ŹRÓDŁA INFORMACJI
ŹRÓDŁA INFORMACJI
ORAZ DOBÓR PRÓBY
ORAZ DOBÓR PRÓBY
DO BADAŃ
DO BADAŃ
BEZPOŚREDNICH
BEZPOŚREDNICH
dr hab. inż. Andrzej Gałecki,
dr hab. inż. Andrzej Gałecki,
prof. UZ
prof. UZ
2
2
ZAGADNIENIA
ZAGADNIENIA
Wstęp
Wstęp
1.
1.
Rola informacji w procesie
Rola informacji w procesie
decyzyjnym
decyzyjnym
2.
2.
Proces powstawania informacji
Proces powstawania informacji
3.
3.
Struktura zasobów informacyjnych
Struktura zasobów informacyjnych
4.
4.
Pierwotne i wtórne źródła informacji
Pierwotne i wtórne źródła informacji
5.
5.
Dobór próby badawczej
Dobór próby badawczej
Zakończenie
Zakończenie
3
3
LITERATURA
LITERATURA
Berbeka J., Niemczyk A., Makówka M.,
Berbeka J., Niemczyk A., Makówka M.,
Badanie rynkowych zachowań konsumentów
Badanie rynkowych zachowań konsumentów
Hague P., Hague N., Morgan C. A., Badania
Hague P., Hague N., Morgan C. A., Badania
rynkowe w praktyce, Hellon, Gliwice 2005
rynkowe w praktyce, Hellon, Gliwice 2005
Kędzior Z., Badania rynku. Metody.
Kędzior Z., Badania rynku. Metody.
Zastosowania
Zastosowania
Knecht Z., Zarządzanie i planowanie
Knecht Z., Zarządzanie i planowanie
marketingowe, C. H. Beck Warszawa 2005
marketingowe, C. H. Beck Warszawa 2005
Kochanowski J., Podstawy i zarządzanie
Kochanowski J., Podstawy i zarządzanie
marketingiem, UZ, Zielona Góra 2002
marketingiem, UZ, Zielona Góra 2002
Praca zbiorowa pod kier. H. Mruka, Analiza
Praca zbiorowa pod kier. H. Mruka, Analiza
rynku, PWE, Warszawa 2003
rynku, PWE, Warszawa 2003
Rudnicki L., Zachowania rynkowe nabywców.
Rudnicki L., Zachowania rynkowe nabywców.
Mechanizmy i uwarunkowania.
Mechanizmy i uwarunkowania.
4
4
Weszliśmy w wiek informacji
.
Mamy więcej niż kiedykolwiek
tego, co człowiek współczesny
ceni sobie najbardziej:
wolności
i równości
. A zarazem –
wszystkie reguły gry rządzące
dotychczas życiem
społeczeństw zostały
zakwestionowane.
Jak ludzkość
upora się ze skutkami tego
Wielkiego Wstrząsu?
Francis Fukuyama, Wielki
Wstrząs, Warszawa 2000.
5
5
TROCHĘ O INFORMACJI
TROCHĘ O INFORMACJI
Identyfikując termin
Identyfikując termin
informacja
informacja
, nie sposób
, nie sposób
nie wspomnieć o twórcach teorii informacji.
nie wspomnieć o twórcach teorii informacji.
Robert Hartlej
Robert Hartlej
w 1928 roku podjął próbę
w 1928 roku podjął próbę
zdefiniowania jednostki informacji.
zdefiniowania jednostki informacji.
W 1948 roku
W 1948 roku
N
N
.
.
Wiener
Wiener
1
1
i
i
C
C
.
.
E
E
.
.
Shannon
Shannon
2
2
opracowali matematyczną teorię informacji.
opracowali matematyczną teorię informacji.
Na rozwój teorii informacji miały wpływ
Na rozwój teorii informacji miały wpływ
również prace
również prace
A
A
.
.
Kołmogorowa
Kołmogorowa
(1947), który
(1947), który
między innymi opracował tzw. statystyczną
między innymi opracował tzw. statystyczną
teorię informacji
teorię informacji
3
3
.
.
1
Twórca podstaw cybernetyki
Twórca podstaw cybernetyki
.
.
2
2
Prowadził badania w zakresie warunków przenoszenia informacji.
Prowadził badania w zakresie warunków przenoszenia informacji.
3
3
Jednostka informacji – bit.
Jednostka informacji – bit.
.
6
6
Czas podejmowania
decyzji
Czas realizacji
decyzji
Stan otoczenia
uwzględniany
podczas
podejmowania
decyzji
t
i
t
j
t
Czas
ROLA INFORMACJI W PROCESIE
DECYZYJNYM
Stan otoczenia
występujący podczas
realizacji decyzji
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
7
7
PRZYKŁADY INTERPRETACJI DESEGNATU
POJĘCIA „INFORMACJA”
LP.
LP.
INTERPRETACJA POJĘCIA
INTERPRETACJA POJĘCIA
ŹRÓDŁO
ŹRÓDŁO
1.
1.
