KOMPETENCJE,
KOMPETENCJE,
NORMY PRAWNE I
NORMY PRAWNE I
MORALNE
MORALNE
Małgorzata Kaszuba
Izabela Lembryk
Marzena Dudzic
KOMPETENCJA
KOMPETENCJA
KOMPETENCJA- właściwość, zakres uprawnień,
KOMPETENCJA- właściwość, zakres uprawnień,
pełnomocnictw instytucji, osoby do realizowania
pełnomocnictw instytucji, osoby do realizowania
określonego działania, zakres
określonego działania, zakres
czyjejś wiedzy, umiejętności i odpowiedzialności
czyjejś wiedzy, umiejętności i odpowiedzialności
KOMPETENTNY- uprawniony do
KOMPETENTNY- uprawniony do
działania, decydowania, mający
działania, decydowania, mający
kwalifikacje do wydawania sądów, ocen,
kwalifikacje do wydawania sądów, ocen,
autorytatywny
autorytatywny
Rozdz.7,Art..43. 1. Zajęcia z rehabilitacji
Rozdz.7,Art..43. 1. Zajęcia z rehabilitacji
ruchowej oraz zabiegi fizjoterapeutyczne
ruchowej oraz zabiegi fizjoterapeutyczne
mogą prowadzić fizjoterapeuci i
mogą prowadzić fizjoterapeuci i
absolwenci szkół wyższych za
absolwenci szkół wyższych za
specjalnością rehabilitacja lub gimnastyka
specjalnością rehabilitacja lub gimnastyka
lecznicza oraz technicy fizjoterapii.
lecznicza oraz technicy fizjoterapii.
Pojęcie kompetencji obejmuje trzy następujące,
Pojęcie kompetencji obejmuje trzy następujące,
wzajemnie powiązane, lecz dające się odróżnić
wzajemnie powiązane, lecz dające się odróżnić
sfery:
sfery:
zakres wiedzy i umiejętności osoby lub grupy
zakres wiedzy i umiejętności osoby lub grupy
zawodowej,
zawodowej,
zakres obowiązków i odpowiedzialności osoby
zakres obowiązków i odpowiedzialności osoby
lub grupy
lub grupy
zawodowej,
zawodowej,
zakres pełnomocnictw, uprawnień i możliwości
zakres pełnomocnictw, uprawnień i możliwości
do realizowania
do realizowania
określonego działania.
określonego działania.
Wzajemne ich powiązanie oznacza, że zakres
Wzajemne ich powiązanie oznacza, że zakres
wiedzy i umiejętności nie tylko odpowiada
wiedzy i umiejętności nie tylko odpowiada
zakresowi obowiązków i odpowiedzialności, ale
zakresowi obowiązków i odpowiedzialności, ale
także jest skorelowany z zakresem
także jest skorelowany z zakresem
pełnomocnictw i uprawnień.
pełnomocnictw i uprawnień.
KOMPETENCJA EMOCJONALNA
KOMPETENCJA EMOCJONALNA
Jest bardzo ważna w poczynaniach życiowych
Jest bardzo ważna w poczynaniach życiowych
człowieka, szczególnie ważna jest w
człowieka, szczególnie ważna jest w
przewodzeniu
przewodzeniu
Kompetencja osobista
Samoświadomość-
wiedza o swoich stanach
wewnętrznych,
preferencjach i
możliwościach
Samoregulacja
Panowanie nad impulsami
Motywacja
Skłonności emocjonalne
prowadzące do nowych
celów
Kompetencja społeczna
Empatia- uświadamianie
sobie uczuć i potrzeb
innych
Umiejętności społeczne-
umiejętność wzbudzania
u innych pożądanych
reakcji
PRAWA PACJENTA
PRAWA PACJENTA
USTAWY PRAWNE
USTAWY PRAWNE
Ustawa dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki
zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, ze zm.).
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza (Dz.
