E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Podstawowe Zabiegi
Resuscytacyjne i
Automatyczna
Defibrylacja
Zewnętrzna

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

PODSTAWOWE
WIADOMOŚCI

• W Europie rocznie dochodzi do około 700,000

nagłych zatrzymań krążenia z przyczyn

kardiologicznych.

• Przeżycia do wypisu ze szpitala wynoszą

obecnie około 5-10%.

• Podjęcie RKO przez świadków zdarzenia jest

kluczowym działaniem przed przyjazdem

karetki pogotowia.

• Wczesne podjęcie resuscytacji i prawidłowe

wykonanie defibrylacji (w ciągu 1-2 minut)

skutkuje przeżywalnością powyżej 60%.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Resuscytacja krążeniowo –

oddechowa (RKO)

– zyskujesz na czasie

• RKO może „kupić czas” przez wymuszenie

krążenia po całym organizmie krwi

zawierającej tlen – może to zapobiec

uszkodzeniu narządów życiowo ważnych,

takich jak mózg.

• RKO w większości przypadków nie przywraca

pracy serca, dlatego tak ważne jest szybkie

wezwanie karetki.

• Specjalnie wyszkolony personel jest w stanie

użyć urządzenie zwane defibrylatorem, które

może przywrócić pracę serca dostarczając do

niego impuls elektryczny.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA

Wczesny dostęp

Życiowo ważny jest natychmiastowy dostęp do

Centrum Powiadamiania Ratunkowego. Każde

opóźnienie w wezwaniu karetki zmniejsza

prawdopodobieństwo przeżycia. Ujednolicony

numer alarmowy w Europie to 112 (jeszcze nie

we wszystkich krajach dostępny). ERC zaleca

wzywanie karetki w momencie stwierdzenia

przez ratownika, że poszkodowany nie oddycha.

Brak oddechu powinien być zaznaczony w

wezwaniu, jako że w większości krajów Europy

wpływa to na priorytet wezwania i typ karetki,

jaka jest wysyłana.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA

Wczesne BLS

Udowodniono, że rozpoczęcie podstawowych zabiegów

resuscytacyjnych przez świadków zdarzenia może podwoić szanse
poszkodowanego na przeżycie.

Wczesna defibrylacja

W większości przypadków zatrzymania krążenia mięsień sercowy drga

– spowodowane jest to zaburzeniami elektrycznymi zwanymi
migotaniem komór. Jedynym skutecznym leczeniem migotania komór
jest dostarczenie impulsu elektrycznego – technika nazwana jest
defibrylacją. W czasie każdej minuty od chwili utraty przytomności
szansa na wykonanie skutecznej defibrylacji spada prawie o 10%.Stąd
tak duże znaczenie ma wykonanie defibrylacji jak najszybciej po
utracie przytomności.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ŁAŃCUCH PRZEŻYCIA

Wczesne specjalistyczne zabiegi

resuscytacyjne

W części przypadków same BLS i defibrylacja nie

są w stanie przywrócić pracy serca. Dlatego, aby
zwiększyć szanse przeżycia niezbędne są
specjalistyczne zabiegi resuscytacyjne
( zaawansowane techniki udrażniania dróg
oddechowych, zastosowanie i podawanie leków).

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

2 oddechy

ratownicze

30 uciśnięć

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

OCEŃ BEZPIECZEŃSTWO!

Miejsca

zdarzenia

Ratownika

Poszkodowaneg

o

Świadków

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

OCEŃ PRZYTOMNOŚĆ

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Potrząśnij za barki

Zapytaj:

“Czy wszystko w
porządku”