Przedmiot myślowy odzwierciedlający wszelkie
Przedmiot myślowy odzwierciedlający wszelkie
postacie wiadomości, wieści, nowin, rzeczy
postacie wiadomości, wieści, nowin, rzeczy
zakomunikowanych, wiedzę o zdarzeniach itp.
zakomunikowanych, wiedzę o zdarzeniach itp.
W. Kopaliński
W. Kopaliński
2.
2.
Wiadomość, wskazówka, pouczenie
Wiadomość, wskazówka, pouczenie
Słownik języka
Słownik języka
polskiego
polskiego
3.
3.
Przedmiot myślowy odzwierciedlający każdy czynnik
Przedmiot myślowy odzwierciedlający każdy czynnik
zmniejszający stopień niewiedzy (nieokreśloności) o
zmniejszający stopień niewiedzy (nieokreśloności) o
badanym zjawisku, umożliwiający człowiekowi,
badanym zjawisku, umożliwiający człowiekowi,
organizmowi żywemu lub urządzeniu
organizmowi żywemu lub urządzeniu
automatycznemu polepszenie znajomości otoczenia
automatycznemu polepszenie znajomości otoczenia
i w sprawniejszy sposób przeprowadzenie działania
i w sprawniejszy sposób przeprowadzenie działania
celowego
celowego
Encyklopedia
Encyklopedia
powszechna
powszechna
4.
4.
W cybernetyce informacją nazywa się wszelkie
W cybernetyce informacją nazywa się wszelkie
działania fizyczne, którym towarzyszy działanie
działania fizyczne, którym towarzyszy działanie
psychiczne
psychiczne
N. Counffignal
N. Counffignal
5
5
Wszelkie wiadomości o procesach i stanach
Wszelkie wiadomości o procesach i stanach
dowolnej natury, które mogą być odbierane przez
dowolnej natury, które mogą być odbierane przez
organy zmysłowe człowieka lub przez przyrodę
organy zmysłowe człowieka lub przez przyrodę
W. Głuszkow
W. Głuszkow
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
8
8
LP.
LP.
INTERPRETACJA POJĘCIA
INTERPRETACJA POJĘCIA
ŹRÓDŁO
ŹRÓDŁO
6.
6.
Stany wyróżnione wejść i wyjść układu. Wiadomość
Stany wyróżnione wejść i wyjść układu. Wiadomość
uzyskana przez człowieka poprzez obserwację lub
uzyskana przez człowieka poprzez obserwację lub
czynność umysłową, podlegająca przekazowi w
czynność umysłową, podlegająca przekazowi w
układzie nadawca (człowiek) – odbiorca (człowiek)
układzie nadawca (człowiek) – odbiorca (człowiek)
H. Greniewski
H. Greniewski
7.
7.
Ze względu na swój elementarny charakter, jest
Ze względu na swój elementarny charakter, jest
prawdopodobnie niemożliwe do zdefiniowania za
prawdopodobnie niemożliwe do zdefiniowania za
pomocą określeń prostszych, tak jak nie można tego
pomocą określeń prostszych, tak jak nie można tego
uczynić w fizyce w stosunku do masy i energii
uczynić w fizyce w stosunku do masy i energii
J. Seidler
J. Seidler
8.
8.
Treść zaczerpnięta ze świata zewnętrznego w
Treść zaczerpnięta ze świata zewnętrznego w
procesie naszego dostosowywania się do niego i
procesie naszego dostosowywania się do niego i
przystosowywania się do niego naszych zmysłów
przystosowywania się do niego naszych zmysłów
N. Wiener
N. Wiener
9.
9.
Treść zaczerpnięta ze świata zewnętrznego, która
Treść zaczerpnięta ze świata zewnętrznego, która
zwiększa wiedzę lub zmniejsza niewiedzę
zwiększa wiedzę lub zmniejsza niewiedzę
decydującego, niepewność i nieokreśloność sytuacji
decydującego, niepewność i nieokreśloność sytuacji
decyzyjnej
decyzyjnej
T. Wierzbicki
T. Wierzbicki
10
10
Treść o określonym znaczeniu o czymś, dla kogoś i ze
Treść o określonym znaczeniu o czymś, dla kogoś i ze
względu na coś, wyrażona za pomocą znaków
względu na coś, wyrażona za pomocą znaków
językowych lub/i pozajęzykowych
językowych lub/i pozajęzykowych
J. Lyons
J. Lyons
PRZYKŁADY INTERPRETACJI DESEGNATU
POJĘCIA „INFORMACJA” – ciąg dalszy
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
9
9
UMYSŁ LUDZKI
Nadanie nazwy
„czarny koń”
treści
poznania
zmysłowego,
w mowie
wewnętrznej
TREŚĆ
POZNANIA
ZMYSŁOWEG
O
TREŚĆ
POZNANIA
ZMYSŁOWEG
O
Bod
ziec
wzr
oku
reje
stro
wan
y pr
zez
czło
wie
ka
PROCES POWSTAWANIA INFORMACJI
Bod
ziec
wzr
oku
reje
stro
wan
y pr
zez
zwie
rzę
Zapamiętywanie
i kojarzenie
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
10
10
PROCES POWSTAWANIA INFORMACJI Cd.