U. z 2005 r. Nr 226, poz. 1943 ze zm.).
Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i
położnej (Dz. U. z 2002 r. Nr 57, poz. 602 ze zm.).
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia
psychicznego (Dz.U. Nr 111, poz. 535 ze zm.).
Ustawa z dnia 1 lipca 2005 r o pobieraniu,
przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i
narządów (Dz. U. Nr 169, poz. 1411
).
W systemie funkcjonuje dokument pod
W systemie funkcjonuje dokument pod
nazwą
nazwą
Karta Praw Pacjenta
Karta Praw Pacjenta
, który jest
, który jest
zbiorem zacytowanych przepisów z wyżej
zbiorem zacytowanych przepisów z wyżej
wymienionych aktów normatywnych.
wymienionych aktów normatywnych.
Należy jednak pamiętać, że od czasu
Należy jednak pamiętać, że od czasu
opracowania Karty powstały nowe
opracowania Karty powstały nowe
teksty
teksty
Ustawy
Ustawy
.
.
I Prawa pacjenta wynikające z
I Prawa pacjenta wynikające z
bezpośredniego stosowania przepisów
bezpośredniego stosowania przepisów
Konstytucji:
Konstytucji:
Każdy ma prawo do ochrony zdrowia -
art. 68 ust.1.
Każdy obywatel ma prawo do równego
dostępu do świadczeń opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych, na warunkach i w zakresie
określonych w ustawie - art. 68 ust. 2.
II Prawa pacjenta w zakładzie opieki
II Prawa pacjenta w zakładzie opieki
zdrowotnej, o których stanowi Ustawa o
zdrowotnej, o których stanowi Ustawa o
zakładach opieki zdrowotnej:
zakładach opieki zdrowotnej:
Pacjent zgłaszający się do zakładu
opieki zdrowotnej ma prawo do
natychmiastowego udzielenia mu
świadczeń zdrowotnych ze względu na
zagrożenie życia lub zdrowia,
niezależnie od okoliczności - art. 7.
Pacjent w zakładzie opieki
zdrowotnej ma prawo do:
1. Informacji o swoim stanie zdrowia
2. Intymności i poszanowania
godności
3. Dostęp do dokumentacji medycznej
4. Zapewnienia ochrony danych
III Prawa pacjenta określone w Ustawie o
III Prawa pacjenta określone w Ustawie o
zawodzie lekarza:
zawodzie lekarza:
Pacjent ma prawo do :
1. Uzyskania od lekarza pomocy w
każdym przypadku, gdy narażone
jest życie lub zdrowie pacjent
2. Uzyskania od lekarza informacji
3. Odmowy innego świadczenia
4. Wyrażenie zgody lub odmowa
operacji
5. Poszanowania godności osobistej
6. Zachowania przez lekarza tajemnicy
lekarskiej
VI Prawa pacjenta określone w Ustawie o
VI Prawa pacjenta określone w Ustawie o
pobieraniu i przeszczepianiu komórek,
pobieraniu i przeszczepianiu komórek,
tkanek i narządów:
tkanek i narządów:
Pacjent ma prawo do:
•
wyrażenia i cofnięcia w każdym czasie
sprzeciwu na pobranie po jego śmierci
komórek, tkanek i narządów
•
dobrowolnego wyrażenia przed
lekarzem zgody na pobranie od niego
za życia komórek, tkanek lub narządów
w celu ich przeszczepienia
określonemu biorcy, jeżeli ma pełną
zdolność do czynności prawnych
•
ochrony danych osobowych
dotyczących dawcy/biorcy przeszczepu
i objęcia ich tajemnicą
•
umieszczenia go na liście osób
oczekujących na przeszczepienie
komórek, tkanek i narządów i
wybrania go jako biorcy na podstawie
kryteriów
medycznych
Kodeks etyki lekarskiej
Kodeks etyki lekarskiej
PRZYRZECZENIE LEKARSKIE
PRZYRZECZENIE LEKARSKIE
Przyjmuję z szacunkiem i wdzięcznością dla moich Mistrzów
Przyjmuję z szacunkiem i wdzięcznością dla moich Mistrzów
