Programowanie C++

1

Programowanie

C++

Obiekty,dziedziczenie,

polimorfizm,

funkcje wirtualne

i wiele innych rzeczy

Programowanie C++

2

Trochę historii...

W późnych latach 60-tych i na początku lat 70-tych Dennis Ritchie

stworzył język C. W tym czasie A&AT Bell Labs zajmowało się
systemem operacyjnym UNIX, który początkowo był tworzony w
assemblerze. C był pomyślany jako język wyższego poziomu do
programowania systemów operacyjnych. Poprzednik języka C, z
którego Ritchie zaczerpnął wiele elementów nazywał się B.
W 1985 Bjarne Stroustrup również w Bell Labs stworzył język C++,
poszerzając język C o abstrakcyjne typy danych i programowanie
obiektowe...
Nazwa języka pochodzi od operatora inkrementacji z języka C (++), i
oznacza, że język ten nie jest następcą C (w tym przypadku nazywałby
się D) a tylko jego rozszerzeniem.

Programowanie C++

3

Jeśli chcesz dowiedzieć się

trochę więcej...

Literatura dostępna w Bibliotece Uczelnianej PWSZ:

• C++ : styl programowania : uniwersalne reguły i zasady tworzenia kodu i projektowania

programów / Tom Cargill ; z ang. przeł. Adam Majczak. - Gliwice : Wydaw. Helion, 2004

• Język C ++ / Bjarne Stroustrup ; z ang. przeł. Janina Mincer-Daszkiewicz. - Wyd. 5 zm. i

rozsz. - Warszawa : Wydaw. Naukowo-techniczne, 2000

• Meandry języka C/C++ / Bohdan Borowik [i in.]. - Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, 2006
• Programowanie w C++ : miniprzewodnik / Adam Majczak. - Warszawa : Infoland, 2002
• Projektowanie i rozwój języka C++ / Bjarne Stroustrup ; z ang. przeł. Jowita Koncewicz-

Krzemień. - Wyd. 1 (dodruk). - Warszawa : Wydaw. Naukowo-techniczne, 1996

• Symfonia C++ : programowanie w języku C++ orientowane obiektowo / Jerzy Grębosz. -

Wyd. 4 uzup. - Kraków : Wydaw. Oficyna Kallimach, 1999

Programowanie C++

4

Jak szybko przejść od Pascala do

C++

program p01;
{ oto twój pierwszy program}
begin
writeln(' Cześć');
write(' Uczymy się programowania w
Pascalu')
end.

Blok w Pascalu jest ograniczany słowami
kluczowymi begin i end.
Każda instrukcja, oprócz tej występującej
przed
słowem kluczowym end kończy się
średnikiem.
Program główny jest blokiem zakończonym
kropką.
Komentarze zawierają się w nawiasach
klamrowych.

# include <iostream.h>
// oto twój pierwszy program
void main()
{
cout<<" Cześć\n”;
cout<<" Uczymy się programowania w C+
+”;
}

Blok w C++ jest ograniczany klamrami { }.

Każda instrukcja kończy się średnikiem.

Działanie programu rozpoczyna się od
funkcji o
nazwie main.
Wszystkie znaki do końca linii po // są igno-
rowane, komentarz zawiera się
pomiędzy /* */.

Programowanie C++

5

Co widać na ekranie?

Do wyświetlania komunikatów na ekranie w C++ możemy

zastosować specjalny obiekt cout wraz z operatorem <<
(przesyłania do strumienia). Operator << przesyła do strumienia
wyjściowego znajdującego się po jego lewej stronie obiekty, które
chcemy wyświetlić. Cout oznacza standardowe urządzenie
wyjściowe - najczęściej ekran komputera

.

Dyrektywa # include <iostream.h> jest konieczna by korzystać ze

strumieni wejścia i wyjścia.

cout << wyrażenie << wyrażenie << ... << wyrażenie

cout<<"Cześć" = = cout<<"Cze"<<"ść" = =

cout<<'C'<<'z'<<'e'<<'ś'<<'ć'

Wszystkie elementy wysyłane do strumienia są ustawiane w linii w

takiej kolejności, w jakiej są przesyłane. Przejście do nowej linii
uzyskuje się stosując symbol '\n' lub manipulator endl

cout<<" Cześć\n" = =

cout<<" Cześć" <<endl

Programowanie C++

6

Zmienne, obiekty i ich

deklaracje

identyfikator,...,identyfikator : typ;

zm1,zm2,zm3:integer;
cena,koszt:real;

typ identyfikator,...,identyfikator;

int zm1,zm2,zm3;
float cena,koszt;

12345

wartość

(integer)

typ







zmienna

alfa

identyfikator

Zmienna to symbol reprezentujący miejsce w pamięci komputera.
Informacja zawarta w tym miejscu pamięci to wartość zmiennej

Deklaracja zmiennej jest instrukcją informującą kompilator o
danej zmiennej

C++ jest językiem obiektowo-zorientowanym. Zmienne są traktowane jako obiekty;
w tym kontekście mówi się, że deklaracja tworzy obiekt.

Programowanie C++

7

Słowa kluczowe i identyfikatory

Program (napisany w dowolnym języku programowania) składa się z

pewnych elementów składowych, którymi są:

•

- nazwy zmiennych

(zm1,zm2,zm3),

•

- słowa kluczowe

(main, void),

•

- operatory (<<, +, -),

•

- znaki punktacji

({, ;, }).

Słowa kluczowe w C++:

asm

auto

break

case

catch

char

class

const

continue

default

delete do

double else

enum

extern float

for

friend

goto

if

inline

int

long

new

operator

private protected

public

register

return short

signed sizeof

static

struct

switch template

this

throw

try typedef

union

unsigned

virtual void

volatile while

Identyfikatory:

-

ciąg znaków alfanumerycznych rozpoczynający się od litery bądź znaku podkreślenia,

- małe i duże litery są rozróżniane, - (Numer i numer są różnymi identyfikatorami),
- bez spacji,
- różne od słów kluczowych.

Programowanie C++

8

Instrukcja przypisania,

inicjalizacja zmiennych

Zmienna to miejsce w pamięci. Najczęściej nadanie wartości

zmiennej odbywa się przy pomocy instrukcji przypisania.

Zmienna może być zainicjalizowana w momencie deklaracji

identyfikator : = wyrażenie;

cena := 234; litera :=

'z';

identyfikator = wyrażenie;

cena = 234; litera = 'z';

W C++ znak = jest operatorem przypisania

Stała typowa
identyfikator :typ=wartość
początkowa;

i : integer =1;

Inicjalizacja w deklaracji

typ identyfikator = wyrażenie;

int i = 1; int a,b; int sum = a+b;

W C++ inicjalizacja jest prawie tym
samym co przypisanie.