Receptory
(odbiorniki bodźców)
Receptory
(odbiorniki bodźców)
Ośrodki zmysłowe
mózgu
Zmysłowe
odwzorowania
bodźców
Ośrodki zmysłowe
mózgu
Zmysłowe
odwzorowania
bodźców
Umysł ludzki
jako zespół
myślowy funkcji
poznawczych mózgu
Nadawanie nazw, treściom
doznań zmysłowych,
w mowie wewnętrznej
Umysł ludzki
jako zespół
myślowy funkcji
poznawczych mózgu
Nadawanie nazw, treściom
doznań zmysłowych,
w mowie wewnętrznej
Bodźce
Miejsca tworzenia się
doznań zmysłowych –
tak u człowieka,
jak i u zwierzęcia
Miejsce powstawania informacji, jako nazw
treści, w postaciach niezwiązanych materialnie
(w czystych postaciach) – proces właściwy tylko
dla człowieka
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
11
11
PROCES INFORMOWANIA
Umysł
Czarny Mercedes
R. 35
Odwzorowa
nie
umysłowe
Zmysł słuchu
Czarny Mercedes
R. 35
Sygnał informacyjny, czyli
nazwa treści
zespolona z falą akustyczną
Fa
la
ak
us
ty
cz
na
In
fo
rm
ac
ja
„
Cz
ar
ny
M
er
ce
de
s
R.
3
5”
Informacja, czyli sama
nazwa treści
brzmiąca
:
„Czarny Mercedes
R. 35”
Zmysł wzroku
Bodziec wzr
oku
Zmodulow
ana wiązka
światła – tr
eść doznan
ia
zmysłoweg
o
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
12
12
PROCES INFORMOWANIA – ciąg dalszy
Bodzie
c
Sygnał
informacyjny
Sygnał
informacy
jny
Sygnał
informacy
jny
Sygnał sterujący
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
13
13
UOGÓLNIONA STRUKTURA
NARZĘDZIOWYCH ZASOBÓW
INFORMACYJNYCH
NARZĘDZIOWE
ZASOBY
INFORMACYJNE
NARZĘDZIOWE
ZASOBY
INFORMACYJNE
Detektory
Detektory
Transmite
ry
Transmite
ry
Sterownik
i
Sterownik
i
Przetworn
iki
Przetworn
iki
Komutato
ry
Komutato
ry
Rejestrato
ry
Rejestrato
ry
Analizator
y
Analizator
y
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
14
14
STRUKTURA ZASOBÓW
INFORMACYJNYCH
ZASOBY INFORMACYJNE
ZASOBY INFORMACYJNE
Infrastrukturalne
zasoby informacyjne
Infrastrukturalne
zasoby informacyjne
Rzeczowe zasoby
informacyjne
Rzeczowe zasoby
informacyjne
Umysłowe
zasoby informacji
Umysłowe
zasoby informacji
Materialne
zasoby informacji
Materialne
zasoby informacji
Umysłowe
zasoby danych
Umysłowe
zasoby wiedzy
Materialne
zasoby wiedzy
Materialne
zasoby danych
Medialne
Medialne
Edukacyjne
Edukacyjne
Naukowo-
poznawcze
Naukowo-
poznawcze
Zarządcze
Zarządcze
Ogólnodostępnej
komunikacji
społecznej
Ogólnodostępnej
komunikacji
społecznej
Narzędziowe zasoby
informacyjne
Narzędziowe zasoby
informacyjne
Detektory
Detektory
Przetworniki
Przetworniki
Transmitery
Transmitery
Sterowniki
Sterowniki
Rejestratory
Rejestratory
Komutatory
Komutatory
Analizatory
Analizatory
Ciborowski L., Zasoby informacyjne jako obiekt zarządzania, Akademia Podlaska,
Siedlce 2004.
15
15
INNE POJĘCIA INFORMACJI
INNE POJĘCIA INFORMACJI
Pojęcie
Pojęcie
informacja
informacja
według
według
W. Kopalińskiego oznacza
W. Kopalińskiego oznacza
wiadomość,
wiadomość,
wieść, nowinę, rzecz
wieść, nowinę, rzecz
zakomunikowaną; miarę wiedzy o
zakomunikowaną; miarę wiedzy o
jakimś zdarzeniu
jakimś zdarzeniu
1
1
.
.
Moim zdaniem
Moim zdaniem
informacja
informacja
to
to
tylko te
tylko te
doznania, które są możliwe do
doznania, które są możliwe do
rejestrowania zmysłami ludzkimi.
rejestrowania zmysłami ludzkimi.
1
. Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Wiedza Powszechna,
Warszawa 1980.
16
16
Zestaw procesów
Zestaw procesów
wykorzystywanych
wykorzystywanych
przez ludzi
przez ludzi
w odbiorze i
w odbiorze i
interpretacji informacji
interpretacji informacji
z
z
otoczenia
otoczenia
1
1
.
.
1
R. W. Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 2001.
PERCEPCJA
PERCEPCJA
PERCEPCJA
PERCEPCJA
17
17
...
