OP – Okręt Podwodny

Okręt podwodny – wojskowa jednostka pływająca,

konstrukcyjnie przystosowana do

prowadzenia działań i operacji zarówno na

powierzchni, jak i pod wodą; współcześnie jedna z

głównych klas okrętów. Okręty podwodne zdolne są

do samodzielnego zanurzenia i wynurzenia oraz

kontrolowanego pływania pod wodą, a także do

prowadzenia w tym środowisku walki oraz

wykonywania zadań transportowych

i rozpoznawczych.

Okręty podwodne poruszają się na powierzchni dzięki

wykorzystaniu zasad rządzących pływalnością.

Zanurzają się i utrzymują głębokość zanurzenia przez

kontrolowane osiągnięcie pływalności ujemnej, a

następnie zerowej; wynurzają z kolei za

pomocą sterów głębokości, a w fazie końcowej

wynurzania – przez spowodowanie pływalności

dodatniej. Napęd jednostek tej klasy zapewniany jest

najczęściej przez silnik diesla (na powierzchni) i silniki

elektryczne (w zanurzeniu), które za

pośrednictwem przekładni i wału

napędowego powodują obrót śruby okrętowej

Najwcześniejsze

konstrukcje

•  Prawdopodobnie pierwszym człowiekiem,

którego konstrukcja udanie przepłynęła pod

wodą, był Korneliusz Drebbel. W 1623 roku

jego napędzana przez 12 wioślarzy jednostka

odbyła podwodną podróż

wzdłuż Tamizy w Londynie. Jakkolwiek

świadkowie opisali wydarzenie, nie zachowały

się żadne opisy konstrukcji.

I wojna światowa

• W momencie wybuchu I wojny światowej brytyjska Royal Navy i

francuska Marine nationale były największymi na świecie

użytkownikami okrętów podwodnych; każda z tych flot miała ich

dwukrotnie więcej, niż flota cesarskich Niemiec. Ówczesnaflota

rosyjska miała stosunkowo długą tradycję operacji podwodnych,

jej siły były jednak podzielone między Morza Bałtyckie i Czarne.

Podobnie jak wszystkie marynarki świata, floty te nie miały

klarownej doktryny użycia sił podwodnych ani świadomości, w

jakim kierunku mogą rozwinąć się przyszłe operacje podwodne.

Niemiecki OP U-9

Brytyjski HMS E1

Okres międzywojenny

•

W okresie miedzy pierwszą a drugą wojną światową czołowe marynarki

wojenne skupiły się na rozwoju okrętów do wypełniania misji rozpoznawczych,

ofensywnych patroli przeciwko okrętom wojennym i współpracy z własnymi

ciężkimi zespołami floty nawodnej. Motywacją były tu głównie doświadczenia

niemieckiej imperialnej marynarki wojennej – zmuszonej, zwłaszcza w

późniejszym okresie I wojny światowej, do działania w warunkach silnego

działania alianckich sił przeciwpodwodnych. Zasadniczo ówczesne floty

zmierzały do budowy okrętów szybszych, silniejszych, potężniej uzbrojonych i

o dużym zasięgu. Opracowywane w tym czasie okręty wciąż jednak były tylko

zanurzalnymi jednostkami nawodnymi, o niewielkich możliwościach

podwodnych i konstrukcji zoptymalizowanej do działań na powierzchni.

Francuski „Morse” (Q117) typu Requin

II wojna światowa

• Na każdym teatrze działań morskich w drugiej

wojnie światowej okręty podwodne odgrywały

pierwszoplanową role, zwłaszcza zaś radzieckie i

niemieckie okręty podwodne na wodach dalekiej

północy, niemieckie na Atlantyku, brytyjskie,

niemieckie i włoskie na Morzu Śródziemnym oraz

japońskie i amerykańskie na Pacyfiku.

USS „Gudgeon” (SS-211) w 1941 roku

Typ XXI

•

Pojawienie się niemieckich okrętów typu XXI, zwanego też „elektrobootem” stanowiło

cezurę w technologii podwodnej. 19 kwietnia 1944 w Gdańsku zwodowano U-

3501 typu XXI – pierwszy okręt zdolny do długotrwałego pływania w zanurzeniu,

którego prędkość podwodna (17,2 w.) przewyższała prędkość na powierzchni (15,6

w.), a z prędkością 5,5 węzła mógł płynąć w zanurzeniu na dystansie 320 mil

morskich (595 km), co stanowiło bezprecedensowe osiągnięcie w zakresie zdolności

do długotrwałego pływania podwodnego. Co jednak nawet ważniejsze, wejście do

służby okrętów typu XXI stanowiło prawdziwy przełom – po raz pierwszy bowiem w

historii, okręty tej klasy mogły stać się prawdziwymi okrętami podwodnymi,

długotrwale pływającymi pod wodą, a nie zaś jedynie zwykłymi okrętami nawodnymi,

które niemal cały czas spędzają na powierzchni morza, z możliwością krótkotrwałego

jedynie „nurkowania”