Programowanie C++

9

Przypisanie łańcuchowe

W C++ przypisanie jest wyrażeniem z określoną wartością.

Wartością wyrażenia x = 22 jest 22

Tak jak każda inna wartość, również i ta może być użyta w innej

instrukcji przypisania i wówczas otrzymujemy łączone przypisanie

y = ( x = 22 ); = = y = x = 22;

# include <iostream.h>
// Ten program pokazuje jak przypisanie łańcuchowe

Uwaga: tego rodzaju

przypisanie nie

// może być wykorzystane w większym wyrażeniu

może być użyte jako

main ( ) inicjalizacja zmiennej
{ w deklaracji
int m, n;
m = ( n = 66 ) + 9;
cout<<m<<","<<n<<endl;
}

Programowanie C++

10

Typy całkowite i proste operacje

arytmetyczne

C++ posiada dziewięć następujących typów całkowitych:

char

short int

unsigned short int

signed char

int

unsigned int

unsigned char

long int

unsigned long int

Typy te różnią się między sobą zakresem dopuszczalnych wartości.

Dopuszczalne

granice są stałymi, które znajdują się w pliku nagłówkowym <limits.h>
Operatory arytmetyczne dla liczb całkowitych:

+

dodawanie

+

m+n

-

zmiana znaku (jednoargumentowy) -

-n

-

odejmowanie

-

m-n

*

mnożenie

*

m*n

DIV

dzielenie całkowite

/

m/n

MOD

reszta z dzielenia całkowitego

%

m%n

Programowanie C++

11

Operatory inkrementacji i

dekrementacji

Operator inkrementacji ++ oraz dekrementacji -- zamieniają

zmienną w wyrażenie

będące instrukcją, które skraca specjalny rodzaj instrukcji

przypisania.

#include <iostream.h>

// program pokazuje użycie operatorów ++ i --
main( )
{
int m = 44, n = 66;
cout<<"m = "<<m<<","<<" n =
"<<n<<endl;
++m;
-- n;
cout<<"m = "<<m<<","<<" n =
"<<n<<endl;
m++;
n--;
cout<<"m = "<<m<<","<<" n =
"<<n<<endl;
}

m = 44, n = 66
m = 45, n = 65
m = 46, n = 64

Operatory pre i post inkrementacji( m++
oraz ++m) użyte jako samodzielne
instrukcje mają taki sam efekt: dodają 1 do
zmiennej; czyli są równoważne instrukcji:
m = m+1;
Podobnie operatory pre i post dekrementacji
(n-- oraz --n) będące samodzielnymi
instrukcjami mają taki sam efekt: n = n-1;

Programowanie C++

12

Operatory inkrementacji i

dekrementacji c.d.

Operatory użyte jako podwyrażenia różnią się efektem działania.
Operator pre-inkrementacji (++m) zwiększa zmienną przed użyciem jej

w

większym wyrażeniu, natomiast operator post-inkrementacji (m++)

zwiększa

wartość zmiennej dopiero po użyciu jej w większym wyrażeniu.

#include <iostream.h>

// program testuje operatory ++ i --
main( )
{
int m = 66, n ;
n = ++m;
cout<<"m = "<<m<<","<<" n =
"<<n<<endl;
n = m++;
cout<<"m = "<<m<<","<<" n =
"<<n<<endl;
cout<<"m = "<<m++ <<endl;
cout<<"m = "<<m<<endl;
cout<<"m = "<<++m<<endl;
}

m = 67, n = 67
m = 68, n = 67
m = 68
m = 69
m = 70

Użycie operatorów inkrementacji i
dekrementacji w podwyrażeniach
może być nieprzewidywalne
ponieważ nie jest zdefiniowana
jednoznacznie kolejność obliczania
wyrażeń zawierających te
operatory

Programowanie C++

13

Łączone instrukcje przypisania

Operatory inkrementacji i dekrementacji nie są jedynymi

skróconymi instrukcjami

przypisania. C++ pozwala na łączenie instrukcji przypisania z

innymi operatorami

zmienna op= wyrażenie; == zmienna = zmienna

op wyrażenie;

op jest dowolnym operatorem dwuargumentowym.

Operator

Przykład

Działanie

+=

i += 2

i = i + 2

- =

i -= 2

i = i - 2

*=

i *= 2

i = i * 2

/=

i /= 2

i = i / 2

%=

i %= 2

i = i % 2

#include <iostream.h>
main()
{ int n = 44;
n += 9;
cout<<n<<endl; 53
n - = 2; 51
cout<<n<<endl;
}

Programowanie C++

14

Priorytety i łączność operatorów

C++ posiada bardzo bogaty zbiór operatorów. Ponieważ w

wyrażeniu może wystąpić więcej operatorów bardzo ważna
jest informacja w jakiej kolejności następuje obliczanie
wartości wyrażeń.

Łączność definiuje w jaki sposób są traktowane operatory o takim

samym priorytecie.

Operator

Opis

Priorytet Łączność

Argumenty Przykład

-

Negacja

15

Prawostr.

Jedno-

- n

*

Mnożenie

13

Lewostr.

Dwu-

m * n

/

Dzielenie

13

Lewostr.

Dwu-

m / n

%

Reszta

13

Lewostr.

Dwu-

m % n

+

Dodawanie

12

Lewostr.

Dwu-

m + n

-

Odejmowanie

12

Lewostr.

Dwu-

m – n

<<

Wyjście

11

Lewostr.

Dwu-

cout<<m

=

Przypisanie

2

Prawostr.

Dwu-

m = n

Programowanie C++

15

Rozmowa z komputerem czyli jak

wprowadzać dane

W C++ operacje wejściowe są realizowane w podobny sposób jak

operacje wyjścia. Dane wprowadzane są ze strumienia wejściowego
cin (standardowo klawiatura) przy pomocy operatora wejścia >>
(skierowania strumienia).

W jednej instrukcji wejściowej może być

wczytywanych więcej

zmiennych

Wczytując zmienne typu char cin ignoruje wszystkie
spacje, znaki tabulacji i nowej linii.