...
to
to
wybór właściwych informacji i
wybór właściwych informacji i
optymalne ich przyswojenie przez
optymalne ich przyswojenie przez
człowieka
człowieka
w celu podjęcia
w celu podjęcia
określonego działania
określonego działania
.
.
Percepcja ta
Percepcja ta
zależy od zdolności twórczego
zależy od zdolności twórczego
wiązania informacji
wiązania informacji
z własnymi problemami
z własnymi problemami
, gdyż mało
, gdyż mało
informacji
informacji
od razu pasuje do konkretnych
od razu pasuje do konkretnych
sytuacji
sytuacji
1
1
.
.
PERCEPCJA INFORMACJI
PERCEPCJA INFORMACJI
PERCEPCJA INFORMACJI
PERCEPCJA INFORMACJI
1
Leksykon biznesu, Wydawnictwo Placet.
18
18
PERCEPCJA INFORMACJI
PERCEPCJA INFORMACJI
WZROKU -
WZROKU -
83%
83%
SŁUCHU -
SŁUCHU -
11%
11%
INNE RECEPTORY -
INNE RECEPTORY -
6%
6%
1
1
.
.
1
T. Buzan, Rusz głową, Rawi, Łódź, 1996.
19
19
KLASYFIKACJA ŹRÓDEŁ INFORMACJI
KLASYFIKACJA ŹRÓDEŁ INFORMACJI
ŹRÓDŁA INFORMACJI
WTÓRNE
PIERWOTNE
WEWNĘTRZNE
ZEWNĘTRZNE
20
20
WTÓRNE ŹRÓDŁA INFORMACJI
WTÓRNE ŹRÓDŁA INFORMACJI
Są materiałami
Są materiałami
już istniejącymi
już istniejącymi
i dostępnymi w różnych formach
i dostępnymi w różnych formach
i miejscach;
i miejscach;
Są
Są
tańsze
tańsze
i
i
szybsze
szybsze
w pozyskiwaniu;
w pozyskiwaniu;
Z punktu widzenia dostępności należy
Z punktu widzenia dostępności należy
w pierwszej kolejności gromadzić
w pierwszej kolejności gromadzić
informacje
informacje
z wtórnych źródeł
z wtórnych źródeł
.
.
21
21
PIERWOTNE ŹRÓDŁA INFORMACJI
PIERWOTNE ŹRÓDŁA INFORMACJI
Są to materiały, które będą gromadzone
Są to materiały, które będą gromadzone
przez przedsiębiorstwo
przez przedsiębiorstwo
w formie
w formie
specjalnie zaprojektowanych
specjalnie zaprojektowanych
i prowadzonych badań
i prowadzonych badań
.
.
22
22
KLASYFIKACJA WTÓRNYCH
KLASYFIKACJA WTÓRNYCH
ŹRÓDEŁ INFORMACJI
ŹRÓDEŁ INFORMACJI
1.
1.
Wewnętrzne
Wewnętrzne
– powstające i znajdujące
– powstające i znajdujące
się w komórkach organizacyjnych
się w komórkach organizacyjnych
podmiotu prowadzącego lub
podmiotu prowadzącego lub
zlecającego badania;
zlecającego badania;
2.
2.
Zewnętrzne
Zewnętrzne
– powstające i znajdujące
– powstające i znajdujące
się w różnego typu organizacjach;
się w różnego typu organizacjach;
3.
3.
Wspólne
Wspólne
– powstające w wyniku
– powstające w wyniku
agregacji istniejących informacji
agregacji istniejących informacji
wewnętrznych i zewnętrznych
wewnętrznych i zewnętrznych
1
1
.
.
1
J. Kramer, Badania rynkowe i marketingowe, PWE, Warszawa 1994.
23
23
ŹRÓDŁA INFORMACJI WTÓRNYCH
ŹRÓDŁA INFORMACJI WTÓRNYCH
1.
1.
Książki i czasopisma
Książki i czasopisma
;
;
2.
2.
Statystyki rządowe,
Statystyki rządowe,
branżowe
branżowe
oraz
oraz
sprawozdawczość instytucji
sprawozdawczość instytucji
rynkowych i przedsiębiorstw
rynkowych i przedsiębiorstw
;
;
3.
3.
Inne opracowania zawierające
Inne opracowania zawierające
wyniki badań innych instytucji
wyniki badań innych instytucji
1
1
.
.
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym Z. Kędzior, Badania rynku, PWE,
Warszawa 2005.
24
24
WEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA
WEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA
INFORMACJI
INFORMACJI
W ramach wewnętrznych źródeł
W ramach wewnętrznych źródeł
informacji można korzystać
informacji można korzystać
z różnorodnych danych zawartych
z różnorodnych danych zawartych
w księgach, raportach,
w księgach, raportach,
sprawozdaniach
sprawozdaniach
(w formie zapisów ręcznych lub
(w formie zapisów ręcznych lub
elektronicznych)
elektronicznych)
1
1
.
.
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym H. Mruka, Analiza rynku, PWE,
Warszawa 2003.
