloczynnikowe pozaginekologiczne

wieloczynnikowe pozaginekologiczne

przyczyny

przyczyny

:

:

-

endokrynologiczne : choroby gruczołu tarczowego,

endokrynologiczne : choroby gruczołu tarczowego,

trzustki, zaburzenia czynności nadnerczy

trzustki, zaburzenia czynności nadnerczy

-

niedostateczne odżywianie i stosowanie używek /

niedostateczne odżywianie i stosowanie używek /

alkohol, nikotyna, narkotyki /

alkohol, nikotyna, narkotyki /

- promieniowanie jonizujące i rentgenowskie

- promieniowanie jonizujące i rentgenowskie

Niepłodność męska

Niepłodność męska

Podział:

Podział:

1. niezdolność do współżycia-

1. niezdolność do współżycia-

impotencja /

impotencja /

niepełny wzwód prącia, wady prącia, przedwczesny

niepełny wzwód prącia, wady prącia, przedwczesny

wytrysk/.

wytrysk/.

2. niezdolność płodzenia

2. niezdolność płodzenia

–

–

a/ niedrożność dróg wyprowadzających nasienie

a/ niedrożność dróg wyprowadzających nasienie

b/ zaburzenia spermiogenezy

b/ zaburzenia spermiogenezy

Leczenie:

Leczenie:

androlog i urolog, wspólpraca z

androlog i urolog, wspólpraca z

ginekologiem

ginekologiem

Niepłodność

Niepłodność

Leczenie niepłodności

Leczenie niepłodności

:

:

- zależne od przyczyny

- zależne od przyczyny

- rozród wspomagany : unasiennienie sztuczne –

- rozród wspomagany : unasiennienie sztuczne –

domaciczne lub około- i doszyjkowe, zapłodnienie

domaciczne lub około- i doszyjkowe, zapłodnienie

pozaustrojowe i transfer zarodka.

pozaustrojowe i transfer zarodka.