# include <iostream.h>
main ( )
{
int age;
cout<<" Ile masz lat? ”;
cin>>age;
cout<<" Za 10 lat będziesz miał ”;
cout<<age+10<<endl;
}

#include <iostream.h>
main ( )
{
char first,last;
cout<<"Podaj swoje inicjały : ";
cin>>first>>last;
cout<<"Cześć
"<<first<<'.'<<last<< '.'<<endl;
}

Programowanie C++

16

Podejmowanie decyzji -

instrukcja if

Instrukcja if pozwala na warunkowe wykonywanie instrukcji

if wyrażenie logiczne then instrukcja;

if wyrażenie logiczne then instrukcja1

else instrukcja2;

if ( warunek ) instrukcja;
if ( warunek ) instrukcja1;
else instrukcja2;

W C++ nie ma typu logicznego; warunek jest wyrażeniem całkowitym. Instrukcja
będzie wykonywana jeśli wyrażenie ma wartość niezerową.

main()
{ int n,d;
cout<<"Wprowadź dwie liczby całkowite:
";
cin>>n>>d;
if (n%d = = 0)
cout<<n<<" jest podzielne
przez"<<d<<endl;
}

main()
{ int n,d;
cout<<"Wprowadź dwie liczby całkowite: ";
cin>>n>>d;
if (n%d = = 0)
cout<<n<<" jest podzielne przez"<<d<<endl;
else cout<<n<<" nie jest podzielne przez
"<<d;
}

Programowanie C++

17

Wyrażenie logiczne w C++

OPERATOR

ZNACZENIE

=

= =

równe

<>

! =

różne

<

<

mniejsze

>

>

większe

<=

< =

mniejsze lub równe

>=

> =

większe lub równe

Operatory relacji zwracają wartość 0 dla oznaczenia fałszu oraz 1 dla prawdy.

W C++ dowolna wartość może wystąpić w miejscu
wyrażenia logicznego. Wartość niezerowa traktowana
jest jako prawda, jedynie 0 znaczy fałsz.

main()
{
int n,d;
cout<<"Wprowadź dwie liczby całkowite: ";
cin>>n>>d;
if (n%d ) cout<<n<<" nie jest podzielne przez"<<d<<endl;
else cout<<n<<" jest podzielne przez "<<d<<endl;
}

Programowanie C++

18

Instrukcja złożona

Instrukcja złożona jest ciągiem instrukcji traktowanym jako

pojedyncza instrukcja.

Zarówno program główny w Pascalu jak i funkcja main w C++

tworzą instrukcję złożoną zwaną blokiem.

var x,y,temp:integer;

begin

write(‘ Podaj dwie liczby ‘);

readln(x,y);
if x>y then begin

temp:=x;
x:=y;
y:=temp
end;

writeln(x,’ ‘,y)
end.

main()

{
int x,y;
cout<<"Podaj dwie liczby ";
cin>>x>>y;
if (x>y) {
int temp = x;
x = y;
y = temp;
}
cout<<x<<" "<<y;
}

Programowanie C++

19

Operatory logiczne

OPERATOR

ZNACZENIE

not

!

negacja

and

&&

koniunkcja

or

||

alternatywa

Operatory logiczne służą do
formułowania warunków złożonych.
W C++ wartość wyrażenia logicznego
obliczana jest dotąd, dopóki nie jest
pewne jaki będzie rezultat końcowy.

main()
{
int n,d;
cout<<"Wprowadź dwie liczby całkowite: ";
cin>>n>>d;
if (d>0 && n%d ) cout<<n<<" nie jest podzielne przez"<<d<<endl;
else cout<<n<<" jest podzielne przez "<<d<<endl;
}

Programowanie C++

20

Instrukcje zagnieżdżone

Każde else łączone jest z ostatnim wolnym if

var a,b,c,min3:integer;

begin
write(‘Podaj trzy liczby ‘);
readln(a,b,c);
if a<=b then if a<=c then min3:=a
else min3:=c
else if b<=c then min3:=b
else min3:=c;
writeln(‘ Minimum wynosi ‘,min3)
end.

main()

{
int a,b,c,min3;
cout<<"Podaj trzy liczby ";
cin>>a>>b>>c;
if (a<=b) if (a<=c) min3 = a;
else min3 = c;
else if (b<=c) min3 = b;
else min3 = c;
cout<<"Minimum wynosi "<<min3;
}

Programowanie C++

21

Instrukcja wielowariantowa

Odpowiednikiem instrukcji case z Pascala jest instrukcja switch

case wyrażenie of

stała1 : instrukcja1;

...

stałan:instrukcjan;

else:listainstrukcji

end;

case ocena of
5: writeln(’bardzo dobry’);
4: writeln(’dobry’);
3: writeln(’dostateczny’);
2: writeln(’niedostateczny’);
else writeln(’Błędne dane’);
end

switch ( wyrażenie) {

case stała1 : lista instrukcji1;

...
case stałan : lista instrukcjin;
default :lista instrukcji
}

switch (ocena) {
case 5: cout<<"bardzo dobry"<<endl;
break;
case 4: cout<<"dobry"<<endl; break;
case 3: cout<<"dostateczny"<<endl;
break;
case 2: cout<<"niedostateczny"<<endl;
break;
default: cout<<"Błędne dane”<<endl;
}

Programowanie C++

22

Wyrażenie warunkowe

W C++ istnieje wyrażenie, które jest skróconą formą instrukcji

warunkowej if else

warunek ? wyrażenie1 : wyrażenie2

Wartością tego wyrażenia jest wartość wyrażenia1 jeśli warunek

jest prawdziwy bądź wartość wyrażenia2 w przypadku
przeciwnym.

main()
// program oblicza minimum z dwóch liczb
{
int n,m,min;
cout<<"Wprowadź dwie liczby całkowite: ";
cin>>n>>m;
min = n<m ? n : m;
cout<<" minimum wynosi "<<min<<endl;
}

Programowanie C++

23

Instrukcje iteracyjne

Pętle pozwalają na cykliczne wykonywanie instrukcji.

while wyrażenie logiczne do

instrukcja;

while ( warunek ) instrukcja;

Obliczana jest wartość warunku; instrukcja
jest wykonywana tak długo dopóki wartość
warunku jest różna od zera.

repeat ciąg instrukcji until

warunek;

do instrukcja while ( warunek );

Najpierw wykonywana jest instrukcja a następnie
sprawdzany warunek, którego wartość równa
zero kończy wykonywanie instrukcji.

for identyfikator := wyrażenie1

to wyrażenie2 do instrukcja

for ( inicjalizacja ; warunek kontynuacji ;
wyrażenie) instrukcja ;

Inicjalizowana jest zmienna sterująca pętli, następnie
jeśli warunek jest spełniony to instrukcja jest
wykonywana. Wyrażenie określa zmianę zmiennej.