25
25
PRZYKŁADY WEWNĘTRZNYCH
PRZYKŁADY WEWNĘTRZNYCH
ŹRÓDEŁ WTÓRNYCH
ŹRÓDEŁ WTÓRNYCH
Wyszczególnienie
Wyszczególnienie
Przykłady publikacji
Przykłady publikacji
Komórki sztabowe
Komórki sztabowe
zarządu
zarządu
Raport roczny z działalności przedsiębiorstwa
Raport roczny z działalności przedsiębiorstwa
Roczne sprawozdanie finansowe
Roczne sprawozdanie finansowe
Sprawozdania i protokoły z posiedzeń zarządu
Sprawozdania i protokoły z posiedzeń zarządu
Dokumenty planistyczne, strategie i plany
Dokumenty planistyczne, strategie i plany
działania
działania
Biznesplany, programy rozwoju
Biznesplany, programy rozwoju
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
Komórki sprzedaży
Komórki sprzedaży
i marketingu
i marketingu
Raporty dot. dynamiki sprzedaży produktów
Raporty dot. dynamiki sprzedaży produktów
Strategie i plany marketingowe
Strategie i plany marketingowe
Sprawozdania i protokoły z kontroli placówek
Sprawozdania i protokoły z kontroli placówek
handl.
handl.
Korespondencja handlowa (zapytania ofertowe)
Korespondencja handlowa (zapytania ofertowe)
Służby ekonomiczno-
Służby ekonomiczno-
księgowe
księgowe
Dokumenty księgowe: bilans i rachunek
Dokumenty księgowe: bilans i rachunek
wyników
wyników
Analizy: analiza finansowa, kosztów produkcji
Analizy: analiza finansowa, kosztów produkcji
Pozostałe komórki
Pozostałe komórki
organizacyjne
organizacyjne
Raporty o strukturze i wielkości produkcji
Raporty o strukturze i wielkości produkcji
Dokumenty techniczne dotyczące technologii
Dokumenty techniczne dotyczące technologii
produkcji
produkcji
Listy dostawców, kartoteki stałych dostawców
Listy dostawców, kartoteki stałych dostawców
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
26
26
ZEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA
ZEWNĘTRZNE ŹRÓDŁA
INFORMACJI TWORZĄ
INFORMACJI TWORZĄ
Monitoringi otoczenia
Monitoringi otoczenia
:
:
- uregulowania prawne,
- uregulowania prawne,
- trendy ekonomiczne,
- trendy ekonomiczne,
- rynki producentów,
- rynki producentów,
- działania konkurentów,
- działania konkurentów,
- zachowania i preferencje
- zachowania i preferencje
konsumentów;
konsumentów;
Badania marketingowe związane z
Badania marketingowe związane z
gromadzeniem informacji dotyczącej
gromadzeniem informacji dotyczącej
rozwiązania konkretnego problemu
rozwiązania konkretnego problemu
1
1
.
.
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym H. Mruka, Analiza rynku, PWE,
Warszawa 2003.
27
27
PRZYKŁADY ZEWNĘTRZNYCH
PRZYKŁADY ZEWNĘTRZNYCH
ŹRÓDEŁ INFORMACJI
ŹRÓDEŁ INFORMACJI
Statystyka rządowa, branżowa,
Statystyka rządowa, branżowa,
sprawozdawczość
sprawozdawczość
;
;
Czasopisma, książki oraz opracowania
Czasopisma, książki oraz opracowania
;
;
Informacje oferowane odpłatnie przez
Informacje oferowane odpłatnie przez
agencje i ośrodki badań
agencje i ośrodki badań
marketingowych
marketingowych
1
1
.
.
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym H. Mruka, Analiza rynku, PWE,
Warszawa 2003.
28
28
DYSPONENCI ZEWNĘTRZNYCH
DYSPONENCI ZEWNĘTRZNYCH
ŹRÓDEŁ INFORMACJI
ŹRÓDEŁ INFORMACJI
Instytucje administracyjne i rynkowe
Instytucje administracyjne i rynkowe
(rząd i agendy rządowe, izby
(rząd i agendy rządowe, izby
gospodarcze, banki, stowarzyszenia,
gospodarcze, banki, stowarzyszenia,
fundacje, itp.);
fundacje, itp.);
Instytucje i placówki naukowo-
Instytucje i placówki naukowo-
badawcze
badawcze
;
;
Środki masowego przekazu
Środki masowego przekazu
;
;
Przedsiębiorstwa
Przedsiębiorstwa
1
1
.
.
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym H. Mruka, Analiza rynku, PWE,
Warszawa 2003.
