Dąb szypułkowy
Quercus robur L.
(Q.pedunculata Ehrh.)
1. WŁAŚCIWOŚCI BIOLOGICZNE
• Wysokość: 30-40 (43) m, pierśnica 1,5-2 (3) m
• W młodym wieku rośnie szybko ( w wieku 5lat dorasta do
wysokości 80cm)
• Wiek: Żyje ponad 700 lat
• Korona z grubymi konarami
• Kora ciemnoszara, z poprzecznymi spękaniami
1. WŁAŚCIWOŚCI BIOLOGICZNE
• Drzewo jednopienne, kwiaty
rozdzielnopłciowe, wiatropylne,
rozwijają się razem z liśćmi
• Kwiatostany męskie
kłosokształtne, zwisające,
rozwijają się po 2-3 z
ubiegłorocznych pąków
bocznych
• Kwiatostany żeńskie
wyprostowane, wyrastają w
kątach górnych liści
rozwijających się z pędów;
kwiaty żeńskie zebrane po 2-5
na szypule dłuższej od ogonka
liściowego
• Kwitnienie: kwiecień - maj
1. WŁAŚCIWOŚCI BIOLOGICZNE
• Owoce: orzechy ( żołędzie),
elipsoidalne, dł. 3,5 cm; w
stanie świeżym podłużnie
zielono/brązowo paskowane
• Osadzone pojedynczo w
miseczkach obejmujących
żołądź do 1/3 wysokości
• Dojrzewanie: wrzesień-
październik
• Samotnie rosnący Db –
zaczyna owocować w wieku
40-50 lat; Db rosnące w
zwarciu 60-80 lat
• Lata obfitego owocowania
przypadają co 5-8 lat
1. WŁAŚCIWOŚCI BIOLOGICZNE
• Liście: blaszkowate, pojedyncze
• Blaszka długości 5-10(15)cm, w
zarysie odwrotnie jajowata, z 3-6
parami niesymetrycznych,
uszato wykrojonych klap, u
podstawy posiadająca
charakterystyczne uszkowate
wycięcie
• Ustawienie: skrętoległe na
grubych i bardzo krótkich - ok.
0.5cm zielonkawych ogonkach
• Okres występowania: IV/V-
X/XI. (liście rozwijają się wiosną
wcześniej niż u dębu
bezszypułkowego)
• Korona: świetlista
2. WYMAGANIA EKOLOGICZNE
WYMAGANIA MIKROKLIMATYCZNE
• Występuje w warunkach klimatu atlantyckiego na zachodzie i
kontynentalnego na wschodzie (duża plastyczność pod względem
dopasowania do war. klimatycznych)
• Gatunek światłożądny, w młodości znosi ocienienie ( na żyznych
glebach w optymalnych warunkach wymagania świetlne
umiarkowane)
• Wrażliwy na późne przymrozki wiosenne (osłona z Ol i Brz zmniejsza
zagrożenie)
• Znosi dużą wilgotność powietrza ( może występować również także
na ubogich w opady obszarach wschodniej Europy)
2. WYMAGANIA EKOLOGICZNE
WYMAGANIA GLEBOWE
• Wymaga gleb wilgotnych, z niezbyt głębokim poziomem wody
gruntowej ( 80-100 cm)
• Wymaga gleb zasobnych ( piaski gliniaste mocne, gliny lekkie i
średnie, gliny ciężkie, iły)
• Rośnie na glebach brunatnych i płowych, czarnoziemnych i
madach, głównie w dolinach, pradolinach i zagłębieniach terenu
będących pod wpływem wody zalewowej
• W klimatycznie optymalnych warunkach rośnie na ubogich glebach
• Niekorzystne oddziaływanie na glebę – ulega zachwaszczeniu,
ściółka powolnemu rozkładowi
2. WYMAGANIA EKOLOGICZNE
SIEDLISKOWE TYPY LASU:
Może być gat. Głównym, panującym lub współpanującym w d-nach
wielogatunkowych na siedliskach:
• LMśw z So, Św; z So, Dbb, Jd
• Lśw z Bk, Jd, Św, Gb ( może tworzyć także lite dąbrowy)
• Lw z Js
• LMwyż z Dbb, Bk, Jd ( Kraina V)
• Lwyż z Dbb, Bk, Jd
Może spełniać rolę gat. domieszkowego na siedliskach:
• Bw ( Kraina V)
• BMw
• OlJ
• BMwyż
• Niekiedy Lg (Karpaty)
3. METODY ODNOWIANIA NATURALNEGO
• W d-stanach dębowo-sosnowych w BMśw lub LMśw odnawiany
stosując cięcia częściowe na gniazdach (rębnia IId)
• Na siedliskach lasowych w d-stanach dębowo-bukowych i bukowo-
dębowych stosować należy rębnię gniazdową częściową (IIIb)
• Jednogatunkowe dąbrowy odnawia się rębnią częściową
wielkopowierzchniową i pasową (IIa-b) ze średnim okresem
odnowienia
• W d-stanach wielogatunkowych z udziałem dębu, jodły i buka
zalecana jest rębnia stopniowa gniazdowa udoskonalona (IVd)
Zasady cięć oparte na rębni częściowej
1)
Cięcia przygotowawcze – uzyskanie zadrzewienia 0,8-0,9
2)
W roku nasiennym (50% owocujących drzew) przygotowanie we
wrześniu gleby
3)
Cięcia obsiewne, w sprzyjających warunkach nie są stosowane
4)
Pierwsze cięcia odsłaniające, po drugim roku wegetacji
odnowienia, przerzedzając d-stan nierównomiernie grupowo i
gniazdowo. Intensywność cięcia nie więcej niż 15-20%
miąższości
5)
Kolejne cięcia odsłaniające w nawrotach 3-4 lata (każdorazowo
30% miąższości)
6)
Cięcia uprzątające gdy odnowienie ma ok. 2 m wysokości
7)
Miejsca pozbawione odnowienia odnawiamy gatunkami
szybkorosnącymi, np. Md