Programowanie C++

24

Pętle while i do...while

Obie pętle wykonują instrukcję będącą ciałem pętli tak długo

dopóki warunek jest prawdziwy czyli dopóki jego wartość jest
różna od zera.

main( )
{ int age;
cout<<”Ile masz lat : ";
cin>>age;
while (age<=0) {cout<<"Wiek musi być
>0\n”;
cout<<”Ile masz lat : ";
cin>>age;
}
}

main( )
{int age;
do {cout<<”Ile masz lat : ";
cin>>age;
} while (age<=0);
}

Pętla while wymaga by warunek
był określony, co czasami wiąże się
z koniecznością wykonania instrukcji
przed rozpoczęciem pętli.

Pętla do...while jest
wykonywana przynajmniej raz
a warunek sprawdzany jest po
wykonanej instrukcji.

Programowanie C++

25

Pętla for

Pętla for najczęściej używana jest do wykonywania określonej liczby

powtórzeń.

W C++ instrukcja for jest jedynie bardziej zwartym zapisem pętli while.

Wszystkie trzy części występujące w nawiasie po słowie
kluczowym for są opcjonalne.
Może wystąpić np. tylko
warunek:

Instrukcja inicjalizacji może zawierać deklarację zmiennej. Zmienna ta nie jest

lokalna dla pętli:

for (int i=1; i<=20; i++)

cout<< "Cześć”<<endl;

for ( i=1 ; i<=n ; i++ )
cout<<i<<endl;

i = 1;
while ( i <= n)
{
cout<< i <<endl;
i++;
}

while (age <=0)
cin<<age;

for ( ; age<=0; )
cin<<age;

while (1)
cout<<"Cześć”;

for ( ; ; )
cout<<"Cześć”;

Programowanie C++

26

Jeszcze o pętli for

W Pascalu zmienna sterująca pętli for musiała być typu

porządkowego. W C++ ta

zmienna nie musi wystąpić, a jeśli się pojawia to może być

dowolnego typu.

Pętla for może być również użyta dla więcej niż jednej zmiennej

sterującej

#include <iostream.h>
main()
{
for (int m = 1, n = 8; m<n; m++,n--)
cout<<"m = "<<m<<" , n = "<<n<<endl;

}

m = 1 , n = 8
m = 2 , n = 7
m = 3 , n = 6
m = 4 , n = 5

Programowanie C++

27

Funkcje

Program w C++ jest zbiorem jednej lub większej liczby funkcji.

int jest domyślnym typem zwracanym przez dowolną
funkcję, dlatego nie trzeba go wymieniać.

function identyfikator(lista parametrów) :
typ;
begin
lista instrukcji
identyfikator := wyrażenie
end;

procedure identyfikator(lista parametrów);
begin
lista instrukcji
end;

typ identyfikator ( lista
parametrów)
{

lista instrukcji;

return wyrażenie;
}

void

identyfikator ( lista

parametrów)

{
lista instrukcji;
}

int main()
{...
return
0;
}

void
main()
{...
return;
}

Programowanie C++

28

Standardowe funkcje

matematyczne

Funkcje matematyczne zdefiniowane są w pliku nagłówkowym

<math.h>

Niektóre z funkcji matematycznych:

Postać funkcji

Działanie

acos(x)
asin(x)
atan(x)
ceil(x)
cos(x)
exp(x)
fabs(x)
floor(x)

arccos(x) (w radianach)
arcsin(x) (w radianach)
arctg(x) (w radianach)
zaokrąglenie w górę
cos(x) (wartość kąta w radianach)
e do potęgi x
wartość bezwzględna z x
zaokrąglenie w dół

log(x)
log10
pow(x,p)

logarytm naturalny z x
logarytm dziesiętny z x
x do potęgi p

sin(x)

sin(x)

sqrt(x)
tan(x)

pierwiastek kwadratowy z x
tg (x)

Każda funkcja matematyczne zwraca
wartość typu double.
Jeśli parametr przesłany do funkcji
jest typu całkowitego najpierw dokony-
wana jest konwersja typu.
Wartości funkcji używane są jak zwykłe
zmienne w wyrażeniach.

y = sqrt(2);
cout<<2*sin(x)*cos(x);

y =
sqrt(1+2*sqrt(3+4*sqrt(5)
))

Programowanie C++

29

Funkcje zwracające wartość

Standardowe funkcje biblioteczne nie zawierają wszystkich funkcji

potrzebnych

programiście. Funkcje definiowane muszą zawierać nagłówek funkcji:

typ identyfikator( lista parametrów formalnych )

oraz ciało funkcji:

{

ciąg instrukcji;
return wyrażenie;
}

Lista parametrów formalnych jest
opcjonalna. Muszą jednak pozostać
nawiasy.
W C++ deklaracja funkcji może
być umieszczona przed funkcją
main() a jej definicja może być
umieszczona po funkcji.

int cube(int x)
{
return x*x*x;
}

int max(int x, int y)
{
if (x<y) return y;
else return x;
}

Programowanie C++

30

Oddzielna kompilacja

Bardzo często funkcje są kompilowane oddzielnie i umieszczane w

oddzielnych

plikach. Sprzyja to „ukrywaniu informacji” użytecznemu w dużych

projektach.

test_max.cpp

int max(int,int); W Borland C++ aby dwa oddzielne pliki zlinkować
main() należy użyć projektu.
{ int m,n;
do {
cin>>m>>n;
cout<<max(m,n)<< endl;

max.cpp

while (m != 0); // zwraca większą z dwóch liczb
}

int max( int x, int y)

{

if (x<y) return y;
else return x;
}

Programowanie C++

31

Funkcje typu void

Funkcje nie zwracające żadnej wartości, będące odpowiednikiem

procedur

nazywane są często funkcjami typu void. Nagłówek takiej funkcji jest

postaci:

void identyfikator (lista parametrów)

void drukuj_dzien( int nr_d)
{
switch (nr_d){
case 0: cout<<"Niedziela"<<endl;break;
case 1: cout<<"Poniedziałek"<<endl;break;
case 2: cout<<"Wtorek"<<endl;break;
case 3: cout<<"Środa"<<endl;break;
case 4: cout<<"Czwartek"<<endl;break;
case 5: cout<<"Piątek"<<endl;break;
case 6: cout<<"Sobota"<<endl;
}
}

void main ()
{
int n;
cout<<"Podaj numer dnia tygodnia ";
cin>>n;
drukuj_dzien(n);
return;
}

Wywołanie funkcji typu void jest
samodzielną instrukcją.

Programowanie C++

32

Parametry przekazywane przez

wartość

Parametry przekazywane przez wartość nie ulegają zmianie,

gdyż funkcja działa na kopii parametru aktualnego
umieszczonej na stosie.