nadany mi tytuł lekarza i w pełni świadomy związanych z nim
nadany mi tytuł lekarza i w pełni świadomy związanych z nim
obowiązków przyr
obowiązków przyr
zekam:
zekam:
o
o
bowiązki te sumiennie spełniać
bowiązki te sumiennie spełniać
służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu
służyć życiu i zdrowiu ludzkiemu
według najlepszej mej wiedzy przeciwdziałać cierpieniu i
według najlepszej mej wiedzy przeciwdziałać cierpieniu i
zapobiegać chorobom, a chorym nieść pomoc bez żadnych różnic,
zapobiegać chorobom, a chorym nieść pomoc bez żadnych różnic,
takich jak: rasa, religia, narodowość, poglądy polityczne, stan
takich jak: rasa, religia, narodowość, poglądy polityczne, stan
majątkowy i inne, mając na celu wyłącznie ich dobro i okazując im
majątkowy i inne, mając na celu wyłącznie ich dobro i okazując im
należny szacunek
należny szacunek
nie nadużywać ich zaufania i dochować tajemnicy lekarskiej
nie nadużywać ich zaufania i dochować tajemnicy lekarskiej
nawet po śmierci chorego
nawet po śmierci chorego
strzec godności stanu lekarskiego i niczym jej nie splamić, a do
strzec godności stanu lekarskiego i niczym jej nie splamić, a do
kolegów lekarzy odnosić się z należną im życzliwością, nie
kolegów lekarzy odnosić się z należną im życzliwością, nie
podważając zaufania do nich, jednak postępując bezstronnie i
podważając zaufania do nich, jednak postępując bezstronnie i
mając na względzie dobro chorych
mając na względzie dobro chorych
stale poszerzać swą wiedzę lekarską i podawać do wiadomości
stale poszerzać swą wiedzę lekarską i podawać do wiadomości
świata lekarskiego wszystko to, co uda mi się wynaleźć i
świata lekarskiego wszystko to, co uda mi się wynaleźć i
udoskonalić.
udoskonalić.
PRZYRZEKAM TO UROCZYŚCIE!
PRZYRZEKAM TO UROCZYŚCIE!
Etyka
Etyka
pojmowana jest jako nauka o
pojmowana jest jako nauka o
moralności, zmierza do ustalenia
moralności, zmierza do ustalenia
pewnych właściwości wspólnych i
pewnych właściwości wspólnych i
swoistych ocen i norm zachowań
swoistych ocen i norm zachowań
człowieka, które mogą być moralnie
człowieka, które mogą być moralnie
dobre lub złe. Etyka bada społeczne i
dobre lub złe. Etyka bada społeczne i
psychologiczne źródła powstawania
psychologiczne źródła powstawania
poglądów moralnych , ich funkcję
poglądów moralnych , ich funkcję
społeczną, i historyczny rozwój kryteriów
społeczną, i historyczny rozwój kryteriów
ocen moralnych .
ocen moralnych .
BIOETYKA
BIOETYKA
stanowi stosunkowo nowy (od 1960 r.) dział
stanowi stosunkowo nowy (od 1960 r.) dział
etyki, zajmujący się dylematami moralnymi
etyki, zajmujący się dylematami moralnymi
- już
- już
istniejącymi i nowymi, pojawiającymi się w
istniejącymi i nowymi, pojawiającymi się w
związku z powstawaniem oraz doskonaleniem
związku z powstawaniem oraz doskonaleniem
nowych metod, technik i leków
nowych metod, technik i leków
.
.
Rozwój
Rozwój
medycyny i badań medycznych implikuje
medycyny i badań medycznych implikuje
całkiem nową problematykę moralną:
całkiem nową problematykę moralną:
doświadczeń i eksperymentów medycznych
doświadczeń i eksperymentów medycznych
przeprowadzanych na ludziach i zwierzętach.
przeprowadzanych na ludziach i zwierzętach.
