1
GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
Anna Wardyńska
Justyna Zwolińska
Zastosowanie GIS w zarządzaniu środowiskiem
2
Historia
• 1997 - organizacja sprzętu, oprogramowania i pracowników
• 1999 - „Phare Preparation for Natura 2000”
- pierwsze mapy cyfrowe
• 2000 - Powstanie Pracowni GIS KPN
- tworzenie nowych warstw (analizy, wektoryzacja, pomiary
bezpośrednie)
• 2000-2002 - „Plan Ochrony KPN”
- warstwy informacyjne
- zakup profesjonalnego oprogramowania i sprzętu
- ortofotomapa
- tworzenie systemu GIS (aplikacje użytkowe, baza danych)
3
Fazy rozwoju GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
„Phare Preparation for Natura 2000”
(1999-2000)
• finansowany w ramach PHARE.
• identyfikacja siedlisk Natura 2000
• pierwsze warstwy wykonane samodzielnie
przez pracowników parku:
– linie cieków,
– mapa glebowa;
• rozpoczęcie tworzenia Numerycznego Modelu
Terenu
– digitalizacja warstwic z mapy topograficznej 1:10
000
4
Numeryczny Model Terenu
5
„Plan Ochrony KPN” (2000 - 2002)
• finansowany ze środków WFOŚiGW oraz NFOŚiGW
• wykonanie ortofotomapy metodą analogową, w technice barwnej
RGB i rozdzielczości terenowej 36 cm
-
zdjęcia lotnicze wykonywane w latach poprzednich nigdy nie zostały
przetworzone do ortofotomapy.
• doskonałe źródło informacji o terenie
• wykorzystana przy:
– inwentaryzacji przyrodniczej;
– analizie stałych powierzchni kołowych w systemie monitoringu
drzewostanów KPN;
– sporządzenia szczeblowej mapy fitosocjologicznej ekosystemów
nieleśnych KPN
.
• pozyskanie danych z inwentaryzacji ekosystemów leśnych i
nieleśnych
– stworzenie Systemu Informacji Geograficznej dla analiz i wspomagania
tworzenia Planu Ochrony.
Fazy rozwoju GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
6
Gatunki dominujące w
drzewostanach
7
Wiek drzewostanów
8
„Model danych dla polskich parków
Narodowych”
(od 2000 roku)
• Cel: jednolity model danych dla wszystkich parków
narodowych;
• efektem przedsięwzięcia jest dokument pt. „Model
danych dla polskich Parków Narodowych”;
• zawiera uporządkowaną listę klas: podziały
administracyjne, przyroda nieożywiona, ożywiona,
krajobrazy, zasoby kulturowe, zagospodarowanie
przestrzenne) i podklas obiektów;
• dla każdego obiektu podano jego:
– definicję,
– typ,
– miejsce w strukturze hierarchicznej,
– listę zdefiniowanych pól,
– meta-dane.
Fazy rozwoju GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
9
Ortofotomapa Karkonoszy
2000r.
2007r.
10
Praktyczne zastosowania GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
Nowe inwestycje narciarskie w
Szklarskiej Porębie
• już na wczesnym etapie możliwość zaproponowania bardzo
szczegółowego umiejscowienia inwestycji popierając
konkretnymi argumentami;
• Materiał w formie cyfrowej został wykorzystany przez biura
projektowe
Dzięki temu KPN mógł:
• na bieżąco uczestniczyć w pracach projektowych
• wychwytywać drobne błędy poczynione przez architektów
• precyzyjnie wyliczyć powierzchnię do wylesienia w
odniesieniu do zasobów przyrodniczych parku
11
Miejsce planowanej górnej
stacji nowego wyciągu na
Szrenicę
12
Skałki, które wyciąg powinien
ominąć
13
Negocjacje w sprawie
lokalizacji inwestycji
14
Współpraca z samorządami
lokalnymi.
• mapa ewidencyjna obrębów parku i
gruntów sąsiadujących pozwala ocenić
sytuację terenową danej lokalizacji;
• próba wizualizacji zamierzeń
inwestycyjnych dzięki ortofotomapie
naciągniętej na szkielet numerycznego
modelu.
Praktyczne zastosowania GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
15
Wizualizacja efektów wylesienia
W
i
z
u
a
l
i
z
a
c
j
a
e
f
e
k
t
ó
w
w
y
l
e
s
i
e
n
i
a
-
s
t
a
n
p
r
z
e
d
Stan
przed
Stan po
16
Inwentaryzacja infrastruktury turystycznej i technicznej
(zapoczątkowana w 2006r.).