#include <math.h>

int cube(int n)

{
return n*n*n;
}
void main()

sześcian = 64 x = 4

{

wyrażenie = 33

int x=4;

cout<<"sześcian = "<<cube(x)<<" x = "<<x<<endl;

cout<<" wyrażenie = "<<cube(2*sqrt(x))-cube(3))<<endl;
}

Parametry aktualne w wywołaniu
funkcji mogą być stałą, zmienną
bądź dowolnym wyrażeniem.

Programowanie C++

33

Przekazywanie adresów

zmiennych

Aby funkcja mogła dokonać zmiany parametru musi mieć dostęp do

samej zmiennej (np. poprzez jej adres).

void swap(float *x, float *y)
{
float temp = *x;
*x = *y;
*y = temp;

* wskaźnik - zmienna zawierająca

}

a = 500 b = 400

adres

void main( )

a = 400 b = 500

& operator adresu - pobiera adres

{

zmiennej

float a = 500, b = 400;
cout<<"a = "<<a<<" b = "<<b<<endl;
swap(&a, &b);

cout<<"a = "<<a<<" b = "<<b<<endl;

}

Programowanie C++

34

Referencja

Referencja jest aliasem (drugą nazwą) zmiennej. Deklaracja referencji

wymaga podania zmiennej, dla której tworzona jest referencja

typ& alias = identyfikator

void main()
{

int a = 500;

int& b = a;

cout<<" zmienna = "<<a<<" alias = "<<b<<endl;
b+=500;
cout<<" zmienna = "<<a<<" alias = "<<b<<endl;
}

Referencja NIE JEST zmienną :

nie można zmieniać jej wartości,

nie nożna pobrać jej adresu,

nie można przypisać jej wskaźnika

zmienna = 500 alias = 500
zmienna = 1000 alias = 1000

Programowanie C++

35

Parametry przekazywane przez

referencję

Parametry przekazywane przez referencję ulegają zmianie gdyż

do funkcji przekazywany jest adres zmiennej

void swap(float& x, float& y)
{
float temp = x;
x = y;
y = temp;

}

a = 500 b =

400

void main()

a =

400 b = 500

{

float a = 500, b = 400;
cout<<"a = "<<a<<" b = "<<b<<endl;
swap(a, b);
cout<<"a = "<<a<<" b = "<<b<<endl;
}

Parametr aktualny odpowiadający
parametrowi formalnemu
przekazywanemu przez referencję
musi być zmienną.

Programowanie C++

36

Porównanie parametrów

Podsumowanie różnic pomiędzy przekazywaniem parametrów przez wartość

i przez referencję:

Przekazywanie przez wartość Przekazywanie przez referencję

int x;

int& x;

Parametr formalny jest zmienną lokalną;

Parametr formalny jest lokalną referencją;

Jest kopią parametru aktualnego; Jest synonimem parametru aktualnego;
Nie można zmienić parametru

Można zmienić parametr aktualny;

aktualnego;
Parametr aktualny może być stałą, Parametr aktualny musi być zmienną.
zmienną bądź wyrażeniem.

Jest to odpowiednik przekazywania

Jest to odpowiednik przekazywania

przez

przez wartość w Pascalu.

zmienną w Pascalu.

Programowanie C++

37

Parametry przekazywane przez

stałą referencję

Duże obiekty są przekazywane przez referencję aby nie tworzyć ich

kopii. Jeśli nie chcemy, by uległy zmianie można je przekazywać przez
stałą referencję.

void f(int x, int& y, const int& z)
{
x+=z;
y+=z;
cout<<" x = "<<x<<" y = "<<y<<" z = "<<z<<endl;
}

void main ()

{

int a = 20, b = 30, c = 40;
cout<<" a = "<<a<<" b = "<<b<<" c = "<<c<<endl;
f(a,b,c);
cout<<" a = "<<a<<" b = "<<b<<" c = "<<c<<endl;
}

a = 20 b = 30 c = 40
x = 60 y = 70 z = 40
a = 20 b = 70 c = 40

Programowanie C++

38

Wywołanie funkcji związane jest z dodatkowym czasem i

pamięcią. W niektórych przypadkach korzystniejsze jest
zdefiniowanie funkcji jako inline.

inline int cube( int n)
{
return n*n*n;
}

main ( )

main ( )

{

{

cout<<cube(4)<<endl;

cout<<(4*4*4)<<endl;

int x, y;

int x, y;

cin>>x;

cin>>x;

y = cube(2*x - 3);

y = (2*x - 3)*(2*x - 3)*(2*x - 3);

}

Funkcje typu inline

Programowanie C++

39

Zmienna lokalna -

zmienna deklarowana wewnątrz bloku; widoczna jest od

miejsca deklaracji do końca najbardziej wewnętrznego bloku;

Zmienna globalna -

zmienna dostępna w całym programie; deklarowana na

zewnątrz wszystkich funkcji;

Operator zakresu -

:: pozwala na dostęp do zmiennej globalnej z bloku, w

którym
jest zadeklarowana zmienna lokalna o takiej samej nazwie.

void f( );
int x = 9;
void main( )
{
int x = 22;
cout<<" x w main = "<<x<<endl;
cout<<" x globalne = ”<<::x<<endl;
f( );
}

Zakres widoczności zmiennych

void f( )
{
int x = 44;
cout<<" x w funkcji f = "<<x<<endl;
}

x w main = 22
x globalne = 9
x w funkcji f = 44

Programowanie C++

40

C++ pozwala na użycie tej samej nazwy dla różnych funkcji. Aby

funkcje były rozróżniane lista parametrów musi zawierać różną
liczbę parametrów albo
musi wystąpić różnica typu przynajmniej jednego parametru

int max (int, int);
int max (int, int, int);
float max(float, float);
void main ( )
{

cout<<max(99,77)<<" "<<max(55,66,33)<<" "<<max(3.4, 7.2)<<endl;
}
int max (int x, int y)

int max( int x, int y, int z)

float max(float x, float y)

{

{

{

return (x>y ? x : y);

int m = (x>y ? x : y);

return (x>y ? x : y);

}

return (m>z ? m : z);

}

}

Przeciążenie (overloading)

Programowanie C++

41

Parametry domyślne

Dzięki parametrom domyślnym liczba parametrów w wywołaniu

funkcji może się zmieniać.

double p( double, double, double=0, double=0, double=0);

main( )
{
double x = 2.0003;
cout<<"p(x,7) = "<<p(x,7)<<endl;
cout<<"p(x,7,6) = "<<p(x,7,6)<<endl;
cout<<"p(x,7,6,5) = "<<p(x,7,6,5)<<endl;
cout<<"p(x,7,6,5,4) = "<<p(x,7,6,5,4)<<endl;
}
double p( double x, double a0, double a1, double a2, double a3)
{
return a0+(a1+(a2+a3*x)*x)*x;
}

p(x,7) = 7
p(x,7,6) =
19.0018
p(x,7,6,5) =
39.0078
p(x,7,5,4) =
71.0222

Parametry z wartościami
domyślnymi muszą wystąpić
na końcu listy parametrów.
Jeśli w wywołaniu pomija się
któryś z parametrów to trzeba
pominąć również wszystkie
następne.