Nową płaszczyzną refleksji etycznej stały się
Nową płaszczyzną refleksji etycznej stały się
również przeszczepy organów (serca, nerek,
również przeszczepy organów (serca, nerek,
wątroby
wątroby
).
).
Prawdziwą burzę moralną wywołało
Prawdziwą burzę moralną wywołało
upowszechnienie liberalnego prawodawstwa w
upowszechnienie liberalnego prawodawstwa w
zakresie przerywania ciąży, a szerzej biorąc,
zakresie przerywania ciąży, a szerzej biorąc,
wszelkiego planowania rodziny, stosowania
wszelkiego planowania rodziny, stosowania
środków antykoncepcyjnych itp
środków antykoncepcyjnych itp
.
.
Ostatnio w
Ostatnio w
związku z udanym klonowaniem ssaka (owca
związku z udanym klonowaniem ssaka (owca
Dolly) wybuchła sprawa moralnych i prawnych
Dolly) wybuchła sprawa moralnych i prawnych
aspektów klonowania człowieka
aspektów klonowania człowieka
.
.
FIZJOTERAPEUTA POWINIEN:
FIZJOTERAPEUTA POWINIEN:
- szanować godność pacjenta
- szanować godność pacjenta
- indywidualnie podchodzić do pacjenta
- indywidualnie podchodzić do pacjenta
- zachować tajemnice zawodową
- zachować tajemnice zawodową
- wzmacniać poczucie wartości pacjenta
- wzmacniać poczucie wartości pacjenta
- oddzielać emocje od rzeczowej oceny
- oddzielać emocje od rzeczowej oceny
- wykorzystywać w pełni umiejętności
- wykorzystywać w pełni umiejętności
zawodowe
zawodowe
- dokształcać się
- dokształcać się
- motywować do współdziałania
- motywować do współdziałania
- angażować rodzinę pacjenta do procesu
- angażować rodzinę pacjenta do procesu
rehabilitacji
rehabilitacji
- edukować społeczeństwo
- edukować społeczeństwo
FIZJOTERAPEUTA NIE POWINIEN:
FIZJOTERAPEUTA NIE POWINIEN:
- działać na szkodę pacjenta
- działać na szkodę pacjenta
- wywierać presji
- wywierać presji
- być niekompetentny
- być niekompetentny
- wypytywać się, komentować
- wypytywać się, komentować
- nie podważać autorytetu innego
- nie podważać autorytetu innego
fizjoterapeuty w
fizjoterapeuty w
obecności pacjenta
obecności pacjenta
- przekraczać dystansu profesjonalnego
- przekraczać dystansu profesjonalnego
- przenosić życia osobistego na zawodowe
- przenosić życia osobistego na zawodowe
- uprzedzać się do pacjentów
- uprzedzać się do pacjentów
- traktować pacjenta przedmiotowo
- traktować pacjenta przedmiotowo
- ulegać korupcji
- ulegać korupcji
Najczęściej spotykane problemy natury
Najczęściej spotykane problemy natury
etycznej:
etycznej:
niedopełnienie pisania raportów , omijanie pewnych
faktów zgłaszanych wcześniej przez pacjenta,
lepsze traktowanie pacjentów protegowanych przez
lekarzy, profesorów,
głośne komentowanie prze personel przypadków
chorobowych i zachowań pacjentów i koleżanek z
pracy,
złe traktowanie, poniżanie, ośmieszanie postępowania
pielęgniarek przez lekarzy, przy pacjentach podczas
wizyty.
Szczególnej uwagi wymaga posługiwanie się kodeksem w
różnych sytuacjach trudnych, bądź konfliktowych,
wśród których najtrudniejszymi są dylematy moralne.
DZIĘKUJEMY
DZIĘKUJEMY