U-3008 typu XXI

Zimna wojna

Okres zimnej wojny zdominowany był przez rywalizacje dwóch supermocarstw –

Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego. Jak w niemal każdej innej

dziedzinie wojskowości, także w zakresie budowy oraz operacji okrętów

podwodnych, rywalizacja tych dwóch państw nadawała ton rozwojowi

technicznemu. 9 lutego 1946 roku Stalin wygłosił przemówienie, które William

Douglas sędzia amerykańskiego Sądu Najwyższego nazwał „deklaracją trzeciej

wojny światowej”. Radziecki dyktator stwierdził że komunizm i kapitalizm nie

mogą razem współistnieć i pewnego dnia musi nastąpić ich bezpośrednie starcie,

stąd też zdecydował o wstrzymaniu wszelkiego handlu z Zachodem oraz o

rozpoczęciu budowy nowoczesnej broni, bez względu na to jak wiele

kosztowałoby to Związek Radziecki

Okręt podwodny projektu 613 w służbie marynarki
wojennej PRL ORP "Orzeł"

Rewolucja „Albacore”

• Projektanci okrętów III Rzeszy dumni byli z możliwości testowania

zaawansowanych kadłubów okrętów podwodnych w tunelu

aerodynamicznym, wkrótce po wojnie Amerykanie stwierdzili jednak, że

wiedza niemieckich inżynierów i konstruktorów na

temat hydrodynamiki okrętów tej klasy była w najlepszym wypadku

powierzchowna. Aby zaradzić wszystkim problemom związanym z

potrzebą zapewnienia amerykańskiej marynarce wojennej okrętów

zdolnych rozwijać pod wodą bardzo duże prędkości, US Navy podjęła

szereg zakrojonych na szeroką skalę programów rozwojowych w różnych

dziedzinach nauki i inżynierii. 1 okręt z opływowym kadłubem to USS

,,Albacore’’

USS „Albacore” (AGSS-569)

Era atomowa

• Początki amerykańskiego programu napędu jądrowego sięgają roku

1939, kiedy jeden z wiodących amerykańskich fizyków dr George

Pegram z Uniwersytetu Columbia zwrócił się do adm. Harolda G.

Bowena, szefa Biura Inżynieryjnego Pary marynarki wojennej

Stanów Zjednoczonych, kontrolującego laboratorium

badawcze Naval Research Laboratory (NRL), z prośbą o spotkanie z

naukowcami marynarki w celu przedyskutowania możliwości

praktycznego wykorzystania fuzji uranowej. Skutkiem tego

spotkania było powstanie pierwszych planów budowy napędu

nuklearnego dla okrętów United States Navy

USS „Nautilus” 1 atomowy okręt podwodny

TYPY OKRĘTÓW PODWODNYCH

•

Okręty podwodne dzielą się zasadniczo na dwie klasy:

•

okręty podwodne o napędzie spalinowym

•

okręty podwodne o napędzie atomowym.

•

Można również podzielić okręty podwodne wg wykonywanych zadań:

•

okręt podwodny nosiciel rakietowych pocisków balistycznych

•

okręt podwodny nosiciel rakiet manewrujących

•

myśliwski okręt podwodny.

•

Klasyfikowanie okretów przez NATO

•

SSBN (BALLISTIC MISSILE SUBMARINE, NUCLEAR POWERED)

•

- okręt podwodny z napędem atomowym - nosiciel strategicznych pocisków balistycznych;

•

SSB (BALLISTIC MISSILE SUBMARINE, CONVENTIONALLY POWERED)

•

- okręt podwodny z napędem konwencjonalnym - nosiciel strategicznych pocisków balistycznych;

•

SSG (CRUISE MISSILE SUBMARINE, CONVENTIONALLY POWERED)

•

- okręt podwodny z napędem konwencjonalnym - nosiciel pocisków manewrujących;

•

SSGN (CRUISE MISSILE SUBMARINE, NUCLEAR POWERED)

•

- okręt podwodny z napędem atomowym - nosiciel pocisków manewrujących;

•

SSN

•

- uderzeniowe okręty podwodne o napędzie atomowym

•

SS

•

- okręty podwodne o napędzie spalinowo elektrycznym

KONIEC

Prezentacje wykonał :

IMIĘ I NAZWISKO