29
29
PRZYKŁADY PUBLIKACJI GUS
PRZYKŁADY PUBLIKACJI GUS
1
GUS, www.stat.gov.pl
Wyszczególnienie
Wyszczególnienie
Przykłady publikacji
Przykłady publikacji
Roczniki zbiorcze
Roczniki zbiorcze
Mały Rocznik Statystyczny Polski
Mały Rocznik Statystyczny Polski
Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej
Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej
Rocznik Statystyczny Województw
Rocznik Statystyczny Województw
Rocznik Statystyki Międzynarodowej
Rocznik Statystyki Międzynarodowej
Rocznik Demograficzny
Rocznik Demograficzny
Roczniki branżowe
Roczniki branżowe
Rocznik Statystyczny Przemysłu
Rocznik Statystyczny Przemysłu
Rocznik Statystyczny Rolnictwa
Rocznik Statystyczny Rolnictwa
Rocznik Statystyczny Pracy
Rocznik Statystyczny Pracy
Rocznik Statystyczny Handlu zagranicznego
Rocznik Statystyczny Handlu zagranicznego
Studia i analizy
Studia i analizy
statystyczne
statystyczne
Warunki życia ludności
Warunki życia ludności
Aktywność zawodowa i bezrobocie w Polsce
Aktywność zawodowa i bezrobocie w Polsce
Stan zdrowia społeczeństwa polskiego
Stan zdrowia społeczeństwa polskiego
Informacje i
Informacje i
opracowania
opracowania
statystyczne
statystyczne
Zmiany cen w gospodarce narodowej
Zmiany cen w gospodarce narodowej
Zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce
Zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce
narodowej
narodowej
Gospodarka mieszkaniowa
Gospodarka mieszkaniowa
30
30
INTERNET JAKO ŹRÓDŁO
INTERNET JAKO ŹRÓDŁO
INFORMACJI
INFORMACJI
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym H. Mruka, Analiza rynku, PWE,
Warszawa 2003.
Wyszczególnienie
Wyszczególnienie
Adres
Adres
Polska Statystyka Publiczna
Polska Statystyka Publiczna
Kancelaria Prezesa Rady
Kancelaria Prezesa Rady
Ministrów
Ministrów
Ministerstwo Finansów
Ministerstwo Finansów
Puls Biznesu
Puls Biznesu
Polska Agencja Prasowa
Polska Agencja Prasowa
Instytut Gallupa
Instytut Gallupa
Polskie Książki Telefoniczne
Polskie Książki Telefoniczne
31
31
JAKIE SĄ INFORMACJE Z GUS?
JAKIE SĄ INFORMACJE Z GUS?
Informacje z GUS są:
Informacje z GUS są:
Rzetelne;
Rzetelne;
Wiarygodne;
Wiarygodne;
Stosunkowo tanie.
Stosunkowo tanie.
32
32
INNE ŹRÓDŁA
INNE ŹRÓDŁA
INFORMACJI WTÓRNEJ
INFORMACJI WTÓRNEJ
Agencje badania opinii społecznej
Agencje badania opinii społecznej
(TNS-
(TNS-
OBOP, CBOS, PENTOR);
OBOP, CBOS, PENTOR);
Instytucje konsultingowe oraz instytucje
Instytucje konsultingowe oraz instytucje
rankingowe
rankingowe
(Np. Agencja Reutera, PAP);
(Np. Agencja Reutera, PAP);
Instytucje branżowe
Instytucje branżowe
(Instytut Rynku
(Instytut Rynku
Wewnętrznego i Konsumpcji, Główny
Wewnętrznego i Konsumpcji, Główny
Instytut Górnictwa;
Instytut Górnictwa;
Jednostki badawczo-rozwojowe wyższych
Jednostki badawczo-rozwojowe wyższych
uczelni
uczelni
.
.
1
Praca zbiorowa pod kier. naukowym Z. Kędzior, Badania rynku, PWE,
Warszawa 2005.
33
33
WSZELKIE ŹRÓDŁA
WSZELKIE ŹRÓDŁA
INFORMACJI WTÓRNEJ
INFORMACJI WTÓRNEJ
Media
Media
:
:
- prasa,
- prasa,
- radio,
- radio,
- telewizja
- telewizja
;
;
Sieć komputerowa
Sieć komputerowa
:
:
- Internet,
- Internet,
- Intranet,
- Intranet,
- Extranet
- Extranet
.
.
34
34
CECHY ŹRÓDEŁ WTÓRNYCH
CECHY ŹRÓDEŁ WTÓRNYCH
Źródła wtórne posiadają pewne
Źródła wtórne posiadają pewne
ograniczenia:
ograniczenia:
Niedostępność danych
Niedostępność danych
;
;
Nieodpowiedniość danych;
Nieodpowiedniość danych;
Nieznajomość okoliczności zapisu
Nieznajomość okoliczności zapisu
(niedokładność danych)
(niedokładność danych)
;
;
Nieaktualność danych;
Nieaktualność danych;
Ograniczona porównywalność
Ograniczona porównywalność
danych
danych
1
1
.
.
1
A. Sułek, Ogród metodologii socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar,
Warszawa 2002.
35
35
REDUKCJA I SELEKCJA DANYCH
REDUKCJA I SELEKCJA DANYCH
1
A. Sułek, Ogród metodologii socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar,
Warszawa 2002.