• Przy pomocy technik GPS namierzono i szczegółowo opisano
nawierzchnie na szlakach, mosty, kładki, przepusty, mapy,
tablice i pulpity informacyjne, rosochy PTTK, kosze na śmieci
i wiaty,
• Dane z inwentaryzacji pozwalają wstępnie oszacować i
zaplanować nakłady związane z utrzymaniem i remontem
szlaków turystycznych.
Zwizualizowanie uszkodzonego lub zniszczonego elementu
zabudowy lub odcinka szlaku na mapie pozwala określić:
- możliwości komunikacyjno-transportowe dotarcia do
miejsca
naprawy;
- możliwości pozyskania odpowiednich materiałów
remontowych z
najbliższych miejsc;
- parametry i rodzaj uszkodzonych elementów do wymiany;
- możliwości wytyczenia alternatywnej ścieżki na czas
wykonania
remontu.
Praktyczne zastosowania GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
17
Inwentaryzacja infrastruktury
turystycznej na szlakach
18
Natura 2000
• identyfikacja siedlisk nieleśnych oraz
leśnych.
Uzyskano:
• raporty z podsumowaniem
powierzchni dla każdego siedliska;
• wyszczególnienie jakie zbiorowiska
roślinne weszły do danego siedliska;
• Wykresy.
Praktyczne zastosowania GIS w Karkonoskim Parku
Narodowym
19
Mapa siedlisk Natura 2000
20
Współpraca transgraniczna
Współpraca z czeskim Krkonošským
národním parkem
METODY DZIAŁANIA
• Tworzenie wspólnych
warstw
informacyjnych;
• Wspólna metabaza
i zarządzanie danymi;
• Wykorzystanie GIS do
zarządzania oboma
parkami;
• Współpraca w zakresie
pozyskiwania danych i
analiz oraz wymiana
doświadczeń.
PROJEKTY
• „Phare Preparation for
Natura 2000;
• “GIS for
Krkonoše/Karkonosze”
• “SISTEMaPARC” –
(project INTERREG IIIB);
• “Monografia
Karkonoszy”;
• Program restytucji Jodły
pospolitej (Abies alba)
w Karkonoskim Parku
Narodowym – etap III
2007- 2009.
21
Oto co można zobaczyć w
tatrzańskim geoportalu
•
Warstwy
•
Narciarstwo
•
nartostrady
•
szlaki narciarskie
•
trasy narciarskie
•
wyciągi narciarskie
•
kolej linowa
•
Rowery
•
szlaki rowerowe
•
Turystyka
•
drogowskazy turystyczne
•
węzły szlaków
•
kolej linowa
•
punkty informacji turystycznej
•
punkty wejściowe (sprzedaży
biletów)
•
schroniska
•
szlaki turystyczne letnie
•
szlaki turystyczne zimowe
•
WC
•
Jaskinie
•
Infrastruktura turystyczna
•
campingi
•
hotele
•
obiekty gastronomiczne
•
pola namiotowe
•
Komunikacja
•
dworce autobusowe, przystanki
•
postoje dorożek
•
postoje taxi
•
parkingi
•
stacje kolejowe
•
linie kolejowe
•
Taternictwo
•
tereny udostępnione dla taternictwa
•
jaskinie udostępnione dla taterników
•
Topografia
•
granica państwa
•
szlaki turystyczne letnie
•
zabudowa
•
drogi
•
nazwy obiektów fizjograficznych
•
orografia
•
stawy
•
rzeki
•
lasy
•
kosodrzewina
•
mapa topograficzna
•
mapa spadków
•
Raster Czarno-biale zdjecie
satelitarneKolorowe zdjecie satelitarneZdjecie
satelitarne w podczerwienibrak
22
Wykorzystanie Geoportalu
23
24
Skaning laserowy LIDAR - Żleb
Bazaltowy Mały Śnieżny Kocioł
25
Numeryczny Model Pokrycia
Terenu z nałożoną
ortofotomapą
26
Bibliografia
• http://www.kpnmab.pl/pl/gis,105
• Prezentacja „GIS w Karkonoszach” autorstwa: Karkonoski
Park Narodowy (Pracownia GIS) oraz Krkonošský Národní
Park (Oddělení informatiky a GIS)
– Zdeněk Fajfr
– Tomáš Lhota
– Zygmunt Jała
– Cezary Seńkowski
• http://www.geoportaltatry.pl/portal/
• http://gis.pnbt.com.pl/
• http://mapa.gorczanskipark.pl/