Programowanie C++

42

Czas życia obiektu trwa od momentu jego deklaracji do momentu

kiedy przestaje istnieć - obiekt może być niewidoczny ale istnieć.

Obiekty automatyczne - obiekty, które wraz z zakończeniem bloku,

w którym
zostały powołane do życia przestają istnieć.
Obiekty automatyczne w chwili deklaracji nie są

zerowane.

Obiekty lokalne statyczne -

obiekty deklarowane lokalnie,

static typ identyfikator;

zakres widoczności tych obiektów odnosi się do

bloku ale ich

czas życia jest taki jak obiektów

void f( )

globalnych.

{

static int licznik;
licznik++
}

Czas życia zmiennych

Programowanie C++

43

Tablice

Tablica - strukturalny typ danych będący ciągiem obiektów tego

samego typu.
Składniki tablicy zwane elementami są dostępne poprzez
indeksy.

identyfikator : array [zakres] of typ

typ identyfikator[stała]

a: array [1..3] of integer;

int a [3];

a[1], a[2], a[3]

a[0], a[1], a[2]

- indeksy tablicy mogą być

- stała określa liczbę elementów

z dowolnego zakresu. Numeracja elementów rozpoczyna

się

zawsze od zera.
Element o indeksie równym stałej nie

istnieje.

Programowanie C++

44

Inicjalizacja tablic

Zmienna tablicowa tak jak każda inna zmienna może zostać

zainicjalizowana w momencie deklaracji.

int a[3] = {1,2,3};

-

inicjalizacja w deklaracji to jedyne miejsce, gdzie

kompilator sprawdza zakres tablicy:
int a[3]={1,2,3,4} ŹLE

int a[3] = {1,2}

-

jeżeli liczba elementów jest większa niż liczba

wartości,
to zadane wartości zostaną przyporządkowane pierwszym
elementom a pozostałe będą inicjalizowane

zerem;

int a[ ] = {1,2,3,4} -

jeśli nie podajemy rozmiaru tablicy, to kompilator

liczy wartości i rezerwuje pamięć na tablicę o takim rozmiarze;

Programowanie C++

45

Przekazywanie tablic do funkcji

const int size=100;
void getArray(double [ ], int&);
void printArray(const double[ ], const int);
int main()
{ double a[size];
int n;

getArray(a,n);

cout<<"Tablica ma "<<n<<" elementów"<<endl;

printArray(a,n);
}
void getArray(double a[ ], int& n)
{ cout<<"Podaj liczbe elementów ";

cin>>n;
for( int i=0; i<n,i<size; i++)

void printArray(const double a[ ], const int n)

{ cout<<" element "<<i<<" = "; {

cin>>a[i]; for (int i=0; i<n; i++)

}

cout<<i<<" : "<<a[i]<<endl;

}

}

Deklaracja tablicy na liście
parametrów formalnych funkcji
nie wymaga podawania jej zakresu.
Nazwa tablicy jest jej adresem
bazowym.

Programowanie C++

46

Typ wyliczeniowy jest typem całkowitym i jest jednym z najprostszych

typów definiowanych przez użytkownika:

type identyfikator = ( lista wartości) enum identyfikator{ lista
wartości }

Lista wartości jest listą identyfikatorów definiujących stałe całkowite

rozpoczynając od zera.

main ()
{
enum Day = {sun, mon, tue, wed, thu, fri, sat}
float temp[sat+1] = {23.0, 22.4, 21.0, 18.5, 19.0, 20.2, 19.0}
for (Day day=sun; day<=sat; day++)
cout<<" Temp max w dniu "<<day<<" wynosiła "
<<temp[day]<<endl;
}

Typ wyliczeniowy

Temp max w dniu 0 wynosiła 23.0
Temp max w dniu 1 wynosiła 22.4
Temp max w dniu 2 wynosiła 21.0
Temp max w dniu 3 wynosiła 18.5
Temp max w dniu 4 wynosiła 19.0
Temp max w dniu 5 wynosiła 20.2
Temp max w dniu 6 wynosiła 19.0

Programowanie C++

47

Definiowanie typów

Typ wyliczeniowy w C++ ma kilka cech, których nie miał

odpowiadający mu typ

z Pascala: Nie zawsze jest to typ porządkowy.

enum Base {bin = 2, oct = 8, dec = 10, hex = 16}

-można nadawać

wartości

poszczególnym identyfikatorom;

enum Answer {no = 0, false = 0, yes = 1, ok = 1}

- może wystąpić kilka

identyfikatorów z taką samą

wartością;

C++ umożliwia nadawanie nowych nazw istniejącym typom:

typedef typ alias;

typedef long Integer; Integer n;
typedef double Real;

Real x;

typedef float tablica[ ];

tablica a;

Programowanie C++

48

Tablice wielowymiarowe

Elementy tablicy mogą być dowolnego typu nie wyłączając typu

tablicowego. Otrzymujemy wówczas tablicę tablic zwaną tablicą
wielowymiarową.

void print(const int a[][5]);

- tablica wielowymiarowa przekazywana do

main()

funkcji musi zawierać zakresy wszystkich

{

pozostałych wymiarów oprócz pierwszego;

int a[2][5]={ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9,10}

-

wartości tablicom wielowymiarowym

są

print(a);

przypisywane

wierszami, co można zaznaczyć

}

przy pomocy nawiasów klamrowych;

void print(const int a[][5])
{
for (int i=0;i<2;i++){
for(int j=0; j<5; j++)
cout<<" "<<a[i][j];

- każdy indeks musi być umieszczony w

cout<<endl;

oddzielnym nawiasie kwadratowym;

}
}

Programowanie C++

49

Wskaźniki

Wskaźniki to zmienne, których wartościami są adresy innych zmiennych.

identyfikator : ^typ typ* identyfikator

Deklaracja zmiennej wskaźnikowej musi zawierać informację o typie zmiennych,

na które wskaźnik może pokazywać.