GROMADZENIE DANYCH
kserokopie, notatki, konspekty, wycinki prasowe,
zestawienia statystyczne, komunikaty
OCENIANIE DANYCH
REDAGOWANIE DANYCH
OPISYWANIE DANYCH
TABULACJA I AGREGACJA DANYCH
36
36
ANALIZA INFORMACJI
ANALIZA INFORMACJI
Aby otrzymać
Aby otrzymać
przydatne informacje
przydatne informacje
z punktu widzenia identyfikacji
z punktu widzenia identyfikacji
badanego zjawiska rynkowego
badanego zjawiska rynkowego
stosuje
stosuje
się:
się:
Analizę treści
Analizę treści
;
;
Analizę danych statystycznych
Analizę danych statystycznych
1
1
.
.
1
J. Bazarnik, T. Grabiński, E. Kąciak, S. Mynarski, A. Sagan, Badania marketingowe.
Metody i oprogramowanie komputerowe, Akademia Ekonomiczna w Krakowie,
Warszawa – Kraków 1992.
37
37
PRZYGOTOWANIE INFORMACJI
PRZYGOTOWANIE INFORMACJI
WTÓRNYCH DO ANALIZY
WTÓRNYCH DO ANALIZY
Oceniając posiadane informacje należy odpowiedzieć na szereg
pytań:
Czy zgromadzone dane pomogą wyjaśnić określony problem?
Czy opisują żądany przedmiot badań?
Czy odnoszą się do interesujące go nas okresu?
Czy przyjęte uwarunkowania i klasyfikacje zmiennych są
odpowiednie?
Czy występujące jednostki miary są ze sobą porównywalne?
Czy zgromadzone dane można przetworzyć?
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
38
38
ANALIZA TREŚCI
ANALIZA TREŚCI
1
S. Nowak, Szkice z metodologii nauk społecznych, PWN, Warszawa 1965.
ANALIZA TREŚCI
TREŚCI WYPOWIEDZIANE
(JAWNE, EXPLICITE)
TREŚCI PRZEMILCZANE
(UKRYTE)
FORMA WYPOWIEDZI
(ELEMENTY POZATREŚCIOWE)
39
39
PRZYKŁAD WYKORZYSTANIA
PRZYKŁAD WYKORZYSTANIA
INFORMACJI WTÓRNYCH
INFORMACJI WTÓRNYCH
CEL
Określenie przyszłego popytu na kąpielisko
MIEJSCE
Gmina Nowa Sól
ŹRÓDŁA
INFORMACJI
Opracowania i publikacje GUS, Wojewódzkiego
Urzędu Statystycznego, Statystyki
demograficzne
CO
UZYSKANO?
• Cechy demograficzne ludności Gminy Nowa
Sól
• Średni, deklarowany czas przeznaczony na
sport
• Roczne wydatki (na osobę) na sport i
rekreację
• Zbiór potencjalnych klientów przyszłego
kompleksu
1
Opracowano na podst. Pracy zbiorowej pod kier. naukowym Z. Kędzior, Badania rynku, PWE,
Warszawa 2005.
40
40
ŹRÓDŁOWE PODSTAWY
ŹRÓDŁOWE PODSTAWY
BADAŃ
BADAŃ
Teoretyczne
Teoretyczne
–
–
umożliwiające pomiar,
umożliwiające pomiar,
ocenę, i interpretację zebranych danych
ocenę, i interpretację zebranych danych
(modele, normy, wzory, schematy
(modele, normy, wzory, schematy
postępowania, reguły wnioskowania);
postępowania, reguły wnioskowania);
Empiryczne
Empiryczne
–
–
zbiory danych,
zbiory danych,
stanowiące właściwą podstawę badań
stanowiące właściwą podstawę badań
1
1
.
.
1
W badaniach marketingowych konieczne jest łączenie obu rodzajów źródeł.
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa 2007.
41
41
POZYSKIWANIE INFORMACJI
POZYSKIWANIE INFORMACJI
ZE ŹRÓDEŁ PIERWOTNYCH
ZE ŹRÓDEŁ PIERWOTNYCH
Efektem pozyskiwania informacji ze
Efektem pozyskiwania informacji ze
źródeł pierwotnych jest
źródeł pierwotnych jest
pomiar
pomiar
, w
, w
wyniku którego otrzymujemy:
wyniku którego otrzymujemy:
Wartości
Wartości
(wielkości) badanego
(wielkości) badanego
obiektu lub zjawiska w danym
obiektu lub zjawiska w danym
okresie czasu
okresie czasu
;
;
Zmiany
Zmiany
,
,
jakim uległ badany obiekt
jakim uległ badany obiekt
w niezmienionych i zmienionych
w niezmienionych i zmienionych
warunkach
warunkach
.
.
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
42
42
WARUNKI WŁAŚCIWEGO
WARUNKI WŁAŚCIWEGO
POMIARU
POMIARU
Precyzyjne określenie - co jest
Precyzyjne określenie - co jest
badanym obiektem?
badanym obiektem?
Określenie miejsca i czasu
Określenie miejsca i czasu
dokonywania pomiaru;
dokonywania pomiaru;
Wyboru technik i metod
Wyboru technik i metod
pozyskiwania informacji.
pozyskiwania informacji.
43
43
SKALE POMIARU
SKALE POMIARU
Nominalna;
Nominalna;
Porządkowa;
Porządkowa;
Przedziałowa;
Przedziałowa;
Stosunkowa.