Jeżeli poszkodowany
zareaguje:
•

Pozostaw go w pozycji w

zastanej

• Dowiedz się co jest nie w
porządku

• Regularnie powtarzaj ocenę

OCEŃ PRZYTOMNOŚĆ

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

WOŁAJ O POMOC

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

UDROŻNIJ DROGI
ODDECHOWE

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

OCEŃ ODDECH

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

OCEŃ ODDECH

• Patrz, słuchaj i

staraj się wyczuć
obecność
PRAWIDŁOWEGO
oddechu

• Nie pomyl oddechu

agonalnego
z PRAWIDŁOWYM
oddechem

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ODDECH AGONALNY

• Występuje tuż po zatrzymaniu pracy

serca w 40% nagłych zatrzymań
krążenia

• Opisywany jest jako słaby, ciężki,

głośny lub łapanie powietrza

• Jest objawem zatrzymania krążenia

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

30 UCIŚNIĘĆ

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

• Połóż nadgarstek jednej ręki

na środku klatki piersiowej

• Połóż drugą rękę na

pierwszej

• Spleć palce
• Uciskaj klatkę piersiową

– Częstość 100 min

-1

– Głębokość 4-5 cm
– Równy czas uciśnięcia

i relaksacji

• Jeżeli to możliwe ratownicy

prowadzący RKO powinni
się zmieniać co 2 minuty

UCISKANIE KLATKI
PIERSIOWEJ

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ODDECHY RATOWNICZE

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ODDECHY RATOWNICZE

• Zaciśnij nos
• Obejmij wargami usta

poszkodowanego

• Dmuchaj dopóki nie

uniesie się klatka
piersiowa

• Poświęć na to około

1 sekundę

• Pozwól klatce opaść
• Powtórz

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

KONTYNUUJ RKO

30

2

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

DEFIBRYLACJA

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Konieczność

defibrylacji

• Aby wzmocnić łańcuch przeżycia defibrylacja

elektryczna powinna być wykonana najwcześniej jak

tylko jest to możliwe za pomocą urządzenia zwanego

defibrylatorem. Jednym z typów defibrylatora jest AED

(automatyczny defibrylator zewnętrzny). Powstał on w

celu umożliwienia wykonania bezpiecznej i skutecznej

defibrylacji przez osoby, które odbyły tylko krótkie

szkolenie. AED posiada wbudowany system analizujący

rytm serca i doradzający ratownikowi wykonanie lub

zaniechanie wstrząsu.

• Jeżeli wstrząs nie jest zalecany, jedynym działaniem

powinny być podstawowe zabiegi resuscytacyjne (BLS).

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

AED – co to jest?

• AED jest urządzeniem umożliwiającym wykonanie

wstrząsu elektrycznego u poszkodowanego z

zatrzymaniem krążenia, które jest spowodowane

migotaniem komór. Na rynku dostępne jest kilka typów

AED, ale wszystkie pracują według tych samych zasad.

• Sygnał elektryczny generowany przez mięsień

elektryczny jest przechwytywany przez dwie duże,

samoprzylepne elektrody będące częścią składową

AED. Jeśli wstrząs jest zalecany, impuls elektryczny

jest dostarczany za pośrednictwem tych samych

elektrod. Właściwe umieszczenie elektrod ma duże

znaczenie. Zapewnia prawidłowy odczyt i interpretację

rytmu serca przez AED oraz następujące potem

dostarczenie impulsu elektrycznego.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Zadzwoń 112

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Uruchom AED

Postępuj zgodnie z

poleceniami

głosowymi

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

WŁĄCZ AED

• Niektóre AED

uruchamiają się w
chwili uniesienia
osłony.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

NAKLEJ ELEKTRODY NA
ODSŁONIĘTĄ KLATKĘ PIERSIOWĄ
POSZKODOWANEGO

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ANALIZA RYTMU
NIE DOTYKAJ
POSZKODOWANEGO

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

DEFIBRYLACJA
ZALECANA

• Odsunąć się
• Wykonaj

defibrylację

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

PO WYKONANIU
DEFIBRYLACJI
POSTĘPUJ ZGODNIE
Z POLECENIAMI AED

30

2

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

DEFIBRYLACJA
NIEZALECANA
POSTĘPUJ ZGODNIE
Z POLECENIAMI AED

30

2

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

JEŻELI POSZKODOWANY
ZACZNIE PRAWIDŁOWO
ODDYCHAĆ UŁÓŻ GO
W POZYCJI
BEZPIECZNEJ

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

POZYCJA BEZPIECZNA

• Pozycja bezpieczna jest ważna, ponieważ

zapewnia utrzymanie drożności dróg

oddechowych u nieprzytomnego, oddychającego

poszkodowanego.

• Jeżeli w czasie resuscytacji poszkodowany

zacznie prawidłowo oddychać, powinien być

odwrócony na bok, do pozycji bezpiecznej.

Często powracającemu oddechowi towarzyszą

wymioty, a pozycja bezpieczna zapobiega w

takiej sytuacji zablokowaniu dróg oddechowych.

• Sprawdzaj regularnie oddech (tętno).

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Ważne informacje –

AED

• Mokra klatka piersiowa

Niekiedy poszkodowany może mieć wilgotną

klatkę piersiową, na przykład może być spocony
lub mokry po wydobyciu z wody. Należy
dokładnie wytrzeć klatkę piersiową przed
naklejeniem elektrod do defibrylacji.

• Owłosiona klatka piersiowa

Jeżeli zaistnieje taka sytuacja, może być

niezbędne ogolenie lub obcięcie nadmiaru
włosów w celu uzyskania dobrego kontaktu
elektrod ze skórą.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Ważne informacje –

AED

• Plastry

Wszystkie plastry i inne materiały znajdujące się

na klatce piersiowej pacjenta powinny być

usunięte, aby zapewnić dobry kontakt elektrod ze

skórą.

• Rozruszniki serca

Poszkodowany może mieć wszczepiony rozrusznik

serca. Zwykle widać go pod skórą na klatce

piersiowej, najczęściej poniżej obojczyka ( częściej

lewego niż prawego). Jeżeli masz do czynienia z

takim poszkodowanym upewnij się, że elektrody

znajdują się co najmniej 10 cm od rozrusznika.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Zasady

bezpieczeństwa - AED

• Bezpieczeństwo osoby udzielającej pomocy

Poszkodowany nie może być dotykany podczas analizy rytmu

serca, ładowania defibrylatora i wstrząsu.

• Bezpieczeństwo poszkodowanego

Wykonanie defibrylacji u poszkodowanego z zachowaną

pracą serca może wywołać zatrzymanie krążenia.

• Bezpieczeństwo świadków zdarzenia

Upewnij się, że miejsce jest bezpieczne. Podczas analizy,

ładowania, a szczególnie w trakcie wykonywania defibrylacji
upewnij się, że nikt nie dotyka poszkodowanego. Krzyknij
„odsunąć się” i sprawdź, czy na pewno żaden ze świadków
nie dotyka poszkodowanego.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

RKO U DZIECI

• Można

wykorzystać tą
samą co u
dorosłych technikę
prowadzenia RKO.

• Uciśnięcia1/3

głębokości klatki
piersiowej.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

AED U DZIECI

• Wiek > 8 lat

• użyj modelu AED dla

dorosłych

• Wiek 1-8 lat

• użyj elektrod

pediatrycznych lub

AED przystosowanego

do dzieci (jeżeli braku

użyj modelu dla

dorosłych)

• Wiek < 1 roku

• Użyj tylko jeżeli

instrukcja potwierdza

bezpieczeństwo

zastosowania go u

dzieci

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

RYZYKO ZAKAŻEŃ

• Możliwość przeniesienia infekcji w trakcie próby resuscytacji

współcześnie budzi szczególny strach przed wirusem

zapalenia wątroby typu B,C (powodującym uszkodzenie

wątroby) i ludzkim wirusem niedoboru odporności (HIV)

będącym przyczyną AIDS. Pomimo częstego wykonywania

zabiegów resuscytacyjnych nie opisano dotychczas

przypadków przeniesienia wirusa zapalenia wątroby ani

HIV, które byłyby rezultatem prowadzenia oddechów

ratowniczych.

• Ryzyko przeniesienia chorób wzrasta, jeśli dojdzie do

kontaktu zainfekowanej krwi z uszkodzoną skórą ( na

przykład zacięciem, zakuciem lub obtarciem). W trakcie

resuscytacji zaleca się unikanie kontaktu z krwią oraz

innymi płynami ustrojowymi (jak plwocina, wydzielina z

nosa, pot lub wymiociny), jeżeli zawierają krew.

• Wskazane jest z powodu obecności krwi używanie „chusty

twarzowej” lub „maski twarzowej”.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

ASPEKTY PRAWNE

• BLS

We wszystkich krajach Europy pracownicy

ochrony zdrowia, a także inne osoby

przeszkolone w prowadzeniu resuscytacji mają

moralny, a niekiedy także prawny obowiązek

udzielania pomocy poszkodowanemu.

W Polsce artykuł 162 Kodeksu Karnego mówi:
1.Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu

grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem

utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na

zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić

bez narażenia siebie lub innej osoby na

niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego

uszczerbku na zdrowiu, podlega karze

pozbawienia wolności do lat 3.

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

PYTANIA?

E

u

ro

p

e

js

k

a

R

a

d

a

R

e

s

u

s

c

y

ta

c

ji

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

30 uciśnięć

2 oddechy

ratownicze

Oceń bezpieczeństwo

Oceń

bezpieczeństwo

Oceń przytomność

Wołaj o pomoc

Udrożnij dr.

oddechowe

Oceń oddech

Zadzwoń 112

Uruchom AED

Postępuj zgodnie z poleceniami

głosowymi