main()
{

int n=33;

int* p=&n;

- inicjalizacja zmiennej wskaźnikowej

int& r = *p;

- deklaracja i inicjalizacja referencji

cout<<" n = "<<n<<" *p = "<<*p<<" r = "<<r<<endl;

int* p = &n;

}

p ==&n

n==*p

n ==*&n p ==&*p

n = 33 *p = 33 r = 33

Programowanie C++

50

Obiekty i l-wartości

Obiekt jest obszarem w pamięci;
l-wartość jest wyrażeniem odnoszącym się do obiektu lub funkcji.

int n; //nazwy zmiennych są l-wartościami;
const int max = 655;
int a[8];
int* p = &n;

l-wartość może być zmienna (jeśli może pojawić się po lewej stronie instrukcji

przypisania)
bądź niezmienna (w przeciwnym wypadku)

* jest operatorem służącym do odnoszenia się wskaźnikiem;

& jest operatorem służącym do pobrania adresu.
* operator dereferencji wraz ze zmienną wskaźnikową jest l-wartością

*p = 77;

Programowanie C++

51

Zwracanie referencji przez

funkcję

Typ zwracany przez funkcję może być referencją pod

warunkiem, że wartość zwracana jest l-wartością, która nie
jest lokalna dla funkcji.

int& max(int& m, int& n)

{
return (m>n ? m:n)
}
main()
{

int m = 44, n = 22;
cout<<m<<", "<<n<<", "<<max(m,n)<<endl;

44, 22, 44

max(m,n)=55;
cout<<m<<", "<<n<<", "<<max(m,n)<<endl;

55, 22, 55

}

Programowanie C++

52

Wskaźniki mogą być wykorzystywane do działań na tablicach.

Wskaźniki mogą być inkrementowane

main( )

i dekrementowane. Oznacza to

{

przesunięcie wskaźnika o wielkość

const int size = 3;

odpowiadającą obiektowi, na który

int a[size]={11,22,33};

wskazuje.

cout<<"a = "<<a<<" wielkość elementu = "
<<sizeof(int)<<endl;
int* end = a+size;

a =

0xffee wielkość elementów = 2

int sum=0;

0xffee *p = 11 sum = 11

for (int* p=a; p<end; p++){

0xfff0 *p = 22 sum = 33

sum+=*p;

0xfff2 *p = 33 sum = 66

cout<<p<<" * p = "<<*p<<" sum = "<<sum<<endl;
}

int* p = a == int* p = &a[0]

}

&a[2] == p+2 == *(a+2)

Tablice i wskaźniki

Programowanie C++

53

Arytmetyka wskaźników

Jedyną stałą wskaźnikową jest adres 0x0 inaczej NULL co oznacza,

że wskaźnik nie pokazuje na nic konkretnego.

int* p = 0;

// inicjalizacja wskaźnika z wartością NULL

int* p = NULL;

//wymaga pliku stddef.h

Nazwa tablicy jest stałym wskaźnikiem co oznacza, że jej adres nie

może ulec zmianie.

int* p, *q, n;

Operatory relacji:

...

p<=q; p<q; p>=q, p>q; p==q; p!=q

p - q;
p + n;

Operator logicznego przeczenia

p - n;

!p

wynikiem jest 1 jeśli wskaźnik p jest NULL, w
przeciwnym przypadku wynik jest równy 0.

Programowanie C++

54

Operator new

Wskaźnik można zainicjalizować poprzez podanie adresu zmiennej bądź

użycie

operatora new, który rezerwuje miejsce w pamięci, na które wskaźnik

pokazuje.

float* p;

// p jest wskaźnikiem do float

*p = 3.14;

// ERROR: nie została przydzielona pamięć, na którą ma wskazywać p

float x=3.14; // zainicjalizowanie zmiennej x; alokacja pamięci pod nazwą x
float*p = &x; // wskaźnik zawiera adres zmiennej x
*p = 3.14;

// O.K.: *p wskazuje na określone miejsce w pamięci

float* q;
q = new float; //przydzielenie pamięci dla float; alokacja pamięci bez nazwy
*q = 3.14;

//O.K.: pamięć została przydzielona

float* p = new float;

float* q = new float(3.14);

Operator new zwraca adres określonej liczby bajtów wolnej pamięci.

Programowanie C++

55

Operator delete

Operator delete odwraca działanie operatora new zwracając określoną liczbę bajtów
pamięci jako wolną do zagospodarowania.

float* q = new float;
delete q;

// zwolnienie pamięci przydzielonej dla wskaźnika q

*q = 3.14;

//ERROR: q nie pokazuje na żaden obiekt.

Za pomocą operatora delete kasuje się tylko obiekty stworzone operatorem new poza

wskaźnikami do stałych.

float x = 3.14;
float* p = &x;
delete p;

//RYZYKOWNE: p nie było tworzone przez new;

const int* p = new int;
delete p;

//ERROR: nie można zlikwidować wskaźnika do stałej

Programowanie C++

56

Tablice dynamiczne

Obiekty dynamiczne - obiekty tworzone w trakcie wykonywania

programu przez
użycie operatorów new i delete.

void get(double*& a, int& n)
{ // funkcja tworzy tablicę dynamiczną
cout<<"Podaj liczbę elementów: ";

new typ [wyrażenie]

cin>>n;

delete [ ] wskaźnik

a = new double [n];
for (i=0; i<n; i++) {
cout<<i+1<<": ";
cin>>a[i];

main()

} {
}

double* a; // a jest nieokreślonym wskaźnikiem do double

void print(double* , int);

int n;

get(a,n);
print(a,n);

//a jest tablicą n liczb typu double

delete [ ]a;

//a jest nieokreślonym wskaźnikiem do double

}

Programowanie C++

57

Użycie const ze wskaźnikami

Wskaźnik do stałej to coś innego niż stały wskaźnik.

int* p;

// wskaźnik do int

++(*p);
++p;
int* const cp;

// stały wskaźnik do int

++(*cp);
++cp;
const int* pc;

// wskaźnik do stałej int

++(*pc);
++pc;
const int* const cpc; //stały wskaźnik do stałej int
++(*cpc);
++cpc;

Programowanie C++

58

Tablice wskaźników i wskaźniki

do wskaźników

Elementami tablic mogą być wskaźniki

int* a[4];

// pośrednie sortowanie bąbelkowe

a[2] = new int(4);

// tablicy wskaźników
void sort(float* p[ ], int n)

Wskaźnik może pokazywać na inny wskaźnik

{
float* temp;

char c = ’t’;

for(i=1; i<n; i++)

char* pc = &c;

for(j=0; j<n-i; j++);

char** ppc = &pc;

if (*p[j]>*p[j+1]){

char*** pppc = &ppc;

temp = p[j];

***pppc = ’w’; // zmienia wartość c

p[j] = p [j+1];
p [j+1] = temp;
}

}

Programowanie C++

59

Wskaźniki do funkcji

Nazwa funkcji podobnie jak nazwa tablicy jest stałym

wskaźnikiem.

int f ( int );

// deklaracja funkcji

int (*pf) ( int ); // deklaracja wskaźnika do funkcji
pf = &f; // inicjalizacja wskaźnika adresem funkcji

int sum(int (*)(int), int);
int square(int);
int cube (int);
main()
{
cout<< sum (square,4)<<endl;

int sum( int (*pf)(int k), int n)

cout<< sum(cube,4)<<endl;

{

}

int suma = 0;

int square(int k)

for (int i=1; i<=n; i++)

{ return k*k; }

suma+=(*pf)(i);

int cube (int k)

return suma

{ return k*k*k; }

}

30
90

Programowanie C++

60

Łańcuchy

String jest kolekcją znaków zakończonych znakiem ’\0’ (NULL)

traktowanych

jako pojedynczy obiekt.

W C++ string jest tablicą znaków o pewnych wyjątkowych cechach:

- Dodatkowy element jest dodawany na końcu tablicy i jego wartość wynosi
NULL;
Liczba elementów w tablicy jest o jeden większa niż długość łańcucha
- Łańcuch może być inicjalizowany stałą łańcuchową
char str[ ]= "Hello";
- Łańcuch może być wysłany do strumienia wyjściowego jako pojedynczy element
cout<<str;
- Łańcuch może być pobrany ze strumienia wejściowego jako pojedynczy element
cin>>s; // będą wczytywane znaki aż do napotkania spacji lub innego
znaku końca
- <string.h> zawiera funkcje działające na łańcuchach

Programowanie C++

61

Inicjalizacja łańcuchów

Jeśli wypełniamy tablicę znaków element po elemencie należy
pamiętać o umieszczeniu znaku NULL na końcu. Kompilator C++
automatycznie dołącza znak NULL na końcu stałej tekstowej.

main()
{
char alfabet[27]; //26 liter + NULL
char litera;
int indeks;
for(litera='A', indeks=0; litera<='Z';litera++)
alfabet[indeks]=litera;
alfabet[indeks]=NULL;
cout<<"Litery alfabetu: "<<alfabet;
}

char alfabet[ ]="ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUWVXYZ";
char alfabet[ ]={'A','B','C','D','E',....,'Z','\0'}

NULL to znak o kodzie ASCII 0

for (indeks=0; alfabet[indeks]; indeks++)
cout<<alfabet[indeks];

Niedopuszczalna jest instrukcja przypisania
stałej tekstowej do zmiennej tablicowej:

char alfabet[27];
alfabet ="ABCDEFGHIJKLMNOPQRSTUWVXYZ";

Programowanie C++

62

Łańcuch jako wskaźnik i tablice

łańcuchów

Nazwa tablicy jest jej adresem - string można traktować jako

wskaźnik do

pierwszego elementu łańcucha.

char* p;

Jeśli p jest wskaźnikiem do dowolnego typu to
cout<<p;

powoduje wypisanie adresu zmiennej;

w przypadku gdy p jest wskaźnikiem do char
cout<<p;

powoduje wypisanie wszystkich znaków aż do napotkania ’\0’

main()
{
char* name[] =

{" George Washington",

" John Adams",
"Thomas Jefferson" }
for(int i=0; i<3; i++)
cout<<"\t"<<i<<". [ "<<name[i]<<" ]"<<endl;
}

0. [ George Washington ]
1. [ John Adams ]
2. [ Thomas Jefferson ]

Programowanie C++

63

Funkcje biblioteczne <string.h>

char *strcpy(char *str1, const char
*str2)

Kopiuje s2 do s1;
Zwraca s1

char *strncpy(char *str1, const char
*str2, size_t n)

Kopiuje co najwyżej n znaków z s2 do s1;
Zwraca s1

char *strcat(char *str1, const char *str2) Dołącza s2 do s1 (NULL z s1 zastępuje

s2[1]);
Zwraca s1

char *strncat(char *str1, const char
*str2, size_t n)

Dołącza co najwyżej n znaków z s2 do s1;
Zwraca s1

int strcmp(char *str1, const char *str2)

Porównuje s1 z s2 ( zgodnie z tabelą
ASCII);
Zwraca wartość ujemną, dodatnią lub 0

int strncmp(char *str1, const char *str2,
size_t n)

Porównuje do n znaków łańcucha s1 z s2;
Zwraca wartość ujemną, dodatnią lub 0

char *strtok(char *str1, const char
*str2)

Rozkłada łańcuch s1 na „elementy” oddzielone
separatorami umieszczonymi w s2; Zwraca
wskaźnik do wydzielonego elementu. Kolejne
wywołania wymagają jako pierwszego
argumentu NULL.
Modyfikuje s1!!!

size_t strlen(const char* s)

Zwraca długość łańcucha s (bez znaku
NULL)

Programowanie C++

64

Użycie funkcji bibliotecznych

#include <iostream.h>
#include <string.h>
main( )
{
char string[ ]= "To jest zdanie czterowyrazowe";
char* tokenPtr;
cout<<"Zdanie do rozbioru: \n"<<string;
cout<<"\nWyrazami są: \n";
tokenPtr=strtok(string," ");
while (tokenPtr!=NULL){
cout<<tokenPtr<<'\n';
tokenPtr = strtok(string, " ");
}
}

#include <iostream.h>
#include <string.h>
main( )
{

char x[ ]="Happy Birthday to You";
char y[25]; char z[15];
cout<<"Łańcuch w tablicy x: "<<x;
cout<<"\nŁańcuch w tablicy y:

"<<strcpy(x,y);
strncpy(z,x,14); //nie kopiuje NULL
z[14]='\0';
cout<<"\nŁańcuch w tablicy z:

"<<z;

}

Łańcuch w tablicy x: Happy Birthday to You
Łańcuch w tablicy y: Happy Birthday to You
Łańcuch w tablicy z: Happy Birthday

Zdanie do rozbioru:
To jest zdanie czterowyrazowe
Wyrazami są
To
jest
zdanie
czterowyrazowe

...
char myStr[100];
...
myStr= "Abrakadabra"; //NIE
strcpy(myStr, "Abrakadabra"); //TAK