Stosunkowa.
44
44
DOBÓR PRÓBY BADAWCZEJ
DOBÓR PRÓBY BADAWCZEJ
Właściwy dobór próby daje wiele korzyści:
Właściwy dobór próby daje wiele korzyści:
Oszczędność finansową
Oszczędność finansową
;
;
Oszczędność czasu
Oszczędność czasu
;
;
Zwiększenie dokładności i
Zwiększenie dokładności i
wiarygodności uzyskiwanych
wiarygodności uzyskiwanych
rezultatów
rezultatów
;
;
Ograniczenie kosztów z tytułu
Ograniczenie kosztów z tytułu
zniszczenia testowanego produktu
zniszczenia testowanego produktu
.
.
45
45
ETAPY DOBORU PRÓBY
ETAPY DOBORU PRÓBY
1.
1.
Zdefiniowanie badanej populacji
Zdefiniowanie badanej populacji
2.
2.
Ustalenie wykazu (operatu)
Ustalenie wykazu (operatu)
badanej populacji
badanej populacji
3.
3.
Ustalenie liczebności próby
Ustalenie liczebności próby
4.
4.
Wybór metody doboru próby
Wybór metody doboru próby
5.
5.
Pobranie próby
Pobranie próby
1
1
.
.
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
46
46
PRZYKŁAD BADANEJ POPULACJI
PRZYKŁAD BADANEJ POPULACJI
Dla dużego supermarketu w Zielonej
Dla dużego supermarketu w Zielonej
Górze:
Górze:
Podmiot (element) badania
Podmiot (element) badania
–
–
głowa
głowa
gospodarstwa domowego, dokonująca
gospodarstwa domowego, dokonująca
zakupów;
zakupów;
Jednostka próby
Jednostka próby
– gospodarstwa
– gospodarstwa
domowe;
domowe;
Zakres przestrzenny
Zakres przestrzenny
– Zielona Góra;
– Zielona Góra;
Czas
Czas
– kwiecień 2006 r.
– kwiecień 2006 r.
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
47
47
WYBÓR METODY DOBORU PRÓBY
WYBÓR METODY DOBORU PRÓBY
Metody oparte na rachunku
Metody oparte na rachunku
prawdopodobieństwa
prawdopodobieństwa
(losowy) –
(losowy) –
przypadek losowy decyduje o wyborze
przypadek losowy decyduje o wyborze
określonej jednostki
określonej jednostki
;
;
Metody nie oparte na rachunku
Metody nie oparte na rachunku
prawdopodobieństwa
prawdopodobieństwa
(nielosowy) –
(nielosowy) –
intuicja i wiedza badacza decydują
intuicja i wiedza badacza decydują
o wyborze określonej jednostki
o wyborze określonej jednostki
.
.
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
48
48
INNE METODY DOBORU PRÓBY
INNE METODY DOBORU PRÓBY
Metoda doboru jednostek typowych
Metoda doboru jednostek typowych
– dobór jednostek, które zostały uznane
– dobór jednostek, które zostały uznane
za przeciętne (typowe);
za przeciętne (typowe);
Metoda doboru kwotowego
Metoda doboru kwotowego
– próba
– próba
jest reprezentatywna dla całej badanej
jest reprezentatywna dla całej badanej
populacji, jeśli struktura próby jest taka
populacji, jeśli struktura próby jest taka
sama jak struktura całej zbiorowości.
sama jak struktura całej zbiorowości.
1
Z. Kędzior, K. Karcz, Badania marketingowe w praktyce, PWE, Warszawa
2007.
49
49
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
1.
1.
Informacja
Informacja
zawsze stanowiła podstawę
zawsze stanowiła podstawę
podejmowania wszelkich decyzji, a już
podejmowania wszelkich decyzji, a już
na pewno -
na pewno -
decyzji racjonalnych
decyzji racjonalnych
2.
2.
Bez informacji nie można dokonać
Bez informacji nie można dokonać
diagnozy
diagnozy
stanu rzeczywistego rynku
stanu rzeczywistego rynku
i jego otoczenia
i jego otoczenia
3.
3.
Bez właściwej diagnozy wszelkie
Bez właściwej diagnozy wszelkie
działania marketingowe mają
działania marketingowe mają
charakter intuicyjny, a więc wysoce
charakter intuicyjny, a więc wysoce
ryzykowny;
ryzykowny;
50
50
PODSUMOWANIE
PODSUMOWANIE
4.
4.
W badaniach marketingowych
W badaniach marketingowych
wykorzystuje się
wykorzystuje się
dwa
dwa
podstawowe źródła informacji:
podstawowe źródła informacji:
pierwotne (bezpośrednie)
pierwotne (bezpośrednie)
oraz
oraz
wtórne (pośrednie)
wtórne (pośrednie)
5.
5.
Pozyskiwanie informacji ze
Pozyskiwanie informacji ze
źródeł pierwotnych
źródeł pierwotnych
sprowadza się
sprowadza się
do dokonania
do dokonania
pomiaru
pomiaru
.
.
***
***
51
51
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę